صاحب‌خبر - دانشجویانی که نمی‌توانستند نسبت به آینده کشورشان بی‌خیال باشند نشست خبری بررسی دلایل عدم مهاجرت مردم به پیام‌رسان‌های داخلی را برگزار و از مدیران پیام‌رسان‌های ایرانی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس فراکسیون فضای مجازی مجلس دعوت کردند سوالاتی را که در انجمن‌شان (اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان) طراحی کرده بودند از آنها بپرسند و به قول خودشان به یک جواب واحد برسند. با اینکه تعداد دانشجویان حاضر در جمع اندک بود ولی فضا دقیقا دانشجویی و ساده و صمیمی از همان ابتدای جلسه بین حاضران ایجاد شد تا جایی که هنوز جلسه شروع نشده بود همه گرم صحبت بودند. جلسه با حضور حمید فتاحی معاون وزیر ارتباطات، احسان قاضی‌زاده‌هاشمی رئیس فراکسیون فضای مجازی مجلس شورای اسلامی، ایمان عیسی‌زاده مدیر پیام‌رسان سروش، مهدی داوری مدیر پیام‌رسان بیسفون و محسن غفاری مدیر پیام‌رسان ایتا برگزار شد. ابتدا هرکدام از افراد نامبرده صحبت‌هایی در زمینه اینکه چرا کاربران از پیام‌رسان‌های ایرانی استقبال نکردند، چه پیام‌رسانی، پیام‌رسان ایرانی است؟ آیا هاتگرام و تلگرام طلایی نقشی در عدم تمایل کاربران به استفاده از پیام‌رسان‌ها داشته‌اند یا خیر؟ و دیگر مسائل مربوطه داشتند. مدیران پیام‌رسان‌های ایرانی شاکی از نحوه امتیازدهی مرکز ملی فضای مجازی و انتخاب دو پیام‌رسان از بین 6 پیام‌رسان ایرانی بودند، معاون وزیر ارتباطات مدعی بود وزارتخانه تمام وظایف محول‌شده در سند حمایت از پیام‌رسان‌های ایرانی را به خوبی انجام داده و علت اینکه کاربران از پیام‌رسان‌های ایرانی استفاده نکرده‌اند این است که دستگاه‌های دیگر به وظایف خود عمل نکردند، به‌عنوان مثال صداوسیما از سروش که پیام‌رسان خودش است حمایت کرده ولی به پیام‌رسان‌های دیگر گفته تا با واحد بازرگانی قرارداد نبندید و هزینه تبلیغات را پرداخت نکنید برایتان تبلیغی نداریم، قاضی‌زاده‌هاشمی هم می‌گفت مجلس به اهمیت پیام‌رسان‌های ایرانی و خارجی و نقش آنها در جامعه پی برده است و برای همین یک فراکسیون با عنوان فضای مجازی تشکیل داده‌اند تا بتوانیم با استفاده از نظر کارشناسان و حتی مدیران پیام‌رسان‌ها یک قانون جامع در حوزه فضای مجازی و نه‌تنها پیام‌رسان‌ها در مجلس تدوین کنیم که براساس، قانون هم جلوی تخلفات این حوزه گرفته شود و هم بتوانیم از پیام‌رسان‌های ایرانی حمایت کنیم. نقطه قابل‌تامل این بود که مدیران پیام‌رسان‌های ایرانی تمام صحبت‌های خود را شفاف می‌گفتند و ترسی از رسانه‌ای‌شدن آن نداشتند ولی معاون وزیر ارتباطات حتی به شوخی به آنها تذکر می‌داد هر حرفی را نزنید که فردا تیتر رسانه‌ها شود! برخی مواقع بحث بالا می‌گرفت و دو نفره می‌شد و افراد دیگر سعی می‌کردند حرف بی‌ربطی نزنند تا به نتیجه برسند ولی وقت محدود بود و خیلی از حرف‌ها به نتیجه نرسید. در ادامه می‌توانید صحبت‌های افرادی که در جلسه مطرح شد را بخوانید. حمید فتاحی، معاون وزیر ارتباطات از پیام‌رسان‌های داخلی فقط در گپ و نوا عضو هستم. بنگاه‌های رسانه‌ای فضای ضدتبلیغ نسبت به پیام‌رسان‌های داخلی را هدایت می‌کنند. با توجه به اقداماتی که در سند حمایت از پیام‌رسان داخلی پیش‌بینی شده بود انتظارات برطرف نشد و ما در شکل‌گرفتن پیام‌رسان بومی رشد نکردیم. این وزارتخانه وظایف خود را در قبال پیام‌رسان‌های داخلی انجام داده؛ اما هنوز توپ در زمین وزارت و دولت قرار دارد. وزارت ارتباطات در پاسخ به میزبانی سرورهای ایرانی از هاتگرام و تلگرام طلایی هیچ خدمات رایگانی ارائه نمی‌دهد و اعلام سکوت وزارت ارتباطات، بازی رسانه‌های