به گزارش خبرنگار ایرنا ، چهارشنبه سوری یکی از جشن های ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبه سال (سه شنبه شب) برگزار می شود ، در شاهنامهٔ فردوسی اشاره هایی درباره بزم چهارشنبه در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشان دهندهٔ کهن بودن این جشن است.
مراسم سنّتی مربوط به این جشن ملّی، از دیرباز در فرهنگ سنّتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده و به نسل کنونی رسیده است.
واژهٔ چهارشنبه سوری از دو واژهٔ چهارشنبه که نام یکی از روزهای هفته و سور به معنای جشن و شادمانی ساخته شده است، طبق آیین باستان در این روز آتش بزرگی بر افروخته می شود که تا صبح زود و برآمدن خورشید روشن نگه داشته می شود.
این آتش معمولاً در بعدازظهر زمانی که مردم آتش روشن می کنند و از روی آن می پرند آغاز می شود و در زمان پریدن عبارت 'زردی من از تو، سرخی تو از من' را زمزمه می کنند.
گفته شده این جمله نشانگر مراسمی برای تطهیر و پاک سازی مذهبی است که واژه ' سوری' به معنی سرخ به آن اشاره دارد.
به بیان دیگر مردم خواهان آن هستند که آتش تمام رنگ پریدگی و زردی، بیماری و مشکلاتشان را بگیرد و بجای آن سرخی و گرمی و نیرو به آنها بدهد.
چهارشنبه سوری جشنی نیست که وابسته به دین یا قومیّت افراد باشد و در میان بیشتر ایرانیان رواج دارد ، مسلمان ، زردشتی ، مسیحی و کلیمی آیین چهارشنبه سوری را به جا می آورند و تعصب و حساسیت مذهبی در برگزاری آن دخالتی ندارد.
در سال های اخیر، رسانه های ایران توجّه زیادی به خطرات احتمالی ناشی از استفاده از مواد آتش زا و انفجاری نشان می دهند اما نکته قابل توجه و پرسش اصلی آن است که چرا همه تلاش ها در جهت بزرگ نشان دادن خطرات چهارشنبه سوری صورت می گیرد؟
مسئولان دانشگاه های علوم پزشکی، مقام های قضایی، مسئولان انتظامی و مسئولان اجرایی در آستانه چهارشنبه سوری اگر نکته ای بیان می کنند یا بیانیه ای می دهند همه در زمینه خطرات احتمالی برگزاری این آیین است و هیچکس راهکاری برای برگزاری بی خطر و پرداختن به چهارشنبه سوری اصیل که ریشه در فرهنگ و آیین ایرانی دارد ارائه نمی دهد.
آیا تاکنون شده است که یک مسئول عالی رتبه در چهارشنبه سوری به صورتی رسمی در این آیین شرکت کند و در کنار جوانان و نوجوانانی که از موضع گیری های متعصبانه در برابر چهارشنبه سوری به خشم می آیند و بیشتر و بدتر آن را اجرا می کنند به این موضوع رسمیت بخشد؟
آیا تاکنون رسانه ملی که بیشترین اطلاع رسانی در باره خطرات چهارشنبه سوری را انجام می دهد اما از بکار بردن حتی لفظ چهارشنبه سوری هم ابا دارد و آن را به همان سه شنبه آخر سال می نامد صحنه هایی بی خطر و اصیل از چهارشنبه سوری به تصویر بکشد؟
آیا تاکنون دانشمندان و متخصصان علوم اجتماعی دراین باره تدبر کرده اند و به این موضوع پرداخته اند که چرا جوان ایرانی و نوجوان این جامعه در چهارشنبه سوری با عصبانیت از موضع گیری های خصمانه علیه چهارشنبه سوری می رود تا هر طور شده ترقه ای پرت کند و صدای حضورش در چهارشنبه سوری را به گوش دیگران برساند ؟
آیا تاکنون از خود پرسیده ایم که چرا در برابر پیامهایی که علیه چهارشنبه سوری صادر می کنیم مقاومت می شود و چرا هر سال آمار تلفات بالا می رود؟چرا جامعه پیام های ما را نمی پذیرد ؟ آیا به کالبد شکافی این پیام های تحکم آمیز و آمرانه فکر کرده ایم ؟ آیا وقت آن نرسیده که چهارشنبه سوری را از سر مهر بپذیریم و آن را همانگونه که در آیین ایران باستان تعریف شده به جامعه عرضه کنیم ؟
آیا وقت آن نرسیده که پیام های هشدار دهنده در باره چهارشنبه سوری را از روزمرگی بیرون آوریم ،روزمرگی ها اگر می خواست جواب دهد پارسال و سال قبل و سال قبل تر جواب می داد و دهها نفر را راهی بیمارستان ها نمی کرد.
