به گزارش ایرنا، وقف در اصطلاح فقهای تشیع عبارت است از حبس کردن عین ملک و مصرف کردن آن در راه خدا و در اصطلاح قانون مدنی نیز به عنوان حبس عین ملک، ساختمان و یا هر چیز دیگر و جاری کردن منفعت آن بر حسب نیت واقف تعریف شده است که از این منظر بهره گیری از ظرفیت وقف در امور اجتماعی اهمیت زیادی دارد.
رسیدن به نیکی و رستگاری، کاهش فاصله طبقاتی بین افراد جامعه و توزیع ثرورت بین همه، تقویت روحیه ایثار و فداکاری و ترویج روحیه تعاون در جامعه جهت دادن به انفاق، تقلیل شائبه منت و ریا، استمرار جریان ثواب به سوی واقف از مهمترین آثار وقف است که در جامعه ایران اسلامی بیشتر از جوامع دیگر متبلور و مشهود است.
انگیزه وقف در ایران علاوه بر ریشه های تاریخی و انسانی، علاقه ویژه مردم به اسلام و عمل به توصیه های آن دین مبین در گسترش احسان و نیکی و بر جای گذاشتن صدقه جاری بوده است و دوره سلجوقیان فاصله هزاران روستا وقف شده و با تبدیل به قنات،مدارس، رباط ها، کاروانسراها و بیمارستان ها خیر جاری آن مشهود بوده است.
آثار و برکات موقوفات در لایه های مختلف جامعه ایران اسلامی به خصوص در مسایل فرهنگی و گسترش آموزهای قرآنی مشهود است اما می توان از این ظرفیت ارزشمند حسنه در زاستای موضوعات نوپدید و بازپدید اجتماعی و مهار و کنترل آسیب ها بهره برد که این مهم نیازمند فرهنگ سازی و تشریح این مهم برای واقفان دارد.
سال ها است که در ایران موضوعاتی چون طلاق، اعتیاد به مواد مخدر، زنان خودسرپرست و آسیب‌های مرتبط با آن بر سر زبان‌ها است و می طلبد که با رویکردی نوین به کارویژه های وقف کمک های موثری را در مدیریت و راهبری امور این حوزه ایجاد کرد.
نماینده ولی فقیه در استان مرکزی گفت: راهبردهای فرهنگی و آموزشی مهمترین کارکرد وقف در جامعه اسلامی از گذشته های دور تا کنون بوده چرا که این سنت حسنه به عنوان یک منبع مالی مستمر مراکز علمی، پشتوانه مردمی داشته و تاسیس مدارس و حوزه های علمیه و تامین هزینه ها از جمله مهمترین کارویژه های وقف است.
آیت الله «قربانعلی دری نجف آبادی» افزود: استفاده از درآمدهای وقف برای ساخت مساجد و اماکن مذهبی، دانشگاه ها، خوابگاه های دانشجویی، کتابخانه های تخصصی و عمومی، برگزاری کنگره های علمی و پژوهشی، برگزاری آیین های بزرگداشت ائمه اطهار و فعالیت های علمی و تبلیغی در راستای ترویج سیره معصومین، اعزام مبلغ به مناطق محروم، برگزاری مسابقات قرآن کریم در سطح شهرستان، استان، کشور و سطح بین المللی و برگزاری کلاس های آموزش قرآن و تفسیر و مفاهیم قرآن کریم، چاپ قرآن و کتاب های مذهبی از کارکردهای فرهنگی و آموزشی وقف است.
وی بیان کرد: رفع نیاز نیازمندان ،محرومان، فقرا، جلوگیری از مفاسد اجتماعی و اخلاقی و سستی در ارکان دین، حمایت از کودکان و زنان بی سرپرست، ایجاد خانه های سالمندان، تاسیس و تجهیز بیمارستان ها و مراکز بهداشتی، کمک برای آزادی زندانیان و مساعدت برای امر ازدواج جوانان از کارکردهای اجتماعی وقف است.
