در گزیده ای از این گفت وگو می خوانیم: خوزستان و خطه جنوب ایران همیشه از اهمیت بالایی برخوردار بوده است ولی متاسفانه برخی از مسئولان توجهی را که باید داشته باشند به این بخش از ایران ندارند که این رویه در گاهی اوقات سبب سوءاستفاده دشمنان و بدخواهان کشور شده‌است. مشکلاتی را که بر سر راه مردم جنوب ایران وجود دارد نمی‌توان به هیچ وجه فراموش کرد ولی از طرفی نیز نباید اجازه داد که دشمنان از این فرصت استفاده کنند. نمایندگان این استان برای بهبود وضعیت مردم حوزه انتخابیه خود تلاش‌‌های گسترده‌ای داشته‌اند ولی در بیشتر اوقات برای رسیدن به اهداف خود آن‌گونه که باید موفق نشده‌اند.

برای بررسی وضعیت مردم این خطه به سراغ هدایت ا... خادمی، نماینده مردم ایذه و باغملک رفتیم وبا او درباره معضلات حوزه انتخابیه و راهکارهایی که تاکنون برای مناطق و حوزه انتخابیه داشته به گفت وگو نشستیم که در ادامه مشروح گفت‌ وگو را می‌خوانید.

**پیش از اینکه نماینده مجلس شوید، چه فعالیتی می‌کردید؟
بنده قبل از اینکه نماینده مجلس شوم، کارمند وزارت نفت و مدیرعامل چند شرکت نفتی بودم. هفت سال مدیرعامل شرکت نفت شمال بودم که یکی از شرکت های بین المللی نفت است. این شرکت به لحاظ جغرافیایی بیشترین عملیات حفاری را در خشکی و خلیج فارس انجام می دهد و تنها شرکت ایرانی است که کار حفاری را در خشکی، دریا و خارج از کشور انجام می‌دهد. یکی از کارهای ماندگار و مهم این شرکت حفاری در عمق 1000متری دریای خزر بود که در عمق هزار متری دریا به کف رسیدیم. عملیات حفاری را از کف دریا برای رسیدن به نفت شروع کردیم. این شرکت پنج سال پی‌درپی با 43 درصد سود، سودده ترین شرکت خاورمیانه بود. وقتی که بحث واگذاری و به بورس وارد شدن آن شرکت شد ما جزو 6 شرکت شفاف مالی ایران بودیم.

**به شعارهایی که قبل از رسیدن به مجلس داده بودید، عمل کرده‌اید؟
برای انتخابات شعارهایی دادم و در این مدت سعی کردم به آن ها عمل کنم ولی متاسفانه در منطقه خوزستان بحث قوم‌گرایی بسیار مشهود است که همین امر می توانست فرهنگی در منطقه ایجاد کند که متاسفانه در بعضی مواقع مشکل آفرین شده است. یکی از عوامل عدم توسعه استان، بحث قوم گرایی و طایفه گری است زیرا اقوام در منطقه با یکدیگر همکاری و هماهنگی ندارند.

همچنین طایفه‌گری باعث شده شایسته سالاری در حوزه انتخابیه از بین برود. وقتی فردی از یک طایفه کاندیدا و نماینده می‌شود بیشترین رای را از اقوام خودش می‌گیرد. زمانی که پیروز انتخابات می‌شود، مدیران منطقه را از افراد طایفه و اطرافیان خودش انتخاب می‌کند. در جامعه ای که شایسته سالاری وجود نداشته باشد، تکلیف بقیه افراد هم مشخص است. در حوزه انتخابیه بنده بحث طایفه نگری پر رنگ و مطرح است. افراد طایفه و قوم‌شان برای‌شان بسیار مهم و قابل احترام است و روی آن بسیار تاکید دارند. مساله بعدی این است که افراد در استان از طوایف بزرگ وارد مجلس می‌شوند.

طایفه بنده جزو طوایف کوچک است امابه دلیل اینکه بنده دراستان خوزستان مسئولیت چند شرکت نفتی را برعهده داشتم و در حوزه انتخابیه یعنی شهرستان های ایذه و باغملک همه بنده را می‌شناختند، می دانستم باتوجه به ارتباط و شناختی که مردم از بنده دارند، اگر کاندیدا شوم بی‌شک رای خواهم آورد. از جمله شعارهایی که در زمان انتخابات دادم و روی آن بسیار تاکید داشتم، این بود که بنده یک انسان از چندین میلیارد انسان جامعه بشری هستم و به مردم قول دادم اگر رای بیاورم یک نفر از طایفه خودم را به عنوان مدیر انتخاب نمی‌کنم.

در این مدتی که نماینده شدم، اجازه ندادم هیچ یک از افراد طایفه ام به من نزدیک شوند حتی ارتباط با برادران و خانواده ام را بسیار کم کرده ام زیرا می دانستم ارتباط خانوادگی به نمایندگان سابق چه آسیب‌های زده است. جمعیت دوشهرستان ایذه وباغملک با هم 400هزار نفر است. در زمان انتخابات 61 کاندیدا برای نمایندگی تبلیغ می‌کردند. بنده در این مسابقه عجیبی که به دور دوم کشیده شد، تنها به دور بعدی راه پیدا کردم، در آن زمان افرادی که از مرحله اول جاماندند ورای نیاورند، پشت هم قرارگرفتند. خوشبختانه با کمک مردم واقبال خوبم وارد مجلس شورای اسلامی شدم.

