به گزارش ایرنا، روز گذشته استیون منوچین وزیر خزانه داری به همراه مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا سیاست های تخاصمی واشنگتن علیه ملت ایران را با اعلام تحریم های یکجانبه و غیرقانونی اعلام کردند. بر این اساس بیش از 900 هدف (شامل افراد، بانک ها،کشتیرانی، هواپیمایی و سازمان انرژی اتمی) در فهرست تحریم ها قرار گرفته است.
این اقدام غیرقانونی آمریکا از همان ساعات نخستین واکنش های سیاسی-رسانه ای بسیاری در سطح ملی و بین المللی به همراه داشت. به طوری که به جزء رژیم صهیونیستی که از آن استقبال کرده است، تقریبا تمامی واکنش ها در جهت مخالفت و تقبیح اقدام آمریکا بوده است.
رسانه های کشورمان نیزضمن پوشش خبری به ارائه تحلیل و تفسیرهایی پرداختند. در این میان برخی از رسانه ها (اعم از خبرگزاری ها، روزنامه ها و تارنماها) با بازتاب اجماع جهانی و داخلی در مقابله با تحریم های آمریکا، بر همگرایی و وحدت هر چه بیشتر جهت فائق آمدن بر این تحریم ها تاکید کردند و در مقابل برخی از رسانه ها با پافشاری بر مواضع همیشگی خود درصدد برجسته سازی اختلافات جناحی بوده اند.

** نحوه اعلام تحریم ها از سوی آمریکا و گاف در لیست تحریم ها
نکته عجیب در لیست تحریم‌ها نام بردن از بانک تات است که بیش از پنج سال است به آینده تغییر نام داده و همچنین اشاره به کشتی سانچی بود که یک سال قبل غرق شده است. این گاف واکنش هایی را به همراه داشته است. به طوری که به گزارش ایسنا وزیر امور خارجه کشورمان نیز در توئیتی نوشت:
«آمریکا در یک عملیات روانی از سر استیصال برای مفصل کردن فهرست نهادهای تحریم‌شده ایرانی - که ناخواسته هدف قرار گرفتن مردم عادی ایران را نیز نشان داد - یک بانک که شش سال پیش تعطیل شد و یک کشتی که سال گذشته غرق و به صورت گسترده‌ای رسانه‌ای شد را هدف تحریم‌های خود قرار داد.»

خبرگزاری فارس نیز به نقل از هفته نیوزویک نوشت: مقامات ایرانی با اشاره به قرار گرفتن دو شخصیت مُرده در لیست تحریمها آن را جنگ روانی و نوعی بزک خواندند. یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به مواضع ایران درباره این گاف واشنگتن به نیوزویک گفت: ما قصد نداریم به هر اظهار نظر عمومی مقامات ایرانی واکنش نشان بدهیم.

به نوشته روزنامه ایران: در این لیست نام‌هایی قرار دارد که وجود خارجی ندارند؛ مانند نفتکش غرق شده سانچی. به نظر می‌رسد که بخشی از لیست مربوط به دوره‌های قبلی است.

روزنامه مردمسالاری در تیتر یک خود نحوه اعلام تحریم ها را مورد انتقاد قرار داده و نوشت: وزرای خارجه و خزانه‌داری آمریکا به تهران حمله کردند/اعلام ‌هالیوودی تحریم‌ها علیه ایران.

** واکنش های داخلی
جاوید قربان‌‌‌اوغلی مدیرکل اسبق وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به بازگشت تحریم‌‌‌های آمریکا، درخصوص تفاوت شرایط امروز ایران با شرایط پیش از برجام گفـت: اگر بخواهیم بازگشت تحریم‌ها در شرایط امروز ایران را با شرایط پیش از نشستن پای میز مذاکره مقایسه کنیم ما از نظر بین‌المللی امروز جای پای محکم‌تری داریم... این درحالی است که طرف مقابل ما امروز در حالت انزوا به سر می‌برد.

به گزارش ایسنا وزیر امور خارجه در گفت‌وگوهای تلفنی جداگانه با وزیران امور خارجه انگلیس و نروژ درباره آخرین تحولات روابط دوجانبه و برجام، گفت‌وگو و رایزنی کرد. ایسنا در گزارشی دیگر نوشت:سیدعباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه نیز، در برنامه تلویزیونی «تیتر امشب» با بیان اینکه 'برخورد آمریکا با برجام و تحریم ایران نشانه خوبی از افول آمریکاست'، در مورد رابطه اقتصادی ایران و اروپا تاکید کرد که «سازوکار ویژه مالی اروپا حتما عملی می‌شود».

