به گزارش خبرنگار ایرنا، نمک دریایی به نوعی نمک می گویند که از تبخیر مستقیم آب دریا و اقیانوس به دست می آید و قبل از انجام مراحل تصفیه غالبا مملو از ناخالصی هایی از جمله خاک، آهک و فلزات سنگین هستند و علاوه بر این ید نیز در آنها وجود ندارد.
فلزات سنگین همچون سرب، جیوه و آرسنیک موجود در این نوع نمک ها در اندام حیاتی از جمله کبد و کلیه انباشت می شود.
تبلیغات رنگ و لعاب دار شبکه های اجتماعی از قبیل تلگرام و اینستا و شبکه های ماهواره ای با شدت خاص و زائدالوصفی درباره این نوع نمک ها بازار گرمی ایجاد کرده است که موجب شده تا افراد بدون اطلاع از اثرات زیان بار سلامتی و تنها با جذب عنوان طبیعی بودن ، به سمت استفاده از این نوع نمک ها روی بیاورند.
کارشناس تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با اشاره به رشد روزافزون گرایش مردم به استفاده از نمک های دریایی گفت: در حالی مصرف این نوع نمک ها در حال افزایش است که از نظر پزشکی و سلامت مورد تایید نیستند.
میترا انتظاری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: از دید وزارت بهداشت، اکنون استفاده از این نوع نمک ها اصلی ترین چالش و مشکل بخش سلامت به شمار می رود.
وی ادامه داد: این نوع نمک های فاقد ید و بدون تصفیه در آنها ناخالصی هایی نظیر خاک، آهک ، فلزات سنگین از جمله جیوه ، سرب و آرسنیگ وجود دارد .
به گفته این کارشناس حوزه سلامت ، هر یک از این فلزات سنگین بر روی بخش های حیاتی بدن از جمله کبد و کلیه اثرات و تبعات ناخوشایندی وارد می کند که به طور مثال مخلوط شدن سرب در شیره معده و روده تبدیل به سم خطرناکی می شود که درازمدت منجر به فوت می شود.
وی درباره اثر جیوه بر روی سیستم های حیاتی بدن افراد نیز گفت: بیشترین رسوب این فلز در کلیه ها است که منجر به مسمومیت می شود و بر روی اعصاب نیز تاثیر می گذارد.
انتظاری با تاکید بر اینکه وزارت بهداشت هیچیک از نمک های دریایی که در بازار وجود دارد را از نظر بهداشتی تایید نمی کند، افزود: به دلیل ضعف در نظارت، غالب این نمک ها در عطاری ها توزیع می شود که مجوز توزیع از وزارت بهداشت ندارند.
وی که استفاده از نمک های دریایی را منوط به تصفیه آنها با دستگاههای خاص عنوان کرد و ادامه داد: به دلیل نبود این تکنولوژی در کشورمان، نمک های دریایی موجود در بازار تصفیه نشده و با انواع ناخالصی ها است .
به گفته این کارشناس تغذیه این نمک ها علاوه بر به خطر انداختن سلامت اندام حیاتی افراد معمولی، برای افراد دارای عوارض کلیوی و کبدی خطرات مضاعف تری را دارد که می تواند حتی منجر به مرگ هم شود.
وی ادامه داد: مصرف مداوم این نوع نمک ها در افراد سالم نیز می تواند منجر به بروز ناراحتی های گوارشی، کلیوی ، کبدی و کاهش جذب آهن در بدن می شود.
** طب سنتی هم نمک دریایی را تایید نمی کند
یک کارشناس طب سنتی مازندران نیز ورود نمک های دریایی به سبد غذایی را با عنوان ' ورود پر سر و صدا ' نام برد و گفت : برخلاف تبلیغات گسترده برخی افراد سودجو که از این نوع نمک ها با عنوان نمک های سنتی و طبی نام می برند ، اما طب سنتی این نوع نمک های تصفیه نشده را تایید نمی کند.
امیر سعید حسینی افزود: برخی افراد با زدن برچسب های سنتی و طبی بودن بدنبال آن هستند که بتوانند اعتماد عمومی را جلب بکنند تا بازار فروش نمک های دریایی را تقویت بکنند.
وی ادامه داد : در حالیکه نمک دریایی که در حال حاضر در بازار عرضه می شود به خاطر داشتن انواع املاح و ناخالصی ها به عنوان بدترین نوع نمک از دید کارشناسان طب سنتی و جدید به شمار می رود.
به گفته این کارشناس حوزه طب سنتی علاوه بر تاثیر این ناخالصی ها بر روی سلامت مردم ، به نوعی بر موضوع و طرح محوری وزارت بهداشت در زمینه مصرف نمک های ید دار نیز تاثیر گذاشته است.
