به گزارش خبرگزاری مهر، شهریار زرشناس ضمن بررسی گسترش جنبش ضد سرمایه داری در اروپا موسوم به جلیقه زردها که وارد هفته چهارم خود شده است، اظهار کرد: برای تحلیل اتفاقات امروز فرانسه باید به عقب برگشت که چه اتفاقاتی منجر به قدرت گیری نئولیبرال ها شد.

وی یادآور شد: نظام سرمایه داری پس از جنگ جهانی دوم موجب فقر شدید شد و تصمیم گرفت جامعه را از دو قطبی که آماده اعتراض و اعتصاب بود، خارج کند.

این عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی همچنین گفت: نظام سرمایه داری وارد قرن بیست و یکم شد و فقر و جنگ را برای مردم در رقابت های لیبرالیستی به ارمغان آورد.

زرشناس خاطر نشان کرد: هدف دولت های سوسیال دموکرات، کاهش کمی از سود سرمایه داران و تزریق به فقرا بود، به نحوی که مانع انقلاب توده های فقیر شدند و مانع مرگ فقرا شوند.

وی ضمن اشاره به نحوه قدرت‌گیری دیکتاتورهای معاصر بیان کرد: نظام سرمایه داری از پرتگاه سقوط با سوسیال دموکرات نجات یافت و اتفاقی که پس از ۱۹۷۵ رخ داد، کاهش نرخ سود سرمایه بود و دیگر دم افزون نبود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: بر این اساس صاحبان نظام سرمایه داری، نگران نزولی بودن نرخ سود سرمایه گذاری شدند و به نولیبرال روی آوردند و دیگر خطر انقلاب شوروی و انقلاب های کارگری را جدی نمی گرفتند.

زرشناس افزایش سن بازنشستگی، کاهش بیمه ها و کاهش قدرت چانه زنی کارگران را از آثار ظهور نئولیبرال ها دانست و بیان کرد: پس از دهه ۷۰ جایزه نوبل به یک اقتصاد دان نولیبرال اعطاء شد و از آغاز حکومت نولیبرال ها در کمتر از یک دهه ضریب سود سرمایه داران بالا رفت.

وی افزود: از دهه ۱۹۹۰ شاهد شورش های اجتماعی در فرانسه، مونیخ، لندن، استکهلم بودیم و این شهرها دچار آشوب شد، چرا که فاصله طبقاتی بالا رفت و مدیران نولیبرال اشرافی گرا بودند و امنیت شغلی را از افراد فرودست جامعه می گیرند.

این پژوهشگر و استاد دانشگاه بیان کرد: حزب سوسیال دموکرات فرانسه در نگاه سرمایه داری مستأصل شدند و با قدرت رسیدن مکرون تندترین سیاست های نولیبرالیسم اجرا شد.

زرشناس با طرح این موضوع که مکرون مالیات یک درصد جامعه را کاهش و مالیات اکثر جامعه را افزایش داد، تأکید کرد: نظام سرمایه داری یک نظام پوسیده است و نسخه نولیبرالی هارترین و بدترین نسخه اقتصادی موجود است و منطق پول توجیه همه امور است.

وی تصریح کرد: احساس مسئولیت اجتماعی دولت به شدت در نظام نولیبرال کاهش می یابد و سیاست مدرن در دوران مکرون تحت تأثیر نولیبرالیسم موجب شد تا مردم سیاست خیابانی را اجرا کنند و نولیبرال ها دیگر آبرو ندارند.

فرانسه در دو قدمی یک انقلاب سیاسی و عبور از مکرون قرار دارد

این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش مراد عنادی، مجری برنانه که پرسید چقدر می توان این جنبش را با جنبش ۹۹ درصدی آمریکا مقایسه کرد، گفت: هر دوی این جنبش ها ضد سرمایه داری و ضد نولیبرالیسم هستند.

زرشناس ادامه داد: جامعه فرانسه با جامعه آمریکا متفاوت است و برای مردم فرانسه بسیار سهل است که به خیابان بیایند و انقلاب کنند و فرانسوی ها سرشار از جریان های فکری هستند.

