اهمیت محیط زیست و توجه به حفاظت از منابع طبیعی امری بسیار مهم است که از سوی تمام کشورها در صدر اولویت‌ها و برنامه‌ها قرار دارد. رهبر معظم انقلاب نیز بارها در دیدارها و مراسم‌های مختلف به اهمیت این مسأله 
اشاره داشته‌اند چه آنکه ایشان در دیدار با مسوولان و فعالان محیط‌زیست، منابع طبیعی و فضای سبز که 17اسفند93 انجام شد، فرمودند: «فرض بفرمایید فرسایش خاک در کشور بر اثر سهل‌انگاری‌ها و بدعمل‌کردن‌ها و ندانم‌کاری‌ها؛ فرسایش خاک چیزی نیست که بعد بشود به‌آسانی جبرانش کرد. قضیه خاک از قضیه آب مهم‌تر است. ما مشکل آب هم داریم، مشکل بزرگی هم هست، لکن برای تهیّه آب راه‌های فراوانی وجود دارد؛ برای تهیه خاک حاصلخیز این راه‌ها دیگر وجود ندارد.»
نمایندگان مجلس در آخرین روزهای تیرماه امسال بود که طرح ممنوعیت انتقال و فروش خاک به کشور را بررسی کردند. بر اساس ماده 21 این لایحه که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده انتقال و فروش خاک به خارج کشور ممنوع است و مرتکب به یک یا دو مورد از مجازات تعزیری درجه پنج محکوم می‌شود. تشخیص ماده معدنی برعهده وزارت صنعت است و برای خروج خاک معدنی از کشور اخذ مجوز توسط وزارت مذکور الزامی است.
طبق تبصره این ماده معدنی (کانی) موضوع بند الف ماده یک قانون اصلاح قانون معادن از حکم این ماده مستثنی است و خروج مقادیر کم خاک به منظور امور پژوهشی 
به خارج از کشور بنا به درخواست دانشگاه یا واحد پژوهشی با مجوز وزارت جهاد کشاورزی بلامانع است. همچنین به موجب مصوبه مجلس شورای اسلامی در ماده ۲۲ این لایحه قوه‌قضاییه به منظور رسیدگی به جرائم موضوع این قانون نسبت به ایجاد شعب تخصصی اقدام و به جرائم مربوط خارج از نوبت رسیدگی می‌کند.
خاک را پاس بداریم
آقای علی محمد شاعری، عضو هیأت‌رییسه کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی درباره تصویب این لایحه در مجلس به «صبح‌نو» گفت: خاک از عناصر مهم توسعه در هر کشوری محسوب می‌شود که بستر حیات است. سال‌ها طول می‌کشد که یک سانتیمتر خاک تشکیل شود. به عبارت دیگر هر کشوری که خاک حاصلخیز داشته باشد از توسعه پایدار هم برخوردار است. از سوی دیگر کشوری که خاک حاصلخیز نداشته یا خاک آن در معرض تخریب باشد در فرایند پیشرفت و توسعه هم به مشکل خورده و حتی ممکن است امنیت غذایی آن جامعه و سلامتش به خطر بیفتد. نماینده مردم بهشهر، نکا و گلوگاه در ادامه 
با اشاره به تلاش کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مسیر تصویب لایحه مربوط به حفاظت از خاک اظهار داشت: کمیسیون در همکاری با دولت توانسته این لایحه را به تصویب برساند. این قانون تمام عوامل و عناصری را که موجب تخریب فیزیکی و شیمیایی و آلودگی خاک می‌شود کاملاً مشخص کرده است جرایم بازدارنده‌ای برای مقابله با عوامل تخریب نیز مشخص شده است. به گفته این نماینده مجلس هرگونه صادرات و انتقال قاچاقی خاک ممنوع است و هرنوع ایجاد آلودگی درخاک که موجب تخریب شود جریمه داشته و عوامل آن شاهد برخورد جدی خواهند بود. 
به گفته آقای علی‌محمد شاعری به سازمان حفاظت محیط زیست هم اجازه داده شده با پایش، کنترل و نظارت مستمر عواملی را که موجب تخریب خاک می‌شوند شناسایی کنند. همچنین وزارت جهاد کشاورزی هم اختیارات لازم را در این عرصه دارد. 
