صاحب‌خبر -

به گزارش مهر، نشست سه جانبه روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه با هدف بررسی تحولات سوریه، عصر پنج شنبه به وقت محلی در شهر سوچی روسیه آغاز شد.

 

حجت الاسلام حسن روحانی و رجب طیب اردوغان روسای جمهور ایران و ترکیه در بدو ورود به محل برگزاری این نشست از سوی ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه مورد استقبال قرار گرفتند.

 

روحانی، پوتین و اردوغان پس از گرفتن عکس یادگاری این نشست، در صدر هیات های عالیرتبه مقام های سه کشور مذاکرات خود را درخصوص سوریه آغاز کردند.

 

نشست های سه جانبه سران جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و ترکیه با هدف بررسی روند و نتایج مذاکرات آستانه و آغاز فرایند های سیاسی داخلی در سوریه برگزار می شود.

 

در نشست یک روزه سوچی روسیه که چهارمین نشست روسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه با محوریت مبارزه مشترک با تروریسم منطقه ای و بازگرداندن آرامش، بازگشت آوارگان و برقراری ثبات سیاسی در سوریه است؛ نتایج مذاکرات موسوم به روند آستانه و آغاز فرآیندهای سیاسی داخلی، تمامیت ارضی، حاکمیت اراده عمومی مردم سوریه و همچنین همکاری در دوران بازسازی این کشور مورد بررسی و تبادل نظر قرار می گیرد.

 

رئیس جمهوری اسلامی ایران قبل از آغاز نشست سه جانبه، در دیدار های جداگانه با روسای جمهور ترکیه و روسیه دیدار و درخصوص مسائل دو جانبه ، منطقه ای و بین المللی بحث و تبادل نظر کرد.

 

روحانی: سوریه برای بازسازی نیازمند کمک همه ما است

حجت الاسلام حسن روحانی عصر پنجشنبه در اجلاس سه جانبه روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه در سوچی، همچنین جامعه بین المللی را برای کمک به مردم سوریه در بازگشت آوارگان و پناهندگان به موطن خود و شروع بازسازی این کشور فرا خواند و  این نکته را مورد تاکید قرار داد که حضور نیروهای خارجی از جمله آمریکایی‌ها که بدون اجازه دولت قانونی سوریه در آن کشور حضور دارند باید هر چه سریعتر خاتمه یابد.

 

روحانی اقدامات خودسرانه رژیم صهیونیستی در تجاوز به سرزمین سوریه را حرکتی در مسیر به مخاطره انداختن صلح و امنیت بین المللی دانست و بر ضرورت مقابله جامعه بین المللی با آن، تاکید کرد.

 

متن سخنان رئیس جمهور به این شرح است:

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

 جناب آقای پوتین، جناب آقای اردوغان، حضار محترم

 

مایلم از مهمان نوازی جناب آقای ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری فدراسیون روسیه تشکر کنم. در ابتدای سخن بر ارواح پاک انسان هایی که در راه صلح و همزیستی ملت بزرگ سوریه جان خود را از دست داده اند، درود می فرستیم و بر عزم خود برای پیمودن باقیمانده راه تاکید می ورزیم.

 

ما در سوچی گرد هم آمده ایم تا با ارزیابی راه طی شده، نسبت به آینده تصمیمات مهمی اتخاذ کنیم که می تواند ملت سوریه را در ترسیم آینده خود به دور از هرگونه فشار و دخالت خارجی یاری کند. اصول مشترک مورد تاکید ما ادامه مبارزه با تروریسم تا ریشه کنی این بلای خانمان سوز، گفتگو، مصالحه، کاهش تنش، استمرار روند سیاسی و اصلاح قانون اساسی، بازگشت آوارگان، تبادل بازداشت شدگان و بازسازی سوریه است؛ سوریه ای آزاد و مستقل، سوریه ای که نه مورد تهدید دیگران باشد و نه پایگاهی علیه دیگران، سوریه ای به دور از اشغال و تهدید خارجی و مبرای از تروریسم، سوریه ای متحد، منسجم با حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی و سوریه ای که تک تک فرزندان آن از حقوق ذاتی، طبیعی و شهروندی خود برخوردار باشند. و در این مسیر، فقط و فقط سوری ها نسبت به آینده خود تصمیم می گیرند و دیگران نباید اجازه یابند تا در امور داخلی آنها دخالت کنند.

