شناسهٔ خبر: 31352816 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه فرهیختگان-قدیمی | لینک خبر

دستپخت نوروزی سیما را بچشید

اخم سریال‌های تلویزیون باز می‌شود

صاحب‌خبر - نوروز برای ما ایرانی‌ها سرشار از خاطره است، خاطراتی که برای‌مان فراموش نشدنی است، از بدوبدوهای اسفند، خرید، چیدن سفره‌ هفت‌سین، عیدی گرفتن‌ها و خیلی خاطرات دیگر که همیشه وجود دارند و هر سالی که می‌گذرد خاطره جدیدی را برای‌مان رقم می‌زند. همین نوستالژی و ویژه‌بودن نوروز باعث شده تلویزیون هم برنامه‌های زیادی برای این 13 روز تدارک ببیند و بسیاری از برنامه‌هایی که الان برای‌مان خاطره هستند از همین نوروز شروع شده‌اند، هادی و هدی، چاق و لاغر، کلاه قرمزی و پسرخاله و خیلی‌های دیگر. گل سرسبد این برنامه‌ها سریال‌های نوروزی هستند که همیشه برای مخاطبان جذاب بوده‌اند و با شروع زمستان، ساخت این سریال‌ها هم آغاز و بعد در رقابتی نفس‌گیر، انتخاب برای پخش‌شدن در نوروز شروع می‌شود. در این گزارش به تاریخچه سریال‌های نوروزی و کارگردان‌هایی که برای نوروز سریال داشتند، پرداختیم و همین‌طور گزارشی از سریال‌های نوروزی امسال تهیه کردیم. سریال‌های نوروزی از کجا شروع شد؟ اولین مجموعه نوروزی که پخش شد و مردم را پای تلویزیون نشاند، نوروز سال 65 بود که تلویزیون با انبوهی از برنامه‌های متنوع نسبت به دو، سه سال قبل‌، خود را نشان داد. مجموعه «شبکه تلویزیونی روستای کارآباد» که در آن زمان به دلیل بار طنز و آموزشی‌اش بسیار مورد توجه بود، به کارگردانی و نویسندگی محمدرضا پاسدار از شبکه یک پخش شد. غلامحسین لطفی هم با مجموعه تلویزیونی «آینه» با دو داستان «فالگیر» و «دوران کودکی» به استقبال نوروز 65 رفته بود. در نوروز 66 «هادی و هدی»، «چاق و لاغر» و «هاچین و واچین» سهم شبکه دویی‌ها در نوروز بود. شبکه یک هم با تئاتر تلویزیونی «به سبک آمریکایی» که یک وسترن کمدی بود، ادای‌دینی به نوروز کرد. سال 67 برنامه خاصی برای شبکه‌های مختلف دیده نشد، اما در نوروز 68 مجتبی یاسینی با سریال «ماجراهای خانه ما» فضای طنزآمیز نوروزی را با فضای خانوادگی و تربیتی تلفیق کرد. بازی‌های قابل قبول منوچهر لاریجانی و نسیم اکبری در نقش پدر و مادر و همچنین بازی آرش میرحسینی و سحر نوری در نقش فرزندان آنها هم جزء مهمی از این موفقیت بود. پخش فیلم‌های سینمایی متنوع و داستان‌های طنز درکنار دو سریال «خانواده اسدالله‌خان» یا «ازدواج پرماجرا» به کارگردانی منوچهر پوراحمد از شبکه یک و «درخت دوستی» به تهیه‌کنندگی اصغر توسلی از شبکه دو راه ورود سریال‌ها را به تلویزیون در نوروز 69 باز کردند. اما نوروز 72 هم‌زمان با عید‌فطر بود و اتفاقی جدید و منحصربه‌فرد را برای تلویزیون و برنامه‌های طنز آن رقم زد. روی آنتن رفتن جُنگ طنزگونه «نوروز 72» از گروه اجتماعی شبکه یک بود که با اجرای حسین پاکدل و کارگردانی تلویزیونی شیرین جاهد و مهران آزاده، ‌سنگ‌بنای برنامه‌های طنز نوروزی را در تلویزیون گذاشت. این اثر با نویسندگی و کارگردانی هنری مهرداد خسروی و داریوش کاردان سعی در به طنز کشیدن برنامه‌های تلویزیونی مانند «هنر هفتم»، «بعد از خبر» و «مسابقه هفته» داشت، مهران مدیری، بازیگر این مجموعه که توانست با بازی خاص و منحصر‌به‌فردش خنده بر لبان بسیاری بنشاند، نوید پدیده‌ای را در طنز تلویزیونی می‌داد که سال‌ها بعد مخاطبان از این برنامه به‌عنوان شروع فعالیت هنری این بازیگر یاد می‌کردند. اما در نوروز 73 هم اتفاق ویژه‌ای افتاد، شخصیت‌هایی جدید به تلویزیون و فضای هنری اضافه شدند، شخصیت‌هایی هنری که عروسکی بودند و همه را غافلگیر کردند؛ «کلاه‌قرمزی» و «پسرخاله» در اولین حضورشان در تلویزیون صاحب جلد بسیاری از نشریات شدند. مجموعه «کلاه‌قرمزی و پسرخاله» به کارگردانی شیرین جاهد، ایرج طهماسب و حمید جبلی و تهیه‌کنندگی پروین شمشکی در 14 قسمت مهم‌ترین هدیه شبکه یک به کودکان بود. برنامه «نوروز 73» هم به کارگردانی حسین فردرو و بازی ابراهیم ‌آبادی، بهناز جعفری، باقر صحرارودی و محمود بهرامی می‌خواست به‌نوعی تجربه سال قبل تلویزیون را تکرار کند. نوروز 74 هم یک شخصیت عروسکی جدید به تلویزیون معرفی شد، «زی‌زی‌گولو» درمجموعه «قصه‌های تابه‌تا» به کارگردانی مرضیه برومند و بازی امیرحسین صدیق، لیلی رشیدی، رضا فیاضی و مریم سعادت دنیای کودکان و حتی بزرگ‌ترها را پر از شادی کرد. سریال خانوادگی «اشتباه» به کارگردانی علی عسکری و جواد انصافی و بازی مرتضی احمدی، جواد خدادادی، مهین شهابی، پروین سلیمانی، منیژه دلدار گلچین، سیروس گرجستانی و... هم در شبکه یک مخاطبان خود را پیدا کرد. دو سریال «عروس 77» و «معجزه نوروزی»، راه را برای ورود سریال‌های متنوع در نوروز باز می‌کردند. «عروس 77» به کارگردانی مهرداد پوراحمد و تهیه‌کنندگی منوچهر پوراحمد، با بهره‌گرفتن از بازیگرانی چون جهانبخش سلطانی، محمدحسینی، پروین‌دخت یزدانیان، نعمت‌الله گرجی و نیلوفر محمودی داستانی خانوادگی و سرگرم‌کننده را در شبکه یک به نمایش گذاشت. البته بازی حمید لولایی هم درمجموعه «معجزه نوروزی» بسیار مورد توجه قرار گرفت. نوروز 78 «هتل پیاده‌رو» پخش شد، سریالی که توانست نظر بسیاری از مخاطبان را با خود همراه کند. اکبر عبدی، علیرضا خمسه، محمود پاک‌نیت و مینا جعفرزاده در 13 روز توانستند خیلی‌ها را پای تلویزیون نگه دارند. «هتل پیاده‌رو» به نویسندگی فرهاد توحیدی و کارگردانی بهمن زرین‌پور تنها سریالی بود که هرشب روی آنتن می‌رفت و درکنار آن کم‌کم نام اصغر فرهادی هم با مجموعه اپیزودیک «قصه‌های دور هفت‌سین» در این روزها سر زبان‌ها افتاد. نوروز 79، سریال «ویروس 2000» به کارگردانی فریال بهزاد در شبکه دو، «دلبر آهنی» به کارگردانی مهدی صباغ‌زاده در شبکه تهران و «تلفن مشترک» به کارگردانی خسرو ملکان از شبکه یک، عرصه رقابتی خوبی برای شور و نشاط بخشیدن به فضای معطر بهار طبیعت و ولایت شدند. «ویروس 2000» با بازی دانیال حکیمی، مینا جعفرزاده و اتابک نادری کشمکش یک مهندس جوان کامپیوتر را برای انتخاب همسر آینده‌اش از طریق رایانه نشان می‌داد و «تلفن مشترک» هم با بازی ایرج راد، فریبا متخصص، آناهیتا همتی، لوریک میناسیان، بهزاد محمدی و پوراندخت مهیمن از دردسرهای تلفن مشترک در یک آپارتمان پرده برمی‌داشت. اما سریال «دلبر آهنی» به مدد بازی محمد کاسبی، مهرانه مهین‌ترابی، رضا