فشارهای بی‌امان چندطرفه، انگار اثر چندانی روی نخست‌وزیر مصمم بریتانیا ندارد و علی‌رغم روند نزولی حامیان و همراهان برنامه‌های برگزیتی او در پارلمان، روند مذاکرات با اروپا همچنان با جدیت در جریان است.

وزیر امور کابینه بریتانیا که عملاً معاون ترزا می محسوب می‌شود، روز سه‌شنبه درباره روند مذاکرات وعده داد دولت متبوعش، در ۲۴ تا ۴۸ساعت آینده، به توافق نهایی با اتحادیه اروپا برای برگزیت دست خواهد یافت. دیوید لیدینگتون، در مصاحبه با رادیوی بی‌بی‌سی با اعلام این موضوع گفت هنوز کار به آخر نرسیده اما توافق نهایی حالا در دسترس است: «هنوز ممکن است، البته به هیچ وجه قطعی نیست. فکر می‌کنم این خلاصه ماجرا باشد. خوش‌بینی محتاطانه.»

در میان اولین واکنش‌ها به اظهارات لیدینگتون، ارزش پوند استرلینگ نیم‌درصد افزایش یافت.رویترز می‌نویسد، اتحادیه اروپا به دنبال این است که توافق بر سر پیش‌نویس را حداکثر تا پایان روز چهارشنبه به دست بیاورد تا همین ماه در جلسه‌ای تایید آن را بگیرد، گرچه تعداد کمی از رهبران اروپایی امیدوارند که این هفته پیشرفت جدی حاصل شود.

منابع دیپلماتیک بروکسل به رسانه‌ها گفته‌اند که اتحادیه به دنبال این است که می را مجبور کند، این هفته توافق را کسب و در همین ماه به سرعت آن را تایید کند. نگرانی اروپا از این است که زمان به ضرر توافق پیش برود و هر چه این فاصله طولانی‌تر شود، شانس مخالفت از سوی پارلمان یا حتی اعضای کابینه، بالاتر برود.

یکی از این منابع به رویترز گفته اگر تایید توافق در اتحادیه اروپا به نشست سیزدهم و چهاردهم دسامبر، یعنی یک ماه دیگر، موکول شود، رای‌گیری در پارلمان بریتانیا تا بعد از تعطیلات یعنی پس از ۷ ژانویه، حدود دو ماه دیگر، به تعویق خواهد افتاد: «این به مخالفان توافق زمان زیادی خواهد داد که کارزاری علیه آن برپا کنند و بر علیهش رای بدهند. به همین خاطر است که همه در سمت ما به این شدت به دنبال [حل ماجرا در] نوامبر هستند.»

با همه این‌ها هنوز مشخص نیست که می بتواند هر توافقی را از کابینه عبور دهد. زمان طی شده بین همه‌پرسی برگزیت تا امروز، شاید به همان اندازه یک ماهی که دیپلمات اروپایی از آن می‌گوید، پیشاپیش به توافق آسیب زده است و بسیاری از تحلیلگران بریتانیایی، احتمالی برای موفقیت می در این پرونده نمی‌بینند. در پارلمان بریتانیا، گروه‌های مختلف از زاویه‌های مختلف به نخست‌وزیر فشار می‌آورند و مصالحه می بین اهداف مختلف را نمی‌پذیرند.

شش نفر از اعضای کابینه او هم تا اینجا در اعتراض به روند مدیریت برگزیت توسط می از دولت کنار رفته‌اند. مخالفان برگزیت از صدمات احتمالی این برنامه به بریتانیا می‌گویند و برگزیتی‌ها معتقدند می با مقیدکردن بریتانیا به قواعد اتحادیه اروپا در این برنامه به برگزیت خیانت و استقلال بریتانیا را تهدید می‌کند. بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند روند فعلی به سمت برگزیت بدون توافق می‌رود.

بوریس جانسون، یکی از مخالفان جدی می در این فرایند که از استعفادهنده‌های دولت بود و حتی نامش در فهرست گزینه‌های جایگزینی نخست‌وزیر نیز مطرح می‌شود، تعویق‌ها را ساختگی می‌داند و معتقد است توافق بد در راه است: «هیچ کس با این نمایش فریب نمی‌خورد. صحنه‌سازی تاخیر پشت تاخیر.» وزیر خارجه سابق بریتانیا مدعی است: «توافقی به دست خواهد آمد و به معنای تسلیم بریتانیا خواهد بود.» جانسون می‌گوید این توافق بریتانیا را به یکی از کلونی‌های اتحادیه اروپا تبدیل خواهد کرد. در مطرح‌کردن این نگرانی، جانسون تنها نیست. بسیاری از سیاستمداران بریتانیایی از این مسئله گفته‌اند که روند فعلی توافق به سمت متعهدماندن بریتانیا به بسیاری از قواعد اروپایی، در عین کنارکشیدن از فرایند تعیین آن‌ها خواهد بود.

احتمالاً مهم‌ترین امید ترزا می این است که توافقی که سرانجام از اتحادیه اروپا به پارلمان بیاورد، با انگیزه فرار از گزینه برگزیت بدون توافق رای لازم را کسب کند، اما صرف‌نظر از احتمال چنین مصالحه‌ای در پارلمان، افزایش اقبال به کارزار همه‌پرسی دوباره از یک سو و برنامه حزب کارگر برای پیش‌کشیدن انتخابات عمومی دوباره از سوی دیگر، ممکن است تاکتیک «بد و بدتر» نخست‌وزیر را به مشکل بیاندازد.

روح‌اله نخعی