 

تا این مرحله، همکاری ما توانسته است آتش جنگ و کشتار بی رحمانه چند ساله در سوریه را تا حد زیادی خاموش و گفتگوی بین طرفین اختلاف را جایگزین تفنگ و گلوله کند و اینک پس از هفت سال و اندی از آغاز بحران، جز در مناطق معدودی از کشور، در اکثر مناطق این سرزمین کهن، امنیت و ثبات برقرار شده است، امنیت و حاکمیتی که ضرورت دارد در چارچوب مقررات بین المللی و با اجتناب از وقوع بحرانی انسانی در مناطق ادلب و شرق و شمال فرات، نیز گسترش یابد.

 

همکاری کشورهای ضامن صلح در سوریه همچنین توانسته است تمامیت ارضی و حاکمیت ملی و استقلال سوریه را حفظ کند و پنجره ای برای گفتگوی سوری ها با یکدیگر برای ترسیم آینده خود بگشاید و زمینه ای فراهم کند که سلاح و تنازع را کنار گذارند و صلح و مدارا را جایگزین نمایند.

 

تروریست ها نه در این کشور و نه در هیچ جای دیگری در این کره خاکی، نباید احساس امنیت کنند و حامیان آنها نباید تصور کنند که از برگه تروریسم می توانند در معادلات داخلی، منطقه ای و بین المللی به سود خویش بهره برند. متاسفانه دولت آمریکا در ادامه اقدامات غیرقانونی خود، هنوز از تروریست های مستقر در عراق و سوریه حمایت و از آنها در جهت منافع خود بهره برداری می کند. گزارشات موثقی وجود دارد که نشان می دهد آمریکا به تروریست های داعش در نقل و انتقال در داخل سوریه و همچنین انتقال بعضی از آنها به افغانستان کمک می کند. رژیم صهیونیستی نیز در جهت کمک به برخی گروه های تروریستی در سوریه فعال است و اخیرا برخی از مقامات این رژیم به این اقدام زشت نیز اعتراف کرده اند. اقدامات خودسرانه رژیم صهیونیستی در تجاوز به سرزمین سوریه، صلح و امنیت بین المللی را به مخاطره انداخته است. جامعه بین المللی موظف است با این اقدامات به ویژه تداوم اشغالگری آن رژیم علیه سرزمین و موجودیت ملت و دولت سوریه که دامنه آن هر روز گسترش می یابد مقابله کند.

 

روسیه و ترکیه در سپتامبر سال گذشته توافق ادلب را امضا کردند و ما نیز از آن حمایت کردیم. بی تردید یک هدف اساسی کشورهای ضامن آستانه در این توافق و حمایت از اجرای آن، پرهیز از وقوع بحران فراگیر انسانی در منطقه ادلب بوده است. اما می بایست روند اجرای این توافق را بررسی و بر اساس آخرین تحولات در خصوص گام های آینده تصمیم گیری کنیم. تروریست های النصره در زمان انعقاد توافق ادلب حدود چهل درصد از این منطقه را در اختیار داشتند، اما آنها پس از توافق نه تنها از منطقه غیر نظامی اعلام شده خارج نشدند و بزرگراه‌های حیاتی لاذقیه ـ حلب و حماه ـ حلب که برای عادی شدن زندگی مردم سوریه اهمیت زیادی دارند، را تخلیه نکردند، بلکه اینک بر ۹۰ درصد از منطقه ادلب تسلط دارند؛ امری که نشانگر آن است که تاخیر در اجرای مفاد توافق ادلب و مهار معضلی که می توانست در ماههای گذشته آسانتر صورت گیرد، اکنون به تلاشی مضاعف نیاز دارد. تروریست های النصره نمی توانند با تغییر نام به تحریر الشام و یا هر نامی دیگر و مخفی شدن در بین غیر نظامیان، خود را از هدف مبارزه مشروع و قانونی دولت سوریه و حامیان آن در نبرد علیه تروریسم مصون بدارند.

