تریبون‌های نماز جمعه که طی دهه‌های اخیر به عنوان یکی از جایگاه‌های اصلی حضور دیدگاه‌های کم و بیش محافظه‌کارانه شناخته می‌شدند، به نظر می‌رسد در روند تحولی هر چند به آهستگی قرار گرفته‌اند. تغییراتی که ابتدا خود را در تغییر سامان صفوف نمازگزاران بعضی شهرها و حذف میله‌های جداکننده عموم مردم از صف مسئولان به خواست امامان جمعه‌شان نشان داد به نظر می‌رسد حالا به محتوای خطبه‌های این تریبون‌های مذهبی و سیاسی نیز راه پیدا می‌کند.  یکی از آخرین اتفاقاتی که می‌توانست مؤید این وضعیت باشد، حضور یکی از زنان کشور به عنوان سخنران پیش از خطبه‌های نماز جمعه شهرستان بیله‌سوار در استان اردبیل بود.
روز گذشته تصویری در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد حجت‌الاسلام اصغر جدایی، امام جمعه این شهر نه تنها به مناسبت گرامیداشت ولادت با سعادت حضرت فاطمه (علیهما سلام) از یکی از زنان دعوت کرده تا سخنران پیش از خطبه‌ها باشد و  به بیان مشکلات زنان جامعه بپردازد که خود در پای منبر او به استماع نشسته است.
حضور زنان در پشت تریبون‌های سخنرانی اگرچه امری است که نباید تعجب‌برانگیز و خاص جلوه کند اما در مورد خطبه‌های نماز جمعه بسیار به ندرت اتفاق افتاده است. جز یک بار سخنرانی مرحوم مریم بهروزی به عنوان نماینده مجلس و خانم مرضیه وحید دستجردی که از جایگاه وزیر وقت بهداشت و درمان کشور هر کدام یک بار فرصت سخنرانی پیش از خطبه در نماز جمعه تهران را پیدا کرده بودند. این امر چنان غیرمعمول جلوه می‌کرد که 26 دی ماه سال 92 وقتی معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهوری و رئیس وقت سازمان محیط زیست و معاون حسن روحانی در صفحه فیس‌بوکش اعلام کرد که قرار است به مناسبت روز هوای پاک سخنران پیش از خطبه باشد، موضوع همچون یک بمب خبری صدا کرد و البته در همان روز با اعلام لغو این حضور از سوی یدالله شیرمردی، رئیس ستاد اقامه نماز جمعه تهران مشخص شد که سخنرانی زنان در نماز جمعه همچنان امری غیرمعمول است.  آنچه روز گذشته در نماز جمعه بیله سوار انجام شد اما در قیاس با دیدگاه‌هایی که از سوی امام جمعه این شهر و معدودی از دیگر شهرها بیان می‌شود، همچنان می‌تواند امری شکلی تلقی شود. نقطه اتکای این نظر که تریبون‌های نماز جمعه آماده تحول هستند را می‌توان در سخنانی که حدوداً یک ماه پیش از همین تریبون مطرح شد، جست‌وجو کرد. 5 بهمن سال جاری بود که در گرماگرم بحث بر سر طرح «کودک همسری» و ممنوعیت ازدواج دختران زیر 13 سال حجت‌الاسلام جدایی در نماز جمعه به دفاع از این طرح برخاست و گفت: «کدام عقل سلیمی قبول می‌کند که دختر بچه‌ای که هنوز به رشد عاطفی و فکری لازم نرسیده، تشکیل خانواده بدهد... لطفاً از اسلام مایه نگذارید و مردم را از دین بیزار نکنید چراکه کودک همسری با اصول مسلم عقلی ناسازگار است.» اظهار نظری که نشان می‌داد  برخلاف تداوم دیدگاه‌های محافظه‌کارانه در میان بخشی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی دیگر حضور این نوع دیدگاه‌ها در تریبون‌های نماز جمعه امری محتوم نیست و انتصاب نسل جدید و جوان امامان جمعه فضا را برای بیان اندیشه‌های مبتنی بر فقه پویا و نگاه روزآمد و دین‌مدار از این تریبون‌ها فراهم کرده است.
روز گذشته آیت‌الله عباسعلی سلیمانی امام جمعه زاهدان،در خطبه‌های نماز جمعه از مردم سیستان و بلوچستان خداحافظی کرد و علت آن را تفکر زیبای مقام معظم رهبری مبنی بر جوانگرایی عنوان کرد. پیش‌تر در اوایل دی ماه انتصاب روحانی جوانی چون حجت‌الاسلام محمدجواد حاج‌علی‌اکبری رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه (از دی ماه ۱۳۹7)  به امامت جمعه موقت تهران آغاز این روند را نوید داده بود.