شناسهٔ خبر: 30711625 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: ایسنا | لینک خبر

اراک و پلاسکوهایش

نمایندگی مرکزی

اراک بیش از 200 سال سن دارد و در مقایسه با شهرهایی همچون اصفهان و شیراز و تهران و امثال آنها نه تنها شهری قدیمی محسوب نمی شود که شاید شهری جدید هم به حساب بیاید، هرچند که در منطقه ای تاریخی قرار گرفته است، حال چه رسد به مراکز تجاری اش که (غیر از بازار اراک) اصلا نمی توان عنوان تاریخی را به آنها نسبت داد، در واقع این مراکز کهن نیستند، کهنه شده اند، حتی آن دسته از مراکز تجاری این شهر که واقعا عمر چندانی ندارند، مراکزی که یا زوارشان در رفته یا اصول ساخت و ساز را رعایت نکرده اند و در مجموع می توانند نقش پلاسکوهای بالقوه را در این شهر ایفا کنند.

صاحب‌خبر -

به گزارش ایسنا، درست صبح روز 30 دی 95 بود که خبر حریق مرکزی تجاری در ضلع شمال شرقی چهارراه استانبول تهران در رسانه‌ها منتشر شد، پلاسکو 54 ساله گرفتار آتش شده بود، آتشی که هیچ‌گاه تصور نمی‌شد ظرف 3.5 ساعت اسکلت فلزی 17 طبقه پلاسکو را با 560 واحد تجاری در خود ذوب کند.

پلاسکو که در سال 1341 بلندترین ساختمان تهران و جزو اولین آسمان‌خراش‌های پایتخت بود، در آتش سوخت و فروریخت، فروریختنی که جان‌ 21 نفر از جمله 15 آتشنشان را گرفت.

دلایل بسیاری برای وقوع حادثه پلاسکو عنوان شد و برای شفاف‌سازی موضوع، هیات بررسی حادثه پلاسکو تشکیل شد. مهدی هداوند، دکترای حقوق و عضو این هیات، شهرداری را موظف به اقدام قانونی در زمانی که مالک ساختمان نسبت به ایمن‌سازی اقدام نکرد، دانست.

حادثه پلاسکو در واقع زنگ خطری برای بررسی وضعیت مجتمع‌های تجاری و پاساژهای مختلف است تا حداقل از وقوع چنین حادثه سنگینی در دیگر نقاط کشور جلوگیری شود.

متاسفانه شهر اراک نیز درگیر معضلی به نام پلاسکوهای احتمالی است، اراک بواسطه ساختار شهری خود پاساژها و مجتمع‌های تجاری بسیاری را در خود جای داده است که بخشی نوساز و بخشی مربوط به سال‌های گذشته است، ساختمان هایی که حتی با نگاهی غیرکارشناسی به سازه و شمایل آنها می‌توان حداقل به خطرآفرین بودن تعدادی از آنها شهادت داد.

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهرداری اراک در خصوص وضعیت پاساژها و مجتمع‌های تجاری فرسوده و مستعد خطر اراک به ایسنا گفت: سازمان‌های آتش‌نشانی براساس شرح وظایف خود در حوزه عملیات‌های کوچک و بزرگ و همچنین آموزش و پیشگیری فعالیت دارند و در بحث آموزش و پیشگیری اقدامات بسیاری انجام شده است. حتی قبل از وقوع حادثه پلاسکو رسیدگی و بازدید از ساختمان‌های بلندمرتبه، پاساژها، پارکینگ‌های طبقاتی، مراکز عمومی و درمانی در اراک آغاز شد.