 

خانمها، آقایان

 

رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده است قصد دارد نیروهای نظامی آمریکا را از سوریه خارج کند. این نیروها بدون اجازه دولت سوریه و برخلاف تمام مقررات بین المللی وارد آن کشور شده و تمامیت ارضی و حاکمیت ملی یک کشور مستقل عضو سازمان ملل متحد را نقض کرده اند.

 

این تصمیم آمریکا چنانچه بازیچه سیاست های داخلی آمریکا و مورد تجدید نظر قرار نگیرد، خبر مبارکی برای مردم سوریه است و ضروری است هر چه سریعتر عملی شود و حاکمیت دولت سوریه در مناطق شرق و شمال فرات، همچون بقیه سرزمین سوریه گسترش یابد. این مهم باید با حفظ حقوق آحاد مردم و اهالی این منطقه و ازجمله مردمان کرد که سالیان دراز در این سرزمین زیسته اند و جزئی جدانشدنی و همیشگی از ملت سوریه هستند صورت گیرد.

 

البته، باید به نگرانی های دولت ترکیه نیز پرداخته شود. ما این نگرانی‌ها را درک می کنیم اما معتقدیم همکاری با دولت قانونی سوریه و استقرار و حضور نیروهای سوری در مرزهای بین المللی سوریه، پایدارترین راه جهت رفع این نگرانی ها است. توافقنامه سال ۱۹۹۸ آدانا میان سوریه و ترکیه که با مساعی جمیله جمهوری اسلامی ایران منعقد گردید، می‌تواند الگوی مناسبی برای برطرف شدن نگرانی های دو طرف و آغازی بر پایان یک دوره تلخ بین دو کشور باشد و جمهوری اسلامی ایران همچون گذشته آماده است، در کنار دوستان روس، به ایفای نقش خود در زمینه تسهیل دوستی بین سوریه و ترکیه اقدام نماید. به اعتقاد ما، هر اقدامی که بدون هماهنگی و همکاری دو طرف پیشنهاد شود، جز به پیچیده تر شدن اوضاع منجر نخواهد شد.

 

رؤسای محترم جمهور

 

اینک سوریه نیازمند کمک همه ما برای بازسازی خویش است. موکول کردن آغاز روند بازسازی و مشروط کردن آن به ملاحظات سیاسی مداخله جویانه ای که در دوران جنگ محقق نشده و به خواست خداوند و با اراده متحد ملت و دولت و معارضه سوریه در دوران صلح نیز تحقق نخواهد یافت، تنها به طولانی شدن بحران و وارد آمدن صدمات و لطمات بیشتر به ملت عزیز سوریه می انجامد. بر این اساس ضرورت دارد با تسهیل بازگشت هرچه سریعتر آوارگان سوری به خانه و کاشانه خود و کمک به ملت و دولت سوریه برای بازسازی کشور، زمینه را برای رفع دشمنی های گذشته و ساختن آینده بر مبنای خواست ملت سوریه فراهم کنیم.

 

اصلاح قانون اساسی بر مبنای خواست ملت، می تواند گامی مهم در این جهت بشمار رود. تلاش سه کشور و نماینده سابق دبیرکل در ماهها و هفته های پایانی سال ۲۰۱۸ در ژنو، تهران، مسکو و آنکارا، سرانجام با فشار آمریکا و برخی دیگر از کشورها با موفقیت همراه نشد و اینک دبیرکل محترم سازمان ملل متحد، نماینده جدیدی را در امور سوریه تعیین کرده است که ما همچنان بر حمایت خود از ماموریت وی ادامه می دهیم.

