مسألهای که در این شماره به بحث در خصوص آن میپردازیم بیمه زنان خانه دار است. دو دسته کلی بیمه زنان خانه دار وجود دارد که اولین دسته، بیمه تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی و دیگری بیمه تحت پوشش شرکتهای غیردولتی است. البته تمرکز این مطلب بهدلیل کوتاه بودن آن بر بیمه سازمان تأمین اجتماعی است و در خصوص بیمه شرکتهای غیردولتی تنها به ذکر این نکته اکتفا میکنیم که بیمههای ارائه شده توسط شرکتهای غیردولتی شرایط و ویژگیهای متفاوتی دارند و به طور کلی نسبت به بیمه تأمین اجتماعی از انعطاف بیشتری برخوردارند همچنین اگر توانایی مالی مناسبی دارید و مشکلی در پرداختهای ماهانه ندارید، بهترین راه استفاده همزمان از خدمات تأمین اجتماعی و شرکتهای غیردولتی خواهد بود. حال شاید بهتر باشد قبل از ورود به بحث بیمه زنان خانه دار که یک پوشش بیمهای مستقل است و یکی از انواع بیمههای اختیاری سازمان تأمین اجتماعی محسوب میشود، یعنی متقاضی این نوع بیمه، مستقیماً با مراجعه به شعب سازمان تأمین اجتماعی خواهان انعقاد قرارداد بیمه اختیاری میشود و موظف است خود حق بیمه را در زمان تعیین شده پرداخت کند، به این مسأله بپردازیم که مبنای ایجاد چنین بیمهای چه بوده است. یکی از اصلیترین و مهمترین مسألهای که موجب شدید تا مرکز مشارکت زنان چنین طرحی را بدهند، فقدان امنیت اجتماعی و اقتصادی و نداشتن آیندهای امن برای زنان خانه دار در هنگام بروز حوادثی از قبیل از کارافتادگی، بیوگی، طلاق، بیماری، سالخوردگی و از طرفی نبود سیستمهای حمایتی لازم در نظام تأمین اجتماعی بود. این در حالی است که انبیاء عظام الهی، خانهداری را شغل میپندارند، اما آنچه در مورد خانهداری مطرح است آن است که اگر این کار شغل محسوب میشود نباید شامل قوانین بیمهای و بازنشستگی باشد و زنان همچون سایر شاغلین در مورد بازنشستگی و آینده خود دغدغه نداشته باشند؟ بنابراین برخلاف دیدگاه انبیاء، خانهداری از منظر عرفی و فرهنگی شغل محسوب نشده و زنان در قبال آن مزد دریافت نمیکنند فلذا از آنجا که بخش بزرگی از جامعه بانوان کشور را زنان خانه دار تشکیل میدهند، از حمایتهای اجتماعی محروم میشوند. به بیان دیگر احساس ناامنی مالی زنان خانهدار، احساس نقش نداشتن در اقتصاد خانواده، احساس سربار بودن و این امر که جامعه امروزه خانهداری را کم ارزش میداند، موجب شده که زنان خانه دار احساس پوچی کنند و جالب است بدانید که این احساس در زنان دارای تحصیلات بیشتر شایع است. در راستای رفع این احساس پوچی و دغدغه، طرح بیمه زنان خانه دار، بهعنوان یکی از راههای برطرف کردن این دغدغه و نااطمینانی از آینده داده شد بلکه تا حدودی در رفع این دغدغه مؤثر باشد. از طرف دیگر بیمه زنان خانه دار برای آنها انگیزه ایجاد میکند تا بدون نگرانی برای آتیه خود، به فعالیت در خانه بپردازند زیرا برای مثال در مورد زنان متأهلی که مادر نیز هستند، ممکن است بعد از بزرگ شدن فرزندان به حال خود رها شده و با توجه به افزایش سن توانایی اداره خود را نداشته باشند.