ایسنا: در پی اعلام تحریم‌های جدید دولت آمریکا علیه بانک مرکزی و بانک‌های ایران و اعلام قطع خدمات پیام‌رسان سوئیفت، رئیس کل بانک مرکزی گفت: تحریم‌های اعلام‌شده قبلا توسط بانک مرکزی پیش‌بینی شده و برنامه‌ریزی برای شرایط مختلف، حتی برای مواردی فراتر از این تحریم‌ها، انجام گرفته است.

عبدالرضا فرجی‌راد مدیرکل شورای راهبردی روابط خارجی در گفت و گو با ایسنا با بیان این که معافیت 8 کشور از تحریم‌ها فرصتی برای ایران و ساز و کار اروپا است، افزود: در حال حاضر بزرگ‌ترین خطری که در رابطه ساز و کار اروپایی‌ها وجود دارد رفتاری است که آمریکا، رژیم صهیونیستی و سعودی‌ها در پیش گرفته‌اند تا میان کشورهای اروپایی و اعضای اتحادیه اروپا شکاف ایجاد کنند.

به گزارش ایلنا بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری خود با بیان اینکه من این اقدام ترامپ را خودتحریمی ایالات متحده آمریکا می‌دانم، گفت: ترامپ کلیه معاهدات را زیر پا می‌گذارد و نشان داده نهایتا نمی‌تواند با این سازو کارهای بین‌المللی کار کند و در انزوا قرار می‌گیرد و با انزوا این سازو کارها را ترک می‌کند و این نشانه عجز و تنهایی آمریکاست که نمی‌تواند با جهان کار کند.

روزنامه قانون در تیتر یک خود از ارسال نامه ای اعتراضی نماینده دایم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد به دبیر کل این سازمان خبر داد.

به گزارش آرمان: معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر کار روز گذشته به تشریح جزئیات بسته اشتغال دوران تحریم‌ها پرداخت و از اصلاح نظام تعرفه‌ای و مالیاتی برخی رسته فعالیت‌ها خبر داد. بسته اشتغال برای دوران تحریم‌ها که سیزدهم آبان دور دوم آنها آغاز شد، به‌زودی در دستور کار شورای عالی اشتغال یا هیات وزیران قرار می‌گیرد. در این بسته،‌ ارزیابی دقیقی از رسته فعالیت‌ها در دوران تحریم ارائه شده است تا فضای فعالیت برای آن دسته از رسته‌هایی که با رونق مواجه می‌شوند، مدیریت شود.

سعید باستانی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اینکه از سال گذشته سناریوهای مختلفی برای برخورد با تحریم‌های احتمالی آمریکا بر ضد کشور تهیه شده است، اظهارداشت: کمیسیون صنعت و معدن مجلس با تشکیل 10 کارگروه تمام صنایع نفت، آب و برق، پتروشیمی و حتی خودروسازی را بررسی کرده و برنامه‌ریزی لازم را در مورد برخورد با تحریم‌های اعمالی انجام داده است.
این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با ابراز اینکه این برنامه‌ها مورد تأیید دولت قرار گرفته و به‌تدریج در حال اجرا است، افزود: به‌خاطر محرمانه بودن این برنامه‌ها نمی‌توانیم جزئیاتی از آنها را بیان کنیم.(این گزارش تسنیم در مشرق نیوز بازنشر شده است.)

ابوالفضل حسن بیگی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتگو با راه دانا گفت: مجلس و دولت بر اساس تصمیمی که مجلس گرفت و کمیته سه جانبه و مشترکی که بین مجلس، دولت و قوه قضاییه تشکیل شد، از همین طریق مجلس همواره در صدد این است که نیازمندی ها، قوانین و مقرراتی را وضع کند تا بواسطه آن دولت بتواند اقدامات لازم را تسریع کند.

** واکنش های جهانی به تحریم های جدید آمریکا
روزنامه ایران نوشت: در واکنش به این تحریم‌ها اتحادیه اروپا که پیش‌تر اعلام کرده بود درصدد راه‌اندازی یک کانال مالی ویژه با ایران برای تضمین پرداخت پول نفت صادراتی ایران است، با صدور بیانیه‌ مشترکی بر عزم خود در حفظ توافق هسته‌ای تأکید کرد.

