صاحب‌خبر - معاون وزير امور خارجه کشورمان گفت: برجام با شرايط موجود ادامه نخواهد يافت.به گزارش گروه بين الملل خبرگزاري آنا عباس عراقچي در چهارمين همايش نظام بين‌الملل، تحولات منطقه‌اي و سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران، از منظر روابط بين‌الملل به بررسي توافق هسته‌اي پرداخت و گفت: «اساتيد روابط بين‌الملل، فارغ از چالش‌هاي روزمره، ديدگاهي مترقي در امور بين‌المللي دارند و ديپلمات‌ها به‌عنوان سربازان پياده‌نظام اين عرصه بايد از علم آن‌ها استفاده کنند. به‌عنوان نمونه، بايد از آن‌ها بپرسيم که در سياست خارجي و در‌خصوص برجام با اروپا بايد چه کنيم؟ برجام امروز به عرصه چالش ميان اروپا و آمريکا تبديل‌شده که هيچ دوره‌اي بين اين دو متحد چنين اختلافي روي نداده است.»وي به واکاوي اختلافات آمريکا و اروپا در برجام و روند شکل‌گيري مذاکرات پرداخت و اظهار کرد: «اختلاف اين دو از چه جنسي است؟ آيا اختلاف آن‌ها واقعي است يا نمايشي؟ بسياري معتقدند که اين رفتار، يک بازي نمايشي است و يک تقسيم‌کار انجام‌شده است اما براي ارزيابي سياست اروپا بايد به گذشته برگرديم و مسير طي شده را بررسي کنيم.»معاون وزير امور خارجه در مورد نحوه ورود ايران به گفت‌وگوهاي هسته‌اي گفت: «مذاکرات هسته‌اي از سال ۲۰۰۳ ابتدا بين ايران و تروئيکاي اروپا براي جلوگيري از جنگ ايران و آمريکا و حل مسئله هسته‌اي کليد زده شد. توافق شد که ايران، غني‌سازي را تعليق کند تا اعتمادسازي صورت گرفته و درنهايت، دوباره غني‌سازي آغاز شود. در توافق آمده بود که ايران نسبت به برنامه خود اعتمادسازي کند و تضمين عيني بدهد که اين فرآيند صلح‌آميز است. ما در بحث تضمين‌هاي عيني دچار مشکل بنيادين با اروپايي‌ها شديم که آغاز فراز و فرود اختلافات کشورمان با اروپا بود. بحث آن‌ها توقف کامل غني‌سازي بود که با منتهي شدن مذاکرات به بن‌بست، تعليق شکست، فرايند غني‌سازي توسعه يافت و تحريم‌ها هم در مقابل افزايش يافتند.»وي تصريح کرد: «مذاکرات دوباره آغاز شد. اروپايي‌ها پيش‌شرط گذاشتند که به‌شرط تعليق غني‌سازي، مذاکرات آغاز شود اما ناکارآمدي مذاکره با اروپا باعث ورود سه کشور ديگر و شکل‌گيري گروه ۱+۵ شد. فرآيند مذاکره اين بود که جلسه برگزار مي‌شد و طرف مقابل مي‌گفت که تعليق کنيد و ايران کار خود را انجام مي‌داد و با شکست مذاکرات، قطعنامه صادر مي‌شد. در مقابل، ايران هم برنامه خود را با قدرت پيش مي‌برد.»مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در‌خصوص ورود آمريکا به برجام تصريح کرد: «درنهايت، مذاکرات ايران و آمريکا به گروه ۱+۵ منتقل شد. نکته جالب ماجرا اينجاست که در ژنو، وقتي آمريکا گفت که حاضر است بدون تعليق غني‌سازي با ايران توافق کند، خودم به‌شخصه شاهد بودم که اروپايي‌ها شوکه شدند. طرف اروپايي بسيار ناراحت شده بود اما با اکراه، مذاکره ايران و آمريکا را پذيرفتند تا درنهايت برجام به تصويب رسيد.»عراقچي درباره رويکرد اروپا در قبال فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران هم گفت: «موضع اروپايي‌ها سخت‌تر از آمريکا بود و حتي طرفين متوجه شده بودند که مذاکرات به بن‌بست خورده است. در اين مقطع بود که آمريکا تغيير عقيده داد و مذاکرات پشت پرده در عمان با کنار گذاشتن سياست غني‌سازي صفر آغاز شد و مذاکراتي جديد و جدي پا گرفت. زماني که گفت‌وگوها به بن‌بست مي‌خورد، آمريکا بود که اروپايي‌ها را راضي مي‌کرد.»