وی افزود: طبیعی است که نحوه حضور فرانسوی ها در جنبش خیابانی با آمریکا فرق کند و فرانسه در دو قدمی یک انقلاب سیاسی و عبور از مکرون قرار دارد.

این پژوهشگر و استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: حرکت روز شنبه مکرون با آوردن ۹۰ هزار نیروی پلیس همان سیاست چماق و هویج است و روند مطالبه گری مردم افزایش یافته و علیرغم فشارها مخالفین کم نشدند.

زرشناس تأکید کرد: شاهد شکل گیری یک جنبش مردمی فاقد سرکرده هستیم و احزاب کلاسیک و سنتی از آن می ترسند و این جنبش ها در ادبیات سیاسی، جنبش های پست مدرن و بی سر هستند.

وی همچنین گفت: گاهی اعتراضات فاقد رهبر هستند و این ویژگی فقدان رهبر می تواند نقطه ضعف این جنبش برای ادامه و ساماندهی باشد.

این استاد دانشگاه بیان کرد: دو شخصیت چپ و راست در فرانسه موجود است که بدنه جامعه با خستگی از چپ و راست به مکرون رأی داد.

زرشناس با طرح این موضوع که مردم آمریکا به ترامپ رأی دادند، افزود: سرمایه داری در تنگناها باید به سمت ناسیونالیسم یا فاشیزم مدرن برود و امروز سیاست ورزی خیابانی مردم شانس لوپن را در نظام سرمایه داری فرانسه بیشتر می کند.

وی ترامپ را نولیبرال دانست و گفت: فرق ترامپ و مکرون در این است که ترامپ از افول آمریکا با رویکردهای موج جهانی سازی جلوگیری می کند و منافع خود را پیش می برد و ترامپ با جنبش مردم همراه نیست و به دنبال یک شریک است تا اهداف خود را محقق کند.

این پژوهشگر و استاد دانشگاه، اتحادیه اروپا را یک بنای ناپایدار معرفی کرد و یادآور شد: علت اصلی خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، اقتصاد است و مسئله اصلی حدف سرمایه داران است و این اتحادیه آینده مبهمی دارد.

زرشناس افزود: ترامپ نماینده نولیبرالیسم و نظام سرمایه داری است، اما نظام سرمایه داری از نفس افتاده است و فکر می کنم نسخه نولیبرال به موزه پیوسته و پایه های نظام سرمایه داری، متزلزل شده است.

وی اقتصاد را ریشه جنبش ها عنوان کرد و گفت: قدرت های امپریالیستی با جامعه در تضاد هستند و این نظام ظالمانه در داخل هم دچار تضاد و واگرایی است.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: باید منتظر باشیم جنبش های پابرهنگان، نظام سرمایه داری را به زیر بکشند همانطور که امام خمینی پیش بینی کرده بود.

زرشناس تصریح کرد: نظام سرمایه داری در یک چرخه باطل گیر افتاده و این تضاد منافع سرمایه داری و نزول سود سرمایه است که همواره با تشدید فقر و افزایش نارضایتی همراه است و جلب رضایت مردم، نتیجه اش کاهش سود سرمایه گذاری بوده است.

وی بیان کرد: هر جا نولیبرال به قدرت رسیده عدالت اجتماعی را از میان برده و نوع نگاه نولیبرالی در قوه مجریه و مقننه ما نفوذ داشته و در حوزه اقتصاد موجب شده تصمیم های ارزی و در بانک مرکزی و قوانین مربوطه را این نفوذ مشهود است.

این پژوهشگر و استاد دانشگاه همچنین گفت: درست است که اقتصاد ما دولتی است اما تفکر و نتیجه اش تحت تأثیر سیاست های نولیبرالی است.

«رو در رو» محصول گروه سیاسی شبکه چهار سیما سه شنبه ها ساعت ۱۹ زنده پخش می شود.