صاحب‌خبر - شاید به خاطر نیاورید که خرداد امسال سازمان بهداشت جهانی با صدور یک اعلامیه جنجالی، اختلال ناشی از بازی‌های کامپیوتری را وارد لیست بیماری‌های این سازمان کرد؛ موضوعی که برخی متخصصان و اهل فن از آن استقبال کردند. به گزارش iflscience به اعتقاد آنها بین بازی‌های ویدئویی و رفتار خشونت‌آمیز ارتباط وجود دارد و وقایع غم‌انگیزی مثل تیراندازی در مدرسه‌ای در پاک‌لند فلوریدای آمریکا می‌تواند متاثر از این بازی‌ها باشد. این درحالی بود که برخی دیگر از آنها با دیده شک و تردید به این موضوع می‌نگریستند. با این حال واردشدن «اختلال بازی» به فهرست رسمی سازمان جهانی بهداشت برای کسانی که به بازی‌های ویدئویی کامپیوتری به‌عنوان یک سرگرمی بی‌ضرر نگاه می‌کردند، سورپرایز بزرگی بود. آمارها راجع به بازی‌های کامپیوتری چه می‌گویند؟ بازیکنان بازی‌های ویدئویی در سراسر جهان درمجموع سه‌میلیارد ساعت در هفته را در مقابل مانیتور خود صرف می‌کنند. همان‌طور که می‌بینید این رقم کمی نیست. در طول سال‌ها که ما و شما مشغول لذت‌بردن از بازی‌های کامپیوتری بودیم، محققان تلاش می‌کردند تا بفهمند که بازی‌های ویدئویی واقعا چه تاثیری روی مغز و رفتار ما می‌گذارند و بالاخره آنها دوست ما هستند یا دشمن ما. براساس جدیدترین آماری که مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در تابستان امسال اعلام کرده است از جمعیت 81 میلیونی ایرانی‌ها، 28میلیون نفر بازی‌های کامپیوتری انجام می‌دهند. به این معنی که از هر 100 ایرانی 35نفر بازیکن بازی‌های کامپیوتری هستند که از این میان 65 درصد بازیکنان مردان و 35 درصد آنها زنان هستند. همچنین در هر خانواده ایرانی به‌طور متوسط یک نفر بازی‌های کامپیوتری انجام می‌دهد و متوسط سن بازیکنان ایرانی 19 سال است. علاوه‌بر این به گزارش medicalnewstoday، بیش از 150 میلیون نفر در ایالات‌متحده آمریکا به صورت منظم حداقل 3 ساعت در هفته بازی می‌کنند. میانگین سن این بازیکنان 35 سال است، به‌طوری که 72 درصد از بازیکنان جوانان 18 سال به بالا هستند. در این میان 71 درصد از والدین معتقدند بازی‌های ویدئویی تاثیر مثبتی بر زندگی فرزندشان گذاشته است. در این میان فروش بازی‌های ویدئویی سالانه روبه افزایش است. در سال 2016، صنعت بازی‌های ویدئویی بیش از 24.5 میلیارد بازی به فروش رساند. این رقم در سال‌های 2015 و 2014 به ترتیب 23.2 و 21.4 میلیارد بازی بوده است. در این میان ژانرهای اکشن و ماجراجویانه بیشترین فروش را داشته‌اند. با این حال چندین دهه تحقیق در مورد رابطه بازی‌های ویدئویی و خشونت بین دانشمندان به نتیجه نرسیده است. دانشمندان قادر به پیدا کردن یک رابطه علی بین بازی‌های ویدئویی و اعمال خشونت در دنیای واقعی نیستند. با این حال، شواهد رو به رشد نشان می‌دهد بازی‌های ویدئویی بر مغز تاثیر می‌گذارند و باعث ایجاد تغییرات در بسیاری از مناطق مغز می‌شوند. دانشمندان نتایج 116 پژوهش علمی را جمع‌آوری و خلاصه کرده‌اند تا مشخص