بعد از بررسی مبنای ایجاد بیمه زنان خانه دار، جا دارد تا از قانون حاکم بر آن، پیش شرطها و ویژگیهای دیگر آن سخن به میان آید. از نظر قانون بیمه تأمین اجتماعی همه زنان خانهدار مشمول بیمه صاحبان حرفهها و مشاغل آزاد هستند و به عبارتی قوانین حاکم بر بیمه حرف و مشاغل آزاد بر بیمه زنان خانه دار نیز حاکم است. در این قرارداد بیمهای، شخص با پرداخت مبلغی بهصورت ماهانه (بسته به نوع خدمات انتخابی)، پس از مدت قرارداد بازنشسته شده و برای او امکان دریافت حقوق بازنشستگی وجود دارد. البته شایان ذکر است که زنان خانهداری که میتوانند مشمول این بیمه قرار بگیرند و از مزایای آن بهره ببرند، اعم از زنانی هستند که شاغل نیستند یا شاغل هستند اما فاقد رابطه استخدامی و مزدبگیری با کارگاههای مشمول قانون تأمین اجتماعی هستند. حتی در فرضی که زنی در گذشته شاغل بوده و سابقه پرداخت بیمه داشته است اما آن را ادامه نداده تا به بازنشستگی برسد نیز میتواند با بیمه زنان خانه دار سابقه بیمه خود را ادامه دهد.
شاید سؤالی در ذهنتان شکل گرفته باشد که آیا حتماً باید متأهل بود تا بتوان از چنین بیمهای استفاده کرد؟ به عبارت بهتر آیا وضعیت تأهل یکی از شرایط بیمه زنان خانه دار است یا دختران مجرد نیز میتوانند از آن استفاده کنند؟
در پاسخ باید بیان داشت که برخلاف تصور برخی، در شرایط بیمه زنان خانه دار ذکر شده که تمامی زنان ۱۸ تا ۵۰ سال میتوانند از حمایتهای این بیمه بهرهمند شوند و در صورتی که بیش از ۵۰ سال داشته باشند، باید دو برابر مازاد سنی سابقه بیمه داشته باشند، فلذا برخورداری از آن نیازمند تأهل نیست و دختران مجرد نیز میتوانند علاوه بر زنان متأهل تحت شمول این بیمه قرار بگیرند.
یکی دیگر از ویژگیهای خاص بیمه زنان خانه دار امکان انتخاب نرخ پرداخت حق بیمه و دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه است. متقاضیانی که کمتر از ۵ سال دارای سابقه پرداخت حق بیمه هستند میتوانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل دستمزد مصوب شواری عالی کار تا حداکثر دستمزد مصوب انتخاب کنند.
انتخابی بودن استفاده از خدمات درمانی از دیگر مزایای طرح بیمه زنان خانه دار است. به عبارت دیگر در صورتی که زنان متقاضی استفاده از این نوع بیمه تحت تکفل پدر، مادر یا همسر خود بوده و از این طریق از مزایای درمانی سازمان تأمین اجتماعی برخوردار باشند، نیازی به پرداخت سرانه درمان نیست و در غیر این صورت میتوانند با پرداخت سرانه درمان مصوب از خدمات درمانی سازمان تأمین اجتماعی نیز برخوردار شوند.
بیمه زنان خانه دار همانند بیمههای اجباری با ارائه خدماتی همچون پوشش خدمات درمانی، مستمری بازنشستگی، فوت و از کار افتادگی و... تا حد زیادی میتواند به رفع مشکلات و آلام زنان خانهدار علی الخصوص زنان سرپرست خانوار منجر شود لکن شامل مزایایی مانند: مرخصی زایمان و... نیست. همچنین از آنجایی که فرد در بیمه اختیاری کارفرما ندارد بنابراین مزایای قانون کار به آنها تعلق نمیگیرد به طور مثال بیمه اختیاری مشمول بیمه بیکاری نمیشود به همین دلیل از بحث غرامت دستمزد ایام بیکاری نیز بهرهمند نمیشوند.
و در آخر باید گفت در صورت عدم پرداخت حق بیمه در موعد مقرر قرارداد بیمه باطل میشود و متقاضی موظف است در چارچوب ضوابط مجدداً درخواســت خود را ارائه کند.
نظر شما