مسعود آقازیارتی با اشاره به ورود آتش‌نشانی به بحث تایید اتمام بنای ساختمان‌های نوساز از 13 سال پیش گفت: کارشناسان آتش‌نشانی در زمان ساخت یک ساختمان نقشه‌های طراحی شده، راه‌های ورود و خروج و ... را بررسی می کنند که در صورت نقص، نقشه ساختمان بازطراحی می‌شود و پس از ساخت بنا نیز مجددا پروژه بررسی و بازدید می‌شود تا روند اجرای دستورالعمل‌های ایمنی انجام و واکاوی شود و آتش‌نشانی نسبت به ایمنی ساختما‌ن‌ها به هیچ عنوان کوتاه نمی‌آید.

وی با بیان اینکه نکته حائز اهمیت، وضعیت ساختما‌ن‌های قدیمی شهر اراک است که در بازدیدهای مستمر، شرایط آنها بررسی و موارد ناایمن شناسایی شده است، گفت: تیم‌های عملیاتی سازمان آتش‌نشانی به محل این ساختمان‌ها اعزام شده‌اند و وضعیت را بررسی کرده‌اند تا در صورت بروز حادثه‌ای در ساختمانی بلندمرتبه راه‌های خروج و ورود، لوله‌گذاری‌ها، مسیر خروج مصدومان، محل کنتور برق و گاز نیز شناسایی شده باشد و با آگاهی وارد حادثه شوند و در این راستا آتش‌نشانی اراک با قدرت به موضوع ورود کرده است.

آقازیارتی با اشاره به دغدغه‌مندی دادستانی اراک، مدیرکل پدافندغیرعامل، مدیرکل بحران، فرمانداری اراک نسبت به وضعیت ساختمان‌های بلندمرتبه، مراکز فرهنگی و کتابخانه‌ها، مراکز درمانی، مراکز عمومی و خوابگاه‌ها و پاساژها و رویکرد حمایتگرانه نسبت به وضعیت ایمنی این مراکز، بیان کرد: بزرگترین چالش کنونی شهر اراک در حوزه ایمنی ساختمان‌ها، وضعیت پاساژها و مجتمع‌های تجاری است.

پاساژ اسلامی به لرزه افتاده است/سنگ‌های نما در آستانه فروریختن

وی تصریح کرد: امروز پاساژ اسلامی اراک یک پاساژی قدیمی محسوب می شود و حتی در زمان بالا رفتن از پله‌ها، ساختمان دچار لرزش می‌شود. پشت‌بام پاساژ دچار ترک‌های بزرگی شده است و حتی سنگ نمای پاساژ در حال فروریختن است و اگر روی سر یکی از شهروندان سقوط کند قطعا حادثه جانی را شاهد خواهیم بود. طبق سوابق موجود در پاساژ اسلامی بارها آتش‌سوزی‌ در این مجتمع رخ داده و در واقع مستعد خطر است.

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهرداری اراک اضافه کرد: پاساژ طلا نیز به دلیل چاه‌های ناایمن حفر شده در پاساژ و سیستم برق‌کشی تار عنکبوتی‌اش وضعیتی مشابه پاساژ اسلامی دارد. اخطارهای فراوانی به هیات امنای پاساژها داده شده و هر اخطار با فاصله‌های منطقی 45 تا 60 روزه ارائه شده است، اما توجهی نشده و حتی گاهی از دریافت اخطارها امتناع می‌کنند.

ساکنان متقبل هزینه ایمن‌سازی نمی‌شوند/سعادت یک و دو؛ پلاسکوهای اراک

وی با بیان اینکه با همکاری شهرداری منطقه 2 اراک بنری مبنی بر ناایمن بودن پاساژها نصب شد، گفت: هنوز هیات‌ امنای این مراکز وارد موضوع نشده‌اند و حتی زمانی که با اعضای هیات امنا به صورت شخصی صحبت می‌شود اظهار می کنند که ساکنان، مغازه‌داران و مستاجران متقبل هزینه ایمن‌سازی نمی‌شوند.

آقازیارتی ادامه داد: در کنار پاساژ طلا و اسلامی؛ پاساژ سعادت یک و دو در خیابان شیخ فضل‌الله نوری که یک مجتمع تولیدی در حوزه خیاطی است، دست‌کمی از پلاسکو ندارد و نگرانی مسئولان را برانگیخته است.

وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر اولویت آتش‌نشانی رسیدگی به وضعیت پاساژ طلا و اسلامی است، افزود: این دغدغه‌مندی و تاکید بر این دو مجتمع تجاری به معنای رها کردن دیگر پاساژها نیست، آتش‌نشانی دست از سر دیگر پاساژها بر نمی‌دارد و بواسطه فشارها، تلنگرهایی زده شده تا بلکه اقدامی انجام گیرد.

نظام مهندسی ساختمان، سازه پاساژ اسلامی را تایید نکرد

آقازیارتی بیان کرد: یک سری از موارد ایمنی در حیطه اختیارات سازمان آتش‌نشانی نیست و تاییدیه باید از سازمان نظام مهندسی ساختمان اخذ شود، سازه و ساختمان پاساژ اسلامی مشکلات بسیاری دارد و درخصوص لرزش ساختمان نظام مهندسی نیز وضعیت کنونی این سازه را تایید نکرد و لازم است که در این مرکز اقدام اساسی صورت گیرد و با توجه به شرایط، مقاوم‌سازی و حتی بازسازی انجام گیرد.

وی در خصوص وضعیت ایمنی بازار تاریخی اراک نیز به ایسنا گفت: بازار اراک یک مجموعه سنتی است و تاکنون بارها در زمان تعطیلی و نیمه‌های شب دچار حریق شده است.

وی افزود: بخشی از بازار تحت مدیریت میراث فرهنگی، بخشی مربوط به اوقاف و بخشی مالکیت شخصی دارد و حتی با وجود تشکیل هیات امنا هنوز اقدامات چشمگیری در راستای حفظ و حراست از این مجموعه عظیم تاریخی انجام نشده و اقدامات انجام شده پاسخگوی خطرات بالقوه و بالفعل آن نیست و ضرورت همکاری کسبه، مسئولان امر و اختصاص بودجه‌های مناسب برای افزایش ایمنی این اثر تاریخی تجاری محسوس است.

انشعابات غیرقانونی گاز؛ معضل بازار/درگیر پاس‌کاری شده‌ایم

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهرداری اراک با تاکید بر اینکه در فضای سنتی مجاز به انشعاب گاز نیستیم، اما در بازار اراک شاهد انتقال شیلنگ‌های طویل گاز و لوله‌کشی‌های غیر استاندارد گاز و حتی لوله‌کشی گاز با لوله‌های آب هستیم، افزود: شرکت گاز به صورت قانونی به تمامی گذرهای بازار گازکشی کرده است اما تعدادی از کسبه و ساکنان به صورت غیرمجاز و غیرقانونی انشعاب گاز را به داخل بازار و واحدهای تجاری خود کشیده‌اند که بسیار خطرناک است.

وی با اشاره به ورود سازمان آتش‌نشانی به وضعیت ایمنی بازار و بازدید از تمامی سراها بیان کرد: متاسفانه به عینه شاهد چیدمان غیراصولی اجناس در انبارها، نحوه نادرست انبارداری، بسته شدن راه‌های رفت و آمد به واسطه نوع و چیدمان، فرسودگی بنا و فروریختن سقف و دیوارها به دلیل بارندگی هستیم. طی مکاتبه با میراث فرهنگی جهت رسیدگی به وضعیت بیان می‌شود که فضای مدنظر مالکیت شخصی دارد، با افراد مکاتبه می‌شود عنوان می‌کنند که ملک وقفی است، به اوقاف مراجعه می‌کنیم می‌گویند که ملک واگذار شده است و شخص بهره‌بردار باید هزینه رفع نواقص و ایمن‌سازی را تقبل کند، این فرافکنی و پاس‌کاری‌ها باعث می شود که حادثه‌ای جبران‌ناپذیر در مجموعه بازار تاریخی اراک بروز کند .

