صاحب‌خبر - روزگذشته سالن آمفی‌تئاترمجتمع ولی عصر(عج) واحد تهران جنوب دانشگاه آزاد اسلامی میزبان جمع زیادی از مدیران دانشگاه آزاد اسلامی، استادان و اعضای هیات علمی و دانشجویانی بود که در قالب مراسم بازنمایی و رونمایی از 40 اثر فاخر در حوزه مطالعات انقلاب اسلامی گردهم آمده بودند تا به بهانه پاسداشت مقام مولفان این آثار و کتب علمی تاثیرگذار، از اهمیت و اولویت تحول در علوم انسانی و توجه به فارغ‌التحصیلان این حوزه در دانشگاه آزاد اسلامی سخن بگویند. چیزی که سال‌هاست جزء دغدغه‌های اصلی رهبر فرزانه انقلاب است و در دور جدید مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی به‌خصوص از چند ماه پیش با تشکیل معاونت علوم انسانی در این دانشگاه، ‌توجه به این شاخه از علوم رنگ و بویی دیگر به خود گرفته است. به همین بهانه و در حاشیه این مراسم با تعدادی از استادان فعال در عرصه علوم انسانی به گفت‌وگو نشسته‌ایم و دیدگاه آنها درباره گذشته و حال و این علوم در ایران را جویا شده‌ایم که حاصل آن را در ادامه می‌خوانید. علی دارابی، معاون امور استان‌های صداوسیما: ایجاد جایزه جهانی انقلاب اسلامی و امام خمینی(ره) کتاب «جریان‌شناسی سیاسی در ایران» یکی از تالیفات بنده است که به چاپ بیستم رسیده و جزء آثار برگزیده جشنواره چلچراغ نیز بود. در واقع این کتاب درباره تاریخ معاصر ایران از 1320 تا 1387 است که تشکل‌ها، احزاب، جریان‌های فرهنگی و فکری و سیاسی آن دوران را طی فراز و فرودهای مختلف ایران در طول نیم قرن، بررسی کرده است. کتاب براساس دگردیسی‌ها و شناسنامه بزرگی برای اعضا و تشکل‌های سیاسی که در زمینه‌ها، مبانی و چارچوب نظری خاصی دارند روایت می‌شود. این کتاب منبع درسی در مقطع ارشد و دکتری در دانشگاه‌های آزاد و دولتی است که توسط اساتید مختلف تدریس می‌شود. البته ناشر درخواست کرده برای چاپ بعدی اصلاحاتی انجام بدهیم، چون از سال 1387 تغییرات و اضافاتی در آن انجام نشده است که امیدوارم در فرصت مقدوری انجام بشود. همان‌طور که از عنوان جشنواره نیز مشخص است، این جشنواره تالیفات حوزه مطالعاتی انقلاب اسلامی است که دانشگاه آزاد اسلامی را نیز می‌توان یکی از مطالعات انقلاب اسلامی دانست. من افتخار این را دارم که از معلمان دانشگاه آزاد اسلامی هستم و سالیان زیادی است که در آن تدریس می‌کنم. همان‌طور که رهبری نیز اشاره کرده‌اند، ما از طریق علوم انسانی می‌توانیم انقلاب اسلامی را به دنیا صادر و معرفی کنیم. از طرفی دانشگاه آزاد اسلامی در علوم انسانی ظرفیت خاصی در اختیار دارد. آن‌طور که آمار‌ها می‌گویند، حدود یک‌میلیون و 300 هزار دانشجو در این دانشگاه تحصیل می‌کنند که قطعا بیشترین آنها در رشته‌های علوم انسانی هستند و طبعا ظرفیت بسیار مهمی را در اختیار دانشگاه قرار می‌دهند. من پیشنهاد می‌کنم دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه مطالعات آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی و موضوعات اینچنینی کار کند. درباره این رشته آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی به‌عنوان رشته مستقل در مقطع دکتری باید دانشگاه آزاد اسلامی طراحی انجام دهد؛ من همچنین طرحی را که توسط دکتر آقامیری درخواست شده بود که در این زمینه انجام دهم تدوین کرده‌ام که رشته دکتری آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی راه‌اندازی شود. از