شناسهٔ خبر: 31349428 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: فارس | لینک خبر

استاد دانشگاه شیراز:

شخصیت حقیقی «حافظ» در آثار سلیم نیساری هویداست

مدیر مرکز حافظ‌شناسی معتقد است که مرحوم سلیم نیساری در تصحیح متون، تمام توان خود را برای معرفی شخصیت حقیقی حافظ به کار گرفت.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، کاووس حسنلی عصر امروز در آئین بازخوانی کارنامه حافظ‌پژوهی سلیم نیساری که به همت کرسی حافظ­پژوهی و مرکز حافظ­شناسی با همکاری اداره­ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس و مرکز پژوهش­های بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز، برگزار شد، زنده‌یاد دکتر سلیم نیساری را از استادان پرتلاش و نامدار زبان و ادبیات فارسی خواند که در حوزه‌ آموزش زبان فارسی و گسترش آن نقش فعال داشته و نیز در پیوند با حافظ آثار گران‌مایه‌ای را پدید آورد.

حسن­لی، نیساری را از  پویاترین، دقیق‌ترین و علمی‌ترین حافظ‌شناسان و حافظ‌پژوهان دانست و گفت: اهدای نشان درجه‌یک حافظ­شناسی در سال 1378 و انتشار کتاب ارزشمند «نسخه ­های خطی قرن نهم حافظ» در سال 1380 ازجمله پیوندهای استاد نیساری با مرکز حافظ‌شناسی بود.

 

 مدیر مرکز حافظ­شناسی در ادامه­ سخنان خود به طرحی اشاره کرد که در سال 1379 به همکاران خود در مرکز حافظ­شناسی پیشنهاد داده بود و در این رابطه اظهار داشت: هدف از این طرح، پدیدآوردن نسخه‌ای از دیوان حافظ بود که با همکاری برجسته‌ترین حافظ‌شناسان و نسخه‌پژوهان دیوان حافظ باید سامان می‌یافت و با امضا و تائید این حافظ‌شناسان منتشر می‌شد.

حسنلی در این خصوص بیان داشت: هسته­ اولیه سیاست­گذاری این طرح علی رواقی، اصغر دادبه، سلیم نیساری و استاد بهاءالدین خرمشاهی بودند و پیشنهاد مرکز حافظ‌شناسی استفاده از تمام نسخه­هایی بوده که دکترنیساری گردآوری کرده­بود که تاکنون امکان استفاده از این نسخه­ها فراهم نشده است.

 وی درباره­ نقش ویژه­ی دکترنیساری در تأسیس دانشکده­ ادبیات در شیراز نیز سخن گفت و افزود: دکترنیساری در پی ابلاغ مأموریتی در 20 اسفندماه 1333 به شیراز وارد می­شود و در 29 اسفند جشن افتتاحیه­ی دانشگاه شیراز را برپا می­کند و باوجود تعطیلی مراکز آموزشی تا 14 فروردین دانشجویان از 9 فروردین 1334 در کلاس­های درس دانشکده ادبیات حاضر می­شوند.

این استاد دانشگاه شیراز افزود: دکترنیساری استادان بزرگی ازجمله فروزان فر، سیّد کاظم عصار، احمد بهمنیار، سعید نفیسی، ذبیح‌الله صفا و... را برای تدریس در دانشگاه شیراز دعوت می­کند. سرانجام در تاریخ 14 اردیبهشت 1334 آقای دکتر لطفعلی صورتگر به‌عنوان رئیس دانشکده‌ی ادبیات به شیراز وارد می‌شوند و فعالیت‌های خود را در کنار دکتر سلیم نیساری آغاز می‌کنند.

حسنلی در مورد کارهای مرحوم نیساری بر دیوان حافظ نیز گفت: وی در تصحیح متون دقت بسیاری داشت و هدفش این بود که حافظی را به مردم معرفی کند که نزدیک‌ترین متن به وی باشد نه اینکه موردپسند همگان عمل کند.

عضو هیات علمی دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز همچنین گفت: استاد نیساری اهل آذربایجان بود و این خطه با حافظ‌پژوهان شهیری چون خلخالی، رشید عیوضی، محمدامین ریاحی و... نقش بزرگی در شناخت حافظ ایفا کرده‌اند.