**سوانح‌رانندگی فراوانی در استان روی می‌دهد، برای بهبود وضعیت راه‌های استان چه برنامه‌هایی داشتید؟
یکی از اهدافی که به مردم قول آن را داده بودم وپیگیری زیادی کردم، گرفتن مجوز وبودجه چهاربانده کردن جاده اهواز، باغملک و ایذه بود. این جاده بین خوزستان و استان چهارمحال وبختیاری قرارداردکه درزمان جنگ ساخته شده ویکی ازجاده‌های پرترافیک ملی محسوب می‌شود. 65درصد ماشین‌های سنگین وقتی از خوزستان خارج می‌شوند ازجاده باغملک، ایذه و دهدز می‌گذرند تابه اصفهان وتهران برسند. این جاده اهواز را به اصفهان نزدیک می‌کند و بسیار پر رفت‌وآمد است. سال 94 این جاده 200 کشته وزخمی داشته که درمجلس اعلام کردم تلفات این جاده به اندازه جنگ روسیه با گرجستان بود و این جاده به جاده مرگ معروف است.

با پیگیری‌های مختلف توانستیم بودجه چهاربانده شدن جاده را بگیریم. زمانی که وزیرراه می‌خواست به استان خوزستان بیاید به اوگفتیم حق ورود به استان را ندارد مگراینکه وقتی پروازش درفرودگاه اهواز نشسته اول به حوزه انتخابیه ما بیاید. وزیررا به روی پلی که وضعیت جاده درآن مشخص بود، بردم و مسائل و مشکلات را به ایشان توضیح دادم. در همان جا توانستیم بودجه چهار بانده شدن جاده را از وزیر بگیریم. هم اکنون این جاده درحال احداث است، بخش زیادی ازآن چهار بانده شده که تا پایان دوره کامل خواهد شد. جاده اندکاه به مسجد سلیمان در حال احداث است و این جاده به رونق اقتصادی ایذه کمک کرده زیرا باعث شده، اندکاه به ایذه نزدیک شود ومردم برای خرید به ایذه بیایند.

**مشکل بحران آب حوزه انتخابیه را چگونه پیگیری کردید؟
رودخانه کارون ازوسط شهرمی گذرد. اما ساکنان شهرستان حق استفاده از آب رودخانه را ندارند. درواقع حقابه از رودخانه کارون برای مردم منطقه جزو افسانه ها محسوب می شد و افرادحتی جرات حرف زدن درمورد آن را نداشتند. سرچشمه رودخانه کارون از استان چهارمحال و بختیاری است. پروژه انتقال آب شرب وکشاورزی وگرفتن حقابه برای ایذه وباغملک جزو شعارها واهدافم بود. می دانستم باید هرطورشده توسعه وپیشرفت را درمنطقه شروع کنیم زیرا آب درحال تمام شدن وبحران شدیدآب درمنطقه باعث از این رفتن شهرها خواهد شد.

اگرتا سه سال آینده آب به شهرستان‌ها نرسد، کل شهرستان ایذه و70درصد مردم باغملک بایدکوچ کنند. ازاهداف مهم واساسی‌ام گرفتن حقابه برای حوزه انتخابیه بود.دراین‌باره بحث‌های زیاد وحتی حاشیه هایی هم ایجاد شد که این حاشیه ها به رییس جمهور وهیات دولت هم رسید. برای گرفتن حقابه تلاش کردم زیرادرانتقال آب بحث مافیایی آب بسیارمشهود است.

متاسفانه درکشورآب دردست عده ای خاص است وآن عده آب رابرای مناطق خودشان می برند. همیشه به این موضوع اعتراض داشتم؛ چرا وقتی رودخانه از شهر ما می‌گذرد، مردم شهرستان حق استفاده ازآب را ندارند وآب را جای دیگری می برند. دراین انتقال درگیری‌ها وچالش‌هایی درکشورایجاد شد.تا حدودی هشت ماه روی این موضوع کارکرده و با وزرای مربوطه صحبت کردم که بحث‌های حاشیه ای داشت؛ به گونه‌ای که یکی از بزرگان به بنده گفت‌که برداشت ازآب کارون وگرفتن حقابه برای شما یک افسانه خواهد بود و دنبال این کار نروید. به او گفتم شما می خواهیدآب رودخانه را به سه استان دیگر ببریدکه این کار هم برای شمایک افسانه خواهد شد.

این را بدانید تا وقتی آب به شهرهای ایذه وباغملک نرسد، بردن آب به استان‌های مد‌نظرافسانه است.متاسفانه ما از رودخانه ای که از شهرمان می‌گذرد، حق برداشت آب نداریم اما این آب با لوله‌های 60اینچی به اصفهان برده می‌شود که می خواستندآب را از رودخانه به کرمان ویزد هم منتقل کنند. متاسفانه نگاه‌ها به جای ملی نگری ، بخشی نگری شده است. اگر کسی در دولت سهمی نداشته باشد، هیچ کاری برای منطقه‌اش نمی‌تواند انجام دهد. وزرا برای هرشهری که باشند، امکانات را به شهرخودشان می‌برند. خوشبختانه گرفتن حقابه برای حوزه انتخابیه حل شده است.