آیا وقت آن نرسیده که شهرداری ها به عنوان متولی مدیریت شهری مکان و ابزار ایمن برای برگزاری چهارشنبه سوری ایمن در اختیار شهروندان قرار دهند؟
آیا نمی توان با نسل تحول خواه به گونه ای دیگر سخن گفت و چهارشنبه سوری را برای آنان به گونه ای دیگر تعریف کرد و به جای زدن ریشه چهارشنبه سوری او را از بدعت های به وجود آمده در چهارشنبه سوری آگاه کرد؟
قطعا این رسالت ابتدا متوجه رسانه ها ورسانه ملی است که با تغییر نگرش آن در سال جاری در شیوه برخورد با برخی از آیین هایی که ریشه در باورهای ملی دارد و تقابلی با دین و دین گرایی نیز ندارد تجدید نظر کند و روشهای نخ نما و مندرس سالهای گذشته در تحریم و تکفیر و تقبیح چهارشنبه سوری را کنار بگذارد و در این میان طرحی نو در اندازد.
پیام ها و پویش های بازدارنده در برابر چهارشنبه سوری امسال هم چون سالهای گذشته در شیراز و دیگر شهرهای کشور و استان فارس رشد و نمو کرده است ، پویش های نه به چهارشنبه سوری خطرناک در قالب کمپین ها و تشکل های مردمی و در محافل و مجامع رسانه ای و مجازی شکل گرفته است.
پیام های هشدار در نشست های خبری مسئولان امدادی با تاکید بر حفظ حرمت آتش نشانان در گوشه و کنار شهر شیراز دیده می شود و در این پیام ها شهروندان به رعایت توصیه های ایمنی و پرهیز از خطر آفرینی در آخر سال توصیه شده اند.
حتی برخی از شهروندان شیراز در خیابان های این شهر با چاپ کاغذ نوشته هایی و نصب در معابر عمومی از مردم خواسته اند که از بروز اعمال خطرآفرین در چهارشنبه آخر سال خودداری کنند.

** تعقیب قضایی برای هنجارشکنان
احمد رحمانیان معاون اجتماعی و پیشگیری از جرم دادگستری استان فارس در آستانه چهارشنبه سوری اعلام کرد: کسانی که به بهانه مراسم چهارشنبه پایان سال قصد اخلال در نظم و آسایش و آرامش عمومی داشته باشند و یا مبادرت به تخریب اموال عمومی و یا مرتکب رفتارهای هنجارشکن و مخالف با شئون و ارزشهای ایرانی و اسلامی شوند با آمادگی و هماهنگی ایجاد شده میان دستگاه های امنیتی انتظامی و قضایی استان در کوتاه ترین زمان ممکن شناسایی می شوند و بر حسب گزارش و یا اعلام جرم از سوی ضابطین تحت تعقیب قضایی قرار خواهند گرفت.
دبیر شورای پیشگیری از جرم استان فارس اظهار داشت : قانون خط قرمز و فصل الخطاب برای کلیه افراد و اقشار جامعه است و چنانچه افرادی تحت عنوان آزادی و شادی غیر متعارف و بر خلاف شئون و ارزش های اسلامی و مقبول جامعه قصد نقض قانون و یا تعرض به حقوق عمومی مردم و جامعه را داشته باشند بر حسب درخواست جامعه و مردم و در اجرای وظایف ذاتی دستگاه های امنیتی، انتظامی قضایی با آنان بر اساس موازین قانونی و بدون هر گونه ارفاق قانونی و اغماض برخورد می شود.
رحمانیان با بیان اینکه در صورتی که آزادی و ابراز شادمانی فراتر از محدوده قانونی باشد منتهی به ولنگاری و تعرض به حقوق و آزادی های دیگران و بعضاً نقض حقوق شهروندی افراد جامعه می شود گفت: یکی از دستگاه های که مسئول صیانت از حقوق شهروندان است دستگاه قضایی است که بیش از شش هزار دیده بان پیشگیری از وقوع جرم، متشکل از اقشار مختلف مردم با آن همکاری می کنند.