روزنامه ابتکار: در آستانه اجرایی شدن مرحله دوم تحریم‌های ایران از سوی دونالد ترامپ رئیس‌ ایالات متحده آمریکا، مخالفت‌ها از هر چهار گوشه عالم نسبت به برنامه تحریمی ترامپ شدت گرفته است. این تلاش‌ها طیف وسیعی از کشورها اعم از متحدان نزدیک و استراتژیک آمریکا را در برمی‌گیرد... در کارزار امروز ضد‌ایرانی ترامپ، نه‌تنها شاهد حضور قدرت‌های بزرگ اروپایی و اقتصادهای نوظهوری نظیر هند نیستیم؛ بلکه صداهایی متفاوت از داخل خود وزارت خزانه‌داری و اعضای کنگره آمریکا نسبت به پروژه ضد‌ایرانی ترامپ شنیده می‌شود.

روزنامه شرق 'یارکشی جهانی ایران و آمریکا' را به عنوان تیتر یک خود برگزیده و در ادامه به نقل از یورونیوز نوشت: سخنگوی کمیسیون اروپا بدون هیچ گونه اظهارنظری در قبال تحریم های اعمالی آمریکا علیه ایران، اعلام کرد همه منتظر واکنش اتحادیه اروپا به این تحریم ها بمانند.

نامه نیوز نیز نوشت: سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد از بررسی نامه ایران علیه اعاده تحریم های یکجانبه آمریکا ضد مردم ایران خبر داد و گفت: نظر دبیرکل درباره برجام تغییری نکرده است.

به گزارش خبرگزاری فارس، جهاد اسلامی فلسطین در بیانیه‌ای تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران را محکوم و تأکید کرد آمریکا تمامی قوانین بین‌المللی را نقض کرده و در قبال جمهوری اسلامی ایران «قلدرمآبانه» رفتار می‌کند.

به گزارش تسنیم به نقل از آناتولی، نعمان کورتولموش نائب‌رئیس حزب عدالت و توسعه ترکیه درباره تحریم‌های آمریکا علیه ایران، گفت: معتقدیم که تحریم‌هایی که قرار است اجرایی شود تأثیر منفی به‌روی ترکیه نخواهد داشت و در این زمینه تدابیر خود را اتخاذ می‌کنیم. وی با بیان اینکه سیاست‌های تحریم‌ در گذشته به نتیجه‌ای نرسیده است، ابراز امیدواری کرد که مردم ایران تحت تأثیر منفی تحریم‌های آمریکا قرار نگیرند.

** نکاتی که باید در مقابله با تحریم ها در نظرگرفته شود
روزنامه اعتماد با طرح این پرسش که 'وظیفه احزاب و گروهها در دوران تحریم های جدید چیست؟' نظر فعالان سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا را جویا شده است.
علی تاجرنیا معتقد است: در شرایط کنونی نقش احزاب در برابر دولت، یک نقش مطالبه گری همراه با یک حمایت استراتژیک است تا در شرایط سخت نیز افکار عمومی با دولت همراه شود. با همبستگی و همراهی از هر گردنه ای می توان عبور کرد.
عباس سلیمی نمین نیز به اعتماد گفته است: در چنین شرایطی ما باید برای دفاع از مصالح ملی بر انسجام خود بیافزاییم...گروه های سیاسی از جریان های مختلف باید با یکدیگر تعامل بیشتری داشته باشند...نیروهای تندرو در هر دو طیف سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا از عوامل تحقق مفاهمه محسوب می شوند بنابراین در شرایط کنونی نه تنها باید از تندروی پرهیز کرد که باید مراقب تندروها نیز بود.

آرمان در یادداشتی با عنوان 'تحریم‌ها باید شکسته شود' نوشت: در برهه زمانی اعمال تحریم‌های ظالمانه آمریکا، تنظیم روابط‌مان در چارچوب روابط بین‌الملل و اقتصادی که در تعامل مستقیم با سایر کشورها باشد، از جمله نکاتی است که نمی‌توان اهمیت آن را نادیده گرفت. اینکه بخواهیم به یک اقتصاد درونگرا توجه کنیم و رو آوریم و همه چیز را در درون خودمان ببینیم و از تعامل فنی و تخصصی با سایر کشورها دور شویم، به نفع کشور نخواهد بود.

آرمان در مطلبی دیگر تصریح کرد: ایران باید در مقابل تحریم‌های آمریکا حساب شده عمل کند، زیرا ممکن است شاهد تصمیمات خشن‌تری از سوی طرف مقابل باشیم... مسأله اساسی این است که برای تامین منافع ملی لازم است با کشورهای دوست با مسالمت و همگرایی عمل کنیم.