 

در پایان، لازم می دانم یک بار دیگر بر نکات ذیل تاکید کنم:

 

۱- گفتگوهای سوری-سوری با هدف ایجاد صلح با دوام در سوریه باید بدون دخالت خارجی ادامه یابد و استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و عدم دخالت در امور داخلی آن کشور باید در هر شرایطی مورد احترام قرار گیرد.

 

۲- جامعه بین المللی باید به مردم سوریه در بازگشت آوارگان و پناهندگان به موطن خود و شروع بازسازی سوریه کمک کند.

 

۳- مبارزه با تمامی گروه های تروریستی در سوریه تا ریشه کن شدن آنها باید تداوم داشته باشد.

 

۴- حضور نیروهای خارجی از جمله آمریکایی ها که بدون اجازه دولت قانونی سوریه در آن کشور حضور دارند باید هر چه سریعتر خاتمه یابد.

 

۵- ضروری است جامعه بین المللی با اقدامات خودسرانه رژیم صهیونیستی در تجاوز به سرزمین سوریه که صلح و امنیت بین المللی را به مخاطره انداخته مقابله کند.

 

 

اردوغان: سوریه نیازمند صلح و ثبات است/ پوتین: ادلب باید از وجود تروریست‌ها پاکسازی شود

پیش از آغاز این نشست سه‌جانبه، دیدارهای دوجانبه‌ای میان رئیس‌جمهور ایران و همتای ترکیه‌ای خود و رئیس‌جمهور روسیه با رئیس‌جمهور ترکیه برگزار شد.

 

دیدار دوجانبه رؤسای جمهور ایران و ترکیه بیش از یک ساعت به طول انجامید و پس از این نشست اردوغان به دیدار رئیس‌جمهور روسیه رفت.

 

«رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه که پس از «حسن روحانی» رئیس‌جمهور ایران سخنرانی خود را آغاز کرد، در ابتدا، حادثه تروریستی سیستان و بلوچستان را محکوم کرد و به خانواده قربانیان تسلیت گفت.

 

رئیس‌جمهور ترکیه در ادامه روند آستانه را مهم‌ترین مسیر در حل بحران سوریه دانست که توانست جلوی خونریزی در سوریه را بگیرد و بر وضعیت داخلی سوریه انعکاس عملی داشته باشد.

 

وی افزود: «این مسیر که هدف آن جلوگیری از خونریزی در سوریه و تحقیق صلح و ثبات در سوریه است و ما از آن حمایت میکنیم، باید با گفت‌وگوی متقابل ادامه یابد.»

 

اردوغان ادامه داد: «ما در تمام این مدت توانسته‌ایم موانعی که در مسیرمان قرار گرفته بود را با گفت‌وگو از سر راه برداریم و به این مسیر ادامه خواهیم داد».

 

اردوغان با اشاره به این شعر سعدی که «دوست مشمار آن که در نعمت زند، لاف یاری و برادر خواندگی/ دوست آن دانم که گیرد دست دوست، در پریشان حالی و درماندگی»، گفت ترکیه تاکنون برای حمایت از پناهجویان سوری هزینه سنگینی کرده است و در کنار مردم سوریه در سخت ترین شرایطی که پشت سر گذاشته‌اند، ایستادگی کرد.

 

رئیس‌جمهور ترکیه افزود: «سوریه به ثبات و صلح نیاز دارد، و ما تا کنون هر آنچه در توان داشتیم انجام دادیم و این مسیر را ادامه خواهیم داد».

 

وی در ادامه گفت که کسانی که منتظر شنیدن نتایج این نشست بودند، نیز امروز خبرهای خوبی خواهند شنید چرا که تصمیمات اتخاذ شده در این نشست به آغاز فرایند سیاسی در سوریه کمک شایانی خواهد کرد.

 

«ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه نیز که پس از رئیس‌جمهور ترکیه سخنرانی می‌کرد، تأکید کرد: «گام‌هایی عملی برای حذف تروریست‌ها از ادلب باید برداشته شود».