بازار اراک سیستم گرمایش مرکزی می‌خواهد

آقازیارتی با اشاره به بهره‌برداری غیراصولی از فضای بازار توسط کسبه و بهره ‌ ‌برداران اظهار کرد: خوشبختانه اخیرا شرکت توزیع برق اقدام به کندمان کانال 150 متری کرده است که کلیه تاسیسات از داخل کانال هدایت می‌شود، اما برای اختصاص این کانال به تمامی نقاط بازار بودجه‌ای مناسب لازم است. بازار نیازمند سیستم گرمایش مرکزی است، کسبه حق دارند که گاز در اختیار داشته باشند، اما اگر هزینه یکباره صورت گیرد و سیستم گرمایش مرکزی احداث شود، مشکل برطرف می‌شود.

وی اضافه کرد: استفاده از رادیاتور برقی‌روغنی نیز می‌تواند جایگزین سیستم گرمایش کنونی کسبه بازار باشد، این رادیاتور بی‌خطر است و هزینه کمی دارد و می‌تواند جایگزین مناسبی برای گازکشی غیراستاندارد فعلی باشد، از طرفی با توجه به آشفتگی سیستم برق بازار شرکت توزیع برق مجاب شده ‌است که نسبت به ساماندهی این وضعیت اقدام کند، اما کسبه رعایت نمی‌کنند. متاسفانه بهره‌برداران روی کابل برق لباس آویزان می‌کنند، جلوی کنترل برق را گرفته‌اند، کپسول‌های آتش‌نشانی تهیه شده در دورترین نقطه دسترسی قرار دارند و حتی زمان شارژ برخی از آنها گذشته است.

پیش‌بینی حوادث احتمالی در بازار صورت گرفته است

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهرداری اراک با بیان اینکه با پیگیری اعضای هیات امنای بازار ساماندهی وضعیت دنبال می‌شود، اما باید همدلی کرد و یکبار برای همیشه حرکت جهادی در این حوزه صورت گیرد، افزود: بازار هویت اراک است، نباید اجازه داد به راحتی بواسطه خطرات از دست برود، سازمان آتش‌نشانی برای خطرات احتمالی پیش‌بینی لازم را مدنظر قرار داده است. 2 ایستگاه آتش‌نشانی 160 در خیابان محسنی و ایستگاه 130 در خیابان امام‌خمینی(ره) به عنوان ایستگاه پشتیبان در نزدیکی بازار مستقر است، همچنین 10 شیر هیدرانت زمینی پیش‌بینی شده و به واسطه کانال مدنظر که توسط شرکت توزیع برق احداث می‌شود، در مقابل هر سرا یک شیر هیدرانت دیگر نصب می‌شود تا در مواقع ضروری امکان استفاده وجود داشته باشد و خسارت به کمترین حد برسد.

وی با تاکید بر لزوم دید مثبت کسبه و بهره‌برداران بازار به این مهم و آمادگی مشاوران و کارشناسان آتش‌نشانی در بحث ایمن‌سازی بازار تصریح کرد: برخی از مدیران، مالکان، ساکنان و بهره‌برداران در قبال موارد ایمنی کوتاهی می‌کنند، اما سوال اینجاست با شنیدن خیر شهادت آتش‌نشان چه حالی می‌شوند؟ آتش‌نشانان داوطلبانه این شغل را انتخاب کرده‌اند، اما به هرحال اگر اتفاقی بیفتد وجدان آنها آرام خواهد بود؟

آقازیارتی در خصوص راهکار ایمن‌سازی این مراکز تجاری و پاساژهای اراک بیان کرد: با توجه به اینکه تاکنون نتوانستیم مالکان و ساکنان این مراکز را مجاب کنیم، اخطارها طی رونوشت‌هایی به رییس شورای تامین شهرستان اراک ارجاع و مقرر شد که دستگاه‌های مربوطه خدمات‌رسان، شهرداری منطقه 2، آتش‌نشانی، سازمان نظام مهندسی ساختمان و دیگر دستگاه‌های مرتبط مجددا بازدیدی از این مراکز داشته باشند و از طریق شهرداری منطقه 2 جلسه‌ای با هیات امنای پاساژها برگزار و اخطارهای نهایی به صورت حضوری مطرح شود تا نسبت به رفع موارد و نواقص به صورت فاز به فاز  اقدام کنند و در صورت عدم توجه مجدد، موضوع در شورای تامین شهرستان مطرح شود که قطعا نتیجه کار به اقدامات قهری یا پلمب کردن پاساژ ختم خواهد شد.