مهدی مطهرنیا تحلیلگر مسائل بین‌الملل در گفتگو با فرارو: ایران اعلام کرده است که به اروپا امیدوار نیست و نگاه به شرق خواهد داشت و این در حالی است که شرق به ایران یک نگاه ابزاری دارد و تا زمانی که ایران قدرت ایجاد توازن میان شرق و غرب را پیدا نکند، این نگاه همچنان ادامه خواهد داشت. وقتی ایران غرب را به عنوان دشمن می‌بیند و بدون هیچ توازنی شرق را یک دوست قلمداد می‌کند، نگاه شرق به ایران صرفا اینگونه است.

بهار نیوز در یادداشتی انتقادی نوشت: آغاز و شروع تحریم‌ها برای مدیران اشتباهی و آنانی که میزهای مدیریتی را به ناحق اشغال کرده‌اند فرصت بی‌نظیری است تا هر فعل ناشدنی را به تحریم‌ها مرتبط بدانند. نمونه‌ای از این وضعیت آشفته را در سه ماه اخیر و با برهم خوردن نظم در بازار ارز و طلا می‌توان مشاهده کرد.

** اهداف آمریکا از تحریم ها
آرمان: درباره اینکه آمریکا 8 کشور را از تحریم نفتی معاف کرد این موضوع به معنای کوتاه آمدن این کشور بر سر تحریم‌ها نیست. حدود 80-90 درصد این مسأله به انتخابات داخلی آمریکا برمی‌گردد که قرار است طی روزهای آینده برگزار شود. بنابراین معافیت هشت کشور از سوی آمریکا به جهت آرام کردن رأی دهندگان آمریکایی است چرا که به هنگام اخذ رأی دیگر نیازی به جامعه خود نخواهد داشت و بر تحریم‌ها پافشاری خواهد کرد. باید تاکید کرد که با این کار آن بخشی که مردد به اعطای رای به حزب جمهوریخواه هستند را آرام می‌کنند وگرنه هیچ دلیل خاص دیگری بر این معافیت وجود ندارد.

قانون در گزارشی با عنوان 'رنج تحریم بر دوش ملت' نوشت: باید توجه داشت که برخلاف همه گفته‌های ترامپ و اعضای دولتش تحریم‌ها در میان مدت و طولانی مدت مردم ایران را هدف قرار می‌دهد و باردیگر نشان می‌دهد که آنچه دولت آمریکا به عنوان حامیان حقوق بشر از آن می‌گوید حقیقت ندارد.

به گزارش روزنامه ایران وزیر خارجه امریکا کمی پس از اعلام تحریم های امریکا در پیامی توئیتری که به زبان فارسی منتشر کرد، مدعی شد که دولت امریکا کنار مردم ایران قرار دارد. پمپئو نوشت:« ایالات متحده با ایستادن در کنار مردم ایران با آنها ابراز همبستگی می‌کند. مردم ایران پس از گذشت تقریباً 4٠سال بیشترین صدمه را از سوء مدیریت و فساد اقتصادی خورده‌اند. برخلاف آنچه رژیم ایران می‌گوید، تحریم‌های ما شامل فروش غذا، محصولات کشاورزی، دارو، و تجهیزات پزشکی نمی‌شود».

تارنمای انتخاب نیز به نقل از گاردین از تاثیر موج جدید تحریم ها بر بیماران، دانشجویان خارج از کشور خبر داد و نوشت: اگر تحریم ها چنانکه ترامپ امیدوار است فشار اقتصادی برمردم را افزایش دهد، نتیجه آن یا از سرگیری برنامه هسته ای در ایران خواهد بود یا رفتار تهاجمی بیشتر ایران در منطقه. هر دو اتفاق احتمال رویاویی نظامی را افزایش می دهد.

** بی نتیجه بودن تحریم ها
به گزارش فارس شبکه انگلیسی اسکای نیوز در گزارشی تاکید کرد، آنچه که شدیدترین تحریمهای آمریکا خوانده شده ایران را به زانو درنخواهد آورد و باعث نمی‌شود که این کشور سینه خیز به سمت واشنگتن برود.

جوان: معافیتی که ترامپ برای خریداران در نظر گرفته، شکست بزرگی برای او بود و با توجه به شرایط بازار نفت و تولیدکنندگان این کالای استراتژیک، شش ماه آینده که هیچ تا سه سال دیگر هم صفر کردن صادرات نفت ایران امکان‌ناپذیر است. مهم‌ترین مشکل خریداران نفت ایران، تسویه پول نفت ایران به دلار است که با توجه به توافق‌های انجام شده از ارز‌های دیگری برای تسویه پول نفت بهره گرفته خواهد شد.

