روایت جذاب و هدفمند علی حاتمی از برههای از تاریخ ایران، نه تنها آن را به سریالی جذاب در دهه شصت تبدیل کرد بلکه باعث شد نسلهای دیگر هم مخاطب آن شوند.
این سریال به داستان زندگی رضا خوشنویس، که شخصیتی تخیلی مبتنی بر شخصیتی تاریخی بهنام کریم دواتگر است، و نظریهٔ توطئهای مبنی بر دست داشتن شخصیتی به نام خان مظفر در وقایع پشت پردهٔ سیاسی و اجتماعی ایران در دوران قاجار و پهلوی میپردازد.
نگاه به تاریخ ایران و رویدادهای کشور از منظری هنرمندانه، در کنار تیمی از بازیگرانی که هر یک از آنها در سالهای بعد به ستارهای تبدیل شدند، ماندگاری "هزار دستان" را رقم زد؛ افرادی که به نام خود به یاد میآیند و نه به نام کاراکترشان در این سریال.
هفته پیش خبر رسید که سریال "هزار دستان" در فهرست ملی برنامه حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسید؛ سریالی که در دهه شصت از تلویزیون ایران پخش شد و مجموعهای به یاد ماندنی در حافظه مردم ثبت کرد. در پرسش از نمایندگان مجلس از آنها جویا شدیم از این سریال چه به یاد دارند.
|
هزاردستان؛ از مظفرخان تا شیش انگشتی
میرزایی نیکو نماینده مردم دماوند در مجلس از سریال هزاردستان، شخصیت شیش انگشتی با بازی داوود رشیدی را بیشتر به خاطر دارد، مازنی، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس به نقشهایی اشاره میکند که جمشید مشایخی و عزت الله انتظامی، کاراکتر آنها را ایفا کردند و الیاس حضرتی نیز میگوید: «شخصیتی در این سریال را بیشتر در ذهن دارم که مرحوم انتظامی نقش او را بازی میکرد.»
|
کاراکتری که داستان را دَستان میکند
قاسم میرزایی نیکو به شخصیت خان مظفر با بازی عزت الله انتظامی اشاره میکند و میگوید: در این سریال یک نفر به عنوان پدرخوانده تمامی مسائل را رقم میزند و همه امر و نهیها را انجام میدهد.
عضو کمیسیون شوراهای مجلس اضافه میکند: یک نفر همه کارها و برنامهها را بدون توجه به خرد جمعی یا قانون یا بدون رعایت شرایط افراد و فقط آنطور که دلش میخواهد، انجام میدهد و داستان را دَستان میکند.
تمامی کُشتنها و دوستیها با سر انگشت یک چهره پشت صحنه
الیاس حضرتی نیز در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت توضیح میدهد: من این سریال را در دهه شصت دیدم و آنچه به صورت ویژهتر در ذهن دارم آن فردی است که نقش چهره پشت صحنه را بازی میکرد و تمامی کُشتنها، صلحها و دوستیها را سازماندهی میکرد و وقایع را با انگشتانش میچرخاند که مرحوم انتظامی نقش او را بازی میکرد.
|
تاریخ تکرار میشود
طیبه سیاوشی شاهعنایتی موارد بیشتری از این سریال را در ذهن دارد و در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت میگوید: این سریال بخشی از تاریخ ایران بود؛ البته موارد و داستانهایی به جریان اصلی آن اضافه شد که در مجموع اتفاقات مهم سیاسی در تاریخ ایران را به نمایش میگذاشت و تا حدی زندگی اجتماعی مردم را.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درباره کاراکترهای این سریال توضیح میدهد: نقشی که محمد علی کشاورز را بازی کرد، به خوبی به یاد دارم و از آنجا که گویی جریانهای سیاسی در کشور ما تکرار میشود، "شعبان استخوانی" نقشی ویژه بود؛ نقشی را که علی نصیریان بازی کرد و حتی خانمی که نقش همسرش را در فیلم داشت و به یادم مانده که نام او "جیران" بود؛ نقش عزت الله انتظامی هم در ذهن من ماندنی شده است که صلابت یک شخصیت معتبر و لابی کننده و پشت پرده را بسیار خوب نشان داد و اینکه او چطور توانست به راحتی حکومت و کسانی را که به نوعی مخالف او بودند، قلع و قمع کند.
|
سریالهایی که متعلق به یک زمان خاص نیست
وی درباره دلیل ماندگار شدن شخصیتهای این سریال معتقد است: اینکه افراد در حالی که چهرهای سیاسی هستند، یک خانواده پشت سر خود دارند که جزئیات بیشتری از شخصیت آنها را نمایش میدهد و اتفاقاتی که برای این خانواده میافتد، مهم است.
عضو فراکسیون زنان مجلس همچنین اضافه میکند: سریالهایی هستند که متعلق به یک زمان خاص نیست و اگر برای نسل بعد هم نمایش داده شود برای او جذابیت دارد؛ هزار دستان از جمله اینهاست که حافظه تاریخی شفاهی یک ملت به شمار میروند.
سیاوشی با انتقاد از اینکه در سالهای بعد چنین تولیداتی نداشتیم، میگوید: بعد از حاتمی، این اتفاق به ندرت افتاد و کارگردانان زیادی نبودند که سریال ماندگار ساخته باشند و این آثار انگشتشمار هستند ضمن آنکه پرداختن به سریالهای تاریخی هم کمرنگ شد.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس همچنین اضافه میکند: بجز موارد معدودی، سریال ماندگاری سراغ ندارم؛ البته "روزی روزگاری" نیز از جمله آثار تاریخی بود که تاریخ محلی را نشان میداد و تجربه موفقی بود یا به تازگی سریال "سرزمین کهن" پخش شده بود که در همان یکی دو قسمتی که پخش شد، قوی نشان داد و البته به دلیل برخی کج سلیقگیها پخش آن قطع شد.
منبع:خانه ملت∎
نظر شما