از طرف دیگربرای برداشت آب، دولت به ما گفت که بودجه ندارد، باید آن را به مناقصه بگذارید. یک شرکت خارجی سرمایه گذاری پروژه انتقال آب را شروع کرده که اجرای پروژه برعهده شرکت های داخلی است. حدود 6 ماه است که کار به صورت رسمی شروع شده است. درمنطقه حلقه های آبی زیادی وجود دارند.اما اداره آب های زیرزمینی نداشتیم و مردم برای گرفتن مجوز استفاده از حلقه‌های آب باید به شهرهای دیگر مراجعه می کردند. اداره آب‌های زیرزمینی درایذه تاسیس شده وخوشبختانه دراستفاده ازآب های زیرزمینی نظارت وکنترل خوبی انجام می شود.

**حوزه گردشگری و میراث فرهنگی در استان شما به چه شکل است؟
درحوزه انتخابیه ما آثارباستانی باقدمت چند هزارساله وجود دارد. شهرستان ایذه تاریخ هشت هزار ساله دارد؛ به این شهرستان موزه سر باز ایران می‌گویند. درشهرکتیبه‌ها حتی کتیبه زن که درهیچ جای ایران نیست ودرکوه‌ها نقاشی‌های زیادی ازگذشته موجوداست. اگربه موزه ملی ایران باستان بروید، بیشترین آثاری که درآنجا به نمایش گذاشته شده برای ایذه یا شهرستان شوش و کمی از آذربایجان است.کتیبه مردپارتی که نماد پیشرفت است برای شهرستان ایذه است. پروژه ساخت موزه درحال تکمیل شدن است که تا دوماه دیگر افتتاح خواهد شد. این موزه برای حوزه انتخابیه ما بسیارحایزاهمیت است زیرااشیای باستانی منطقه درحال دزدیده شدن هستند.

در مناطقی که بختیاری‌ها زندگی می‌کنند روی سنگ قبرها نماد شیر وجود داردکه به آن‌ها بردچی گفته می‌شود. بیشترآثارباستانی موجود درمنطقه یا براثر کم توجهی درحال از بین رفتن هستند یا دزدیده می‌شوند.متاسفانه میراث فرهنگی هیچگونه کنترل ونظارتی ندارد؛ البته ابزارمناسبی هم برای نظارت ندارد. این موزه می‌تواند منبع درآمد خوبی برای شهرداشته باشد. بی‌شک جذب توریست بیشتری خواهیم داشت.درحوزه گردشگری و جذب توریست هتلی درحال ساخته شدن است. متاسفانه هنوز شهر ایذه بااین قدمت به ثبت جهانی نرسیده است که دراین زمینه کارگروهی تشکیل شده تا پیگیری‌های لازم راانجام دهد.

**با توجه به آب و هوای استان و حوزه انتخابیه شما وضعیت بهداشت ودرمان چگونه است؟
درحوزه بهداشت ودرمان اوضاع شهرستان‌ها بسیاربد بود. توانستیم بزرگ‌ترین اورژانس کشور را درایذه تاسیس کنیم.اورژانس قبلی ایذه دریک مکان 80 متری بود. دردو شهرستان پلی‌کلینیک درحال ساخته شدن است. غربالگری را شروع کردیم. بلوک زایمان مدرن درمنطقه ایذه تاسیس شده است. چندین درمانگاه دیگردرسطح شهرستان ایذه نیز احداث شده است. بیمارستانی در باغملک در حال احداث است و امیدوارم تا پایان امسال به بهره برداری برسد.برای منطقه سیدون که یکی از بخش‌های باغملک است، درمان بستر زدیم. برای بخش های میداود ودوراهی هم درمانگاه ساخته شده است.

**به نظر مشکلات فراوانی در حوزه انتخابیه شما وجود دارد، درباره سایر معضلات نیز مباحثی را مطرح کنید.
امکانات ورزشی درمنطقه مربوط به قبل از انقلاب بود و به نظر اضافه نشده است. قرارشده زیرساخت های ورزشی راتغییر دهیم .به مردم قول داده بودم این دو شهرستان را به سمت توسعه پیش ببرم.ازطرف دیگر هم به آن‌ها گفته بودم بنده وابسته به همه طوایف هستم.سعی کردم همان گونه که گفتم رفتارکنم. شاید در کلانشهرها این حرف ها مهم نباشد. البته بخش نگری درکشور یک امر مرسومی شده است؛ برای مثال رییس جمهورفقط یک گروه خاص راسرکارمی آوردکه همه آن‌ها ازتهران، یا نهایت ازاصفهان ویزد هستند. ازاین شهرها پایین تر وزیری وجودندارد. دقت کنید تا کنون ودراین سال ها وزیری ازبوشهر، بندرعباس،کردستان، سیستان وبلوچستان یا ایلام داشته ایم؟

خوشبختانه تاکنون به شعارهایی که دادم تا حدودی عمل کردم وچند پروژه دیگر برای توسعه منطقه شروع کردیم. بنده به دلیل اینکه مدیر بخش های مختلف کشوربودم و درخارج ازکشورهم کارکرده امبا برخی از مسئولان دولتی دوست بودم ورفت‌وآمدهایی داشتم.همچنین می دانستم برای حوزه انتخابیه هربودجه ومجوزی بخواهم بگیرم باید در دوسال اول دوره نمایندگی این کار را انجام دهم. متاسفانه وضعیت کشورخوب نیست وخزانه خالی است و در شرایط بدی به سر می‌بریم. پیش بینی کرده بودم اگر در دو سال اول دوره نمایندگی بودجه توسعه منطقه را نگیریم، بعد از آن به سرازیری خواهیم افتاد و دیگر معلوم نیست درآینده بتوانم کاری انجام بدهم یاخیر.خوشحالم هرآنچه برای توسعه منطقه می خواستم توانستم بگیرم ولی نباید فراموش کرد که حق مردم ما بیشتر از این مسائل است.