خارجی برای تخریب پیام‌رسان‌های داخلی است. هاتگرام و تلگرام طلایی در مهاجرت‌نکردن مردم به‌سمت استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی موثر بوده‌اند. اقدامات اولیه برای شکل‌گرفتن یک پیام‌رسان داخلی موفق انجام شده است و وزارت ارتباطات حمایت‌های خود را روی دو پیام‌رسان گپ و سروش متمرکز خواهد کرد. از دی‌ماه سال 1396 رشد 10 الی 12 درصدی کاربران پیام‌رسان‌های ایرانی را داشتیم فتوای مقام معظم رهبری در عدم انتشار اطلاعات کاربران می‌تواند در اطمینان‌خاطر کاربران در استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی مفید باشد اما سایر سازمان‌ها و دستگاه‌های متولی نیز باید وظایف خود را در این‌خصوص به‌صورت کامل اجرا کنند. امنیت اطلاعات، صرفه اقتصادی و سهولت استفاده، سه دلیل عمده استقبال مردم از پیام‌رسان‌ها است و پیام‌رسان‌های داخلی می‌بایست در اجرای این سه شرط اصلی تلاش خود را به‌کار گیرند. من هیچ زمان مدیر هاتگرام نبوده‌ام ولی با اعضای تیم فنی آنها در ارتباط بودم و اگر هم الان تجهیزاتی به آنها داده می‌شود رایگان نیست و آنها پول تجهیزات را پرداخت می‌کنند چون بنگاه اقتصادی موفقی هستند و به درآمدزایی رسیده‌اند. هاتگرام در مدل اقتصادی‌اش نسبت به پیام‌رسان‌های ایرانی موفق‌تر بوده چون ترافیک خارج از کشور بیشتری را برای کشور آورده و ارزش افزوده داشته است. احسان قاضی‌زاده‌هاشمی، رئیس فراکسیون فضای مجازی بنده از سروش، بله، اینستاگرام و توئیتر استفاده می‌کنم و از زمانی که تلگرام فیلتر شد به این پیام‌رسان برنگشتم و از تلگرام طلایی و هاتگرام هم استفاده نمی‌کنم چون با این پیام‌رسان‌ها تمام کارهایم انجام می‌شود و نیاز نیست دیگر به تلگرام برگردم. جزء ۱۰۰ نفر اولی بودم که بله را نصب و از این پیام‌رسان استفاده کردم و روزبه‌روز شاهد پیشرفت و مجهزشدن این پیام‌رسان بوده‌ام. پیام‌رسان‌های داخلی باید به فعالیت خود به دیده یک کسب‌وکار تجاری نگاه کرده و برای درآمدزایی، برنامه‌ریزی کنند؛ درمورد سایر پیام‌رسان‌های خارجی یا سرویس‌های خدماتی فعال در فضای مجازی، شاهد این هستیم که بدون دریافت حمایت دولتی، به‌‌راحتی در فضای اقتصادی ایران فعالیت می‌کنند. پیام‌رسان‌های داخلی اعتماد عمومی را که مهم‌ترین سرمایه یک شرکت است از دست‌ داده‌اند و باید برای جلب اعتماد عمومی از ابزارهای بازاریابی و فنی استفاده کنند. در عرصه فضای مجازی تنها چهار قانون اختصاصی داریم و درصورت‌ نیاز به سایر قوانین فرهنگی یا تجاری استناد می‌شود. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، کمیسیون مرتبط با خود را در مجلس شورای اسلامی ندارد و تنها یک کمیته زیر نظر کمیسیون فرهنگی شکل گرفته است؛ اما با تشکیل فراکسیون فضای مجازی، ۷۱ نماینده، قوانین موردنیاز فضای مجازی را تهیه خواهند کرد. باید به فضای مجازی نگاه فنی داشته باشیم و درصورت حاکم‌شدن نگاه سیاسی صرف، آسیب کلانی به کشور وارد خواهد شد. ما باید بحث فضای مجازی را جدی بگیریم و کاملا حرفه‌ای به آن بپردازیم. آموزش‌وپرورش پاشنه آشیل توسعه کشور است که در این زمینه می‌تواند کمک کند. به‌لحاظ قانونی در زیرساخت نسبت به تحولات جدید و به لحاظ دانش و روش عقب هستیم و نیازمند توجه جدی به این مقوله هستیم تا رویکرد علم‌وفناوری را به این سمت‌وسو سوق داده و از نگاه سیاسی بپرهیزیم. وزارت ارتباطات از پیام‌رسان‌های داخلی حمایت یکسانی انجام دهد و از این موضوع که از بین ۶ پیام‌رسان داخلی، تنها به دو پیام‌رسان نگاه ویژه کنند پرهیز شود. مرکز ملی فضای مجازی مشکل چارت اداره‌ای و بودجه دارد، چگونه می‌تواند در حوزه فضای مجازی قوی عمل کند و مرکز ثقل باشد؟ فعالیت هاتگرام و تلگرام طلایی به اعتماد مردم خدشه وارد می‌کند چون از اول می‌گفتید قرار است تلگرام فیلتر شود و پیام‌رسان ایرانی فعالیت کند، این تناقض رفتارها موجب می‌شود پیام‌رسان‌های ایرانی از دور خارج شوند و کاربران به صحبت مسئولان بی‌اعتماد شوند. ایمان عیسی‌زاده، مدیر پیام‌رسان سروش سروش از نظر فنی توان میزبانی از کاربران داخلی و خارجی را دارد اما جوسازی برخی از رسانه‌های خارجی در کاهش اعضای ما تاثیرگذار بود. وزارت ارتباطات باید زیرساخت‌های موردنیاز را فراهم کند که در این‌ صورت پیام‌رسان‌های داخلی امکان پرداختن به امکانات فنی و سهولت استفاده کاربران را خواهند داشت. برخلاف بعضی از اخباری که منتشر شده هاتگرام امکان جداشدن از بسترهای تلگرام را در کوتاه‌مدت ندارد. حمایت از پیام‌رسان‌ها باید به‌نحوی باشد که دغدغه مشکلات زیرساختی نداشته باشیم و مثلا به فکر دیزاین پیام‌رسان‌مان باشیم. در نوشتن قانون برای پیام‌رسان‌ها باید ببینیم که این قانون برای پیام‌رسان‌های خارجی هم تاثیر دارد یا نه؟ در بحث فضای مجازی قانون درست و حسابی‌ای نداشتیم و برای تدوین این قانون باید موارد جزئی بررسی شود، به‌عنوان مثال حتی درمورد عکس پروفایل‌ها هم باید در قانون صحبت شود. از پیام‌رسان‌ها حمایت‌های سلبی انجام ندهیم، مثل اینکه می‌گویند موبایلی که وارد کشور می‌شود باید پیام‌رسان ایرانی را روی خود نصب‌شده داشته باشد. اینکه گفتید تلگرام را به خاطر حمایت از پیام‌رسان ایرانی فیلتر کردیم صددر صد حرف غلطی است چون فیلتر تلگرام بعد اقتصادی و امنیتی و فرهنگی دارد. محسن غفاری، مدیر پیام‌رسان ایتا هیچ فردی برای بررسی و امتیازدهی از سوی مرکز ملی فضای مجازی به ایتا نیامده، حتی به بیسفون هم نرفته است. قرار بود در ابتدا هاتگرام فعال باشد تا مرز هشت میلیون، بعد از این تعداد کاربر این اپلیکیشن بسته شود تا کاربرانش کم‌کم به پیام‌رسان‌های ایرانی برگردند ولی بنا به دلایل نامعلوم بسته نشد! با نصب ۳۳ میلیون هاتگرام از سوی کاربران معلوم شد مردم به نظام اعتماد دارند. با این اتفاقات تمام سرمایه‌گذارهای ما پا عقب کشیدند و گفتند دیگر دلیلی ندارد ما روی پیام‌رسان‌های ایرانی سرمایه‌گذاری کنیم. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید نقش بیشتری در نظارت بر فعالیت‌های این مرکز ایفا کند، اینکه می‌گویید ما از نحوه امتیازدهی‌ها باخبر نیستیم چون مرکز ملی فضای مجازی امتیازدهی کرده نشانه ضعف است و اصلا نباید این حرف را زد. مهدی داوری، مدیر پیام‌رسان بیسفون ابتدا باید تعریف پیام‌رسان ایرانی معلوم شود تا تعدادی از شرکت‌ها از خلأ قانونی استفاده نکنند و به اسم پیام‌رسان داخلی اما با استفاده از قالب پیام‌رسان‌های خارجی فعالیت نکنند. من پوسته و پراکسی (هاتگرام و تلگرام طلایی) را پیام‌رسان نمی‌دانم. ما در حوزه موشکی عزم ملی داشتیم ولی در حوزه فضای مجازی عزم ملی نداریم. یک‌بار به راحتی توانستیم مردم را از وایبر جدا کنیم چرا الان نمی‌توانیم آنها را از تلگرام جدا کنیم؟ از پیام‌رسان ایرانی حمایت نشده و تنها چند کمک کوچک شده است، پس مدام در رسانه‌ها نگوییم از پیام‌رسان‌های ایرانی حمایت شده است. از سال ۹۱ که ما در حوزه پیام‌رسان فعالیت کردیم هیچ مسئول دولتی نیامده بازدید کند ببیند اصلا ما کی هستیم، چی هستیم، کجا هستیم. ارزیابی مرکز ملی فضای مجازی باید شفاف شود چراکه افراد این مرکز به بیسفون هم نیامده و تنها براساس خوداظهاری مدیران این مرکز ارزیابی کرده است، هم امتیازها و هم آیتم‌های امتیازدهی باید شفاف و روشن باشد.∎​