۱۶  آذرماه ۱۳۹۶، خبری مبنی بر گرفتار شدن ۸ کوهنورد خراسانی به همراه امان الله جوکار از کوهنوردان با سابقه اشترانکوه فضای خبری کشور را تحت شعاع خود قرار داد. از این تعداد کوهنوردان حاضر در منطقه، علیرضا عاملی در فاصله نه چندان دور از بهمن دچار سرمازدگی شد که با وجود حضور امدادگران و انتقال به بیمارستان توسط بالگرد، به دلیل سرمازدگی شدید، چشم از جهان فرو بست.

با حضور امدادگران هلال احمر، داوطلبان کوهنورد خراسان و ازنا، جست‌وجو برای یافتن ۸ کوهنورد گرفتار در بهمن آغار شد اما تلاش‌های امدادگران و کوهنوردان بی‌نتیجه ‌ماند. روز دوم حادثه با تلاش بسیار و سنداژهای فراوان در بهمن، پیکر مرتضی غلام‌پور جوان ترین پلنگ برفی ایران، ناصر اکبری، مجید زاده تراب، امان الله جوکار، علی قاسم زاده، مهشید جان محمدی و اکرم حقانی از زیر بهمن پیدا شد و اندک امیدی که برای زنده یافتن این کوهنوردان وجود داشت به یاس مبدل شد.

جست‌وجو برای پیکر آخرین نفر، سیدعلی حسینی روزهای زیادی ادامه یافت و در حالی که بسیار از امدادگران، از پیدا شدن پیکر بی‌جان وی، ناامید شده‌بودند، سرانجام در هفتمین روز پیدا شد.

در این حادثه ۹ نفر از کوهنوردان حاضر در برنامه جان باخته و ۶ نفر از کوهنوردان خراسانی ﺍﻣﻴﺮ ﺗﻘﻰﺯﺍﺩﻩ، ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻓﺮﻧﻮﺵﻓﺮ، ﺣﺴﻦ ﻣﻮﺳﻮﻯ، ﺳﺮﻭﺵ ﻗﺎﺩﺭﻯ، ﻣﺤﺴﻦ ﺍﺷﺮﻓﻰ ﻭ ﺳﻴﺪﺭﺿﺎ ﻭﺣﻴﺪﻯ با رسیدن به جانپناه از بهمن جان سالم به دربردنند.

اشترانکوه، آلپ سیاه ایران ...

رشته کوه اشترانکوه به جهت بافت، آب‌وهوا و سن تشکیل، معروف به آلپ ایران است. این رشته کوه دارای ۱۴ قله است که بلندترین آن، سن‌بران با ارتفاع ۴۰۹۰ متر از سطح دریاهای آزاد است. قله کول جنو از شرقی‌ترین قله‌های رشته کوه اشترانکوه با ارتفاع ۳۸۴۲ یکی از فنی ترین قلل این رشته کوه است که دومین کوه فنی ایران نیز محسوب می‌شود.

«کول جنو» یا کول جنون به معنای کوه پرسرصداست. این منطقه از زاگرس به واسطه بهمن‌های مهیب، آوازه بسیار زیادی دارد. در سال گذشته این کوه پرسروصدا جان ۸ کوهنورد خراسانی و جوکار را گرفت. 

بسیاری از باشگاه‌های کوهنوردی و حتی گروه‌های دوستانه به جهت آوازه این کوه و برند شدن صعود، رویای صعود این کوه پیچیده و سخت را در سر دارند.

مقصر که بود؟

در فیلم‌هایی که ابتدای برنامه صعود، توسط زنده‌یاد مرتضی غلام پور گرفته شده، هوای منطقه کاملا ثابت بوده و بدون مشکلی (به گفته وی) به سمت جانپناه برای اتراق در شب و صعود به قله در حرکت بودند اما روز صعود قله و زمان رسیدن به قله کول جنو هوا تغیر می‌کند و شرایط سختی برای کوهنوردان رقم می‌زند.

به واسطه مسیر خاص و فنی صعود به کول جنو، بازگشت از مسیر صعود امکان پذیر نیست و باید مسیر دیگری را در پیش گرفت لذا کوهنوردان حاضر در منطقه به دلایلی از مسیر برگشت منحرف شده و دچار حادثه می‌شوند.

