محمد سرابی | خبرنگار

پیروز حناچی وقتی در مقام شهردار از پایتخت اسم ‌برد، آن را به شکل املای قدیمی آن «طهران» نوشت و نخستین مراسم مناسبتی را با بازدید از «خانه مدرس» در بافت قدیمی شهر شروع کرد؛ نویدی برای دیدگاه نوین شهرداری که عدالت اجتماعی را با فاصله از نگاه «ساخت‌و‌ساز‌محور» دنبال می‌کند. خانه مدرس، ساختمانی در محله امامزاده یحیی است که در میان خانه‌های قدیمی و کوچه‌های پیچ‌در‌پیچ این محله با بازسازی نوین حفظ شده است. این ساختمان که چند قسمت جداگانه دارد، محل زندگی و تدریس شهید مدرس بود که در انتهای کوچه‌ای به همین نام قرار گرفته است. به جز چند ساختمان دیگر که آنها هم بازسازی‌ شده‌اند، هیچ نشانه‌ای از معماری قدیمی در این محله تاریخی تهران دیده نمی‌شود. بیشتر خانه‌ها‌ شکل قدیمی خود را از دست داده و بخش بزرگی از اهالی نیز این محله را ترک ‌کرده‌اند. تعریض خیابان‌های بزرگ در اطراف این محله و یکطرفه‌کردن معابر تنگ آن هم نتوانسته است شرایط زیست در ‌آن‌ را بهبود ببخشد.

غروب روز جمعه خانه مدرس، میزبان مراسم سالگرد شهادت این عالم بود که به نام روز مجلس نامیده می‌شود. شهردار تهران در این مراسم گفت: ملتی که تاریخ خود را فراموش کند محکوم به تکرار آن خواهد بود. تاریخ دور و معاصر ما دارای نکاتی است که اگر به آن توجه نکنیم، باید آنها را بار‌ها و بارها تکرار کنیم. اما امروز به یمن اطلاعاتی که داریم، می‌دانیم گذشتگان ما مانند مرحوم مدرس که در این محله زندگی می‌کردند، چه ویژگی‌هایی داشتند و چگونه در مقابل تشکیل سلطنت پهلوی ایستادند.

«پیروز حناچی» درباره ساختمان خانه مدرس گفت: این ساختمان به واسطه نهاد‌های اقتصادی بازسازی و حفظ شده است. اگر این همکاری صورت نگرفته بود، بنا از میان می‌رفت؛ مانند خیلی از این خانه‌هایی که در طول تاریخ معاصر ما تخریب شدند و به همین دلیل بخشی از تاریخ ما را با خود بردند.

او با اشاره به سابقه زندگی مدرس در بافت قدیمی شهر تهران، گفت: تعداد زیادی آثار باقی‌مانده از مدرس در عرصه سیاسی به‌عنوان یک شخصیت تأثیر‌گذار دارای اهمیت است. مدرس در ایوان مدرسه سپهسالار تهران به درس‌دادن می‌پرداخت و شاگردانی که آموزش داد، مانند مهدی الهی قمشه‌ای، بدیع‌الزمان فروزانفر، سیدمرتضی پسندیده و جلال‌الدین همائی، هریک از مهم‌ترین چهره‌های فرهنگی کشور شدند.

حناچی ضمن تشکر از امام جمعه تهران به‌دلیل اشاره به مشکلات شهر در تریبون نمازجمعه، افزود: اکنون باید با استفاده از ظرفیت‌های علمی که وجود دارد و تجربه‌هایی که به‌دست آورده‌ایم، مشکلاتی که طی دهه‌های طولانی در شهر ایجاد شده‌ را رفع کنیم.

شهردار تهران در ابتدای مراسم این شعر را خواند؛ «غرض نقشیست کز ما باز ماند/ که هستی را نمی‌بینم بقایی/ مگر صاحب‌دلی روزی به رحمت/ کند در حق درویشان دعایی».