جنوب کشور طی 20 سال اخیر با کاهش بارندگی مواجه شده که همین عامل کشت برخی محصولات را از نظر اقتصادی با مشکل مواجه کرده و متعاقب آن مسئولان، کشاورزان را به کشت برخی محصولات ترغیب کردند و باغداران جهرم به کشت مرکبات با آبیاری تحت فشار (قطره‌ای) به جای نخل روی آوردند.
اگرچه درختان مرکبات نسبت به نخل‌ها زحمت بیشتر و عمر کمتری دارند یعنی حداکثر پس از 15 سال باید آنها را ریشه‌ کن کرد و بعد از شخم زدن، نهال جدید کاشت اما درآمد بیشتری را نصیب باغدار می‌کنند و این موضوع در کنار کیفیت نه‌ چندان بالای محصولات نخلستان‌های شهرستان رفته رفته باعث جایگزینی باغ‌های مرکبات به جای نخلستان‌ها شده است و کاملاً قابل پیش‌بینی است که در سال‌های آینده نخلستان‌ها کاملاً از بین بروند.
شهرستان جهرم با بیش از 50هزار هکتار باغ مرکبات یکی از قطب‌های تولید مرکبات درکشور است که بیشترین درآمد باغداران جهرمی از فروش این محصولات به دست می‌آید.
بیشترین سطح زیر کشت این شهرستان به لیموشیرین و لیموترش اختصاص دارد.
در حال حاضر بیش از 11هزار هکتار باغ مرکبات جهرم باغ لیموشیرین است و سالانه از هر هکتار، 56 تن لیموشیرین به طور متوسط برداشت می‌شود. این در حالی که تا سال 1392این میزان 15هزار هکتار بود و سالانه 525 هزار تن لیمو از این باغ‌ها برداشت می‌شد.
برداشت لیموشیرین در این شهرستان از نیمه دوم مهرماه آغاز شده و تا اواخر آبان و اوایل آذر به اتمام می‌رسد.
لیموشیرین این شهرستان علاوه بر مصرف داخلی به استان‌های دیگر و کشور‌های همسایه ایران صادر می‌شود.
جهرم دارای 120 مرکز درجه‌بندی و بسته‌بندی است که میوه‌های آن صادر یا در سردخانه‌های بزرگ جهرم ذخیره می‌شوند.
به‌ طور متوسط بین 20 تا 30 درصد از محصول لیموشیرین به‌عنوان ضایعات غیرقابل‌ خوردن است که در صنایع تبدیلی فرآوری و به سرکه و الکل صنعتی تبدیل می‌شود و در بازار نیز جایگاه دارد.

** تایستان ترش روی برای جهرم
امسال(97) با افت قیمت لیموترش جهرم به دلیل خرابی ناشی از سیل اواخر شهریور، آفت‌ زدگی و تا حدودی عدم حمل مناسب روزانه به دلیل دست از کار کشیدن کامیونداران، عدم تنظیم بار و... بسیاری از تولیدکنندگان و باغداران جهرمی متضرر شدند.
یکی از باغداران در گفت ‌و گو با ایرنا گفت: سال گذشته با نرخ حداکثر 18 هزار تومان برای نوبرانه و 10 هزار تومان برای محصول عادی، لیموترش از باغدار خریداری می‌شد اما امسال ما نوبرانه را 10 هزار تومان فروختیم و محصول بسیار مرغوب نیز با نرخ 7هزارتومان خریده شد.
وی افزود: امسال در روزهایی در جهرم، قیمت لیموترش در بازار به 5هزار تومان برای جنس درجه یک و 3هزارتومان برای جنس درجه 2و3 نیز رسید.
وی اظهار کرد: هیچ گونه بازاریابی‌ برای فروش این محصول نداریم و دلال‌ها با سرکشی به باغ پیشنهاد قیمت می‌دهند و به دلیل نبود نظارت بر قیمت‌گذاری و نبود خرید دولتی، سود اصلی عاید دلال می‌شود؛ زیرا هزینه گزاف کارگر برای چیدن محصول، بارزدن، انتقال به میدان و در نهایت فروش با قیمت نه چندان مناسب به میدان‌دار برای باغدار به صرفه نیست.

فصل زرد لیمو شیرین جهرم
باغداران شهرستان جهرم در سال‌های اخیر با این نگرش که لیموشیرین در مقایسه با دیگر مرکبات، ثمردهی و سوددهی مناسبتری دارد، سنگینی وزن محصول و اینکه آفات درخت لیموشیرین کمتر از سایر ارقام مرکبات است؛ ضمن ایجاد باغ های جدید لیمو شیرین، اقدام به حذف دیگر محصولات مرکبات نظیر پرتقال و نارنگی کردند غافل از اینکه افزایش سطح این باغ‌ها و تولید بیش از حد لیموشیرین و نبود سردخانه کافی برای انبارکردن، موجب کاهش شدید قیمت این محصول و ضایعات آن می‌شود.
بسیاری از باغداران به خاطر نداشتن پول برای تأمین هزینه کود، سم و آبیاری مجبور به پیش ‌فروش محصولات خود ‌شدند یعنی دلالان محصولی را که به رشد کافی نرسیده به قیمت ناچیزی می‌خرند سپس در فصل مناسب برداشت می‌کنند.
مثلا در تیرماه محصول لیموشیرین را به قیمت هزار تومان به صورت کیلویی پیش ‌خرید می‌کنند و در زمستان با قیمت بالایی می‌فروشند.
لیمو شیرین جهرم با توجه به اینکه تره بار محسوب می‌شود، قیمت عمده آن مانند دیگر مرکبات بر اساس نرخ روز تعیین می‌شود.
یکی از باغداران جهرمی در گفت‌ وگو با خبرنگار ایرنا گفت: یک سال زحمت کشیدیم و خرج کردیم و بدبختی کشیدیم، الان هم که وقت برداشت مدنی (لیموشیرین) است، محصولمان را نمی‌خرند و می‌گویند بازار جواب نمی‌دهد یا لیموشیرین در بازار زیاد است.
وی افزود: میوه هایمان مثل فرش، زیردرختان پهن شده و دارد خراب می‌شود و همه زحمات یک‌ سالمان دارد به باد می‌رود.
جعفر جمالی، یکی دیگر از باغدارن جهرمی نیز به ایرنا گفت: به نظر می‌رسد یکی از علل پایین قیمت لیموشیرین، پایین آمدن قدرت خرید مردم برای خرید میوه و محصولاتی مانند لیموشیرین است.