**وضعیت اشتغال در حوزه انتخابیه شما چگونه است؟
درحوزه اشتغال مشکل اساسی درمنطقه وجود دارد. گرچه بیکاری مشکل سراسری است اما در استان خوزستان وحوزه انتخابیه شرایط بسیار بدتراست. برای توسعه اشتغال درمنطقه ازوزیرصنعت، معدن وتجارت مجوزتاسیس پتروشیمی راگرفته ایم. عمده شغل افراد منطقه کشاورزی است. محصولات اصلی منطقه، گندم ،برنج ومرکبات است. محرومیت درمنطقه بسیار بالاست. درحوزه انتخابیه ما حتی اداره پلیس راه وجود نداشت. وقتی تصادفات رانندگی درجاده ایذه به چهارمحال و بختیاری اتفاق می افتاد باید پلیس راه از شهردیگر برسرصحنه می آمد ولی خوشبختانه این اداره هم تاسیس شد.

**لابی‌گری های نماینده های مجلس برای توسعه حوزه های انتخابیه بسیار مهم است .به نظر می رسد شما برای توسعه لابی‌گری های زیادی کرده اید ؟
بله، درست است. گاهی اوقات نماینده باید برای کاری که جزو وظایف دولت است خودش را به آب وآتش بزند. درصورتی که باید توزیع ثروت درکشور عادلانه باشد. وقتی لایحه ای به مجلس می‌آید می بینیم بودجه ای برای پروژه ای درفلان استان کنارگذاشته است. مناطقی که وزیر یا رییس جمهور ازآنجا بیرون می آیند همیشه آبادترهستند. به این موضوع توجه کنید چرا استان خوزستان که بیشترین درآمد کشور از این خطه است اینقدر محروم است. مسئولان زیادی به استان آمدندورفتند.

وقتی ازآن‌ها سوال می شود چرا زمانی که مسئول منطقه بودید برای توسعه استان کاری نکرده اید؟ می گویند درآن زمان ملی فکرمی‌کردیم. البته درست فکرمی کردند همه باید ملی فکرکنند. متاسفانه الان نگاه ها بخشی شده که این نوع نگاه باعث مشکلاتی درکشورپدید بیاید. یکی ازآن مشکلات باعث عدم توزیع عادلانه ثروت و اشتغال درکشور شده است. به گونه‌ای که بخشی ازکشور در فقربه سرمی برند و بخش دیگر توسعه ‌یافته هستند.

**وضعیت امنیتی دراستان خوزستان چگونه است ؟
از لحاظ امنیتی استان خوزستان دروضعیت خوبی به سرمی برد.مشکل خاص یا حادی دراستان وجود ندارد. نیروهای نظامی وظیفه تامین امنیت رابرعهده دارند. استان خوزستان به دلیل اینکه با چندکشوری که دشمنی دیرینه باایران دارند مثل عربستان همسایگی دارد.این کشورها برای ایجاد ناامنی درمنطقه سرمایه گذاری زیادکرده اند. به تازگی تبلیغات برای پیوستن به گروه وهابیت درمنطقه زیاد شده است که کارنیروهای امنیتی ونظامی را دراستان زیادکرده به گونه‌ای که حادثه تروریستی اهواز می توانست تعداد زیادی کشته داشته باشد.

خوشبختانه قبل از اجرای آن حملات نیروهای اطلاعاتی منطقه آن ها را کشف وخنثی کرده بودند.وجود همسایه هایی که با ایران اختلاف ودشمنی دارند و سرمایه گذارهای زیادی که آن ها برای ناامنی منطقه می‌کنند وطرف دیگربه دلیل فقرزیادی که دراستان خوزستان وجود داردباعث شده زمینه های ناامنی دراستان فراهم شود.

**علت مهاجرت مردم استان بیشتربه دلیل فقر است؟
متاسفانه استان خوزستان بیشترین درصد مهاجرت را درکشوردارد. این مهاجرت‌ها باعث شده سطح نخبه‌گری دراستان پایین بیاید. یکی ازدلایل مهاجرت دراستان گردوغباراست که این گرد وغباربسیارآزاردهنده است.متاسفانه تاکنون دولت هادراین زمینه اقدام خاصی نکرده اند.ازدیگرعلت های مهاجرت مردم به غیرازبحث امنیت، مساله هوای استان خوزستان و گرمای بیش ازحد هواست. ازطرف دیگرکم توجهی به استان باعث شده مردم به مهاجرت روبیاورند. بیشتر مردم شاهین شهر اصفهان مهاجرانی ازاستان خوزستان هستند.

**کدام یک شهرهای استان بیشترین مهاجرت را داشته اند؟
ازکل استان مردم درحال مهاجرت هستند. جمعیت شهر آبادان قبل از جنگ بیشتر از الان بوده است و هنوزجمعیت آبادان به آن جمعیت قبل نرسیده است. وقتی مرکز استان که شهراهوازاست از آب وهوای مناسبی برخوردارنیست همیشه گردوغبار درآنجا وجود دارد و از طرف دیگر امنیت منطقه هم خوب نیست. همچنین امکانات رفاهی مناسبی در شهرها وجود ندارد و تا حدودی تمامی امکانات مستهلک شده اند. بنابراین مردم تلاش می‌کنند تا هرچه زودتر مهاجرت کنند.

