«ماروین واینبام» روز دوشنبه در گفت وگوی اختصاصی با ایرنا بر ضرورت همکاری منطقه ای برای بازگرداندن ثبات به افغانستان تاکید کرد و افزود: ما فرق چندانی در رویکرد دولت ترامپ و دولت های پیشین نمی بینیم. تنها تفاوت این بوده است که ترامپ اظهار کرد می خواهد نیروهای آمریکایی را از افغانستان خارج کند.
وی این اظهارات را در پاسخ به این سوال که آیا پس از 17 سال حضور نظامی در خاک افغانستان، آمریکا راهکاری برای خروج از آن کشور در اختیار دارد یا همچنان در باتلاق یک جنگ پرهزینه گرفتار مانده است؟ مطرح کرد.
واینبام با ابراز تردید درباره وجود راهبردی پیش روی کاخ سفید گفت: در دولت ترامپ، حجم حملات هوایی افزایش پیدا کرده که هدف از آن حمایت نیروهای امنیتی افغانستان و سربازان آمریکایی بوده است. ترامپ می خواهد یک راه حل سیاسی برای افغانستان پیدا کند.
این کارشناس مسایل افغانستان اضافه کرد: با وجود همه شعارها درباره اینکه «ما داریم پیروز می شویم»، فکر نمی کنم هیچ یک از فرماندهان نظامی ما، یک پیروزی علیه طالبان در آینده نزدیک را متصور باشند.
واینبام با بیان اینکه هدف از حملات هوایی این است که با طالبان از موضع قدرت وارد مذاکره شوند، گفت: ایده آنها این است که با این فشار، طالبان را به پای میز مذاکره بیاورند و از آنها امتیاز بگیرند.

** فضای مخالفت در کنگره
رییس بخش مطالعات افغانستان و پاکستان در اندیشکده 'بنیاد خاورمیانه' تاکید کرد: همه مقام ها در واشنگتن به آب و آتش می زنند تا راه حلی برای مساله افغانستان بیابند. برخی در گذشته می گفتند که ما باید در افغانستان در راستای منافع راهبردی خود، باقی بمانیم.
واینبام با تاکید بر اینکه فضای سیاسی در آمریکا و کنگره با این ایده موافق نیست، افزود: آنها می گویند اگر راه حل پذیرفتنی وجود داشته باشد، باید بپذیریم اما مساله این است که این سخنان را از موضع بالا نمی توانند بگویند.
وی تصریح کرد: وزیر دفاع و دیگر ژنرال های آمریکا می دانند که خروج سربازانشان از افغانستان به سقوط نیروهای امنیتی دولت خواهد انجامید. به نظر من به سرعت شرایط به سمت بدی پیش خواهد رفت و هیچ یک از کشورهای منطقه خواهان چنین وضعیتی در افغانستان نخواهد بود؛ ولو اینکه آنها بارها با حضور بلند مدت آمریکا مخالفت کرده باشند.
استاد علوم سیاسی در دانشگاه ایلینویز در اوربانا شامپاین خاطرنشان کرد: برخی از آنها بطور خصوصی به مقام های آمریکایی گفته اند که بدون ایجاد نوعی ثبات، از افغانستان خارج نشوند. مقام های آمریکایی امیدوارند که بتوانند زمان بخرند تا نیروهای امنیتی افغانستان روی پای خود بایستند و اقتصاد آن کشور به سامان برسد. این یعنی حداقل 3 تا 7 سال زمان خواهد برد.

** مخالفت همسایگان با سیطره طالبان
ایرنا از واینبام پرسید که با توجه به نفوذ ایران در منطقه، آیا خصومت دولت ترامپ با جمهوری اسلامی مسیر خروج آمریکا از افغانستان را پیچیده نکرده است؟
وی گفت: بله، می تواند به همین شکل باشد. در واشنگتن این دیدگاه وجود دارد که وضع از گذشته، بدتر و پیچیده تر شده است.
رییس بخش مطالعات افغانستان و پاکستان در اندیشکده 'بنیاد خاورمیانه' افزود: این نظر در اینجا وجود دارد که ایران، روسیه و پاکستان یک راهبرد گام به گام در افغانستان دارند که بر اساس آن نباید طالبان برنده شود زیرا روی کار آمدن یک طالبان افراطی و سنی مذهب که می تواند با حکومت های حاشیه خلیج فارس همکاری کند، به ضرر همسایگان افغانستان تمام خواهد شد.
واینبام اظهار کرد: در کنار این سه کشور، هند و تا حدودی چین هم هستند که اگر روزی ببینند وضعیت در افغانستان به سمت بدی پیش می رود، دست روی دست نخواهند گذاشت و برای حفاظت از منافع خود وارد عمل خواهند شد.
وی با این ادعا که هر یک از کشورهای منطقه می توانند وضعیت افغانستان را بر هم بزنند، ادامه داد: پاکستان که برخی سران شورشیان را در خود جای داده است، این انگیزه و توان را دارد که بازی را در افغانستان به هم بزند. هر گونه راه حل، نیاز به مشارکت همسایگان افغانستان خواهد داشت و آنها نیز باید در میان خود به هماهنگی برسند.

** اختلافات درونی طالبان
این تحلیلگر مسایل آسیای مرکزی تصریح کرد: اگر ما شاهد سقوط دولت مرکزی در افغانستان باشیم، نتیجه آن نه تصرف کابل به دست طالبان، بلکه جنگ داخلی خواهد بود. یک جنگ داخلی بسیار پر تلاطم که همه همسایگان آن کشور، روسیه و هند نقش آفرینی خواهند کرد.
واینبام اضافه کرد: در این میان شاهد جنگ میان جریان های مختلف طالبان و همزمان درگیری میان داعش و طالبان خواهیم بود. در نتیجه، همه کشورهای اطراف افغانستان، تلاش خواهند کرد با حمایت از برخی گروه ها در آن کشور، نوعی منطقه حائل ایجاد کنند.
وی درباره وضعیت داخلی طالبان هم گفت: داخل طالبان مدت هاست که یک رهبری واحد وجود ندارد و ما شاهد مخالفت های داخلی بر سر مسایل گوناگون هستیم. آنها بر اساس اصول کلی، سیاست های یکسانی دارند اما بدنه طالبان تابع فرماندهان محلی است. اکنون برخی رده های طالبان که از مذاکرات با آمریکا ناراحت هستند، به داعش پیوسته اند.
«ماروین واینبام» بین سال های 1999 تا 2003 در بخش اطلاعات و تحقیقات وزارت خارجه آمریکا به عنوان تحلیلگر پاکستان و افغانستان خدمت کرده است.
همچنین شورای امنیت سازمان ملل متحد هم روز دوشنبه به وقت محلی با دستور کار افغانستان تشکیل جلسه می دهد.
پیشتر نیز مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اکثریت آرا قطعنامه حمایت از ثبات در این کشور را تصویب کرد.
اروپام*م.ع*1429**1485