روزنامه گاردین گزارش داد، ولیعهد سعودی در دو هفته گذشته در شماری از نشستهای دیپلماتیک و وزارتی در عربستان شرکت نکرده است و به گفته منابع، برخی از اختیارات او در حوزه مالی و اقتصادی لغو شده است.
به نوشته این روزنامه انگلیسی، اقدام برای محدود کردن مسوولیتهای محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان هفته گذشته از سوی پدر او ملک سلمان در جمع گروهی از وزیران ارشد فاش شده است. براساس گزارشها، پادشاه سالخورده عربستان از بن سلمان خواسته بود تا در این جلسه کابینه حاضر شود اما او نیامد.
گرچه این تحولات به صورت علنی اعلام نشده است، منابع مطلع به گاردین گفتند یکی از مشاوران معتمد پادشاه به نام «مساعد العیبان» که دانش آموخته هاروارد است و اخیرا به عنوان مشاور امنیت ملی معرفی شد، به صورت غیر رسمی بر تصمیمات سرمایهگذاری از طرف پادشاه نظارت خواهد کرد.
سفارت عربستان در واشنگتن به درخواستهای متعدد برای اظهارنظر واکنشی نشان نداده است.
روابط میان پادشاه عربستان و پسرش از زمان قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی به دقت زیر ذرهبین منتقدان قرار گرفته است. این قتل که گفته میشود با دستور محمد بن سلمان صورت گرفت، موجی از محکومیتهای بینالمللی را به همراه داشت. با این حال دولت سعودی همدستی در این جریان را تکذیب میکند.
کارشناسان حوزه خاورمیانه باور دارند که قتل خاشقجی و نگرانیها درباره نقش عربستان در درگیری یمن تنشهایی را در خاندان آل سعود ایجاد کرده است. در حالیکه اکثر ناظران انتظار داشتند تا ولیعهد به تاج و تخت نزدیکتر شود، نشانهها حاکی از آن است که ملک سلمان در بحبوحه افزایش توجهات جهانی به سمت کشورش، قصد کنترل این ولیعهد جنجالی را دارد.
منابع مطلع به گاردین گفتند، محمد بن سلمان در دو نشست اخیر وزیران کابینه به ریاست ملک سلمان حاضر نشده است. ولیعهد عربستان همچنین در سایر مذاکرات عالیرتبه با هیاتهای خارجی شامل هیات سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه شرکت نداشت.
محمد بن سلمان همچنین در جلسه اخیر با مقامهای ارشد اقتصادی و مالی، یک نشست میان پادشاه و مفتی اعظم، نشست رئیس سازمان بهداشت جهانی و نشست نخستوزیر لبنان و همچنین سفیران هند و چین شرکت نداشت.
سخنگوی دولت عربستان در واشنگتن درباره غیبت ولیعهد سعودی یا مسائل دیگر اظهارنظری نکرده است. این سخنگو همچنین درباره تصمیم به حذف برخی از مسوولیتهای مالی محمد بن سلمان یا تصمیم برای انتصاب مساعد العیبان برای نظارت بر مسائل مالی اظهارنظر نکرد.
افشای یگان پاکسازی بن سلمان
خبرهای مرتبط با ولیعهد جاه طلب سعودی تنها به حذف آرام وی محدود نشد؛ گویا بن سلمان یک کمیته خشن را مسئول سرکوب منتقدان کرده بود.
مقامهای آمریکایی معتقدند ولیعهد عربستان یک سال پیش از ماجرای قتل جمال خاشقجی مجوز کمپینی محرمانه را با هدف ساکت کردن مخالفان از طرق مختلف نظیر استراق سمع، آدم ربایی، بازداشت و شکنجه شهروندان سعودی صادر کرده است.
به نوشته روزنامه نیویورک تایمز گزارش داد: مقامهای آمریکایی که به گزارشهای اطلاعاتی محرمانه درباره راهاندازی این کمپین دسترسی داشتهاند، میگویند عملیاتهای محرمانهای توسط اعضای همان تیمی انجام شده که در ماجرای قتل جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول دست داشتهاند. این گزارشها حاکی از آن است که کشته شدن خاشقجی یکی از بخشهای کمپین گستردهتری بود که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان برای ساکت کردن مخالفان سعودی به راه انداخته بود.
اعضای این تیم که در قتل خاشقجی دست داشتند به گفته مقامهای آمریکایی عضو گروه مداخله سریع سعودی هستند؛ گروهی که در چندین عملیات دیگر از سال ۲۰۱۷ بدین سو نقش داشته است. برخی از این عملیاتها شامل خارج کردن اجباری اتباع سعودی از دیگر کشورهای عربی و بازداشت و شکنجه زندانیان در اماکن متعلق به ولیعهد سعودی و پدرش بوده است. یکی از اتباع سعودی که توسط این گروه دستگیر شده استاد زبان شناسی است که درباره زنان در عربستان وبلاگ نویسی میکرده؛ او سال گذشته پس از آنکه مورد شکنجه روانی شدید قرار گرفت قصد خودکشی داشت.
گزارشهای اطلاعاتی آمریکا نشان میدهد این گروه مداخله سریع در ژوئن گذشته به حدی پر مشغله بوده که رهبر آن از یک مشاور ارشد بن سلمان خواسته که از ولیعهد بخواهد به این تیم پاداش عید فطر بدهد. جزئیات درباره عملیاتهای این گروه سعودی از مقامهای آمریکایی نقل میشود که به ارزیابیهای اطلاعاتی محرمانه درباره این کمپین تحت رهبری سران سعودی دسترسی داشتهاند. بخش دیگری از این جزئیات از سوی سعودیهایی مطرح میشود که درباره این عملیاتها اطلاعات بدون واسطه داشتهاند، این افراد به خاطر مسائل امنیتی خواستهاند که نامشان فاش نشود.
در ماجرای قتل جمال قاشقجی دولت سعودی تاکید داشت که این خبرنگار مخالف به دستور ریاض کشته نشده است. مقامهای سعودی مدعی شدند که تصمیم به قتل خاشقجی در همان محل وقوع این جنایت و توسط تیم عملیاتی اتخاذ شده است. با این حال آژانسهای اطلاعاتی ترکیه و آمریکا میگویند دستور انجام این قتل از قبل صادر شده بود. این در حالیست که سعودیها مدعی هستند که سرویس اطلاعاتی عربستان دستور بازگرداندن خاشقجی به عربستان را داشته است. عربستان سابقهای طولانی از پیگرد مخالفان و اتباع سعودی در خارج از این کشور دارد. علاوه بر این نیروهای امنیتی سعودی تعداد بسیاری از اندیشمندان، فعالان و رهبران دینی را در این کشور به عنوان یک تهدید شناسایی و دستگیر کردهاند.
بروس ریدل، تحلیلگر سابق سیا که اکنون در مؤسسه بروکینگز فعال است به ماجرای قتل خاشقجی اشاره کرده و میگوید: ما هرگز چیزی در این مقیاس ندیدهایم.
غضب پادشاه عربستان علیه ولیعهد سعودی
صاحبخبر -
نظر شما