 

پس از سخنان حسنلی، خسرو قاسمیان از اساتید زبان و ادبیات فارسی مرحوم دکتر نیساری را پژوهشگری سترگ خواندند و سه اثر برجسته‌ وی یعنی «مقدمه‌ای بر تدوین غزل‌های حافظ»، «دفتر دگرسانی‌ها در غزل‌های حافظ» و «تصحیح دیوان حافظ» را به‌منزله‌ سه‌گانه‌ی استاد نیساری برشمرد و این سه اثر را به‌عنوان سه ضلع یک مثلث یا سه حلقه‌ی متصل‌به‌هم و تکمیل‌کننده‌ یکدیگر دانست که درعین‌حال هرکدام به‌نوبه‌ی خود مستقل و منحصربه‌فرد هستند.

قاسمیان، با معرفی اجمالی سه اثر یادشده، به سه نقد عالمانه و موشکافانه‌ی استاد نیساری بر سه نسخه‌ی چاپی علامه قزوینی و غنی، دکتر پرویز خانلری و مسعود فرزاد اشاره کرد و نقد دکتر نیساری بر حافظ قزوینی را به صورتی فشرده بررسی و گزارش کرد و نقدهای وی را در حوزه‌ حافظ‌پژوهی، روشنگر و راهگشا دانست.

 مدینه­ی کرمی دومین سخنران این نشست، سخنان خود را با طرح این مسئله آغاز کرد که بسیاری از بزرگان زبان و ادبیات فارسی- ازجمله استاد نیساری- ترک‌زبان بوده‌اند؛ یعنی به زبانی غیر از زبان مادری خود گرایش پیداکرده، آن را به‌خوبی فراگرفته و در گسترش و ترویج آن شاید بیش از گویشوران آن زبان کوشیده­اند.

وی علت اصلی این مسئله را وسواس و درنگ و دقت ویژه در فراگرفتن زبان و نیز استعداد ذاتی زبان و حضور عناصر ادبی در آن که باعث شوق بیشتر در فراگرفتن زبان می‌شود، دانست.

 کرمی افزود: سلیم نیساری از پیشگامان تألیف کتاب درزمینه‌ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان هستند. کتاب «فارسی یاد بگیرید» دکتر نیساری که در سال 1334 نوشته شده است، پیشگام این رشته در ایران است بااین‌حال بسیاری از معیارهای یک کتاب آموزشی مناسب ازجمله عنوان مناسب، کیفیت نگارش و چاپ، برخورداری از تصاویر رنگی جذاب برای کمک به یادگیری فراگیران، نگارش بر اساس چارچوب نظری و علمی دقیق متناسب با سطح پایه، استفاده از آوانگاری را دارد.

 

وی در بخش دوم سخنان خود کتاب «دفتر دگرسانی­ها در غزل­های حافظ» را معرفی کرد و  با تمیز دادن «دگرسانی» از «اشتباه»، چند علت برای پدید آمدن این‌همه اختلاف در ثبت واژه­ها و عبارت­های شعر حافظ، به نقل نیساری برشمرد که عبارتند از تغییرات ایجادشده توسط خود حافظ؛ تحریف آگاهانه یا ناآگاهانه­ی کاتبان؛ عوامل طبیعی در اثر گذر زمان مانند اضافه شدن نقطه یا پاک شدن حروف و... .

کرمی پیچیدگی و تودرتویی معنایی شعر حافظ را که موجب به شک افکنی کاتبان می­شده از دیگر دلایل دگرسانی در شعر حافظ برشمرد.

تقدیر از خانواده مرحوم نیساری با اهدای هدایایی و غزل‌خوانی حافظ، پایان‌بخش نشست مذکور بود.

سلیم نیساری متولد۲۱ آذر ۱۲۹۹،  درتبریز  استاد ادبیات فارسی، نسخه‌پژوه و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. وی که اولین کتاب‌ها را در زمینهٔ آموزشزبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان تألیف کرد، در 22دی ماه 97 به رحمت ایزدی پیوست.

انتهای پیام/76018

نظر شما