خانه ملت در گزارشی نوشت: تبلیغات اجناس و کالاها از سوی چهره‌های شناخته شده اعم از آنکه ورزشکار باشند یا بازیگر؛ فعال اجتماعی باشند یا مجری و سیاستمدار و پرطرفدار، مادام که بازی دو سر بُردی بین شرکت تولید کننده و این افراد باشد، شاید بدون ایراد باشد اما زمانی که این امر، سلامت و جان مردم را بازیچه قرار می‌دهد، پدیده‌ای است غیرقابل چشم‌پوشی.

اگر کالای مورد تبلیغ پوشاک باشد یا وسیله منزل، شاید بتوان از کنار تبلیغ آن از سوی سلبریتی‌ها و درآمدزایی هنگفت برای آنها گذاشت و آن را در پَسِ پوشش علم تبلیغات پنهان کرد ولی زمانی که مطاع مورد معامله، سلامت و جان مردم است، حساسیت‌ها دو چندان می‌شود.

اخیرا یکی از بازیگران سرشناس کشور در صفحه اجتماعی خود که دنبال‌کننده چندمیلیون نفری نیز دارد، اقدام به تبلیغ "نالوکسان" کرده؛ دارویی از زیرمجموعه‌های گروه بیهوشی و جزو داروهای ضد مخدر در پزشکی.

موضوعی که دادِ متخصصان و پزشکان را درآورد و مسئولان سازمان غذا و دارو به این تبلیغ واکنش نشان دادند و سخنگوی آن گفت: تبلیغ و فروش این دارو در فضای مجازی تخلف است و این دارو به هیچ عنوان بدون نسخه قابل عرضه نیست.

*** امیرحسین قاضی زاده هاشمی در گفت‌وگویی با اشاره به اینکه نالوکسان یک داروی اعتیادآور است، گفت: اگر این دارو به صورت نابجا و خودسرانه مصرف شود و زیر نظر پزشک نباشد، مصرف آن خطرناک است.

عضو هیئت رییسه مجلس با تاکید بر اینکه "دارو را نباید تبلیغ کرد"، افزود: تبلیغات برای دارو بی‌معنی است؛ تبلیغ یعنی بازاریابی و بازاریابی برای دارو بی‌معنی است زیرا هر دارویی در ذات خود سم به شمار می‌رود و مصرف آن برای افرادی که مورد نیازشان نیست آسیب‌زا است.

غلط اندر غلط

این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: اصل تبلیغ دارو کار غلطی است و وقتی دارویی مثل نالوکسان که به صورت تزریقی است، تبلیغ شود؛ غلط اندر غلط است.

وی که معتقد است حتی قرص مسکن و داروی گیاهی را نباید تبلیغ کرد، نسبت به آنچه این روزها درباره تبلیغ خانم بازیگر از داروی نالوکسان دست به دست می‌شود، واکنش نشان داد و افزود: اگر کسی در امری متخصص و نام‌آور است، معنیش این نیست که اجازه داشته باشد در همه حوزه‌ها ورود کند بلکه باید در حوزه صلاحیت خود اظهار نظر کند.

گفتنی است، پس از این اتفاقات بود که خبرگزاری وابسته به قوه قضاییه گزارش داد که دادستانی تهران این بازیگر را به دلیل مداخله در امور پزشکی و تبلیغ یک آمپول خطرناک برای معتادان در فضای مجازی، برای ادای پاره‌ای از توضیحات احضار کرد.

حسن نیت یا سوءنیت؛ مساله این است؟

محمد کاظمی با اشاره به این احضار گفت: اگرچه تبلیغ کالا از سوی یک بازیگر خلاف قانون نیست ولی احتمالا دادسرا وی را به این دلیل دعوت کرده که ببیند مساله چیست و موضوع را پیگیری کند.

نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی افزود: اگر این تبلیغ با علم به این بوده باشد که دارو خطرناک است، می‌توان تبلیغ‌کننده را از باب به خطر انداختن سلامتی مردم تعقیب کرد ولی اگر سوءنیتی نداشته و نمی‌دانسته این دارو مضر است، نمی‌توان وی را تعقیب کرد.

این عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس تاکید کرد: وقتی می‌توان کسی را متهم به ارتکاب جرمی کرد که سوءنیت وی احراز شود.

