متفورمين از جمله داروهايي است که براي کنترل قند خون و کاهش خطر ابتلا به بيماري ديابت مورد استفاده قرار مي گيرد. اما مصرف اين دارو مي تواند موجب برخي عوارض جانبي ناخوشايند مانند افزايش وزن، حالت تهوع و خستگي شود. اگرچه متفورمين گزينه اي موثر براي کاهش قند خون محسوب مي شود، اما شايد تغييرات سبک زندگي نيز بتوانند به همان اندازه يا حتي بيشتر موثر عمل کنند.

کنترل قند خون با راهبردهايي از جنس سبک زندگي

به گزارش عصر ايران به نقل از "ايزي هلث آپشنز"، مطالعه اي که توسط گروه پژوهشي برنامه پيشگيري از ديابت آمريکا انجام شد، نشان داد که تغييرات سبک زندگي کاهش 58 درصدي احتمال ابتلا به ديابت نوع 2 را در پي داشته، در شرايطي که استفاده از داروي متفورمين کاهش 31 درصدي اين احتمال را موجب شده است. همچنين، تغييرات سبک زندگي با عوارض جانبي ناخوشايند مصرف متفورمين همراه نبودند. در ادامه با برخي از اين تغييرات که مي توانند در کنترل قند خون به انسان کمک کنند، بيشتر آشنا مي شويم.

پرهيز از الکل

پرهيز از مصرف الکل به کبد در متابوليز بهتر قندها و حفظ سطوح سالم گلوکز خون کمک مي کند. زماني که کبد با فشار کاري مضاعف مواجه است، انجام وظايف خود را اولويت بندي مي کند زيرا نمي تواند همزمان به همه آنها رسيدگي کند. متابوليز الکل معمولا از اولويت هاي اصلي کبد محسوب مي شود که مي تواند به افزايش سطوح انسولين و گلوکز منجر شود.

مصرف سرکه سيب پيش از وعده هاي غذايي

پيش از هر وعده غذايي يک يا دو قاشق غذاخوري سرکه سيب در يک ليوان آب ريخته و بنوشيد. اسيد استيک موجود در سرکه فعاليت آنزيم هايي که نشاسته موجود در کربوهيدرات ها را گوارش مي کنند، مختل کرده، از اين رو، نشاسته گوارش نشده (به قند تبديل نمي شود) و سطوح گلوکز (قند) خون پايين باقي مي ماند. مطالعه اي که اخيرا در نشريه Diabetes Research and Clinical Practice منتشر شد، نشان داد که مصرف سرکه سيب پيش از يک وعده غذايي مي تواند سطوح انسولين و گلوکز خون پس از وعده غذايي را کاهش دهد.

مصرف کورکومين/زردچوبه

استفاده از زردچوبه که حاوي ماده فعال کورکومين است و همچنين مکمل هاي اين ماده مي تواند به بهبود سطوح ليپيد (کلسترول، تري گليسيريد) در افراد و کاهش خطر رويدادهاي قلبي عروقي کمک کند. نتايج مطالعه اي بين المللي نشان داد که کورکومينوئيد (ماده زيست فعال موجود در زردچوبه) مي تواند سطوح کلسترول بد را کاهش داده و به کاهش خطر رويدادهاي قلبي عروقي در افراد مبتلا به ديابت نوع 2 کمک کند.

مطالعه اي ديگر که در نشريه International Journal of Endocrinology and Metabolism منتشر شد نيز نشان داد که زردچوبه به دلايل زير مي تواند جايگزيني مناسب براي دارو در درمان و شايد حتي پيشگيري از ديابت نوع 2 باشد:

- کاهش توليد گلوکز توسط کبد

- کاهش توليد گليکوژن توسط کبد

- تحريک افزايش جذب گلوکز

- تحريک ترشح انسولين از بافت هاي پانکراس

- بهبود عملکرد سلول هاي پانکراس

- افزايش گيرنده هاي بتاي انسولين و کاهش مقاومت به انسولين

مطالعه باليني ديگر با حضور بيماران مبتلا به پيش ديابت و ديابت نيز آثار مفيد زير را در نتيجه مصرف کورکومين نشان داد:

- کاهش گلوکز

- بهبود عملکرد سلول هاي بتا

- بهبود اکسيداسيون و استفاده از اسيد هاي چرب

اصلاح رژيم غذايي

مواد غذايي طبيعي و آنهايي که پردازش حداقلي را تجربه کرده اند، انتخاب کنيد و از چربي هاي سالم مانند روغن زيتون فوق بکر، روغن نارگيل، آووکادو، مغزدانه ها، پروتئين هاي گياهي با غلات کامل و مقداري لبنيات کم چرب استفاده کنيد. در صورت امکان از قندهاي افزوده، کربوهيدرات هاي ساده و غذاهاي فرآوري شده به طور کامل پرهيز کنيد. در همين راستا، رژيم غذايي مديترانه اي يکي از بهترين گزينه هايي است که مي توانيد مد نظر قرار دهيد.

ورزش

ورزش روزانه شامل ترکيبي از تمرينات اينتروال با شدت بالا و تمرينات قدرتي گزينه اي مفيد براي مديريت قند خون و پيشگيري از ابتلا به ديابت است. نتايج يک مطالعه در دانشگاه هاروارد نشان داد که کار با وزنه به مدت 60 دقيقه در هفته مي تواند خطر ابتلا به ديابت را 12 درصد کاهش دهد و همچنين مقاومت به انسولين را نيز بهبود ببخشد. تمرينات کارديو يا هوازي نيز زماني که به صورت منظم انجام شوند حساسيت به انسولين را افزايش مي دهند. پياده‌روي يا انجام تمرينات سبک ورزشي پس از وعده هاي غذايي به پيشگيري از افزايش سريع و ناگهاني قند خون کمک مي کند. يک ميان وعده سرشار از فيبر پيش از خواب نيز به پيشگيري از اين شرايط هنگام شب کمک مي کند.

روزه متناوب

روزه متناوب يکي از گزينه هايي است که مي توانيد براي مديريت قند خون مد نظر قرار دهيد. به عنوان مثال، يک روز روزه داري در هفته از تکنيک هاي روزه متناوب است. روزه‌داري به روش هاي مختلف مي تواند براي بدن انسان مفيد باشد که از آن جمله مي توان به کاهش مقاومت به انسولين (خطر ابتلا به ديابت نوع 2 را کاهش مي دهد)، مبارزه با التهاب، کاهش فشار خون و کلسترول، کمک به کنترل وزن، سمزدايي بدن، افزايش توليد سلول هاي عصبي جديد و افزايش طول عمر اشاره کرد.

مصرف دوز کم آسپرين

مصرف دوز کم آسپرين در روز مي تواند از تشکيل لخته هاي خون پيشگيري کرده و از اين رو، به پيشگيري از حمله قلبي و سکته مغزي کمک کند. مطالعات نشان داده اند که آسپرين به پيشگيري از حملات قلبي و سکته هاي مغزي بيشتر در افرادي که پيش‌تر اين شرايط را تجربه کرده اند، کمک مي کند. از آنجايي که بيماري ديابت افراد را در معرض افزايش خطر حمله قلبي يا سکته مغزي قرار مي دهد، انجمن قلب آمريکا آسپرين درماني براي افراد مبتلا به ديابت را توصيه کرده است.