صاحب‌خبر - چشمه خشک داوری؛ از چهره‌های تکراری تا غریبه‌های آشنا تویی که نمی‌شناختمت! مهدیه دریابیگی این روزها اگر جای فریدون اصفهانیان بودید و باید برای بازی‌های حساس داوری را انتخاب می‌کردید، نام کدام داور را روی کاغذ می‌نوشتید؟ بی‌تردید نخستین و تنها نامی که به ذهن‌ها خطور می‌کند، علیرضا فغانی است. ستاره داوری ایران که در یک دهه اخیر آوازه‌ای بین‌المللی یافته و در تمامی تورنمنت‌های مهم از جام ملت‌های آسیا گرفته تا جام جهانی، جام باشگاه‌های جهان و المپیک قضاوت دیدارهای مهم فینال و رده‌‌بندی را بر عهده داشته. فغانی حالا بدل به یک برند در داوری شده و انتخاب سهل و ممتنع برای هر مسابقه‌ای به شمار می‌آید. با وجود این تنها یک فغانی تمام سرمایه و موجودیت مطمئن و قابل اتکا برای داوری ایران به شمار می‌رود. برای واکاوی این بحث، نام داوران بزرگ و طراز اول که در فهرست بین‌المللی هستند را یک بار مرور کنیم تا بهتر به فقدانی که در جامعه داوری وجود دارد، پی ببریم. در حال حاضر هفت داور بین‌المللی داریم. علیرضا فغانی، موعود بنیادی‌فر، بیژن حیدری، پیام حیدری، حسن اکرمی، وحید کاظمی و کمیل غلامی 7 داوری هستند که در فهرست بین‌المللی حضور دارند. از بین این 7 نام جامعه فوتبال چند نفر آنها را به خوبی می‌شناسد؟ یا بهتر است اینطور سوال خود را اصلاح کنیم که چند نفر از آنها را به‌عنوان داور توانمند قبول دارند؟ غیر از فغانی شاید تنها کسی که در بین این اسامی بتواند چهره قابل قبولی در بین فوتبالی‌ها داشته باشد، دکتر حیدری که به لطف شغل اول خود (جراح ارتوپد) و همچنین بازی‌های بزرگی که طی سال‌های اخیر سوت زده، چهره نسبتا موجه و قابل قبولی را در بین فوتبالی‌ها پیدا کرده و می‌تواند با فغانی رقابت کند وگرنه هر کدام از 5 نفر دیگر اگر برای بازی‌های بزرگ انتخاب شوند، با واکنش تند فوتبالی‌ها مواجه می‌شوند. گواه این ادعا هم انتخاب تکراری فغانی برای دربی طی سال‌های اخیر است. فاجعه در این فهرست اما فراتر از گمنامی و یا عدم اعتماد به نفرات این فهرست است. نکته اینجا است که نفر هفتم این فهرست یعنی کمیل غلامی تاکنون دوبار در آزمایش ‌ای اف سی رد شده و حتی نمی‌تواند الیت شود و این یعنی سوختن یک سهمیه بین‌المللی! نکته دیگری که در خصوص کمیل وجود دارد چهره کاملا ناشناس او است که شاید هیچ کدام از فوتبالی‌ها به چهره این داور را نشناسند چه برسد به اینکه قضاوت او را برای بازی‌های بزرگ قبول داشته باشند. واکاوی فهرست بین‌المللی نشان می‌دهد که چه اندازه در جامعه داوری طی سال‌های اخیر دچار فقر شده‌ایم و تاسف‌بارتر از این فقر، انفعال فدراسیون فوتبال و کمیته داوران است. در بدنه فدراسیون فوتبال هیچ مسوول دلسوزی وجود ندارد که برای کشف استعدادها کاری بکند، شاید به خاطر اینکه اکثر آقایان بیشتر درگیر مجادله و رو کم کنی با این و آن و البته حفظ صندلی خود هستند تا آینده‌نگری برای جامعه‌ای که چشمه استعدادهایش در حال خشکیدن است. وقتی در بین داوران بین‌المللی تنها دو چهره مقبول جامعه فوتبال هستند و 5 نفر بقیه چندان شناخته شده و معتمد نیستند، چه توقعی باید داشته باشیم که داوران دیگر چهره شناخته شده‌ای باشند. در اینکه طی سال‌های اخیر چندین و چند داور نامی و بزرگ بازنشسته شده و از داوری خداحافظی کردند، شکی نیست اما برای پرکردن جای خالی آنها چندین استعداد جدید را به جامعه داوری معرفی کردیم؟ می‌توان گفت که هیچ. نزدیک یک ماه دیگر به دربی باقی مانده اما باز هم برای این بازی حساس با فقر داور مواجه هستیم، این در حالی است که چندین سال پیش کمیته داوران برای انتخاب داور دربی دچار سرگیجه می‌شد و به اندازه‌ای داور بزرگ و نامی داشت که در آستانه دربی نام 7 الی 8 داور به‌عنوان گزینه مطرح می‌شد. خارج از این بحث‌ها و حسرتی که باید به خاطر بی‌تدبیری مسوولان داوری خورده، بحث دیگری وجود دارد که شاید در هیاهوی این روزهای پرماجرا و پراعتراض لیگ گم شده است. دکتر بیژن حیدری چند وقتی است که قضاوت نمی‌کند و هیچ کدام از مسوولان داوری دلیل غیبت این داور نامی را مطرح نکرده‌اند. اینطور که یکی از دوستان نزدیک حیدری می‌گوید این داور در آزمایش نیم فصل دچار مصدومیت از ناحیه ران پا شده و این روزها به مداوای پای مصدوم خود می‌پردازد. به نوعی باید گفت که خیاط در کوزه افتاده، چرا که حیدری جراح ارتوپد است و روزانه چندین عمل جراحی انجام می‌دهد اما این روزها خودش دچار مشکلی شده که باید به مداوای پای خود بپردازد؛ نکته‌ای که بار دیگر بی‌تدبیری مسوولان کمیته داوران را هویدا می‌کند. چطور می‌شود از داوران بین‌المللی که قبل از آزمایش نیم‌فصل در امارات آزمایش داده‌اند، دوباره آزمایش می‌گیرند تا دکتر حیدری دچار مصدومیت شود. همان بی‌تدبیری‌ها است که در اوج حساسیت لیگ یک داور بزرگ از گردونه رقابت حذف شده و کمیته داوران مجبور می‌شود که به یک داور (اشکان خورشیدی) به فاصله سه روز دو بازی حساس بدهد. همین اشتباهات و برنامه‌ریزی‌های نادرست است که لطمه زیادی به بدنه جامعه داوری وارد کرده و این جامعه را با فقر روبه‌رو می‌کند. استفاده از چهره‌ای تکراری در بازی‌های پخش مستقیم خودش گواه همه چیز است و این نگرانی را به وجود می‌آورد که در روزهای حساس و زمانی که یک چهره داوری مصدوم است و چهره نام آشنایی مثل فغانی دچار آنفلوآنزا می‌شود، به اندازه‌ای کمیته داوران را دچار دستپاچگی و سرگشتگی می‌کند که شبانه خورشیدی را برای بازی پرسپولیس و پدیده انتخاب می‌کند. انتخابی از سر اجبار، گزینشی از سر فقر.∎​