 

وی در ادامه ابراز امیدواری کرد که سازمان ملل و جامعه بین‌المللی نقش فعال‌تری در ارائه کمک‌ها به مردم سوریه ایفا کنند.

 

رئیس‌جمهور روسیه همچنین گفت:‌«من اطمینان دارم که دیدار امروز ما منجر به نتایجی خواهد شد که هم برای خودمان و هم برای سوریه ضروری بوده است».

 

وی در ادامه تأکید کرد: «آغاز فعالیت کمیته قانون اساسی سوریه در سریع‌ترین زمان ممکن برای این کشور بسیار مهم است».

 

پوتین همچنین تصریح کرد: «در حال حاضر آتش‌بس در تمام مناطق سوریه به صورت عملی برقرار شده و این نتیجه فرایند آستانه است».

 

بیانیه مشترک رییس جمهوری اسلامی ایران، رییس فدراسیون روسیه و رییس جمهوری ترکیه

سوچی، ۱۴ فوریه ۲۰۱۹ مطابق با ۲۵ بهمن ۱۳۹۷

 

رییس جمهوری اسلامی ایران جناب آقای حسن روحانی، رییس جمهور فدراسیون روسیه جناب آقای ولادیمیر پوتین و رییس جمهوری ترکیه جناب آقای رجب طیب اردوغان در تاریخ ۱۴ فوریه ۲۰۱۹ مطابق با ۲۵ بهمن ۱۳۹۷ در سوچی برای شرکت در یک نشست سه جانبه سران گردهم امدند.

 

روسای جمهور:

 

۱- وضعیت میدانی کنونی در سوریه را مورد بحث قرار دادند، تحولات پس از آخرین نشست خود در  تهران مورخ ۷ سپتامبر ۲۰۱۸ را مورد ارزیابی قرار دادند و بر عزم خود مبنی بر  تقویت همکاری های سه جانبه در سایه توافقات خود تاکید کردند.

 

۲- بر پایبندی مستحکم و مستمر خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه و همچنین اهداف و اصول منشور ملل متحد تأکید کردند.

 

۳- تصریح نمودند که این اصول باید از سوی همگان مورد احترام قرار گیرد و هیچ اقدامی، فارغ از عامل/عاملان آن، نباید این اصول را تضعیف نماید.

 

۴- تمامی تلاش ها به منظور ایجاد واقعیات جدید در صحنه میدانی به بهانه مبارزه با تروریسم را مردود شمرده و اراده خود برای ایستادگی در برابر مقاصد تجزیه طلبانه با هدف تضعیف حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و همچنین امنیت ملی کشورهای همسایه را ابراز نمودند.

 

۵- در این زمینه، تصریح نمودند که تصمیم ایالات متحده مبنی بر خروج نیروهایش از سوریه، درصورت اجرا، گامی به منظور کمک به تقویت ثبات و امنیت در کشور در پایبندی نسبت به اصول فوق الذکر خواهد بود.

 

۶-وضعیت ناحیه کاهش تنش ادلب را به طور مفصل بررسی کردند و محکومیت و نگرانی جدی خود در ارتباط با تلاش های سازمان تروریستی “هیات تحریر الشام” برای گسترش کنترل بر این منطقه را ابراز نموده و توافق کردند به طور موثر با این تلاش ها مبارزه و برای کاهش موارد نقض در ناحیه کاهش تنش ادلب از طریق اجرای کامل توافقات در خصوص ادلب از جمله تفاهم نامه تثبیت وضعیت منطقه کاهش تنش ادلب مورخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۸ گام های واقعی بردارند. آنها همچنین بر عزم خود مبنی بر ادامه همکاری برای نابودی نهایی داعش، جبهةالنصره و تمامی دیگر افراد، گروه‌ها، تشکل‌ها و موجودیت‌های وابسته به القاعده یا داعش که از سوی شورای امنیت سازمان ملل شناسایی شده‌اند، تصریح کردند.