کنند چگونه بازی‌های ویدئویی می‌توانند بر مغز و رفتار ما تاثیر بگذارند که ما بخشی از آن را به شما ارائه می‌کنیم. درمجموع 22 مورد از مطالعات بررسی‌شده، تغییرات ساختاری مغز را مورد ملاحظه قرار دادند و 100 مطالعه تغییرات در عملکرد و رفتار مغز را ارزیابی کردند. نتایج مطالعات نشان می‌دهد بازی‌های ویدئویی نه‌تنها باعث تغییر عملکرد مغز می‌شوند بلکه ساختار آنها را نیز تغییر می‌دهند. اثرات مثبت یا منفی؟ مطالعات موجود در این بررسی نشان می‌دهد بازیکنان بازی‌های ویدئویی در انواع مختلف توجه، ازجمله توجه پایدار و توجه انتخابی بهبود پیدا کرده‌اند. علاوه‌بر این، مناطقی از مغز که نقش مهمی در توجه دارند، در بازیکنان این بازی‌ها کارایی بیشتری دارند و آنها نیاز به فعال‌سازی کمتر دارند تا تمرکز زیادی روی وظایف مورد‌نیازشان داشته باشند. از طرفی بازی‌کردن بازی‌های ویدئویی حجم و شایستگی بخش‌هایی از مغز را که مسئول مهارت فضایی است، مثل توانایی فرد برای شناسایی روابط بصری و فضایی بین اشیا افزایش می‌دهد. در طولانی‌مدت بازیکنان و افرادی که داوطلب دنبال‌کردن یک برنامه آموزشی ویدئویی بودند، هیپوکامپ سمت راست مغزشان بزرگ‌تر شده است. البته محققان کشف کرده‌اند بازی‌های ویدئویی می‌توانند اعتیادآور باشند و پدیده‌ای به نام اختلال بازی ایجاد کنند، همان موضوعی که سازمان جهانی بهداشت درباره آن هشدار داده است. در معتادان به بازی‌های ویدئویی تغییرات کارکردی و ساختاری در سیستم عصبی بیشتر است. این تغییرات در گروهی از ساختار‌های مغز که با لذت، یادگیری و‌ انگیزه در ارتباط است، اتفاق می‌افتد. به همین دلیل دانشمندان می‌گویند بازی‌های ویدئویی کامپیوتری هم اثرات مثبت (تقویت توجه و مهارت‌های بصری و حرکتی) و هم جنبه منفی (خطر اعتیاد) دارند که این موضوع پیچیدگی مغز انسان را نشان می‌دهد. آیا بازی‌های آموزشی برای مغز مفیدند؟ یک تیم از محققان دانشگاه ایالتی فلوریدا اعلام کرده است مردم باید درباره تبلیغاتی که در آنها ادعا می‌شود بازی‌کردن بازی‌های آموزشی موجب افزایش عملکرد مغز می‌شود، تردید کنند. آنها گفته‌اند علم این ادعاها را پشتیبانی نمی‌کند. واللی بووت، استاد روانشناسی و متخصص شناخت‌شناسی مرتبط با سن، می‌گوید: «یافته‌های ما و مطالعات قبلی تایید می‌کند شواهد بسیار کمی وجود دارد که بازی‌های آموزشی می‌تواند زندگی ما را به نحوی معنی‌دار بهبود بخشد.» با این حال مردم به‌طور فزاینده‌ای تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند که بازی‌های آموزشی از مغز آنها در مقابل از دست رفتن حافظه یا اختلالات شناختی محافظت می‌کند. نیل چارنس، استاد روانشناسی و یکی از مقامات برجسته در زمینه پیری و شناخت هم گفته است این امکان وجود دارد که افراد از این طریق بتوانند حافظه‌ای که برای کارهای روزانه خود نیاز دارند را ارتقا دهند اما نه بیش از آن. او توصیه می‌کند اگر کسی دنبال بهبود عملکرد‌شناختی مغزش است، ورزش هوازی بهتر می‌تواند به او کمک کند.∎​