وی ادامه داد: این افراد در زمینه مراسم چهارشنبه پایان سال وظیفه نظارتی بر عهده دارند و در صورت مشاهده هر گونه بی نظمی و یا نقض قانون مراتب را بصورت الکترونیکی و از طریق نرم افزار نصب شده بر روی گوشی تلفن همراه آنان به مراجع ذیصلاح قضایی اطلاع می دهند.
معاون قضایی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان با اشاره به مجازات قانونی کسانی که مرتکب اخلال در نظم و آسایش عمومی شوند گفت: مجازات این افراد سه ماه تا یکسال حبس و تا 74 ضربه شلاق است و در صورت استفاده از مواد محترقه و ترقه های غیر مجاز، مجازات این افراد بر اساس قانون مجازات اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیر مجاز تا 6 ماه حبس است.
وی افزود: چنانچه اقدامات هنجار شکنانه افراد باعث وارد آمدن خسارتی به اموال عمومی و یا خصوصی شود و یا موجب ایراد صدمه بدنی اعم از عمدی یا غیر عمدی به دیگری شود حسب مورد به قصاص یا پرداخت دیه و یا ارش محکوم می شوند.
این مقام قضایی اظهار داشت: در سال گذشته با همکاری و مشارکت مردم و حضور مقتدرانه ضابطین و مأمورین انتظامی جرائم ارتکابی چهارشنبه پایان سال نسبت به سال قبل از آن به میزان 17.5 درصد( هفده و نیم درصد) کاهش یافته است.
رحمانیان از والدین تقاضا کرد بر رفتار و عملکرد فرزندان خود در چهارشنبه پایان سال نظارت کنند و اجازه استفاده از ترقه های غیر مجاز و غیر استاندارد را ندهند زیرا سالهای گذشته استفاده از این ترقه ها باعث وارد آمدن صدمات فراوان و حتی نقص عضو شده اند.
وی ادامه داد: چنانچه خانواده ها قصد شادمانی داشته باشند این اقدام را بصورت محله محور انجام دهند و از رفتار و حرکات خطرناک پرهیز کنند.
این مقام قضایی از مردم خواست چنانچه مشاهده کردند افرادی به هر نحو مرتکب رفتار خطرناک می شوند مراتب را به پلیس 110 اطلاع دهند و توصیه می شود در شب مذکور حتی المقدور بویژه بانوان، کودکان ، افراد بیمار و سالمند از منزل خود خارج نشوند و با جمع شدن بستگان دور یکدیگر سنت حسنه صله رحم را بجا بیاورند.
وی بیان کرد: دستگاه قضایی استان شعباتی را بصورت ویژه و کشیک در کلیه حوزه های قضایی برقرارکرده تا بمنظور تأمین امنیت مردم به محض وصول گزارش وقوع جرائمی در خصوص افراد ناقض قانون و هنجارشکن ، به جرائم آنان به صورت ویژه و در سریع ترین زمان رسیدگی شود.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان فارس همچنین هشدار داد وسایل نقلیه ای که برای ارتکاب جرم و یا اخلال در نظم و امنیت عمومی به کار گرفته شود تا تعیین تکلیف قانونی توقیف می شوند و افراد قانون شکن با صدور قرارهای تأمین کیفری بازداشت خواهند شد.

**شناسایی نقاط پر خطر در شیراز
محمدهادی قانع، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز در جمع خبرنگاران به تشریح برنامه‌های این سازمان برای پیشگیری از حوادث غیرمترقبه به خصوص برای چهارشنبه آخر سال پرداخت و گفت: راه‌اندازی کمپین ' نه به چهارشنبه‌سوری خطرناک' راهکاری ملی برای افزایش مشارکت مردم و ممانعت از رقم خوردن حوادث مخاطره آمیز در این ایام است.
وی آماده ‌سازی دانش‌آموزان بیش از 60 مدرسه شیراز با هدف پیشگیری از حوادث احتمالی را یادآور شد و گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از والدین می‌توانند با آموزش‌های لازم مراقبت بیشتری از فرزندان خود داشته باشند.