در گزارشات منتشر شده حادثه اشترانکوه توسط فدارسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی به موارد زیر اشاره شده است:

- عدم نظارت کافی هیئت مدیره دو باشگاه «آزادگان» و «پلنگ‌برفی» در ثبت نام و چگونگی شکل گیری تیم مذکور براساس فراخوان عمومی در دوباشگاه.

- عدم برنامه‌ریزی صحیح در برگزاری فرآیند تمرینی، به منظور کسب شناخت مناسب از نفرات تیم، باتوجه به دشواری و فنی بودن قله «کول جنو» و مسیر مورد نظر تیم برای صعود.

- ناآشنا بودن اغلب اعضای تیم به شرایط صعود قله «کول جنو» و اتکاء تیم به حضور راهنمای محلی و صرفاً برخی نفرات دارای تجربه

- تعداد زیاد نفرات تیم در روز صعود که موجب کندی حرکت گردیده است. ضمن آنکه نفرات از نظر قوای جسمانی و توان فنی توانایی یکسانی نداشته اند.

 - بی توجهی به هشدارهای هواشناسی مبنی بر نامناسب بودن شرایط هوا در روزبرنامه صعود قله.

و موارد دیگری که در سایت فدراسیون و صعودهای ورزشی عنوان شده است.

همچنین در پایان این گزارش عنوان شده: 

- باشگاه های «آزادگان» و «پلنگ‌برفی» هیچ‌گونه نظارتی بر عملکرد سرپرست، قبل و در حین برنامه نداشته‌اند.

- تیم پشتیبانی مستقر در جان پناه، برنامه لازم، انسجام و توانایی مناسبی در زمان وقوع حادثه برای مرحوم «علی رضا عاملی» را نداشته است. ضمن آنکه نفرات همراه مرحوم «عاملی» نیز بدلیل شرایط جسمانی یکسان با آن مرحوم، ناتوان از هرگونه همراهی و امدادرسانی به وی بوده اند.

- سرپرست برنامه فاقد قاطعیت در تصمیم گیری جهت بازگرداندن کل تیم پس از مواجهه با شرایط آب و هوای خراب بوده و اعضای تیم تمام توان خود را صرفا جهت صعود قله به کار بسته‌ان

رضا زارعی رئیس فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی درخصوص این حادثه‌ گفت: ﻣﻦ ﺩﻭ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﻣﻰﮔﻴﺮﻡ، ﻳﻜﻰ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻧﻔﺮﺍﺕ ﮔﺮﻭﻩ ﻓﻨﻰ ﺯﻳﺎﺩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﻭﻡ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ نسبت به ﻫﺸﺪﺍﺭﻫﺎﻯ ﻫﻮﺍﺷﻨﺎﺳﻰ ﺑﻰ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﺷﺎﻳﺪ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﻮﺟﻪ می‌شد، ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮﻭﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺗﻠﺦ ﻧﺒﻮﺩﻳﻢ   

به گزارش ایسنا، با وجود گذشت یک سال از حادثه تلخ و ناگوار اشترانکوه ابهامات بسیار زیادی در خصوص این حادثه وجود دارد. به گفته خانواده علیرضا عاملی، طبق گزارشات پزشکی قانونی مرگ وی خفگی در بهمن عنوان شده اما طبق عکس‌ها و فیلمی که از لحظه فرود بالگرد موجود است، پیکر بی‌جان وی در چند متری بهمن بوده و طبق گفته نیروهای امدادی علت مرگ علیرضا سرمازدگی بوده است.

یکی دیگر از نکات مبهم در این برنامه نبود اسم زنده یاد امان الله جوکار در لیست بیمه منتشر شده توسط باشگاه آزادگان است. هرچند گفته شده وی تیم را همراهی کرده اما اسم زنده‌یاد جوکار در لیست بیمه نیست و پرداخت غرامت توسط بیمه قطعی نیست.

تشکیل کمپین برای احقاق حق

پس از گذشت یک سال از حادثه تلخ اشترانکوه کمپینی برای رسیدن به حق‌وحقوق خانواده‌های کوهنوردان حادثه‌دیده تشکیل شده که عمده مطالبات مطرح شده توسط این کمپین، شفاف سازی جزئیات حادثه است.

حواشی بسیاری از طریق این کمپین مطرح شده اما با این وجود خانواده‌ها هنوز پاسخ قانع کننده‌ای از مسئولین کوهنوردی استان دریافت نکرده‌اند.

منبع: ایسنا