وي در مورد تغيير موضع اروپا و آمريکا نسبت به برجام افزود: «بعد از تصويب برجام، اروپايي‌ها با قدرت آمدند تا از منافع اقتصادي آن بهره ببرند، ولي خزانه‌داري آمريکا شروع به اخلال کرد. با روي کار آمدن دولت ترامپ و با اعلام خروج وي از برجام همه‌چيز برعکس شد و اروپايي‌ها حمايت قطعي از برجام را در دستور کار خود قرار دادند و هيچ تغييري را نپذيرفتند. ترامپ تلاش زيادي کرد تا ايران را در موضعي قرار دهد که از برجام خارج شود اما ما در تله نيفتاديم.»معاون وزير امور خارجه همچنين به تلاش ترامپ براي تخريب توافق هسته‌اي اشاره کرد و گفت: «ترامپ، در گام دوم به‌سوي کنگره رفت تا از اين نهاد بخواهد در مورد برجام تعيين تکليف کند. در همين زمان، فدريکا موگريني در مقابل دوربين‌هاي تلويزيوني به دفاع از برجام پرداخت. از سوي ديگر، اروپايي‌ها در کنگره آمريکا لابي کردند و درنهايت، کنگره اقدامي عليه برجام انجام نداد. آمريکا تلاش کرد تا از انزوا خارج شود و با اروپا مذاکره کرد ولي اروپايي‌ها سرسختانه مقاومت و از برجام حمايت قطعي کردند. ترامپ نمي‌خواست هزينه اين خروج را به‌تنهايي بپردازد. اروپايي‌ها مقاومت کردند و حتي توافق جديد يا اصلاح برجام را نپذيرفتند. آمريکايي‌ها راضي شده بودند که چند بند را اصلاح کنند ولي باز اروپا قبول نکرد تا ترامپ به‌تنهايي از برجام خارج شد.»وي در مورد نتايج مثبت برجام نيز گفت: «برنامه هسته‌اي حذف نشده، قدرت منطقه‌اي جمهوري اسلامي افزايش‌يافته، فروش نفت بيشتر شده، کشتيراني گسترش پيداکرده، شرکت‌هاي اروپايي همکاري خود با ايران را توسعه دادند، روابط ايران با کشورهاي دنيا عادي شده و از نظر دنيا، فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران مشروع است ولي در مقابل، آمريکا چيزي به دست نياورده و درنهايت از برجام خارج شد. حمايت اروپا از برجام حتي زودتر از سخنراني روحاني بود که نشان مي‌دهد حفظ توافق هسته‌اي چقدر براي آن‌ها مهم است.»عراقچي در‌خصوص درخواست اروپا براي جبران کم‌کاري‌ها در توافق هسته‌اي تأکيد کرد: «به درخواست اروپا، فرصت داديم تا جبران مافات کنند زيرا بايد خواسته‌هاي ايران در برجام تأمين شود. اروپا تلاش‌هاي خود را آغاز کرد. کارهاي سمبليک انجام دادند و مواضع سياسي خوبي اتخاذ کردند. اذعان کردند که حفظ برجام به تأمين خواست ايران وابسته است و ۱۲ حوزه را براي حمايت از ايران تعريف کردند که فروش نفت و بازار مالي از آن جمله بود.»وي در باب فشارها و کارشکني‌هاي آمريکا پس از خروج از برجام گفت: «فشارهاي آمريکا در اين مدت هم بسيار سنگين بود. تهديد عريان و مذاکرات پشت پرده، همه نمايانگر اين موضوع است. سفارت آمريکا با تک‌تک شرکت‌هاي اروپايي که با ايران همکاري مي‌کردند تماس گرفت و حتي مديران عامل اين شرکت‌ها را تهديد کرد.»عراقچي به خطوط قرمز ايران در برجام هم نقبي زد و تصريح کرد: «سياست ايران در پايبندي به برجام مشخص است. تا زماني متعهد مي‌مانيم که منافع‌مان تأمين شود و اگر اين مهم رخ ندهد، به‌روشني گفته‌ايم که ديگر پايبند نخواهيم بود. ما کماکان در برجام مانده‌ايم اما در صورت تداوم وضع موجود، ديگر حضور ايران در برجام ادامه نخواهد يافت.»∎​