رویگری، اکرم محمدی، غلامحسین لطفی و لوریک میناسیان با فضای طنزآمیزش تکمیل‌کننده تلاش برنامه‌سازان در این ایام شد. از سال 80 تا سال 96 پای کارگردان‌های زیادی برای ساخت سریال‌های نوروزی به میان آمد و خاطرات بی‌شماری را در ذهن مخاطبان به‌جا گذاشتند که عبارتند از: مرضیه برومند با سریال «ورثه آقای نیکبخت»، سریال «معجزه ازدواج» به کارگردانی علیرضا خمسه و تهیه‌کنندگی محمد صدری، سریال «شب دهم» به کارگردانی حسن فتحی و تهیه‌کنندگی حسن بشکوفه، سریال «اُ مثبت» به کارگردانی علی شاه‌حاتمی، سریال «داوطلب» به کارگردانی مسعود تکاور، «این سه نفر» به کارگردانی اصغر توسلی، سریال «بانویی دیگر» سیروس مقدم، «خوش‌غیرت» به کارگردانی علی شاه‌حاتمی، «جایزه بزرگ» به کارگردانی مهران مدیری، سریال «وفا» به کارگردانی محمدحسین لطیفی، «مرد هزار چهره» به کارگردانی مهران مدیری، سریال «پیامک از دیار باقی» سیروس مقدم، «نشانی» به کارگردانی رامبد جوان و سریال دوست‌داشتنی «پایتخت» سیروس مقدم، همه‌و‌همه سعی داشتند تا نوروز را برای مردم دوست‌داشتنی‌تر کنند. سریال «نون. خ» به کارگردانی سعید آقاخانی سعید آقاخانی که هم بازیگر است و هم کارگردان، سعی می‌کند سریال طنز بسازد تا مخاطبش را سرگرم کند، روحیه طنازانه‌اش هم در فیلم‌هایش نمایان‌گر است. آخرین کار نوروزی سعید آقاخانی در تلویزیون به مجموعه «بیمار استاندارد» برمی‌گردد که نوروز ۹۵ از تلویزیون و شبکه یک سیما روی آنتن رفت. آقاخانی پیش از این در تلویزیون کارگردانی سریال‌های «عید امسال»، «زن بابا»، «راه در رو»، «خوش‌نشین‌ها»، «نقطه سرخط»، «دزد و پلیس»، «خروس»، «روزهای بد، به‌در»، «بیمار استاندارد» و «شب عید» را به عهده داشته است. «نون. خ» یازدهمین سریال آقاخانی در مقام کارگردان به‌شمار می‌رود و حالا او با این سریال جدید قرار است به تلویزیون بیاید و نوروز 98 را برای مردم دیدنی‌تر کند. سریال «نون. خ» به تهیه‌کنندگی مهدی فرجی و کارگردانی سعید آقاخانی قرار است نوروز امسال از شبکه یک سیما روی آنتن برود. فیلمنامه سریال «نون. خ» نیز که توسط امیر وفایی به نگارش درآمده، درونمایه‌ طنز دارد. این سریال ۲۴ آذر‌ماه در اطراف تهران کلید خورد. علی صادقی، حمیدرضا آذرنگ، سعیدآقاخانی، هومن حاجی‌عبداللهی، سیاوش مفیدی، فریده سپاه‌منصور، نعیمه نظام‌دوست و سیروس میمنت از جمله بازیگرانی هستند که در سریال نوروزی شبکه یک سیما ایفای نقش می‌کنند. «ن. خ» کاری از گروه فیلم و سریال شبکه یک سیما است که در ۱۶ قسمت ۵۰ دقیقه‌ای برای پخش در ایام نوروز ۹۸ تولید می‌شود. مهدی فرجی تهیه‌کننده «نون. خ» روز گذشته گفته است: «تصویربرداری این سریال تلویزیونی در تهران ادامه دارد و در ایام نوروز روی آنتن شبکه یک سیما خواهد رفت. بازیگری اضافه نمی‌شود و کار متفاوتی خواهد بود. شبیه به کارهای قبلی سعید آقاخانی نیست و مخاطب قطعا شگفت‌زده خواهد شد.» فرجی ادامه داده است: «احتمالا نام این سریال تغییر کند، مردم حتما یک درام زیبا و طنز خلاقانه کاملا ایرانی را از شبکه یک سیما می‌بینند؛ کاری که شاید خیلی از فیلمسازان و سریال‌سازان تلویزیونی به‌دنبال آن نمی‌روند و جایش در تلویزیون خالی‌ است.» سعید آقاخانی هم درباره سریال جدیدش گفته است: «مقداری لودگی داریم اما بی‌مزه نخواهیم بود. نباید مخاطب حتما غش‌غش بخندد! این لزوما طنز نیست. ما مجموعه‌ای را برای عید نوروز آماده می‌کنیم که یک کار اجتماعی هم باشد. تماشاگر فیلم‌های مناسبتی باید آداب، رسوم و فرهنگ ایرانی را هم ببیند و این اتفاق در «نون.