**کمیسیون مقابله با تحریم‌ها قراربود در مجلس تشکیل شود ولی گویا رای نیاورده است. علت آن را برای ماتوضیح می دهید؟
کمیسیون مقابله با تحریم‌ها درمجلس قراربودتشکیل شود تاموضوعات مربوط به تحریم ها را پیگیری کند. متاسفانه ایرانی ها نمی توانند به صورت گروهی کارکنند. هرزمان کاری به کمیته ای سپرده می شودآن را رها می کند. هردولت ،اداره وارگانی وظایف مربوط به خودشان را باید انجام دهند. زمانی وظایف به گروه های دیگر واگذار می شودآن کار سرانجام نمی گیرد و کسی هم نسبت به عدم کارکردآن پاسخگو نیست. شاید یکی از دلایلی که کمیسیون مقابله با تحریم‌ها مورد موافقت واقع نشده همین نکته باشد.

**شما درمصاحبه ای گفته بودید بنزین سهمیه‌بندی خواهد شد. دراین مورد توضیح می‌دهید؟
موضوع ازاین قراراست که سال ها قبل اعلام کردند قیمت سوخت پایین است وازطرف دیگر قاچاق سوخت دارد اتفاق می افتد. وقتی قاچاق صورت می گیردمصرف سوخت را بالا می برد که مجبور به واردات سوخت شدیم. همچنین درآن زمان اعلام کردند برخی خانواده ها چندین خودرو دارند سوخت ارزان یا همان یارانه سوخت بیشتر به نفع افراد ثروتمند است. چه زمانی که سوخت به صورت قاچاق از مرز برده می شود و چه زمانی که سوخت وارد کشور می شود در هر دو مورد فقط واردکننده وصادرکننده سوخت سود می‌بردند.

در نهایت تصمیم براین شدکه بنزین را دو نرخی کنند.کارت سوخت وسامانه هوشمندتعریف شداین کار باعث شفافیت درمصرف سوخت کشورشد.همچنین مصرف بنزین را بسیار پایین آورد و از طرف دیگر قاچاق سوخت ازبین رفت. برای مثال زمانی که سامانه هوشمند وجود نداشت یک تانکر سوخت می توانست جلوی جایگاه بیاید جایگاهدار اعلام کندکه سوخت را تحویل گرفته ومصرف کرده است درصورتی که آن تانکررا به مرز فرستاده بود. وقتی سامانه هوشمند وکارت سوخت تعریف شد میزان مصرف سوخت هر جایگاهی مشخص شد حتی مشخص شد بنزین را به کدام خودرو داده است.

این سامانه به شدت مصرف سوخت را کاهش دادوجلوی قاچاق سوخت را گرفت و واردات هم کاهش پیداکرد. این سیستم شفاف درآن زمان بدتحریم‌های آن دوره خوب جواب داد. دولت بعدی ازآن سیستم استفاده نکرد. وقتی آقای روحانی سرکارآمدند در مجلس نهم دوباره سیستم کارت هوشمند سوخت تصویب شد اما دولت آن را اجرا نکرد. دولت دوباره لایحه را به مجلس دهم آورد مجلس آن را تصویب کرد اما هنوزدولت ازآن استفاده نکرده است. درواقع این سامانه را رها کرده است که این امر عدم توجه به معنای عدم شفافیت را می رساند، یعنی دوباره قاچاق و واردات سوخت خواهیم داشت.

متاسفانه برخی از مسئولان کشوررا به سمت تک محصولی برده‌اند. صادرات کشورفقط نفت خام است .این عدم برنامه ریزی کشوررا بیچاره خواهدکرد. ما مشکل‌مان دشمنی آمریکا نیست بیشترین مشکل ازخودمان است که یک کشورتک محصولی هستیم وحاضر نیستیم به جای خام فروشی پالایشگاه بزنیم تا نفت را تبدیل به بنزین وگازوییل کنیم و به کشورهای همسایه آن را بفروشیم. اگر پایشگاه زده بودیم هیچ وقت تحریم نمی شدیم و نیازی به فروش نفت خام ارزان نداشتیم. بلکه باارزش افزوده بالاتری این محصول را می فروختیم. بسیارجای تاسف است که بعد از108 سال به عنوان بزرگ‌ترین دارنده نفت وگاز جهان سوخت را وارد می کنیم و اعلام می کنیم قیمت آن ارزان است. هیچ زمان درکشوربرای زمان تحریم ها برنامه‌ریزی نکرده ایم. می توانستیم به جای هدردادن سوخت آن را مدیریت کنیم. دوست نداریم برای کشورمان کارهای خوب انجام دهیم . همیشه درمسائل ومشکلات کشوری بین بد وبدتر تصمیم گیری می کنیم. ما هنوزجایگاه‌مان را در دنیا نمی دانیم تا طبق آن جایگاه برنامه ریزی کنیم. اگرمی خواهیم به سمت توسعه برویم باید ابزارهای توسعه را در نظر بگیریم.

یکی از ابزارهای توسعه جلوگیری از فساد مالی افراد درجامعه است.باید هرزمان فردی که مرتکب فساد شده را اعدام کنیم. متاسفانه در کشور با افراد مفسدکاری ندارند. در چنین شرایطی تنها برنامه ای که به ذهن‌مان می رسد سهمیه بندی است. سهمیه بندی به معنای کاهش مصرف نیست بلکه سهمیه بندی برای این است که کمترمصرف کنیم. به غیر ازاین هم راه دیگری نداریم. دربحث سهمیه بندی بنزین نظرات مختلفی وجود دارد که هنوز به نتیجه واحدی نرسیده‌اند. وقتی سهمیه‌بندی صورت بگیرد محدودیت‌هایی برای بنزین ایجاد می شود. برای آن عده ای که نیاز بیشتری به سوخت دارند باید نرخ دومی در نظرگرفته شود. آن نرخ منبع درآمدی برای دولت بود.