طرف دیگر ظرفیت پایان‌نامه‌ها و مقالات نیز که فراوان است و موضوعاتی که باید در حوزه علوم انسانی به دانشجو تزریق بشود هم می‌تواند در همین حوزه باشد که البته ابتدا به رشد و بالندگی آنها کمک می‌کند و همچنین در راستای اهداف دانشگاه و جامعه نیز می‌تواند بخشی از گره‌های فروبسته جامعه را باز کند، لذا من فکر می‌کنم باید به سمت جایزه جهانی امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی برویم و مانند جایزه نوبل آن را ثبت کنیم، چون در دنیا افراد بسیاری در زمینه‌های انقلاب اسلامی فعالیت دارند و ما باید توسط جایزه‌هایی که جهانی هستند، تولید ادبیات و گفتمان انقلاب اسلامی را افزایش دهیم. عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی: نسل سوم و چهارم انقلابی‌تر از نسل اول در آستانه 40 سالگی انقلاب اسلامی انبوهی از کتاب‌ها و تالیفات در حوزه‌های مختلف داریم اما باید دید چقدر موفق شده‌ایم باور‌پذیری نسبت به اندیشه‌ای که این انقلاب را ایجاد کرده برای نسل‌های جدیدتر با این کتب‌ها ایجاد کنیم. اول اینکه باید پاسخی مستند داشته باشیم و تحقیق میدانی این پاسخ را ارائه کند، ولی آنچه با روش غیرعلمی می‌توان به آن دست یافت این است که نسل جدید پیروزی انقلاب اسلامی را ندیده است، جنگ تحمیلی را هم همین‌طور، اما تعلق و دلبستگی خاصی به اصل نظام و انقلاب دارد؛ به شهدا هم همین‌طور. شما ببینید در راهپیمایی 22 بهمن هر سال قشر عظیمی از نسل جوان که نسل‌های سوم و چهارم انقلاب هستند بین صفوف مردم قرار می‌گیرند حتی این دانشمندانی که در حوزه ماهواره، نانو و انرژی هسته‌ای نیز که کارهای خاص انجام داده‌اند همگی از نسل سوم و چهارم هستند و حتی بخش عظیمی از مولفان کتاب‌های انقلاب اسلامی را هم همین نسل سوم و چهارمی‌ها دربرمی‌گیرند، پس در این زمینه موفقیت خوبی داشته‌ایم. جالب است که نسل اولی و دومی‌هایی را که از اصل انقلاب فاصله گرفته‌اند نسل سوم و چهارمی‌ها نقد می‌کنند، ولی همین نسل که معتقد به تفکر امام و انقلاب است و دلبستگی عظیمی به مقام معظم رهبری دارد وقتی پای صحبت‌هایش بنشینیم حرف‌های نقادانه‌ای از مسئولان و افرادی می‌زنند که امور دست‌شان است. برخی‌ها نیز این امر را القای تفکرات ضدانقلاب روی جوانان می‌دانند که کاملا اشتباه است. اکثر این افراد از ابتدای انقلاب مسئول بوده‌اند و حاضر هم نیستند به جوانان میدان بدهند و از این جوانان استفاده کنند، حتی برخی پیر هم شده‌اند و توان کار کردن ندارند ولی باز هم حاضر نیستند به نسل جدید کار بدهند. نسل جدید باید باور بشود چون انتقاد و گلایه زیاد دارد و ممکن است حرف تلخ هم داشته باشد؛ اما این حرف تلخ مربوط به مدعیان انقلاب است نه افراد انقلابی. ما نباید بین مدعیان و افراد شاخص ترادف قائل شویم این هیچ‌ملازمه‌ای ندارد. باید رسانه و هنر به میدان بیایند و این پیر و پاتال‌هایی را که در آلبانی و جاهای دیگر هستند و علیه انقلاب کار می‌کنند و چهره‌ای انسان‌دوستانه‌ای هم از خودشان نشان می‌دهند به نسل جوان نشان دهند. نسل جدید بعضا شاید توجه نداشته باشد که این افراد چگونه پوست از بدن انقلابی‌ها می‌کنند و شکنجه‌هایی که ساواک انجام نمی‌داد این افراد انجام می‌دادند؛ با فیلم و هنر باید این جنایات به نسل چهارمی و بعدی نشان داده شود تا چهره‌ اصلی‌شان مشخص شود. همین فیلم‌هایی که در جشنواره فجر تولید می‌شود چقدر در معرفی منافقین موفق بوده‌اند. ببینید درباره رژیم پهلوی و جنگ تحمیلی فیلم و مستند‌هایی ساخته شده که بعضی قوی و بعضی هم ضعیف است. درباره همین داعش و جنایت‌هایش کارهایی ساخته شده ولی برای منافقین چه کرده‌ایم؟ این افراد واقعا نفاق آشکار دارند یعنی مصداق سوره منافقون همین منافقین هستند؛ این کوتاهی‌ها باید توسط جشنواره‌هایی مثل چلچراغ و این تالیفات و فیلم‌ها برطرف شود. جواد علمائی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب: تحول در علوم انسانی با فعالیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به اینکه در ایام 40سالگی انقلاب اسلامی هستیم، مدیران سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی تصمیمی گرفتند که مباحث فرهنگی حوزه انقلاب مورد توجه ویژه قرار بگیرد. از سوی دیگر با توجه به اینکه جناب آقای دکتر طهرانچی به دغدغه‌های مقام معظم رهبری بسیار توجه دارند، یکی از دغدغه‌های ایشان این است که اسلامی شدن علوم انسانی در دانشگاه‌های ایران با جدیت پیگیری شود. واقعیت این است که تا امروز کتاب‌های مرجع علوم انسانی آنچنان‌که باید در راستای مکتب اسلامی نیستند و بیشتر برگرفته از مکاتب غربی‌اند و غربی‌ها با توجه به منویات ذهنی خودشان دست به تالیف این منابع و مراجع درحوزه علوم انسانی زده‌اند، بنابراین به همین جهت دغدغه مهم دکتر طهرانچی این بود که در بحث علوم انسانی، ‌دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت اساسی داشته باشد. با همین دغدغه بود که به همت ایشان معاونت علوم انسانی در دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل شده است. علوم انسانی امروزه در جامعه ما مهجور است و باید توجه بیشتر و بهتری به این حوزه از سوی دانشگاه و دانشگاهیان صورت بگیرد و قطعا حضور جناب آقای دکتر خسروپناه در مسئولیت معاونت علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی می‌تواند در پیشرفت این حوزه موثر باشد. در این میان برگزاری مراسم رونمایی و بازنمایی از 40 اثر فاخر در حوزه مطالعات انقلاب اسلامی نشان‌دهنده توجه ویژه مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی به ترویج آثار فاخر در حوزه علوم انسانی در انقلاب اسلامی است. باتوجه به اینکه سعی ما در مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی تهران جنوب بر این است که به‌عنوان یک دانشگاه اثرگذار در خانواده دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت کنیم، از برگزاری این همایش استقبال کردیم. درحال حاضر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب دارای دو مجتمع فنی و علوم انسانی است که به دلیل همخوانی فعالیت‌ها، مجتمع ولیعصر برای برگزاری این مراسم انتخاب شد و بحمدالله با کیفیت بالایی هم این مراسم برگزار شد و از فعالان عرصه علوم انسانی در انقلاب اسلامی تقدیر به عمل آمد. نظر ریاست محترم دانشگاه آزاد اسلامی بر این است که همه دانشجویان و به‌خصوص دانشجویان بااستعداد را مهارت‌محور باربیاوریم و با برگزاری دوره‌های مهارتی برای آنها، کمک کنیم تا مشکلات و مسائل جامعه را بشناسند و در ادامه برای حل آنها اقدام کنند. با این دغدغه‌ای که عرض کردم، واحد تهران جنوب در این زمینه پیشقدم شده و در این راستا مدرسه مهارتی حقوق را هم افتتاح کردیم و خود جناب آقای دکتر طهرانچی هم برای افتتاح این مدرسه تشریف آوردند. در