"ادوارد جوزف" دیپلمات سابق آمریکایی، مدیر اجرایی مؤسسه امور بین‌الملل و استاد دانشگاه جانز هاپکینز در گفتگو با شبکه تلویزیونی الجزیره به بررسی جزئیات و پیامد‌های ارسال نامه نُه عضو دموکرات مجلس سنای آمریکا به پادشاه سعودی و انتقاد از اوضاع حقوق‌بشر در این کشور پرداخت.

وی در پاسخ به این سوال که نامه مستقیم سناتور‌های آمریکایی به پادشاه سعودی بیانگر چه چیزی است، گفت: این نامه بسیار مهم حامل انتقاد‌های قوی از سیاست‌های حقوق بشری سعودی است. این نامه را نُه عضو بانفوذ مجلس سنای آمریکا امضا کرده‌اند، از جمله رهبر دموکرات‌ها در مجلس سنا. انتقاد‌های مطرح شده در این نامه بسیار شدیداللحن است و امضاکنندگان آن، درباره زندانیان سیاسی در عربستان سخن گفته و خواستار آزادی فوری آن‌ها شده اند. از سوی دیگر سناتور‌ها در این نامه به در پیش گرفتن اقداماتی معین اشاره کرده اند، به این معنا که اگر در کارنامه حقوق بشر عربستان بهبودی حاصل نشود و زندانیان سیاسی آزاد نشوند، ممکن است مجازات‌ها و عواقبی علیه نظام سعودی در نظر گرفته شود. به نظرم این نامه‌ای قوی از جانب نمایندگان مجلس سناست که از شدت لحن زیادی برخوردار است.

سیاستمدار پیشین آمریکایی در پاسخ به این پرسش که آیا این نامه حامل پیام غیرمستقیمی برای ولیعهد سعودی نیز است، گفت: بله، می‌توان چنین برداشت داشت. در این نامه به صورت واضح به مسئله قتل وحشیانه جمال خاشقجی پرداخته شده و سناتور‌های آمریکایی از روند تحقیقات در خصوص این پرونده ابراز نارضایتی کرده‌اند. آن‌ها همچنین به کشتار وحشیانه مردم یمن نیز اشاره کرده و تأکید کرده اند ممکن است در خصوص این دو پرونده مجازات‌هایی برای حکومت سعودی در نظر گرفته شود. ما می‌توانیم ارسال این نامه را در چارچوب قطعنامه‌ای بدانیم که در هفته گذشته در مجلس سنا به تصویب رسید. این قطعنامه که حمایت آمریکا از جنگ عربستان را متوقف می‌کند، از حمایت هفت نفر از اعضای جمهوری خواه سنا برخوردار بود و به زودی به مجلس نمایندگان ارجاع داده می‌شود و تا حدی می‌توانیم پیش بینی کنیم در این مجلس نیز که در اختیار اغلب دموکرات‌ها است تصویب می‌شود. کنگره و مجلس سنا دیدگاه خود را درباره جنگ یمن اعلام کرده‌اند و برخی نمایندگان جمهوری خواه نیز با این دیدگاه همراه هستند. سپس این قطعنامه به دفتر رئیس جمهور می‌رود و رئیس چمهور احتمالا آن را وتو می‌کند، ولی این پایان کار نخواهد بود.

فشار‌ها بر دولت ترامپ ادامه خواهد یافت و چه بسا دولت پیام این فشار‌ها را دریافت کند و وزارت خارجه به سران سعودی اعلام کند که در جنگ یمن احتیاط و هوشیاری بیشتری داشته باشند. ما می‌دانیم کنگره نظر نهایی خود را هنوز اعلام نکرده و پرونده قتل خاشقجی را فراموش نکرده است. از سوی دیگر، مجلس سنا نیز از میزان آسیب‌های وارد شده به روابط عربستان و آمریکا آگاه است.

وی در پاسخ به این سؤال که با توجه به این که پرونده روابط با عربستان به نظر برخی محافل داخلی آمریکا از اولویت برخوردار نیست، آیا اعضای کنگره آماده ادامه اعمال فشار بر دولت ترامپ در خصوص تجدیدنظر در روابط با عربستان هستند، گفت: بدون شک کنگره به ادامه اعمال فشار‌ها بر کاخ سفید در این زمینه تمایل دارد. نباید فراموش کرد که امضاکنندگان نامه اخیر از اعضای مهم مجلس سنا هستند. دو نفر از این سناتور‌ها از کاندید‌های انتخابات ریاست جمهوری بوده‌اند. سیاست خارجی بخشی از زندگی سیاسی در آمریکا است و باید بدانیم قتل خاشقجی نه تنها به مسئله مورد توجه مسئولان و کارشناسان در واشنگتن بلکه در همه مناطق کشور تبدیل شده است. همه مردم آمریکا از وحشیانه بودن این قتل شوکه شدند. به علاوه، کنگره نقش مهمی در روند کنترل صادرات اسلحه ایفا می‌کند و به نظرم این یک اهرم فشار است تا کنگره بهتر بتواند به فشار‌های خود بر کاخ سفید ادامه می‌دهد.