**کیفیت بنزین ایران نسبت به جهان چگونه است.برخی ها معتقد هستند بنزین ایران سرطان‌زاست؟
درکیفیت بنزین با دنیا چندان تفاوت نداریم،امروز درجهان یورو5و6 تولید می شودکه این نوع بنزین درپالایشگاه های ایران نیز تولیدمی شود. مقدارسولفورد اگراز5دهم کمترباشدکیفیت بنزین خوب است . میزان سولفورد را با آزمایشات بسیارساده می توان نشان داد. در گذشته بودکه نمی توانستیم بنزین باکیفیت تولیدکنیم. اما امروزه مشکل کیفیت حل شده و بیشتر بحث کمبود بنزین مطرح است. امیدوارم با راه اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس به خودکفایی برسیم و نیازی به واردات نداشته باشیم.درحال حاضر اگرکنترل خوبی درنحوه مصرف سوخت صورت گیرد نیازی به واردات نخواهیم داشت.

همچنین برای خود کفایی باید هرچند سال یک پالایشگاه درکشور زده شود. خیانتی که به کشور شده است این که اعلام کردند اگربنزین وارد کنیم برای‌مان بهتراست تا اینکه پالایشگاه بزنیم. بعضی مواقع فکرمی کنم این برنامه ها توسط خارجی ها به ما دیکته شده تا چنین روزهایی را برای ما پیش بینی کنند.آن‌ها می خواستند ما فقط صادرکننده نفت خام باشیم تا بتوانند به راحتی جلوی صادرات آن را از ما بگیرند. نفت خام، طلای سیاهی است که باید با التماس آن را به‌فروش برسانیم؛ درصورتی که الان التماس می کنیم تا آن را از ما بخرند.

**چرا برخی تصور می‌کنند حامل های انرژی در کشور ما نسبت به دنیا ارزان تراست؟
خیر، حامل های انرژی ارزان نیستند بلکه پول کشورمان بی ارزش است. فرض کنید بنزین لیتری 1000تومان است. هر هزارتومان چند دلار می شود، درخارج ازکشور20سنت بنزین چنددلار می شود، وقتی تفاوت قیمت ها را محاسبه کنید، دلیل گفته های بنده مشخص می شود. وقتی نمی‌توانیم ارزش پول کشوررا حفظ کنیم، معلوم است ارزان محسوب می شود. هر روز ارزش پول پایین می آید، اگر بنزین به لیتری 10هزارتومان هم برسد، بازهم سوخت درکشور ما ازکشورهای همسایه ارزان‌تراست. اقتصاد کشورسرطان‌زا و ناکارآمد است.

**دولت روحانی معتقد است کیفیت بنزین این دوره از دوره دولت احمدی نژاد با کیفیت تر است. نظرشما دراین باره چیست ؟
خیر، دراین دولت محصولی ساخته یا اضافه نشده است که بتوانیم ازآن کاریاد کنیم. هراتفاقی افتاده یا کاری انجام شده برای دوره قبل است. دولت در این پنج سال چیزی ایجاد نکرده است. هرچه که هست برای دوره های قبل بوده که دراین دوره تکمیل شده یا درحال تکمیل شدن است. تنها موردی که وجود دارد، برقراری مجدد شرکت ستاره خلیج‌فارس است و کیفیت بنزین نسبت به قبل فرقی نکرده است.

**وضعیت برداشت‌های ایران ازمناطق نفت‌وگازمشترک چگونه است ؟
درپارس جنوبی وضعیت خوبی داریم و تا حدودی برابر، شایدکمی بیشتراز قطرگاز برداشت می کنیم. مساله مهم این است که ما سال‌ها برداشت نداشتیم و عقب هستیم. از طرف دیگر با فکرهای مسئولان بازارگاز منطقه را از دست داده‌ایم که الان قطر این بازار را از دنیاگرفته است. ایران در 28 میدان نفت وگاز با کشورهای همسایه مثل دوبی، عربستان، قطر، عمان وعراق مشترک است. بیشتر کشورها برداشت‌های‌شان از ایران بیشتراست. با عربستان در دریا فرزادA,B را مشترک هستیم که آن ها بیشتر از ما برداشت می کنند.

**چنددرصد ازکارهای حفاری وبرداشت نفت‌وگازبرعهده سپاه است ؟
فکرکنم درحال حاضر پروژه ای دردست سپاه نباشد. دولت به عنوان پیمانکاران پروژه ها حفاری یا برداشت را به سپاه واگذارمی کند. فاز12 وچندفاز پارس جنوبی دردست سپاه بود. وقتی پروژه تمام می شود، سپاه کنار می رود وادامه کاررا به دولت واگذارمی کند. سپاه در هیچ پروژه ای تنها کار نمی کند. برای مثال با ایدرو یا ایندور پروژه را می‌گیرند وقتی کار پروژه تمام می شود، آن را تحویل دولت که شرکت ملی نفت است، می دهند.