این میان تلاش می‌کنیم براساس رشته‌هایی که در دانشگاه هست، مدارس مهارتی را برای آنها سامان‌دهی کنیم. از آنجا که در کشور ما وکالت و قضاوت اولویت بالایی داشت، این مدرسه را در ابتدا تاسیس کردیم یا اینکه در حوزه روانشناسی و مباحث مدیریتی هم، چنین مدارسی را تاسیس خواهیم کرد. همچنین در بحث استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان هم در تلاش هستیم برای ورود دانشجویان به این عرصه‌ها، یک مدرسه تخصصی استعدادیابی را تاسیس کنیم که از این طریق با سهولت بیشتری بتوانیم دانشجویان و جوانان مستعد و فعال را شناسایی کنیم. بنا بر این است که در این مدارس افراد مستعد شناسایی شوند، ‌افرادی که در حقیقت بااستعدادند و «آی‌کیو»ی بالایی دارند. در ادامه مربیان ما با آموزش‌های خاصی که به آنها می‌دهند، ‌این افراد را برای ورود تخصصی به فضای کسب‌وکار آماده می‌کنند. اما به بهانه این همایش باید عرض کنم ما بالاترین مقام را در بحث چاپ و نشر داریم و حتی از خارج دانشگاه آزاد اسلامی هم کتاب‌های مختلفی را منتشر کرده‌ایم. ما اخیرا تنها واحد دانشگاهی هستیم که مجوز نشر دیجیتال را از سازمان مرکزی گرفته‌ایم، چون به هرحال با توجه به هزینه‌های فعلی صنعت چاپ، قطعا نشر دیجیتال برای مجموعه ما از صرفه بیشتر و بهتری برخوردار خواهد بود. ما به‌دنبال هدفگذاری هستیم تا از طریق این اقدامات درآمدزایی قابل‌توجهی هم برای مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی تهران جنوب داشته باشیم. منوچهر محمدی ، معاون سابق وزیر امور خارجه: روزآمدی و کارآمدی؛ 2 عنصر حیاتی برای استادان دانشگاه متاسفانه در حوزه علوم انسانی کم‌کاری زیاد داشته‌ایم. فرقی که بین علوم تجربی و علوم انسانی وجود دارد این است که ما باید علوم انسانی را از مبنا شروع می‌کردیم. چون مبانی غربی برای تفکر و زیست‌بوم ما سازگار نبود، باید از مبانی اسلامی شروع می‌کردیم و این کار بسیار دشواری است. متاسفانه استادان ما هم اکثرا در این حوزه‌ها در همان مبانی غربی تحصیل کرده‌اند و همت نکردند که براساس مبانی جدید اسلامی وارد بحث شوند و در نتیجه افراد کمی به این مقوله توجه داشتند. واقعیت قضیه این است که مباحث غربی‌ها براساس سکولاریسم و بی‌خدایی بود و انقلاب اسلامی خدا را به صحنه علم و سیاست وارد کرد ولی ما هنوز آن‌طور که باید اقداماتی در این زمینه انجام نداده‌ایم. اگرچه که اقیانوسی از مباحث هست و بسیاری از نظریات بومی و اسلامی هم موجود است، اما نوعی ترس در دل استادان ما هست و جرات این اقدام آنچنان که باید در دل استادان ما وجود ندارد و ما باید فضایی را ایجاد کنیم که استادان ما با امنیت خاطر وارد این عرصه شوند. همچنین مهم این است که باورهای خود را از معیارهای غربی تغییر دهند و با باورهای جدید اقدامات خود را پیش ببرند. ما می‌توانیم در گام دومی که مقام معظم رهبری مطرح کرده‌اند، تشویق‌های لازم را انجام دهیم؛ ضروری است که ما از فضای ترجمه در اندیشه‌ها و تفکرات فاصله بگیریم و روی پای خودمان بایستیم و نظریات بومی و اسلامی خودمان را وارد صحنه کشور کنیم و با جرات و جسارت این کار را انجام دهیم و نگرانی هم در این زمینه نداشته باشیم. درگذشته برخی از استادان ما یک جزوه و کتاب را مثلا در یک رشته علوم انسانی تا مدت‌ها تکرار می‌کردند که این کار درستی نیست و ضروری است که استادان ما همه ساله نوآوری