همچنین صبح نو نیز با تاکید بر این که آمریکا اصلی‌ترین مشتریان نفتی ایران را از تحریم معاف کرد/سوئیس هم به‌دنبال مستثنا شدن از تحریم‌های ایران است، دولت آمریکا را به 'طبل توخالی' تشبیه کرد.

** بی نتیجه بودن اجماع کشورهای اروپایی علیه تحریم ها!
در حالی که به نوشته جوان رژیم صهیونیستی تنها کشوری است که از اعمال تحریم‌های ایران استقبال کرد در حالی که هر پنج کشور باقی مانده در توافق هسته‌ای ایران با اعمال مجدد تحریم‌های امریکا مخالفت کردند، و به نوشته صراط نیوز تصمیم دولت آمریکا با واکنش‌های منفی گسترده‌ای در سراسر جهان روبه‌رو شده، سایر رسانه های همسو این موضعگیری ها را بی اعتبار ارزیابی کردند.

'واکنش اروپا به بدعهدی آمریکا /ابراز تأسف و دیگر هیچ!' تیتر یک کیهان است که در ذیل آن می خوانیم: اروپا در مقابل اعلام رسمی بازگشت تحریم‌ها از سوی آمریکا، صرفا به بازنشر ابراز تأسف چند روز قبل خود بسنده کرده است. در سوی مقابل مقامات ارشد دولت ضمن تاکید بر اجرای یکطرفه تعهدات برجامی، از اروپا به‌خاطر هیچ، تقدیر می‌کنند. با توجه به این برجام‌زدگی حادّ دولت، سهل‌اندیشی است اگر تصور کنیم که اروپا قرار است قدمی ‌در احقاق حقوق برجامی ایران بردارد.

به نوشته وطن امروز «تاخیر در ارائه کلیات بسته پیشنهادی»، «ارائه بسته پیشنهادی کلی و ناقص اولیه»، «عدم ارائه بسته پیشنهادی نهایی تا قبل از اعمال دور نخست تحریم‌های آمریکا[مرداد] و موکول کردن آن به پیش از اعمال دور دوم تحریم‌ها در ماه آبان»، «عدم ارائه و تشریح سازوکار مالی ویژه اروپا تا آبان» و در نهایت «عدم اجرای سازوکار مالی ادعایی اروپا»، پاسخ مقامات قاره سبز به سرمایه‌گذاری و اعتماد دستگاه دیپلماسی ما به برجام اروپایی بود. لااقل این بار امیدواریم آقای عراقچی و دیگر مسؤولان سیاست خارجی کشورمان سخنی از «تضمین بودن سخنان موگرینی» و دیگر مقامات اروپایی به میان نیاورند! بدون شک، اگر تراژدی حساب کردن روی «برجام اروپایی» از «اعتماد به برجام آمریکایی- اروپایی» غمبارتر نباشد، از آن کمتر نیست.
سیاست روز: 18 اردیبهشت حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان در سخنرانی بعد از اعلام خروج آمریکا از برجام توسط ترامپ، گفت اروپا فرصت دارد تا منافع ایران را تضمین کند. اکنون شش ماه از آن فرصت گذشته و نه تنها هنوز سازو کار ارائه نشده بلکه به تحریم‌های ضد ایرانی آمریکا نیز رسیده‌ایم و با این وجود کشورهای اروپایی هنوز اقدام جدی و عملی نکردند.

** خوشبینی دولت به نتایج برجام
جهان نیوز در گزارشی با تیتر 'آن اظهارات غلوآمیز درباره استحکام برجام چه شد؟' نوشت: آمریکا در حالی به طور یکجانبه و بدون هزینه تا امروز از برجام خارج شده است و تحریم ها را دوباره علیه کشورمان اعمال کرده است که تا دیروز مقامات دولتی و دیپلماسی کشورمان از استحکام این سند توافق صحبت می کردند.

رجانیوز: «تعلیق» تحریم ها نه «لغو» آنها توسط دولت اوباما راه را برای دولت ترامپ بازگذاشته است که بتوانند امروز با خروج از حالت تحریم بازهم اهرم فشار قدیمی خود را علیه مردم ایران به کار بگیرند. اما دولت روحانی و مسئولین وزارت خارجه نمی خواهند این واقعیت را بپذیرند و برای توجیه شکست خود در سیاست خارجی و اعتماد به آمریکا سیاست های ترامپ را متفاوت با دموکرات ها معرفی می کنند و با استفاده از کلمه «رژیم ترامپ» زیرکانه دامن جریان خوب و قابل اعتماد(!) آمریکا را جرایم جمهوری خواهان پاک می کنند!
*گروه نشریات خبری
پژوهشم**9026**1732