ایران خاستگاه نوروز است و آستان نورباران حضرت رضا(ع) در نوروز باستانی، ایرانی کوچک متشکل از اقوام و مذاهب مختلف را شکل می دهد که همه به سوی ولی نعمت خود، در حالی که سر بر سجده شکر می گذارند سال کهنه را تحویل و سال دیگر را نو می کنند.
سفره هفت سین زائران نوروزی آستان ملائک پاسبان رضوی در حرم رضوی گشوده می شود که یک سین آن سجده به نیت شکر و سین دیگر پناه گرفتن زیر سایه مضجع شریف ثامن الحجج(ع) است.
نوروز که می رسد میلیونها زائر از گوشه و کنار کشور به پابوس حرم منور ثامن الحجج(ع) می آیند تا در خانه ولی نعمتشان پایان سال کهنه را سپری کرده و برای سال نو از پیشگاه خداوند متعال طلب بهروزی و سعادت و سلامتی کنند زیرا که این آستان مورد توجه درگاه احدیت و باب الحوائج است.
قدمت جشنهای نوروزی در حرم مطهر رضوی به قرنها پیش بازمی گردد. به گفته مدیر امور اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی قدیمی ‌ترین سند مربوط به برگزاری جشن نوروز در حرم مطهر رضوی مربوط به سال 1037 قمری و دوره صفوی است.
ابوالفضل حسن آبادی به خبرنگار ایرنا گفت: در این اسناد از نوروز به عنوان 'عید سلطانی' یاد شده که این عنوان تا دوره قاجار مورد استفاده بود اما براساس اسناد برگزاری جشنهای نخستین روز بهار در دوره های مختلف به صورت یکسان انجام نمی شده است.
وی افزود: برپایی جشن همراه با توزیع غذا، شربت و شیرینی در بین زائران، نواخته شدن نقاره ها در زمان تحویل سال و اهدای پوشاک نو به دانش آموزان مکتبخانه آستان قدس از جمله مواردی است که در اسناد مربوط به آیینهای نوروزی ویژه حرم مطهر رضوی ذکر شده اند.
هنوز هم آیینهای نوروزی به همان سبک و سیاق در حرم مطهر رضوی برگزار می شوند با این تفاوت که رنگ و بوی معنوی بیشتری نسبت به گذشته دارند. هم اینک میزبانی از زائران نوروزی در حرم رضوی در قالب برگزاری برنامه های فرهنگی و تبلیغی، ارائه خدمات رفاهی، تامین امنیت و آسایش زائران و میهمان شدن بر خوان کرم آستان مقدس حضرت رضا(ع) صورت می گیرد.

* ویژه برنامه ها
سرپرست معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: برای نوروز 1398 اجرای افزون بر چهار هزار و 500 ویژه برنامه فرهنگی تبلیغی در حرم مطهر رضوی پیش بینی شده که از 28 اسفند تا 16 فروردین ادامه دارند.
حجت الاسلام رضا علی عزیزی افزود: روزانه بطور متوسط 200 برنامه فرهنگی و تبلیغی در اماکن متبرکه رضوی در 15 قالب متنوع ویژه عموم زائران پیش بینی شده که امسال طبق برنامه‌ ریزی‌ صورت گرفته اجرای آنها از شب میلاد حضرت علی(ع) آغاز شده اند.
وی ادامه داد: روزانه به صورت پیوسته در رواق امام خمینی(ره)، مسجد گوهرشاد، رواق دارالحجه و رواق حضرت زهرا(س) پیش و پس از هر نوبت نماز برنامه سخنرانی، مدیحه سرایی، اجرای تواشیح و قرائت ادعیه برپا خواهد بود. در این چارچوب حجج اسلام صدیقی، قرائتی، ماندگاری، سیدمهدی میرباقری، لقمانی، سیدحسین آقامیری، حسینی قمی، سیدمهدی حائری‌ زاده، سیدحسین مشکینی، حاج ابوالقاسمی و راشد یزدی در ایام عید نوروز برنامه سخنرانی دارند.
سرپرست معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی گفت: در ایام عید نوروز 1398 برای مناسبتهای میلاد امیرالمؤمنین(ع)، لحظه تحویل سال، سخنرانی مقام معظم رهبری، اعتکاف رجبیه، اعمال ام ‌داوود، وفات حضرت زینب(س)، شب شهادت امام کاظم(ع) و مبعث حضرت رسول اکرم(ص) برنامه ‌های متعدد و متنوعی همچون سخنرانی، مدیحه سرایی، مسابقه، تواشیح، شعرخوانی، قرائت مجلسی قرآن کریم و قرائت ادعیه در نظر گرفته شده اند.
وی افزود: طبق پیش بینی‌های صورت گرفته حرم مطهر رضوی در مراسم تحویل سال، سخنرانی مقام معظم رهبری و اعمال ام‌ داوود مملو از جمعیت خواهد بود لذا سعی شده است برنامه نماز جماعت، پوشش صوت و تصویر در همه صحنها، رواقها و ورودیهای حرم مطهر دایر باشد.
حجت الاسلام عزیزی ادامه داد: برنامه ‌های تحویل سال ساعت 20 با محوریت صحن جامع رضوی آغاز خواهد شد. در این مراسم تولیت آستان قدس رضوی و حجت الاسلام و المسلمین قرائتی به ایراد سخنرانی خواهند پرداخت و سیدمهدی میرداماد، مهدی سماواتی و سعید حدادیان به مدیحه ‌سرایی و قرائت زیارت توسل و امین الله می‌ پردازند.