**با توجه به تحریم‌های جدید واینکه ترامپ از برجام خارج شده است، اوضاع کشور را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
وضعیت اقتصادی کشور،چه درتحریم باشیم وچه نباشیم، همیشه بدتر از قبل خواهد شد. به این دلیل که دولت‌های‌مان ناکارآمد هستند. باید بگویم از لحاظ وضعیت اقتصادی بدتر خواهیم شدزیراکاهش صادرات وفروش نفت خواهیم داشت. در واردات مشکل داشتیم و مشکلات اضافه خواهد شد. ازطرف دیگرکشور تک محصولی و متکی به نفت‌خام هستیم. اگر می خواهیم اوضاع اقتصادی کشور رادرست کنیم، ابتدا باید خام فروشی را کنار بگذاریم، بعد نفت خام را تبدیل به ماده های باارزش دیگر کنیم و بفروشیم. متاسفانه هیچ مسئولی تا کنون این کار نکرده است. نباید انتظار شرایط اقتصادی خوبی داشت.

با توجه به تک محصولی بودن کشور ابرقدرت ها راحت می توانند جلوی صادرات نفت مارا بگیرند. به همین دلیل وضعیت اقتصادی بدتر خواهد شد. می توان گفت تحریم اثرندارد زیرا درزمان هایی که تحریم نبودیم وقتی نفت را می فروختیم پول آن را صرف واردات کالاهای بی اساس می کردیم.چرا مانندکشورهای پیشرفته پول نفت را تبدیل به سرمایه نکردیم؟ پارچه مشکی یکی از پرمصرف ترین اجناس درکشور است. چرا نمی توانیم این پارچه را درداخل تولید کنیم؟ دربعضی محصولات نمی خواهیم پیشرفت کنیم برای مثال می‌توانیم موشک بسازیم. چرانمی توانیم پارچه چادر مشکی تولیدکنیم؟ الان در کشورتمام ریسندگی ها تعطیل شده است؛ درواقع ساختاراقتصادی کشورتعطیل است.اقتصاد ایران معیوب وسرطان زاست. فساد اقتصادی همه گیر شده، پس چگونه می توان انتظار داشت وضعیت بهترشود.

**این روزها سخن از یک صنعت جدید به نام بانگرینک می‌شود، درباره این صنعت برای ما توضیح می‌دهید.
بانگرینک صنعتی دریایی است.یعنی جزیره یا ساحلی رادر دریا برای لنگرگیری تمام کشتی های عبوری ازمنطقه درنظر می‌گیرند که این مکان برای سوختگیری کشتی‌ها و استراحت کارکنان کشتی هاست و در آنجا هتل،رستوران ودرمانگاه ساخته می شود. درواقع آن محل به عنوان یک فضای اقتصادی و منبع درآمد است. قرار بود جزیره قشم برای این صنعت در نظرگرفته شودکه متاسفانه انجام نشد و امارات، محلی را درنظر گرفت. تمام کشتی های عبوری برای استراحت به امارات می روند. درصورتی که عمق آب قشم بیشتر ازامارات است و اولویت با قشم بود.

**اختلاف شما با وزارت نفت پرحاشیه بود، این مسائل برسر چه موضوعی بود؟
بنده کارمند شرکت نفت هستم.کارمندان این شرکت براساس مدرک رتبه بندی و درچارت سازمانی قرار می‌گیرند. حقوق کارمندان شرکت نفت براساس رتبه بندی آن هاو به صورت سیستمی پرداخت می‌شود. درواقع رتبه و میزان حقوق کارمندان از همان بدو ورود به شرکت مشخص است. بنده به دلیل مدرک تحصیلی وسابقه کاری که داشتم، رتبه بالایی داشتم .اختلاف ازآنجایی شروع شدکه ما ازآقای زنگنه خواستیم تکلیف کرسنت را مشخص کند وازطرف دیگر زمانی که مدیرعامل شرکت‌های نفتی بودم، همیشه از بالا دستی‌هایم انتقاد یا سوال می کردم و پیگیر موضوعات می‌شدم. متاسفانه انتقاد از بالادستی در ایران هنوز جا نیفتاده است. یادم هست زمانی که مدیر عامل شرکت های نفتی بودم بحث‌هایم با آقای زنگنه به تلویزیون هم کشیده شد.

بنده ازایشان سوال کردم موضوع کرسنت چه زمانی حل خواهدشد یا چرا بازارگازمنطقه را ازدست دادید؟بحث دوم بود باایشان برسرموضوع IPC بودکه پنج‌سال کشور را معطل آن کرده اند. IPC یک کلمه نامفهوم است وقتی در مورد آن توضیح خواستیم،گفتند (Iran Petroleum Contracts) به معنی الگوی قرارداد‌های نفتی است. الگوی قراردادها در دنیا مشخص شده است که دارای مفاهیم مشترک بین همه کشورهاست. درخصوص این نوع قرارداد بدترازدوره قاجارعمل کردند. ایران را به دوره قبل ازمصدق بردند که در این نوع قراردادهاحاکمیت مخازن را از دست می‌دهیم.

وقتی به مجلس آمدم، این موضوع را درمجلس مطرح کردم که در مجلس گفتند این موضوع مربوط به ما نیست و مجلس فقط می‌تواندتاییدکند. می دانستم این قراردادها به‌کشورضرر اساسی خواهد زد و از طرف دیگر دولت و مجلس آن را تاییدکرده بودند. نامه ای به رییس جمهور نوشتم وتایید کردم که این قراردادها ازلحاظ اقتصادی،سیاسی وحاکمیتی مضرات زیادی برای کشور دارند و خیانت به کشور محسوب می شود و تاکید کردم که این خیانت‌ها در دوره شما اتفاق افتاده است. رونوشت آن نامه را برای مقام معظم رهبری فرستادم. در آن زمان این نامه حاشیه های زیادی ایجاد کرد. خوشبختانه بعدازمدتی مقام معظم رهبری دریادداشتی به رییس‌جمهور تاکید کردند که اشکالات IPC راحل کنند و اگر مشکلات قابل حل نیستند، کار را ادامه ندهند.