اعلام شرایط به شورای تامین

به گزارش ایسنا؛ در این راستا عباس قاسمی دادستان اراک در خصوص آخرین تصمیمات در قبال پاساژهای ناایمن اراک اظهار کرد: کار در این خصوص باید به صورت بنیادین انجام گیرد، شرایط برخی از این مراکز به گونه ای است که باید کاملا تخریب شوند ولی تخریب آنها تنها به تصمیم دادستانی بستگی ندارد بلکه باید تصمیم جمعی اتخاذ شود، البته این مجتمع‌های تجاری تعداد زیادی کسبه را در خود جای داده اند و اگر بخواهیم تخریب شوند باید جایی برای انتقال آنها در نظر گرفته شود تا حداقل کار آنها مختل نشود، به همین دلیل با مشکلات بسیاری در رابطه با ساماندهی وضعیت این مراکز روبرو هستیم و باید نگاهی همه‌جانبه به این مسئله داشت.

وی تاکید کرد: مسائل مربوط به این مراکز به شورای تامین استان و اراک اعلام شده و با سازمان آتش‌نشانی و سازمان نظام مهندسی نیز مکاتباتی صورت گرفته است.

پلمب پاساژها کار ساده‌ای نیست

 وی با تاکید بر اینکه پلمب این پاساژها در شرایط اقتصادی کنونی قطعا کار ساده ای نیست، افزود: به هرحال تذکرات و اخطارهای لازم داده شده است تا فکری برای این مشکلات بشود. با بروز حادثه پلاسکو به این موضوع ورود کرده‌ایم و این ورود بخشی از حوادث احتمالی مانند آتش‌سوزی را تحت کنترل درآورده است.

قاسمی در خصوص وضعیت بازار اراک نیز بیان کرد: بازار اراک میراثی عظیم است که باید حفظ شود. تلاش می‌شود با توجه به قدمت بنا مراتب حفاظتی و احتیاط رعایت شود، نباید اجازه تغییر ساختار بازار همچون سرامیک کردن کف داده می شد، مسئولان امر باید به این نکات دقت کنند. اما از طرفی برای اقدام در این گونه موارد بودجه لازم در اختیار نیست و با کمبود بودجه‌های عمرانی مواجه هستیم که این امر بهسازی، کنترل و حفاظت را با کندی مواجه می‌‌کند.

به گزارش ایسنا، حادثه پلاسکو را شاید بتوان منبعث از مماشات با کسبه یا بی‌توجهی به فرسودگی بنا نسبت داد که متاسفانه این مماشات در اراک نیز عیان است، 2 سال از واقعه پلاسکو گذشت، اما طی 2 سال اخیر که زنگ خطر برخی از پاساژهای فرسوده اراک به صدا درآمد تا به امروز هیچ اتفاق عملی توام با ایمن‌سازی انجام نگرفته است.

حادثه هیچ‌گاه خبر نمی‌کند، هرلحظه می‌توان پلاسکویی دیگر را متصور بود و تنها راه ‌چاره برخورد قاطعانه است، مسلما در شرایط کنونی که فشارهای اقتصادی به جامعه تحمیل می‌شود امکان تعطیلی یا پلمب پاساژها وجود ندارد و تنها می‌توان به امر مقاوم‌سازی تکیه کرد تا خسارات احتمالی به حداقل برسد.

انتهای پیام

نظر شما