وی گفت: وزارت بهداشت در حدود 20 سال اجرای این طرح توانسته با جبران کمبود مصرف ید در افراد جامعه ، پوشش کامل افراد را فراهم بکند تا مشکلات بیماری زا ناشی از کمبود این ماده حیاتی در افراد برطرف شود.
به گفته حسینی به دلیل استقبال خانواده ها و استفاده از نمک های دریایی بدون ید، در حال حاضر افت مصرف ید در افراد یکی از نگرانی های وزارت بهداشت است که می تواند برگشت به عقب باشد.
اجرای برنامه کشوری مصرف ید از سال 1368 توسط وزارت بهداشت آغاز شد که تا این سال 68 درصد جمعیت کشور با مشکل کمبود ید مواجه بودند و اکنون با اجرای این طرح 6 ونیم درصد با این مشکل مواجه هستند.
** ید چیست ؟
ید یک ماده مغذی ضروری که باید از طریق مواد غذایی به بدن برسد و حیاتی ترین نقش آن در بدن ، شرکت در ساختمان هورمونهای تیروئیدی است، هورمونهایی که در رشد و تکامل جسمی و عصبی، عملکرد طبیعی مغز و سیستم عصبی ، حفظ دمای بدن ، تولید انرژی و سوخت و ساز تاثیر دارد.
به طور طبیعی ید در آب و خاک وجود دارد و ید مورد نیاز بدن عمدتا از سبزی ها و گیاهانی که روی خاک حاوی ید کاشته شده اند بدست می آید .
یک فرد روزانه به 150 میکروگرم ید نیاز داد که معادل یک سر سوزن نمک است.
** عوارض کم مصرفی ید
مصرف کم ید ، افزایش خطر سقط جنین در مادر باردار ، اختلال رشد مغز جنین ، ناشنوایی و اختلال در تکلم ، تولد نوزاد مبتلا به عقب ماندگی شدید جسمی و مغزی، کم کاری تیروئید ، گواتر ، اختلال در قدرت یادگیری و افت تحصیلی ، خستگی و کاهش کارایی و کاهش بهره هوشی تا 13 و نیم امتیاز را باعث می شود .
** تداوم بسیج مصرف نمک خالص و ید دار
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با تاکید بر مصرف نمک ید دار گفت : همسو با طرح کشوری ، طرح استفاده از نمک ید دار در سه سطح تولید، توزیع و مصرف در استان همچنان در حال اجرا است تا نمک های ید دار و تصفیه شده در هر یک از مراحل از کارخانه ها ، واحدهای صنفی فروشنده گرفته تا سر سفره مردم که همان مراکز عمومی طبخ غذا و خانواده ها بود زیر پوشش قرار بگیرند.
محسن اعرابی افزود: در تمامی این مراحل به صورت فصلی این مراکز از سوی مراقبان بهداشت محیط پایش و رصد می شوند و در خصوص نمک ید دار و تصفیه مورد سنجش و ارزیابی قرار می گیرند.
وی همچنین از پایش مصرف ید در افراد به عنوان بخش دیگری از فعالیت های مجموعه بهداشتی مازندران اشاره کرد و گفت : برای این منظور سالانه با انجام آزمایش نمونه ادرار دانش آموزان میزان ید بررسی می شود.
معاون بهداشتی مازندران علت انتخاب دانش آموزان برای پایش مصرف ید را به دلیل دسترسی راحت تر و آسانتر این جامعه هدف عنوان کرد .
اعرابی ادامه داد: همچنین خانوارهای روستایی نیز توسط مراقبان سلامت در خصوص استفاده از نمک ید دار از آنها سوال می شود و پایش و رصد در این افراد صورت می گیرد.
به گفته معاون بهداشتی مازندران همچنین تیم های بهداشت محیط کار ، نظارت بر صنوف و کنترل نمک ها از جهت ید دار بودن یا نبودن را انجام می دهند تا نمک هایی بدون ید و ناخالص که با عناوین مختلف توزیع می شوند از بازار جمع آوری شود.
وی با اشاره به ناآگاهی مردم در خصوص نمک های دریایی و مسائل آنها ، ادامه داد: با توجه به ضرورت های استفاده از نمک های خالص و ید دار ، امسال برای نخستین بار وزارت بهداشت هفته ای با عنوان ' هفته بسیج اطلاع رسانی نمک ید دار ' نامگذاری کرده است .
اعرابی گفت: با این کار وزارت بهداشت بدنبال آن است تا مردم را به مصرف نمک های یددار تصفیه شده سوق دهد و از استفاده نمک های فاقد این ویژگی ها بپرهیزند.
از 17 تا 24 آذرماه به عنوان هفته بسیج اطلاع رسانی مصرف نمک ید دار است .
2096/1899