امام جمعه اراک گفت: فقر زدایی و مشکل گشایی از محرومان رسالت محوری در وقف است چرا که زمینه چالش های اجتماعی در جامعه را کمرنگ می کند و به نشاط و سلامت اجتماعی می انجامد.
آیت الله دری نجف آبادی اضافه کرد: کارویژه مهم وقف در تسهیل امور و خدمات عام المنفعه و گره گشایی از مشکلات جامعه است و نیاز اصلی اجتماعی امروز جامعه ایران اسلامی فقر زدایی است که سازمان اوقاف و امور خیریه ظرفیت نقش آفرینی در این زمینه را دارد.
وی ادامه داد: هر چه نقش اوقاف و امور خیریه در حل مشکلات و چالش های اجتماعی پررنگ تر دیده شود گرایش به وقف نیز در مردم تقویت می شود.
نماینده ولی فقیه در استان مرکزی اظهار داشت: اوقاف و امور خیریه ظرفیت های قابل توجهی دارد که در صورت برنامه ریزی های کارشناسی و مدون می تواند در خدمت جامعه و زدودن غبار فقر و محرومیت باشد.
آیت الله دری نجف آبادی بیان کرد: یکی از مراکز مهم که می‌تواند مردم را به سوی سنت حسنه وقف هدایت کنند حوزه‌های علمیه است که با همکاری و همیاری اوقاف اهداف آن را به ثمر رسانده و در زمینه‌های فرهنگی و آموزشی تاثیر به سزایی بر جامعه اسلامی داشته باشند.
وی اضافه کرد: روحانیان باید آثار و برکات سنت حسنه وقف را در جامعه به خوبی تشریح و تبیین کنند و ضمن تشویق مردم به گرایش وقف نیازهای اصلی جامعه را به عنوان نیات به واقفان توصیه کنند.
امام جمعه اراک، تشکیل صندوق قرض الحسنه برای حمایت از اقشار کم درآمد جامعه و همچنین برنامه ریزی برای توسعه علمی و فناوری کشور را از دیگر وظایف سازمان اوقاف و امور خیریه عنوان کرد.
آیت الله دری نجف آبادی شفاف سازی فعالیت های اوقاف را گامی اساسی برای گسترش فرهنگ وقف در جامعه دانست و گفت: عملکرد و فعالیت های اوقاف باید برای آحاد جامعه مشهود باشد و با هر گونه مسایل غیر اخلاقی و اقتصادی در این حوزه بایستی با جدیت برخورد شود.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه اداره کل اوقاف و امور از دستگاه های مذهبی است، کارکنان این مجموعه باید در همه مسایل به عنوان الگو و اسوه عمل کنند چرا که تنها در این صورت می توان اعتماد مردم را جلب کرد.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان مرکزی گفت: بیش از پنج هزار موقوفه در نقاط مختلف این استان به ثبت رسیده که بخش قابل توجهی از این موقوفات مربوط به مسایل اجتماعی است.
حجت الاسلام «حسین دلاوری» افزود: 48 موقوفه دارو و درمان، 644 موقوفه کمک و اعانات، 64 پرورشگاه ایتام و محرومان، 20 موقوفه کمک به مراکز درمانی، 44 موقوفه کمک به دانش آموزان و دانشجویان، 26 موقوفه کمک به خرید جهیزیه و 29 موقوفه کمک آموزشی در نقاط مختلف استان مرکزی به ثبت رسیده است.
وی ادامه داد: خیری ساوجی سال گذشته قطعه زمین مزروعی 132 هکتاری وقفی به ارزش 40 میلیارد ریال را برای رسیدگی به خانواده های معتادان و اشتغال پس از درمان این شهر اهدا کرد.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان مرکزی بیان کرد: تنوع نیات واقفان در سال های اخیر افزایش چشمگیری داشته به طوری که نیات این قشر از جامعه فاصله نزدیکی با مشکلات، مسایل و کمبودهای اجتماعی دارد.