خ» افتاده است.» آقاخانی با اشاره به استفاده از لوکیشن‌های شهرستانی افزوده است: «یک بخشی در کردستان هستیم با لهجه، فرهنگ و لباس کردی. کار جذابی است که مردم از آن لذت خواهند برد. من مدتی در تلویزیون نبودم و می‌خواستم با یک کار مناسب ایرانی برگردم. کار سختی است و این اولین‌بار است که همزمان بازیگری و کارگردانی را تجربه می‌کنم. اتفاقا فکر نمی‌کردم اینچنین کار سختی از آب دربیاید؛ کاری است که هم جنبه تاریخی، هم فرهنگی و هم هنری دارد. گاهی‌اوقات تعویض لباس بیش از نیم‌ساعت ‌طول می‌کشد و هرچه به روزهای عید نوروز نزدیک می‌شویم، استرس و فشارمان زیادتر می‌شود.» فیلم سینمایی «پایتخت» به کارگردانی سیروس مقدم اوین‌بار سال 1390 بود که خانواده نقی معمولی به تلویزیون آمدند و مردم از دیدن یک سریال که دارد قصه خودشان را می‌گوید به وجد آمدند، آنقدر استقبال از این سریال زیاد بود که پنج قسمت برای آن ساخته شد و هر پنج قسمت به موضوعی خاص می‌پرداخت و مخاطب را پای تلویزیون نگه می‌داشت و خیابان‌ها در هنگام پخش این سریال خلوت می‌شد. اما امسال برای نوروز این سریال پخش نمی‌شود و علت آن هم این بوده که بازیگران این سریال هرکدام در پروژه دیگری مشغول بودند و برای همین سیروس مقدم نتوانست پایتخت 6 را کلید بزند. اما آنقدر مردم خانواده معمولی و ماجراهایشان را دوست داشتند که به پیشنهاد شبکه اول سیما قرار شد در 29 اسفند‌ماه فیلم سینمایی پایتخت پخش شود. به گفته الهام غفوری، تهیه‌کننده این سریال، قصه نسخه سینمایی پایتخت هیچ ارتباطی به دیگر فصل‌های این سریال ندارد و داستان، مستقل و جداست و تلاش دارند از این طریق مخاطبان را غافلگیر کنند. قصه شب سال نو مربوط به اتفاقات روز اجتماع است و خانواده نقی معمولی هم درگیر این اتفاقات هستند و قرار است با یک قصه شیرین مردم را سرگرم کنند. طرح نسخه سینمایی این فیلم را محسن تنابنده و خشایار الوند طراحی کرده‌اند، اما فیلمنامه را الوند به نگارش درآورده است. سریال «بر سر دوراهی» به کارگردانی بهرنگ توفیقی ابتدا گفتند قرار است توفیقی و عنقا در تجربه مشترک دوم‌شان سریال نوروزی شبکه دو سیما را به نام «ساده‌دلان» بسازند، اما انگار قرار است نام دیگری برای این سریال رقم بخورد به نام «بر سر دوراهی». سریال ویژه‌ای که قرار است اتفاقات خوبی را رقم بزند. مجموعه «پدر»، آخرین پروژه مشترک بهرنگ توفیقی و حامد عنقا در تلویزیون بوده که در ایام تابستان ۹۷ از شبکه دو سیما روی آنتن رفت. بهرنگ توفیقی پیش از این، سریال «عقیق» و «زیر پای مادر» را برای تلویزیون ساخته است. مجموعه‌ «زیر پای مادر» این کارگردان که رمضان ۹۶ روی آنتن رفت، با حاشیه‌های مختلفی از قبیل ممیزی و تغییر خط پایانی قصه مواجه شد. این سریال مانند سریال‌های سال‌های