افشا شدن عامل اصلی و دست داشتن رژیم سعودی در قتل روزنامه‌نگار منتقد حاکمان فعلی ریاض و سکوت کاخ سفید در قبال آن، به دیوار بلندی بین دولت آمریکا و کنگره تبدیل شده است که کار ترامپ را برای سال‌های منتهی به انتخابات 2020 سخت‌تر می‌کند.

جمال خاشقجی برای ثبت ازدواج خود به کنسولگری سعودی در واشنگتن مراجعه می‌کند اما سفیر این رژیم که برادر محمد بن‌سلمان ولیعهد سعودی است او را به کنسولگری این کشور در استانبول ترکیه رهنمون می‌شود.

این روزنامه‌نگار و ستون‌نویس روزنامه واشنگتن‌پست، بدون اطلاع از نقشه شومی که برای قتل وی کشیده‌اند، روانه استانبول می‌شود و در دوم اکتبر (دهم مهر ماه) پس از مراجعه به کنسولگری که یک محل دیپلماتیک و زیر مجموعه وزارت خارجه سعودی و واقع در کشور ترکیه است، به شکل فجیعی به قتل می‌رسد که تا این زمان، جسد یا مکان جسد وی معلوم نشده است.

این مسئله در کنار سایر موضوعاتی که حکومت سعودی در حمایت از القاعده، جنگ یمن و افراطی‌گری داشته است، نمایندگان کنگره آمریکا را بر آن داشت تا حدود 120 روز پیش قانونی را تصویب کنند و از رئیس‌جمهوری بخواهند گزارشی از روند تحقیقات به‌دست‌آمده در این زمینه ارائه کند تا در صورت لزوم مشمول قانون مگنتیسکای و تحریم‌های حقوق بشری قرار گیرد.

این درخواست‌ها و تصویب قوانین، ارتباطی به حزب خاصی ندارد و عمده آن‌ها به‌صورت دو حزبی به تصویب رسیده است اما در زمان پایان یافتن این مهلت، ترامپ عکس‌العمل خاصی نشان نداد و گفته می‌شود وزارت خارجه این کشور تنها یک گزارش فرمالیته به کنگره ارائه کرده است.

ترامپ که از ابتدای حضور خود در کاخ سفید، نظر خاصی به حاکمان سعودی داشت و نخستین سفر خارجی را هم به این کشور انجام داد، آرزوهای بلندی را در ذهن خود پروانده بود که حرکت به‌سوی قرارداد 400 میلیارد دلاری، پرداخت هزینه حضور نیروهای نظامی آمریکا در منطقه، معامله قرن و مقابله با ایران از آن جمله است.

سه سال بمباران بی‌وقفه مردم فقیر و مستضعف یمن از سوی سعودی‌ها هم ترامپ را ناراحت نکرد و باعث نشد سلاح‌هایش را به آن‌ها نفروشد. بلکه برعکس او علاقه‌مندی بسیار به این کار نشان داد و با تداوم اتهام زنی به ایران و سرکوب انصار الله یمن که خواست آن‌ها برگزاری انتخابات عادلانه و شفاف در کشورشان و برگزیده شدن یک نظام مردم سالارانه بود، مشوق خرید بیشتر سلاح‌های ساخت آمریکا شد.

اما با کشته شدن خاشقجی که یک روزنامه‌نگار بود و سعودی‌ها سعی در کتمان این جنایت بزرگ داشتند، روابط سعودی‌ها دچار تزلزل شد. ترامپ برای جمع کردن این بحران که می‌رفت مشروعیت ولیعهد خودکامه ریاض را درهم بپیچد، مایک پمپئو وزیر خارجه خود را به سرعت راهی ریاض کرد.

پمپئو درحالی‌که عواطف جهان نسبت به این رویداد جریحه‌دار بود، بن‌سلمان را در آغوش کشید و هنگام برگشت هم مبلغ 100 میلیون دلار که مشخص نبود در چه قالبی است، دریافت کرد و برای ترامپ به ارمغان آورد.

فشار افکار عمومی بیشتر و بیشتر شد تا جایی که جینا هاسپل رئیس سازمان سیا به ترکیه رفت و شواهد و قرائن موجود را بررسی و نتایج را به واشنگتن آورد. او در جلسات خصوصی با ترامپ اطلاعات به‌دست‌آمده را تبادل کرد اما ترامپ هیچ‌گاه حاضر نشد، این اطلاعات منتشر شود و لحظه‌ای از حمایت خود از سعودی‌ها دست برنداشت.

اما رسانه‌ها گوشه‌هایی از این گزارش را به دست آورده و منتشر کردند که نشان می‌داد بن‌سلمان در این ماجرا دخالت مستقیم داشته و به دستور او این قتل انجام شده است.

آمریکا مجبور شد برای کاهش فشار افکار عمومی، هفده نفر از آن‌هایی که گفته می‌شود عوامل اجرای این دستور بوده‌اند را تحت تحریم قرار دهد اما خواست مردم جهان و همچنین نمایندگان کنگره این نبود. آن‌ها به دنبال عامل اصلی این جنایت بودند و از ترامپ می‌خواستند او را به آن‌ها معرفی کند.

مهلت 120 روزه کنگره به ترامپ در روز جمعه به اتمام ‌رسید و درست در همین روز هم عادل الجبیر که این روزها متأثر از قتل جمال خاشقجی که در مکان تحت مدیریت او انجام شده است؛ به وزیر مشاور در امور بین‌الملل تغییر یافته در واشنگتن بود.