قانع با بیان اینکه هشت نقطه حادثه ‌خیر برای مدیریت رخدادهای چهارشنبه سوری، در این کلانشهر شناسایی شده است، گفت: با شناسایی این نقاط، نیروی انسانی و خودروهای مورد نیاز امداد و نجات و آتش‌نشانی در محل‌ها مستقر خواهند شد.
وی با تصریح اینکه اقدمات پیشگیرانه با توجه به تجربیات سال گذشته‌های گذشته و با هماهنگی دیگر دوایر ذیربط در دستور کار قرار دارد، افزود: ارتقای آگاهی شهروندان، مدیران، مدارس سطح شهر و گروه‌های هیجانی جامعه و همچنین آمادگی تمام ایستگاه‌های عملیاتی در دستور کار قرار گرفته است.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز با بیان اینکه ترقه ایمن یا بی خطر وجود ندارد، گفت: هر ماده انفجاری، بالقوه عامل خطر محسوب می شود و امکان دارد حوادث جبران ناپذیری را برای افراد به دنبال داشته باشد.
وی آسیب‌های ناشی از ترقه و سایر موادمحترقه را از تاثیر کوتاه یا درازمدت بر شنوایی تا سوختگی و آسیب به چشم و حتی مرگ عنوان و اضافه کرد: در چهارشنبه سوری سال گذشته یک‌هزار و 337 تماس با مرکز 125 آتش‌نشانی شیراز گرفته و براساس آن 68 ماموریت انجام شد.
قانع، ترقه‌های انفجاری را مهمترین عامل مخاطره آمیز در چهارشنبه آخر سال عنوان کرد و گفت: بیش از 80 آتش‌نشان داوطلب جمعه گذشته، در دوره باز آموزی برای ممانعت از بروز مخاطرات چهارشنبه پایان سال، شرکت داشتند.

** حمل ترقه در کیف و جیب ممنوع
رئیس بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی امیرالمومنین(ع) شیراز هم با تاکید بر مراقبت خانواده ها از فرزندان برای پیشگیری از بروز حادثه در چهارشنبه آخر سال، از پدر و مادرها خواست تا به هیچ عنوان اجازه همراه داشتن ترقه و مواد آتش زا به کودکان خود ندهند.
دکتر محمدعلی حقوقی آسیب پذیرترین افراد در این موارد را کودکان و نوجوانان عنوان کرد و هستند افزود: آمارها نشان می دهد که بدترین حوادث چهارشنبه آخر سال در مواردی بوده که افراد مواد آتش زا و منفجره را در جیب و یا کیف، به همراه داشته اند.
وی با تاکید بر پرهیز از آتش زدن هیزم و بوته در کنار خودرو و مواد قابل اشتعال، گفت: برای پیشگیری از بروز سانحه، به هیچ عنوان در هنگام نزدیک شدن به آتش، مایعات اشتعال زا به ویژه بنزین، تینر، الکل و مواد منفجره به همراه نداشته باشیم.
رئیس بیمارستان سوانح سوختگی امیرالمومنین (ع) ادامه داد: در صورتی که لباس گشاد بر تن داریم، لازم است از نزدیک شدن و پریدن از روی آتش خود داری کنیم که این مسئله در مورد بانوان حائز اهمیت بیشتری است.
حقوقی با بیان اینکه نگهداری مواد محترقه و منفجره شرایط خاصی نیاز دارد، گفت: بنابراین باید از قرار دادن این مواد در کنار حرارت ، هوای گرم، داخل جیب و حتی داخل ماشین خودداری کرد.
او توصیه کرد در این ایام پنجره های منازل و خودرو ها بسته باشد تا از ورود مواد آتش زا و لوازم آتش بازی پرتاب شده جلوگیری شود و برنامه های آتش بازی چهارشنبه آخر سال به صورت محدود، با مدیریت یک نفر، به دور از مواد اشتعال زا و در سطوح هموار انجام شود.
رئیس بیمارستان سوانح سوختگی امیرالمومنین (ع) توصیه کرد تا وسایل اطفای حریق در وسایل نقلیه و محل تفریح نیز در نظر گرفته شده و از سالم بودن آنها اطمینان حاصل کنیم.
6113 / 1876
گزارش از : نیکنام خشنودی