حجت الاسلام دلاوری افزود: با توجه به مشکلات اقتصادی امروز جامعه، سازمان اوقاف و امور خیریه فراتر از چارچوب‌های سازمانی خود حرکت کرده و با نهادینه‌ کردن فرهنگ این سنت حسنه در بین اقشار مختلف جامعه، زمینه را برای حل مشکلات اقتصادی مردم فراهم کرده است.
وی ادامه داد: تنها افراد متمکن نیستند که می‌توانند واقف باشند بلکه با فروش اوراق وقف می توان زمینه حضور اقشار مختلف مردم با هر سطح درآمدی را در این کار خداپسندانه فراهم کرد و مشارکت اقشار مختلف مردم شهرستان اراک با اوراق وقفی در ساخت فاز دوم بیمارستان آیت الله خوانساری نمونه بارز وقف مشارکتی در استان مرکزی است.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان مرکزی اظهار داشت: با نهادینه کردن فرهنگ وقف جمعی می توان در همه مسایل اقتصادی، سلامت و اجتماعی ورود پیدا کرد و با استفاده از موقوفات متعددی که در نقاط مختلف استان وجود دارد، مشکلات مالی بخش های مختلف حل شده و مطالبات مردمی به بهترین شکل پاسخ داده شود.
حجت الاسلام دلاوری افزود: در روایات اسلامی آمده است که وقف عملی صالح و باقی است و مصداق روشن تعاون از نوع اسلامی و انسانی محسوب می شود بنابراین احیای این سنت حسنه سرلوحه همه امور سازمان اوقاف و امور خیریه کشور قرار گرفته است.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان مرکزی نیز گفت: مهمترین عامل ارتکاب جرم مسایل اقتصادی فردی و خانوار است که در این راستا هم فقر اقتصادی و هم انباشت سرمایه خطرناک بوده و جرایم مختلفی در نتیجه این 2 اصل اساسی در جامعه اتفاق می افتد.
«حجت الله درودگر» افزود: همانطور که فقر اقتصادی عاملی برای افزایش جرایم مختلف در جامعه است، انباشت سرمایه در دست یک فرد یا گروه خاص نیز جرایمی به مراتب خطرناکتر از کسانی که با فقر اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند برای جامعه به دنبال دارد.
وی ادامه داد: بیشترین فراوانی زندانیان در ندامتگاه های استان مرکزی مربوط به جرایم مواد مخدر و سرقت است که ریشه اصلی این جرایم فقر اقتصادی و به نوعی هم فقر فرهنگی است.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان مرکزی بیان کرد: بخشی از جنایات و جرایم سنگین نیز مربوط به کسانی است که از سرمایه اقتصادی نامحدودی برخوردار هستند، بنابراین هم فقر اقتصادی و هم انباشت سرمایه باید مورد کنترل قرار گیرد.
وی ادامه داد: یکی از شاخص‌هایی که می‌تواند در مقوله پیشگیری از این جرایم مؤثر واقع شود، اشاعه فرهنگ وقف است چرا که با نهادینه شدن این سنت حسنه بخش عمده ای از سرمایه افراد توانمند بین فقرا توزیع می شود و ضمن کاهش فاصله طبقاتی در جامعه، کاهش جرایم مختلف را نیز به دنبال دارد.
درودگر گفت: زنان خودسرپرست طیفی از جامعه هستند که به شدت با در معرض آسیب ها می باشند و لگر به لحاظ درآمد و هزینه زندگی موردحمایت قرار نگیرند، ممکن است با بسیاری از مخاطرات روبه‌رو شود که ترویج وقف برای سامان‌دهی اقتصادی زندگی این‌ قشر از جامعه بسیار مفید باشد.
وی اظهار داشت: در حوزه پیشگیری از اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر نیز نیازمند فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی به عموم افراد جامعه هستیم که این مهم نیز نیازمند هزینه‌هایی است که ورود وقف به این موضوع می‌تواند گره‌گشایی کند.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان مرکزی با اشاره به اینکه وقف برای اشتغال‌ جوانان نیز می تواند نقش آفرین باشد، بیان کرد: مشارکت واقفان در مسایل اجتماعی بیش از گذشته نیازمند فرهنگ سازی است که باید در این امر مهم از ظرفیت رسانه ها نیز بهره برد.