گذشته ساعت 21:30 از شبکه دو پخش خواهد شد. حامد عنقا، تهیه‌کننده این سریال درباره آن می‌گوید: «این سریال نوروزی نامش «بر سر دوراهی» است و «ساده‌دلانی» در کار نیست. «بر سر دوراهی» مردم را غصه‌دار نمی‌کند و یک ملودرام عاشقانه بانشاط است.» درباره این سریال بیشتر خواهیم گفت. سریالی که به گفته دست‌اندرکارانش قرار است آنقدر برای مخاطب جذاب و دیدنی شود تا خاطره‌ای ماندگار از این سریال را رقم بزند. سریال «مر قانون» به کارگردانی علیرضا نجف‌زاده اما سریال «مر قانون» که هشتم دی‌ماه کلید خورد، قرار است توسط محمد‌حسین لطیفی و یک کارگردان دیگر با نام علیرضا نجف‌زاده ساخته شود. لطیفی پیشتر هم چنین تجربه‌ای را با مجید صالحی داشت. هر چند در ادامه کار به‌خاطر سریال «نردبام آسمان»، کارگردانی «سه در چهار» را به‌طور کامل به مجید صالحی سپرد و به مقام مشاوری کارگردان بسنده کرد. مهران مهام، تهیه‌کننده سریال نوروزی «مُر قانون» هم درباره حضور دو کارگردان در این پروژه گفته است: «باتوجه به آنتن نوروز و شرایط ویژه، صلاح بر این بود که سریال «مُر قانون» را همراه با دو کارگردان محمدحسین لطیفی و علیرضا نجف‌زاده تولید کنیم. برخلاف آنچه برخی از خبرگزاری‌ها منتشر کردند، محمد‌حسین لطیفی تا ۳۰ بهمن به‌عنوان کارگردان همراه ما خواهد بود و در ادامه ایشان به‌عنوان مشاور پروژه و کارگردان، سریال را همراهی خواهد کرد.» اما از دیگر موضوعات این سریال، فراهم نشدن شرایط برای کلید خوردن «مُرّ قانون» در استودیوی برنامه‌ «حالا خورشید» بود. علیرضا نجف‌زاده درباره این اثر می‌گوید: «خوشحالم که در این پروژه کنار استادم محمدحسین لطیفی کار می‌کنم و امیدوارم همان‌گونه که تا الان پیش رفتیم، تولید سریال «مر قانون» را ادامه دهیم.» وی با اشاره به فضای این سریال اظهار کرد: «شادی، حلقه‌ مفقوده میان مردم است و من امیدوارم باتوجه به فضای طنازانه‌ای که این سریال دارد نتیجه‌اش برای مردم جذاب باشد.» مهران مهام، تهیه‌کننده این سریال درباره ساخت این سریال نوروزی به «فرهیختگان» گفت: «حدود دو ماه است که سریال را شروع کرده‌ایم و با همه سختی‌هایش کار را پیش برده‌ایم.» مهام درباره همکاری محمدحسین لطیفی در این پروژه و اینکه برخی رسانه‌ها اسم او را به‌عنوان کارگردان سریال نام می‌برند، گفت: «آقای محمدحسین لطیفی به‌عنوان مشاور پروژه حضور دارند. بالاخره برای اینکه نیروهای جدید برای کارگردانی به‌وجود بیایند، باید امثال آقای لطیفی کمک کنند تا این جوان‌ها بتوانند کار را شروع کنند. آقای نجف‌زاده کارگردان این سریال هستند و آقای لطیفی هم به‌عنوان مشاور همکاری می‌کنند.» وی درباره این سریال و محتوای آن گفت: «مر قانون، کمدی، سیاسی و خانوادگی است و می‌خواهیم شادی را به خانه مردم بیاورد، با موضوع روز ساخته شده و بحث‌های روز جامعه هم در آن آمده و امیدواریم که مردم هم راضی باشند و در پایان نوروز حس و حال خوبی از این سریال بگیرند.» مهام با بیان اینکه 9 قسمت از این سریال فیلمبرداری شده است، گفت: «این سریال 15 قسمتی است و درحال حاضر مشغول فیلمبرداری هستیم و همه سعی‌مان این است که سریال را به نوروز برسانیم.»

نظر شما