این عضو کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی در ادامه توضیحات خود درباره آمار قاچاق خاک از کشور می‌گوید: در این باره گزارش‌های غیررسمی داشتیم که خاک به کشورهای حوزه خلیج فارس در قالب خاک‌های معدنی، زراعی و باغی قاچاق یا صادر می‌شده که بر اساس این قانون بسیاری از این تخلفات کاهش یافته یا ریشه‌کن خواهد شد. این نماینده مجلس تأکید می‌کند که مجازات‌های بسیار و سختی هم برای متخلفین در نظر گرفته شده است و امید می‌رود مراحل نهایی این قانون نیز طی شده و با ابلاغ این قانون به دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط گامی اساسی برای حفاظت از خاک برداشته شود. شاعری البته به مجازات‌های در نظر گرفته شده اشاره نکرده و می‌گوید روند تصویب نهایی قانون باید طی شده و سپس این مجازات‌ها اعلام شوند. این نماینده مجلس همچنین با اشاره به اینکه عدد و رقم مشخصی درباره اینکه چه مقدار خاک قاچاق یا صادر شده وجود ندارد، می‌افزاید: متأسفانه سالانه در کشور حدود 
دو میلیارد تن خاک دچار فرسایش شده و تخریب می‌شود. همچنین بخش زیادی از خاک کشور به‌دلیل استفاده از سموم پرخطر، استفاده از کودهای شیمیایی یا آبیاری با فاضلاب آلوده می‌شوند. همین خاک آلوده نیز برای کشاورزی استفاده شده و محصولاتی به بازار عرضه می‌شود که می‌تواند برای سلامت انسان‌ها خطرناک باشد. 
وی درباره وضعیت کشور در حوزه تخریب خاک نیز تأکید می‌کند که متأسفانه وضعیت مناسبی نداریم. این در حالی است که کشورهای توسعه یافته بر اساس اسناد بین‌المللی هدف‌گذاری کرده‌اند که تا سال 2030 تخریب خاک را به صفر برسانند. شاعری همچنین می‌گوید: سالانه 50 هزار هکتار بیابان‌زایی در کشور داریم. بخش زیادی از فرسایش هم‌
آبی، بادی یا تخریب انسانی است. آمار فرسایش خاک در کشور ما بسیار بالاست و با توجه به وضعیت اقلیمی کشور که خشک و نیمه‌خشک است باید برای حفاظت از این عنصر با ارزش جدی‌تر بوده و قدر آن را بدانیم. 

هشدارهای کارشناسان
تاکنون کارشناسان زیادی درباره قاچاق خاک به خصوص از استان‌های جنوبی کشور به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس هشدار داده‌اند. چندی قبل نیز آقای حسین بشارتی، 
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات خاک و آب گفت: متأسفانه سابقه قاچاق خاک در ایران به بیش از یک دهه می‌رسد منتها مثل قاچاق سایر اقلام آمار و اطلاعات دقیق و منسجمی در دست نیست. وی همچنین اظهارداشت: قاچاق خاک حاصلخیز کشور در پوشش صادرات سیمان، گل در گلدان، خاک های معدنی و نظایر این روی ریل صادرات قرار می‌گیرد. وی همچنین گفت: قاچاق خاک در حال حاضر بیشتر از استان‌های فارس، بوشهر و هرمزگان صورت می‌گیرد. بشارتی تأکید کرد: واقعیت اینکه قاچاق خاک در کشور صحت دارد اما مثل سایر اقلام دیگر قاچاق اطللاعات دقیقی در دست نیست اگر باشد غیر مستند و غیر رسمی است. وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره برخورداری ایران از خاک زیاد و وجود این ذهنیت نیز گفته بود: این تصور یک تصور کاملاً اشتباهی است. چراکه طبق آمار و اطلاعات از مجموع ۱۶۵ میلیون هکتار وسعت کشور 5/18 میلیون هکتار خاک بیشتر مناسب کشاورزی نیست. بشارتی ضمن اشاره به اینکه ۱۰ تا ۱۱ درصد خاک کشور مستعد کشاورزی است، افزود: ایران از لحاظ خاک حاصلخیز برای کشاورزی کشور فقیری در جهان محسوب می‌شود.