 

۷- وضعیت در شمال شرق سوریه را مورد بحث قرار دادند و توافق کردند فعالیت های خود را به منظور اطمینان از امنیت، ایمنی و ثبات در این مناطق از جمله بر پایه توافقات موجود با احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی  آن کشور هماهنگ نمایند.

 

۸- بر این باور خود تصریح نمودند که منازعه سوریه هیچ راه‌حل نظامی نمی‌تواند داشته باشد و تنها از طریق یک فرایند سیاسی سوری سوری با تسهیل سازمان ملل در راستای قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل می‌توان به آن پایان داد.

 

۹- بر عزم خود برای تسهیل راه اندازی کمیته قانون اساسی در اسرع وقت ممکن از جمله از طریق توافق بر سر ترکیب آن و نیز ارایه توصیه هایی برای تدوین آیین کار بر پایه فعالیت سه ضامن تاکید کردند. آنها در این راستا بر اهمیت ادامه تعامل و هماهنگی با طرفهای سوری و فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه، گیر پدرسون، تاکید نمودند.

 

۱۰- از انجام موفقیت آمیز دومین آزادی متقابل بازداشت شدگان در چارچوب تلاش های گروه کاری مربوطه استقبال کردند. آزادی بازداشت شدگان مورخ ۲۴ نوامبر ۲۰۱۸ و ۱۲ فوریه ۲۰۱۹ دستاوردی مهم از فرمت آستانه برای اعتمادسازی میان طرفهای سوری و مهیانمودن شرایط برای پیشبرد فرایند سیاسی محسوب می شود.

 

۱۱- بر نیاز به ادامه تمامی تلاش‌ها برای کمک به تمامی سوری‌ها به منظور اعاده به زندگی عادی و صلح‌آمیز و نیز تسکین آلام آن ها تأکید کردند. در این ارتباط، آن ها از جامعه بین‌المللی، به‌ ویژه سازمان ملل و نهادهای بشردوستانه آن خواستند تا کمک های خود به سوریه را از طریق ارائه کمک‌های انساندوستانه بیشتر، احیای امکانات زیربنایی انساندوستانه از جمله تأسیسات آبرسانی و برق رسانی، مدارس و بیمارستانها افزایش دهند.

 

۱۲- بر اهمیت ایجاد شرایط لازم به منظور بازگشت ایمن و داوطلبانه آوارگان و اشخاص بی خانمان شده داخلی به اقامتگاه های اصلی خود در سوریه تاکید کردند. آنها همچنین تعامل میان تمامی طرف های ذیربط از جمله دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل را مثبت ارزیابی نموده و بر آمادگی خود برای ادامه این هماهنگی تاکید ورزیدند.

 

۱۳- توافق نمودند به نمایندگانشان مسولیت برگزاری نشست بعدی بین المللی سوریه در آستانه را در آوریل ۲۰۱۹ واگذار کنند. 

 

۱۴- علاوه بر موضوع سوریه، تحولات اخیر در جهان و نیز همکاری شان در زمینه های مختلف را مورد بحث قرار داده و تصمیم گرفتند همکاری مشترک اقتصادی و بازرگانی شان را گسترش دهند.

 

۱۵- اقدام تروریستی اخیر در ایران (استان سیستان وبلوچستان) را محکوم کردند. رییس جمهور فدراسیون روسیه جناب آقای ولادیمیر پوتین و رییس جمهوری ترکیه جناب آقای رجب طیب اردوغان به خانواده های قربانیان تسلیت گفته و با مردم و دولت جمهوری اسلامی ایران ابراز همدردی کردند.

 

۱۶- تصمیم گرفتند نشست سه جانبه سران بعدی را در جمهوری ترکیه به دعوت رییس جمهور ترکیه جناب اقای رحب طیب اردوغان برگزار نمایند.

 

۱۷- روسای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه تشکر صمیمانه خود را به جناب آقای ولادیمیر پوتین رییس جمهور فدراسیون روسیه به منظور میزبانی نشست سه جانبه سران در سوچی ابراز نمودند.

 

 

∎​