او با مایک پمپئو و جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ هم دیدار داشت و در مصاحبه روز جمعه با شبکه خبری سی بی اس وقتی از او درباره خاشقجی پرسیده شد، خیلی خونسرد گفت از این اتفاق‌ها زیاد روی می‌دهد اما این بار خیلی بزرگ‌تر بوده است.

سه سال بمباران بی‌وقفه مردم فقیر و مستضعف یمن از سوی سعودی‌ها هم ترامپ را ناراحت نکرد و باعث نشد سلاح‌هایش را به آن‌ها نفروشد. بلکه برعکس او بسیار علاقه‌مندی به این کار نشان داد

وقتی هم از او پرسیده شد جسد خاشقجی کجاست وقیحانه گفت که دادستانی ما از ترکیه درخواست اطلاعات کرده اما تاکنون پاسخی داده نشده است و در پاسخ به این سؤال که مگر عوامل این جنایت در بازداشت نیستند، گفت تحقیقات هنوز ادامه دارد.

مشخص نیست محل جسد مقتول پس از پنج ماه چگونه افشا نشده است و الجبیر که همه وقایع و جنایات رژیمش در یمن را به‌راحتی متوجه انصارالله یمن می‌کند، چگونه نتوانسته است، یک مسئله ساده را حل کند و چگونه توانسته در مقابل انظار جهانیان این‌گونه جسورانه کتمان حقیقت کند؟

او که همیشه تهدید کرده است رأس رژیم سعودی جزو خط قرمز آن‌ها است، اظهار امیدواری کرد روزی حقیقت مشخص شود. حقیقتی که سیا از آن مطلع است اما کاخ سفید هم این یافته‌ها را در میان انکارهای شدید ریاض که متحد کلیدی آمریکا به‌خصوص برای پیشبرد طرح معامله قرن است، متوقف کرده است.

مایکل مک کول نماینده جمهوری‌خواه تگزاس در مجلس نمایندگان و رئیس‌جمهوری‌خواهان در کمیته امور خارجی در بیانیه‌ای به این رفتار کاخ سفید واکنش نشان داد و گفت: من از نامه‌ای که از مقامات دولت در مورد قتل وحشیانه جمال خاشقجی مقاله‌نویس واشنگتن‌پست دریافت کردم، عمیقاً ناراحت شدم.

وی افزود: این نامه الزامات پاسخ‌گو کردن موضوعات حقوق بشری بر اساس قانون مگنتیسکای را برآورده نمی‌کند که توسط نامه‌های رهبران دو حزب مجلس و کمیته‌های سیاست خارجی مجلس و سنا در ماه اکتبر مطرح شد.

عضو ارشد کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا ادامه داد: قتل جمال، ناخوشایند بود. درس این رویداد وحشتناک باید این باشد که هرگونه تهدید و خشونت توسط هر حکومتی علیه مخالفت‌های صلح‌آمیز با مخالفت‌های شدید ملت‌های مسئول، مواجه شود.

عضو ارشد کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفت: قتل جمال، ناخوشایند بود. درس این رویداد وحشتناک باید این باشد که هرگونه تهدید و خشونت توسط هر حکومتی علیه مخالفت‌های صلح‌آمیز با مخالفت‌های شدید ملت‌های مسئول، مواجه شود

مک کول اضافه کرد: هرکسی که در این جرم وحشتناک دخیل باشد باید شناسایی و پاسخگو شود. هنگامی‌که ایالات‌متحده نتواند رهبری کند، ما از تمامیت خود رنج می‌بریم و کسانی را که عدالت را در سراسر جهان دنبال می‌کنند، رها می‌کنیم. وی از کاخ سفید خواست بلافاصله از الزامات قانون تبعیت کند و اطلاعات لازم را به کنگره ارائه دهد.

رفتار ترامپ در نادیده گرفتن مصوبه کنگره با توجه به این‌که دمکرات‌ها اکثریت مجلس نمایندگان را تصاحب کرده‌اند و از همان ابتدا نشان دادند که به‌سادگی تسلیم یک‌جانبه‌گرایی‌های او نخواهند شد، می‌تواند بر تمام رؤیاهای سیاست خارجی ترامپ در قبال کشورهایی همچون عربستان سعودی، روسیه، کره شمالی و ونزوئلا تأثیر جدی داشته باشد.

ضمن این‌که درباره سعودی‌ها علاوه بر خاشقجی، جنایت علیه بشریت در یمن هم بر این شکاف پدید آمده افزوده است تا جایی که دولت ترامپ را مجبور کرد به‌سوی پایان دادن به حمایت‌های خود در جنگ یمن برود و سعودی‌ها را مجبور کند تا هرچه زودتر به این جنگ خانمان سوز پایان دهند.

جنگی که به‌واسطه اقدامات ائتلاف سعودی، هزاران غیرنظامی را کشته و ده‌ها هزار نفر را مجروح کرده است، میلیون‌ها نفر را بی‌خانمان و ده‌ها میلیون نفر را در معرض بزرگ‌ترین قحطی قرن قرار داده است.

ازاین‌رو، به نظر می‌رسد حمایت دولت ترامپ از سعودی‌ها که از ارتباطات شخصی از دوران فعالیت‌های انتخاباتی تا ارتباطات اقتصادی جرد کوشنر داماد و مشاور ترامپ با بن سلمان متأثر است؛ در دو سال آینده و البته منتهی به انتخابات 2020 و سرنوشت‌ساز؛ به دیواری بین کاخ سفید و کنگره تبدیل خواهد شد که برون رفت از آن به آسانی نخواهد بود.