دوسال درگیر موضوع IPC بودم و 200 اشکال به آن وارد بود. ازجمله موضوعاتی که دراین قراردادها مطرح بود، بحث توتال بود.به وزیر نفت گوشزد کردم توتال می‌خواهد فقط اطلاعات فاز 11 را از ما بگیرد که بعدها وقتی توتال آمد فقط اطلاعات فاز11را گرفت ورفت و به حرف بنده رسیدند. از طرف دیگرعده ای از نمایندگان از ادارات دیگر به مجلس آمده بودند و حقوق‌شان را ازآن اداره می گرفتند که یک مرتبه به شرکت نفت منتقل شدند و حقوق های 20‌میلیونی گرفتند. درواقع آن نمایندگان نمک‌گیر وزارتخانه شدند. همین امر سبب شد تا نماینده‌ای نتواند آقای زنگنه را استیضاح یا از او سوال کند.

زمانی که دولت وزرا را به مجلس معرفی کرد درنطقم گفتم این یک رانت دوطرفه است وقتی آقای زنگنه نماینده‌ها را به وزارتخانه می برد، آن‌ها هم به او رای اعتماد می دهند. درواقع اینجا حیاط خلوت وزیرشده است. آقای لاریجانی درجوابم گفت از نماینده های فعلی کسی در وزارتخانه نیست که اعلام کردم هم ازنمایندگان فعلی و هم از نمایندگان ادواری در وزارتخانه هستند. زمانی که بحث توتال مطرح شد، داشتند تعداد نمایندگانی را که حقوق‌بگیر وزارت نفت شده بودند، افزایش می دادند.

این رفت وآمدها حاشیه هایی راایجاد کرد که اسامی نماینده‌هایی که حقوق از وزارت نفت می‌گرفتند، اعلام شد. همان زمان اعلام کردم حقوق این افراد 300تا 500درصد افزایش پیدا کرده است. آقای زنگنه برای دفاع از خودش اعلام کرد هدایت ا...خادمی خودش بالاترین حقوق را ازشرکت نفت می گیرد، طرح این مساله برای افرادی که خارج از وزارتخانه هستند ودرجریان سیستم ورتبه بندی نیستند، حاشیه سازشد و مردم عادی فکر کردند بنده هم حقوق نجومی می گیرم. درصورتی که همه می دانند بنده در چارت سازمانی شرکت نفت در چه رتبه ای هستم. اختلاف ما با آقای زنگنه برسر توتال ،کرسنت و IPC است و اینکه چرا فقط خام فروشی داریم. چراآقای زنگنه پالایشگاه کمی درکشور تاسیس کرده است.

**اقدامات زنگنه در وزارت نفت مورد تحسین افکار عمومی است. نظر شما در این باره چیست؟
عملکرد آقای زنگنه در شرکت نفت فقط خام فروشی است و به نظر من اگر پالایشگاه می زد، کسی نمی توانست مارا تحریم کند. به نظر من عملکرد ایشان باعث شد بیشتر کارشناسان شرکت نفت از این وزارتخانه بروند یا برخی‌ها را تبدیل وضعیت کرد.آقای زنگنه فقط بایک حلقه تنگ کارمی کند که این افراد از اول با اوبودند.

**نظر شما درباره عملکرد مجلس دهم چیست ؟
مجلس گاهی خوب وگاهی بد عمل می کند. ایرادی که به کشورهای جهان سوم وارد است، این است که وظیفه مجلس قانون گذاری ونظارت بر کاردولت دراموراجرای دولت است. افرادی که درمجلس می آیند، باید شایستگی‌های لازم راداشته و وابستگی به هیچ جا نداشته باشند. وقتی وابستگی وجود داشته باشد، کارها ناقص می‌شود. در کشورهای پیشرفته، ابتدا پارلمان تشکیل می‌شود و ازدرون پارلمان، دولت بیرون می آید. در پارلمان نظارت برکاردولت صورت می گیرد، اگر دولت خوب کار نکند،کنارگذاشته می‌شود و دولت جدیدی شکل می‌گیرد. در کشور ایران ابتدا انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار می‌شود و یک سال بعد انتخابات مجلس است. زمان انتخابات مجلس، دولت لیست مورد حمایتش از نمایندگان را منتشر می کند و به مردم توصیه می‌کند که به آن‌ها رای بدهند.

مردم هم بنابرتوصیه صورت گرفته به لیست رای می‌دهند؛ بنابراین افرادی که به مجلس می‌آیند وقرار است کار نظارت بردولت انجام دهند و وام‌دار دولت هستند، این کار را نمی‌کنند. ازطرف ‌دیگر دولت خیالش راحت است که نظارتی روی آن صورت نمی گیرد. در نتیجه به وظایفش خوب عمل نمی کند. مردم باید درانتخاب ها بیشتر دقت وبررسی کنند. افرادی را که گذشته کاری درخشانی دارند و شناخته شده هستند، انتخاب و به آن ها رای دهند. افرادی که از کلانشهرها به مجلس می آیند، نمایندگانی هستند که نه طرح سوال و نه در استیضاح ها شرکت می کنند.

منبع: روزنامه قانون؛ 1397.9.19
گروه اطلاع رسانی**9370**2002