صاحب‌خبر - با تصمیم ستاد تنظیم بازار، اقلام پروتئینی، کالاهای اساسی و مواد غذایی شامل نان، برنج، روغن نباتی، شکر، حبوبات، ماکارونی، رب گوجه فرنگی و… مشمول طرح کنترل قیمت‌ها در ایام پایانی سال شدند. همچنین پوشاک، کیف و کفش و لبنیات شامل چهار قلم اصلی شیر، پنیر، کره و ماست در این راستا در طرح تعادل و کنترل قیمت‌ها قرار دارند. علاوه بر آن قیمت و نحوه توزیع شیرینی‌جات، خشکبار و آجیل، میوه و همچنین مواد شوینده و بهداشتی نیز در این طرح کنترل می‌شود. لاستیک خودرو و روغن موتور و همچنین اقلامی مانند بنزین، گازوئیل و… نیز در این طرح مشمول طرح حفظ تعادل و کنترل قمیت‌ها هستند. ستاد تنظیم بازار خدمات مشمول حمل و نقل درون شهری و برون شهری شامل بار و مسافر، هوایی، ریلی و جاده‌ای و دریایی، خدمات تعمیر خودرو و خدمات پس از فروش و اماکن تفریحی و فرهنگی، سیاحتی و زیارتی، هتلداری و گردشگری را نیز اعلام کرده است. بر این اساس واحدهای اقامتی، غذاخوری‌ها، رستوران‌های بین شهری و درون شهری نیز در این طرح نظارتی قرار دارند. همچنین عملکرد انبارها و سردخانه‌ها، میادین میوه و تره بار، قالیشویی و خشکشویی در این قالب مشمول حفظ تعادل و کنترل قیمت‌ها در ایام پایانی سال خواهند بود. افزایش خودسرانه قیمت ها این اقدام ستاد تنظیم بازار در شرایطی است که در هفته های اخیر بسیاری از مسئولان بر ممنوعیت افزایش قیمت ها تاکید داشته اند؛ با این وجود نگاهی به وضعیت بازارها نشان می دهد که بسیاری از آنها بدون توجه به هشدارها اقدام به افزایش خودسرانه قیمت ها کرده اند که افزایش قیمت هواپیما و هتل ها از جمله آنهاست. همچنین وضعیت بازار میوه، آجیل و شیرینی نیز وضعیت مشابه سایر بازارها دارد و با نگاهی به آمارهای هفتگی منابع آماری می توان افزایش قیمت ها را مشاهده کرد. انتقاد از ضعف سیستم توزیع و نظارت عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی هفته گذشته با اشاره به لزوم تجدید نظر در نحوه اختصاص ارز دولتی برای واردات کالاهای اساسی، ضعف در توزیع و نظارت را عامل اصلی گرانی ها عنوان کرد و گفت: «این مساله باعث شد یارانه ارز ترجیحی از مردم فاصله گرفته و به سمت دلالان برود.» وی افزود: «موانع و اشکالات سیستم توزیع موجب شده که باوجود تاثیر اولیه ارز ۴۲۰۰ تومانی کالاهای اساسی در کنترل تاثیر شوک طرف عرضه، معایب آن به تدریج آشکار گشته و با افزایش قیمت آنها در بازار، ضمن ایجاد رانت، موجب افزایش سطح عمومی قیمتها شده است. در واقع اختصاص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی به علّت طبیعت بازار در اقتصاد و ضعف سیستم توزیع و نظارت نتوانسته در میان مدت از افزایش قیمت آنها جلوگیری کند و لذا، تدریجا در بیشتر موارد به یارانه از مصرف‌کننده فاصله گرفته و نصیب واسطه‌ها شده است.» افزایش تعداد کالاهای مشمول دریافت ارز دولتی روز گذشته خبرهایی در خصوص برنامه دولت برای افزایش تعداد کالاهای گروه یک (کالاهای مشمول دریافت ارز 4200 تومانی) نیز اعلام شد. خبرها حاکی از این است که وزیر جهاد کشاورزی خواستار افزوده‌شدن ۸ قلم کالا از جمله کره و چای و عدس به گروه یک کالایی برای تنظیم و مدیریت بازار شب عید شده است. بر این اساس کره بسته‌بندی، لپه، نخود رسمی، لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، عدس، چای کوبیده و انواع چای سیاه از گروه 2 به گروه یک کالایی تغییر می یابند. این در شرایطی است که در حال حاضر بسیاری از کارشناسان به اختصاص ارز به شیوه فعلی انتقاد دارند و مجلس نیز از مخالفان اختصاص ارز یارانه ای به شرایط فعلی است. بر این اساس موضوع کوپنی شدن کالاهای اساسی مطرح شده است و در حالی که رییس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد در روزهای اخیر به دنبال اصلاحاتی در این روش هستند روز گذشته خبرهایی از جابجایی گروه 2 به یک و در واقع افزوده شدن لیست مشمولان دریافت ارز 4200 تومانی هستیم. هرچند که در زمینه کافی بودن کالاهای اساسی نگرانی وجود ندارد اما انتقادات کارشناسان به نحوه توزیع یارانه هاست که در واقع به دست مصرف کننده اصلی نمی رسد. در این شرایط به نظر می رسد افزایش نظارت بر بازارها و همچنین تجدید نظر در توزیع ارز 4200 تومانی بتواند قیمت کالاها و همچنین بازار کالاهای اساسی را ساماندهی کند.∎​