** لیموشیرین جهرم برندسازی شود
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس اظهار داشت: استان فارس از 11 سال پیش درگیر خشکسالی است و چالش‌های اقلیمی، خشکسالی، بازار و اقتصاد از دغدغه‌های بخش کشاورزی است.
محمد مهدی قاسمی ابراز کرد: جشنواره لیمو یک اقدام مفید و موثر است که در معرفی شهرستان و فروش این محصول کمک شایانی می‌کند.
عضو هیات مدیره سازمان تعاون روستایی کشور نیز با اشاره به اینکه دست به دست شدن محصولات کشاورزی هزینه‌های سنگینی را برای مصرف‌ کننده و تولیدکننده به وجود می‌آورد گفت: باید هرچه سریع‌تر تدبیری برای آن اندیشیده و مشکل فاصله قیمتی اصلاح شود.
رضا رحیمی ادامه داد: نباید لیموشیرین در جهرم به قیمت 800 تومان فروخته و در بازار تهران با قیمتی بیش از 4 هزار تومان عرضه شود.
عضو هیات مدیره سازمان تعاون روستایی کشور گفت: برندسازی و بازارسازی برای صادرات لیموشیرین یکی از اقدامات مهم برای بحث ساماندهی وضعیت این محصول است.
وی عنوان کرد: مصوبه دولت تنظیم بازار شب عید در بخش مرکبات به سازمان تعاون روستایی ابلاغ شده و تامین پرتقال از جهرم و شهرهای جنوب کشور انجام می‌شود.
مدیر کل تعاون روستایی فارس نیز بیان داشت: باید خود را از اقتصاد دولتی دور و به سمت تشکل و نهادهای موجود در این زمینه رجوع کنیم.
احد بهجت حقیقی در جلسه ای با مسئولان جهرم با اشاره به اینکه تعاون روستایی مکلف است در خریدهای توافقی نقش‌آفرین باشد گفت: قیمت لیموشیرین بر اساس کیفیت از سوی اتحادیه به صورت محدود و موقت بین هرکیلوگرم 1200 تا 1400 تومان خریداری می‌شود.

** خودداری از واردات مرکبات به کشور
نماینده مردم جهرم در مجلس شورای اسلامی در این باره گفت: باید توجه کرد که واردات مرکبات به تولیدات داخلی آسیبی وارد نکند، چرا که باعث خروج ارز از کشور می‌شود.
محمد رضایی با اشاره به تولید بیش از یک میلیون تن تولید مرکبات در شهرستان جهرم افزود: این حجم تولید نشان از توانمندی مردم جهرم دارد که در شرایط سخت و خشکسالی که حمایت جدی از کشاورزان انجام نمی‌شود نیازهای کشور را تامین می‌کنند.
وی اظهار کرد: کشاورز جهرمی از عمق 500 متری آب را برداشت و سرمای زیر صفر و گرمای بالای 45 درجه را تحمل می‌کند اما صندوق بیمه محصولات کشاورزی به این مسائل توجه نمی‌کند.
وی با اشاره به آسیب‌های چندسال اخیر به کشاورزی جهرم مانند زوال زودرس مرکبات، اضافه کرد: اگر کشاورز به خاطر عشق و غیرتش نبود هیچ رغبتی برای ادامه کار نداشت.
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه بیش از 60 درصد ارتزاق مردم جهرم از طریق کشاورزی تامین می‌شود خواستار نگاه عادلانه وزارت جهاد کشاورزی به باغداران و کشاورزان شد.

** فروش توافقی لیموشیرین جهرم
فرماندار جهرم در گفت ‌و گو با ایرنا اعلام کرد: در جلسه‌ای با حضور مدیرکل تعاون روستایی استان فارس درباره خرید توافقی حمایتی لیموشیرین بحث و این تصمیم گرفته شد.
علیرضا صحراییان ادامه داد: قرار شد از محل اعتبارات اختصاصی وزارت جهاد کشاورزی در مورد خریدهای توافقی حمایتی نسبت به خرید محصول لیموشیرین از باغ های جهرم از طریق تعاونی باغداران شهرستان به صورت حق‌العمل کاری و بازاریابی اقدام شود.
وی افزود: پیگیری خرید تضمینی خرما و لیمو در جهرم توسط سازمان تعاون روستایی کشور و وزارت جهاد کشاورزی از دیگر اقدامات انجام شده در این زمینه بود.
با این اوصاف هنوز تولیدکنندگان لیموشیرین با افت قیمت لیموشیرین در جهرم مواجهند که لازم است تدابیر جدی برای انتقال و صادرات این محصول اندیشیده شود.
به طور عمده هرکیلو لیموشیرین هم‌ اکنون در بازار جهرم 800 نومان معامله می‌شود و پیش‌بینی می‌شود در صورت افزایش برودت هوا، قیمت لیموشیرین نیز افزایش یابد.
شهرستان جهرم در فاصله 193 کیلومتری جنوب شرق شیراز قرار دارد.
9910 /1876