داشته باشند و اکتفا به روش‌های کلاسیک و سنتی نکنند. روزآمد کردن و کارآمد کردن فعالیت‌ها بسیار مهم است. بنده خودم چون در کار اجرای و علمی به صورت توامان حضور داشتم، موفق شدم مسائل علمی را با مسائل اجرایی تطبیق دهم. در نتیجه کارآمدی لازم را هم به دست آوردم. بنابراین لازم است که صرفا در حوزه تئوری‌ها متوقف نشویم و ضروری است که به صحنه عمل وارد شویم، اگرچه باید ‌انگیزه لازم و موتورهای محرک لازم هم برای پیشبرد امور وجود داشته باشد. متاسفانه در دوره مدیریتی قبلی دانشگاه آزاد اسلامی به موضوع علوم انسانی آنچنان که باید توجه نمی‌شد وحتی یک نوع مخالف‌خوانی با تحول در علوم انسانی هم وجود داشت. اما خوشبختانه با حضور دکتر علی‌اکبر ولایتی و تیم جدید مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی به این مساله بیشتر توجه شده و از فعالان عرصه علوم انسانی هم برای پیشبرد و تقویت این حوزه مهم علمی و دانشی استفاده شده است. سیدمرتضی نبوی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام: دانشگاه آزاد اسلامی در راه تقویت انقلاب کتاب «جمهوری اسلامی ایران و چالش‌های کارآمدی» یکی از تالیفات حوزه انقلاب اسلامی بنده است که در حقیقت عنوان شده که مشکلات ما در ساختار و قانون اساسی نیست، بلکه اگر چالش‌هایی در کارآمدی نظام وجود دارد، به عملکرد قوای مختلف از جمله مقننه، مجریه و قضائیه برمی‌گردد و اشکالاتی هم در بعضی از نهادها وجود دارد که برای رفع آنها در این کتاب پیشنهاداتی قرار داده شده است.» در این کتاب با الگویی که ارائه داده‌ایم، عملکرد دولت‌های مختلف را تا زمان دولت دهم بررسی کرده‌ایم. بنده خودم کارشناسی‌ارشد و دکتری علوم سیاسی را در دانشگاه آزاد اسلامی گذرانده‌ام و در حقیقت این کتاب نتیجه پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد خودم بود که پس از فراغت از تحصیل آنها بیشتر تکمیل کرده و به صورت این کتاب تالیف شد. به نظرم دانشگاه آزاد اسلامی در مجموع یکی از دستاورد‌های مهم انقلاب اسلامی در زمینه فرهنگی و آموزش است؛ یعنی مسیر را برای متقاضیان زیادی که پشت کنکوری بودند، باز کرد. امروزه دانشگاه آزاد اسلامی به تنهایی معادل کل مجموعه‌های وزارت علوم توسعه دارد و نقش بسزایی در تربیت نیروی انسانی در سطوح عالی داشته است. دانشگاه آزاد اسلامی از نظر کمی و کیفی با دانشگاه‌های دیگر فرقی ندارد و ما شاهد حضور دانشجویان و فارغ‌التحصیلان کیفی هم در این دانشگاه هستیم. نمونه این موضوع هم دانشجویانی هستند که در مقطع کارشناسی فارغ‌التحصیل دانشگاه آزاد اسلامی بوده‌اند و پس از آن وارد دانشگاه‌های دولتی شده‌اند. اصولا در رشته‌های تحصیلی تکمیلی،‌ انگیزه دانشجویان به تولید علم کمک می‌کند و معتقدم دانشگاه آزاد اسلامی دستاورد خیلی خوب و مهمی پس از انقلاب اسلامی بوده است. در شاخص‌هایی بیان می‌شود که دانشگاه آزاد اسلامی در میان دانشگاه‌های جهان تولید علمی خوبی داشته است؛ به‌عنوان مثال دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین حرف اول را در بخش رباتیک می‌زند و در سطح جهان شناخته شده است و همین‌طور تعداد واحد‌های دیگر در رشته‌های مختلف شناخته شده هستند که در زمینه علوم انسانی و تقویت انقلاب اسلامی نیز این دانشگاه می‌تواند به خوبی عمل کند، همان‌طور که رونمایی و بازنمایی از این 40 اثر در راه تقویت انقلاب اسلامی بوده است.∎​