وی، فقر فرهنگی و تربیتی را نیز از دیگر از عوامل ارتکاب جرم عنوان کرد و گفت: در صورتی که موقوفات به سمت سوی مقوله های فرهنگی و مذهبی هدایتگری شود می توان از این ظرفیت نیز در جهت افزایش سطح فرهنگی و تربیتی و در نهایت کاهش جرم به خصوص در نقاط حساس شهری و روستایی استفاده کرد.
درودگر ادامه داد: فقرا و کسانی که از توانمندی مالی چندانی برخوردار نیستند به طور ناخودآگاه از افراد توانمند و کینه بر دل دارند و این مهم در بسیاری از موارد جرایم متعددی را به دنبال داشته است، بنابراین در صورتی که افراد توانمند بخشی از اموال خود را به صورت قانونمند در راستای توانمندسازی فقرا وقف کنند بدون شک این کینه از بین می رود و نگاه فقرا به افراد توانمند تغییر می کند.
یکی از واقفان استان مرکزی نیز گفت: نیات واقفان باید بر اساس نیازهای عامه مردم و گسترش عدالت اجتماعی باشد چرا که وقفی که بر این اساس برنامه ریزی نشود در آینده ای نزدیک بلااستفاده می شود.
«حسین طاهری» افزود: فقر و بیکاری ریشه بسیاری از مشکلات و معضلات اجتماعی هستند و در صورتی که نیات واقفان در این جهت حتی اشتغال یک جوان گرایش داشته باشد به مثابه ایجاد یک زندگی سالم و دوری یک جوان از انواع آسیب های اجتماعی است.
وی ادامه داد: در قرآن کریم نیز خداوند انسان ها را به انفاق و بخشش نسبت به نیازمندان فراخوانده و همه باید نسبت به انجام دستورات الهی از یکدیگر سبقت بگیریم.
این واقف خیراندیش اظهار داشت: وقف اموال در راه خدا به دلیل استمرار آثار خیر آن برای جامعه، درهای بهشت را به سوی انسان می گشاید.
طاهری ادامه داد: وقف می تواند بر نظام اجتماعی و رفتارهای سیاسی و فرهنگی اثر گذاشته و به حل مسایل و مشکلات جامعه کمک کند و سبب محرومیت زدایی در بخش های فقیر جامعه شود.
این واقف خیراندیش گفت: گسترش عدالت اجتماعی یکی از مصادیق مهم وقف در جامعه اسلامی است چرا که موقوفات می توانند فاصله طبقاتی را کاهش داده و به گسترش عدالت در جامعه کمک کند.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی نیز گفت: آسیب های اجتماعی در سال های اخیر به عنوان یکی از مسایل کلان مطرح شده و ساماندهی آن در دستور کار است و رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بر این مهم تاکید ویژه دارند.
«غلامرضا فتح آبادی» افزود: همگرایی عمومی در سامان معضلات اجتماعی اصل اول است ، اگرچه همه ظرفیت های دولت در این راستا به کار گرفته شده اما تکالیف حوزه مردمی نیز باید به صورت هدفمند برجسته شود و تشکل های مکردمی و واقفان نیز به صورتی پررنگ در این مهم تقش افرینی کنند.
وی اظهار داشت: هدایتگری سرمایه ها و منابع واقفان در مسایل اجتماعی و فرهنگی اهمیت زیادی دارد چرا که توسعه پایدار از گذرگاه رشد فکری و سلامت اجتماعی حاصل می شود و کوشش همگانی از جمله واقفان در سامان امور و برنامه های این بخش ها ضروریست.
15 تا 24 آبان با عنوان دهه وقف نامگذاری شده است.
بیش از پنج هزار و 500 موقوفه در نقاط مختلف استان مرکزی به ثبت رسیده است.
3017/6013/