وی گفت: پخش کلیپ، اجرای تواشیح و شعرخوانی، اجرای نمایش آئینی، همخوانی دعای تحویل سال، برگزاری مسابقه فرهنگی و پخش سخنرانی مقام معظم رهبری از دیگر برنامه‌ های سال تحویل به ‌شمار می ‌روند. در حاشیه مراسم سخنرانی مقام معظم رهبری که پنجشنبه اول فروردین ‌ماه ساعت 15 برگزار می ‌شود نیز برنامه شعرخوانی و مدیحه سرایی دایر است.
سرپرست معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی پخش مستقیم و ترجمه همزمان سخنرانی مقام معظم رهبری به چهار زبان عربی، اردو، انگلیسی و آذری در تالار قدس کتابخانه مرکزی را از دیگر برنامه‌ های محوری حرم مطهر در زمان سخنرانی رهبر معظم انقلاب اسلامی عنوان کرد.
وی همچنین از برگزاری 110 جلسه برنامه پرسمان دینی و هزار و 700 حلقه معرفت در مکانهای رواق امام خمینی(ره)، دارالحجه، صحن جمهوری، مدرسه پریزاد، رواق حضرت زهرا(س) با موضوعات معارفی، اخلاقی، اعتقادی، اجتماعی و سیاسی خبر داد.
حجت الاسلام عزیزی گفت: برپایی نمایشگاه و پایگاههای آداب زیارت، کبوترانه، صعود چهل ساله و حرم شناسی در ایام عید نوروز به صورت فوق ‌العاده میزبان عموم زائران خواهد بود.
وی در ادامه انجام 700 نظارت از کارآمدی برنامه‌های تبلیغی و 100 ارزیابی موردی از کیفیت محتوایی برنامه ‌ها را از اقدامات مدیریت پژوهش و برنامه ‌ریزی آستان قدس در نوروز 98 عنوان و بیان کرد: در این ایام مراسم ویژه زائران غیرایرانی نیز به صورت گسترده برگزار خواهد شد.
سرپرست معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی افزود: در ایام نوروز هر شب ساعت 21 محفل باشکوه قرآنی در رواق امام خمینی(ره) حرم مطهر برگزار می‌شود. تمام برنامه ‌های حرم از لحظه تحویل سال تا آخرین روز تعطیلات نوروز از طریق نمایشگرهای پهن پیکر، درگاه اینترنتی رضوی تی.وی و شبکه‌ های اجتماعی پورتال معاونت تبلیغات آستان قدس نشر داده می شوند.
وی ادامه داد: ارائه خدمات به کاروانهای زیارتی رضوی در تمامی ساعات شبانه ‌روز به همراه اجرای برنامه و اهداء محصولات فرهنگی در ویژه برنامه ‌های نجوا با محبوب، زلال احکام، بچه های آفتاب و حرم شناسی نیز در ایام نوروز انجام می‌ شود.

* پیش بینی 9 میلیون زائر نوروزی
معاون اماکن متبرکه و امور زائران آستان قدس رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: مقدمات پذیرایی از 9 میلیون زائر در حرم مطهر حضرت امام رضا(ع) طی تعطیلات نوروز آتی فراهم شده است.
سید خلیل منبتی افزود: نوروز پارسال هشت میلیون و 800 هزار نفر وارد حرم مطهر رضوی شدند که این تعداد نوروز امسال افزایش خواهد یافت.
وی ادامه داد: مراسم تحویل سال نو امشب در حرم مطهر رضوی آغاز می شود که تا بامداد فردا ادامه خواهد داشت لذا به منظور رفاه حال زائران 300 هزار مترمربع از فضای اماکن متبرکه حرم مطهر مفروش می شود. با توجه به احتمال بارندگی در شب تحویل سال نو همچنین توقفگاههای شماره یک و سه حرم مطهر مفروش خواهند شد تا در صورت بارندگی، زائران در این دو فضا قرار گیرند.
معاون اماکن متبرکه و امور زائران آستان قدس رضوی به تمهیدات انجام شده برای سخنرانی نوروزی رهبر معظم انقلاب اسلامی در حرم مطهر رضوی نیز اشاره و بیان کرد: برنامه ریزی ویژه ای برای ورود و خروج زائران در این روز انجام شده و 90 دستگاه تلویزیون پهن پیکر نیز برای پوشش سخنرانی معظم له در نقاط مختلف اماکن متبرکه از جمله توقفگاهها حرم نصب می‌ شود.
وی همچنین از توزیع روزانه پنج هزار پرس نهار از سوی آستان قدس رضوی میان زائران نوروزی در جاده‎ های منتهی به مشهد مقدس خبر داد. خادمان آستان قدس رضوی از 28 اسفند تا 14 فروردین روزانه در پنج مسیر جاده ای منتهی به مشهد پنج هزار پرس نهار و در مجموع به تعداد 80 هزار پرس را در میان مسافران و زائران نوروزی مشهد مقدس توزیع می کنند.
منبتی گفت: جاده های فریمان، سرخس، کلات، تربت حیدریه و نیشابور از مسیرهایی هستند که در مدت 16 روز آتی خدام بارگاه منور رضوی در طول آنها میزبان زائران رضوی خواهند بود.
وی افزود: در این ایام زائران می توانند از طریق سامانه اینترنتی برای خانواده خود به تعداد حداکثر چهار نفر غذای حضرت رضا (ع) را دریافت و میهمان مهمانسرای حضرت رضا(ع) باشند.
7489/1858