اگرچه قاضی زاده هاشمی موافق ورود دادستان است و گفت: دادستانی به درستی در این موضوع ورود کرده و لازم است در دیگر حوزه‌ها نیز برخورد لازم را داشته باشند زیرا در حال حاضر عده‌ای، عده‌ای فاقد صلاحیت تحت عنوان طب‌های فلان و بسان می‌گویند واکسن نزنید.

وی با بیان اینکه تبلیغ دارو کار غلطی است و نباید بازاریابی تبلیغاتی برای آن انجام شود، تاکید کرد: دارو کیک نیست؛ ماشین ظرفشویی نیست؛ فقط یک نفر صلاحیت دارد آن را تجویز کند و آن هم پزشک است.

فضای رسانه پر از اطلاعات غلط برای مردم کم اطلاع

عضو هیئت رییسه مجلس ادامه داد: زحمت زیادی کشیده شد تا پوشش واکسیناسیون در کشور بالا رود و میزان مرگ در اثر بیماری‌های عفوفنی کاهش داده شود ولی فرد نادانی پیدا شده که می‌گوید واکسیناسیون خطرناک است؛ از آنجا که فضای رسانه هم مدیریتی ندارد، هر کس اجازه دارد در هر زمینه‌ای اظهار نظر کند.

قاضی زاده معتقد است فضای رسانه پر شده از اطلاعات غلط برای مردم کم اطلاع که این رویه موجب سوء استفاده و ضرر در جامعه می‌شود؛ این درست نیست که هر کسی آزاد باشد حرف بزند.

کسب در آمد به چه قیمتی؟

محمداسماعیل سعیدی معتقد است کسب در آمد به هر قیمت و یا به قیمت زیر سوال بردن سلامتی مردم خطرناک است، درباره مبالغی که بین تولید کننده و تبلیغ کننده رد و بدل می‌شود، توضیح داد: اگر درآمد نداشته باشد که این همه تبلیغات نمی‌کنند؛ معیار و ملاک درآمد هست ولی اینکه کارکرد و نتیجه‌اش چیست و مردم چه ضرری خواهند کرد، مورد توجه قرار نمی‌گیرد.

قاضی زاده، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم که معتقد است مافیای دارو در جهان پیچیده‌تر از مواد مخدر است، گفت: کسانی که با استفاده از شهرت خود چنین تبلیغاتی را انجام می‌دهند، از قِبَلِ آن درآمدزایی دارند و برای رضای خدا این کار را انجام نمی‌دهند.

اما قانون در این باره وظیفه را بر عهده کدام دستگاه و نهاد گذاشته است؟ محمداسماعیل سعیدی گفت: در هنگام تنظیم قانون سازمان استاندارد، خیلی‌ها نظرشان بر این بود که همه این موضوعات بر عهده سازمان استاندارد گذاشته شود ولی با تحقیقات و توضیحات کارشناسان، نتیجه گرفته شد که تبلیغ مواد غذایی، دارویی و بهداشتی باید بر عهده وزارت بهداشت گذاشته و نظر وزارت بهداشت اخذ شود.

خلاء قانونی داریم؟

محمداسماعیل سعیدی با تاکید بر اینکه در قانون استانداردهای غذایی و مواد بهداشتی و دارو و درمان بر عهده وزارت بهداشت است، گفت: چارچوب‌های قانونی اصل است و باید رعایت شود.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس معتقد است تبلیغات چهره‌های سرشناس درخصوص مواردی همچون پوشاک و لوازم خانگی به انتخاب مردم است که استفاده کنند یا خیر؛ ولی برخی کالاها مستقیما با سلامت مردم سر و کار دارد و در قانون مشخص شده که وزارت بهداشت و درمان باید تاییدیه آن را صادر کنند.

وی با بیان اینکه بدون تاییدیه، تخلف قانونی صورت گرفته است و باید با آن برخورد شود، تاکید کرد: قانون در این موضوع سکوت نکرده؛ بلکه دقیقا مشخص شده که کلیه داروجات باد تاییدیه وزارت بهداشت و درمان را داشته باشد و مواد غذایی هم تاییدیه معاونت بهداشت را.

سعیدی وزارت بهداشت را مرجع مطمئنی برای این موضوع دانست و ادامه داد: اینطور نباشد که کالایی که مضر به سالمتی جامعه و مردم است، تبلیغ شود و بعد از کلی درآمد و تبلیغ معلوم شود مورد تایید وزارت بهداشت نیست؛ اتفاقی که قبلا برای داروی ضد ریزش موی حلزونی افتاد و بعد از حجم زیادی تبلیغ؛ فهمیدند مبنایی نداشته است.