آسمان شب و باران‌هایش
شماره جدید نشریه دانشجویی «شب‌آهنگ»؛ نشریه فصلنامه کانون نجوم آماتوری دانشگاه فردوسی مشهد در مطلبی با عنوان «فصل‌های نجومی» پیرامون مسائل کانون نجوم این دانشگاه نوشته است: «در ترم قبل و اوایل ترم جدید، کانون نجوم آماتوری مانند همیشه با برنامه‌های متنوع خود جمع نجومی‌ها را گسترش داد. در این سال تحصیلی، با برگزاری نمایشگاه عکس‌های نجومی در دانشکده مهندسی، رصدهای شبانه در سطح دانشگاه (میدان علوم، محوطه خوابگاه‌های فجر و پردیس) و غرفه‌ای در جشن ورودی‌ها، کار کانون آغاز شد. برنامه نجومیزاسیون به بهانه هفته جهانی فضا، باری دیگر همه سربه‌‌‌هوایان را در کنار یکدیگر جمع کرد و آنان را با برنامه‌های کانون برای نجومی شدن و ماندن، آشنا کرد. کانون نجوم آماتوری دانشگاه فردوسی مشهد با برنامه‌هایش در این هفته تنها نماینده مشهد در جهان بود. اواخر مهرماه در برج رادکان، علاقه‌مندان به آسمان شب و شهاب‌باران‌هایش، شبی رصدی را تجربه کردند که علاوه‌بر استهلال ماه صفر، آتش‌بازی‌های صورت فلکی جبار را هم محاسبه کردند.
ششم آبان‌ماه یک روز جهانی بود برای زنده نگه‌داشتن یکتا قمر کره زمین. در این روز، تلسکوپ نجومی‌ها، ماه را به‌طور زنده رصد کرد. در همین ایام، تیم رصدی کانون نجوم آماتوری برای همکاری با جهاد دانشگاهی در برپایی شب‌های رصدی، به کویر مصر اعزام شدند. عکس‌های نجومی اعضای کارگروه عکاسی، در دانشکده پزشکی دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد و مجتمع کانون‌های فرهنگی نیز به نمایش درآمدند و عکاسان نجومی دیگر را هم کانونی کردند. شماره پنجم شب‌آهنگ؛ اولین نشریه تخصصی نجوم آماتوری دانشجویی کشور، به صاحب‌امتیازی کانون نجوم آماتوری در آذرماه منتشر شد و باری دیگر با تلاش سردبیر و اعضای هیات تحریریه و حمایت خوانندگان، این نشریه در هفدهمین جشنواره نشریات دانشجویی دانشگاه فردوسی مشهد افتخار‌آفرین شد. رتبه برتر در بخش‌های مقالات علمی علوم پایه، عکس، مقالات هنری، طرح روی جلد و رتبه دوم در بخش نشریه برتر از نگاه دانشجو و همچنین رتبه سوم در بخش نشریات برتر، برای این نشریه و اعضایش ثبت شد.»
چرایی افزایش دلار از نگاه دیگر
شماره جدید نشریه دانشجویی «سرو»؛ نشریه انجمن فرهنگ و سیاست دانشگاه زنجان در مطلبی با عنوان «چشم‌انداز اقتصادی ایران» نوشته است: «در همه دولت‌های سابق جمهوری اسلامی سه برابری کردن نرخ دلار و سایر ارزها در دوره دوم ریاست‌جمهوری رئیس‌جمهور‌های سابق نوعی رسم دیرینه شده و آقای روحانی نیز از این قضیه مستثنی نخواهد بود، چراکه اگر خلاف این امر عمل کند دچار تابو‌شکنی شده است پس پیش‌بینی سه برابری شدن نرخ دلار در این دولت کاملا قابل پیش‌بینی وقابل درک است، ولی هنوز مشکلات بسیار زیاد سیاسی بر سر افزایش بی‌رویه قیمت دلار و سایر ارزهاست که یک به یک قابل بررسی خواهند بود. از دی 96 تا شهریور 97، در دی 96 با افزایش قیمت دلار تا مرز چهار هزار تومان و گرانی بخشی از اجناس و همین‌طور اعتراض به درصد کم افزایش حقوق‌ها تنش بین مردم و دولت بیشتر و بیشتر شد تا جایی که منجر به شکل‌گیری اعتراضات گسترده‌ای در سطح کشور شد.
دولت آمریکا با دامن زدن به این اختلافات و جدا دانستن ملت ایران از نظام آن به این موج گرانی‌ها دامن زد و معطل نگه داشتن تایید یا عدم تایید برجام باعث گرانی و موج جدیدی از افزایش‌ها شد. بعد از این اتفاق، با دست و پا زدن‌های دولت و با تزریق مداوم ارز در بازار و در میان مردم سعی شده کمی جو را آرام کنند، در صورتی که این راه غیرکارشناسی جز اینکه صندوق ارزی کشور را خالی‌تر و سرمایه مملکت را کاهش دهد مسکنی موقت بوده و فایده دیگری ندارد. در فروردین سال 97 با خبر خروج آمریکا از برجام موج جدیدی شروع به تاختن کرد. دولتی که خود را کاملا متکی به برجام می‌دانست و فکرش را نمی‌کرد که آمریکا این حرکت را همراه با شروع تحریم‌های مجدد ببیند و برنامه‌ای برای این اتفاق سیاسی و صدالبته اقتصادی که کاملا اساس اقتصاد ایران را هدف قرار داده است، نداشت و باعث شد نرخ ارز روزبه‌روز و ساعت به ساعت دچار تغییر شود تا دلار بعد از این اتفاق به مرز هشت هزار تومان برسد. با این رخداد آقای جهانگیری به سیمای ملی آمد و هرگونه خرید و فروش ارز را جرم و هرکس را که بالای 10 هزار دلار یا معادل آن ارزهای دیگر را به همراه داشت مفسد فی‌الارض دانست، ولی این راه کاملا غیرکارشناسی شده و برخاسته از احساسی عمل کردن دولت بوده و به جز ایجاد رانت برای بعضی از شرکت‌های خصولتی هیچ‌منفعتی برای ملت ایران به همراه نداشت.»
نابیناها چطور می‌بینند؟!
شماره جدید نشریه دانشجویی «گفتمان»؛ نشریه انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه خوارزمی در مطلبی با عنوان «به ما روشندل نگویید» گفت‌وگویی با یک کارمند نابینای این دانشگاه ترتیب داده و در بخشی از این مصاحبه، او گفته است: «نگاه کنید در اصل فرق اساسی مایی که قبلا بینایی داشتیم و دنیای اطراف‌مان را می‌دیدیم با سایر دوستان عصای سفیدمون این است که ما یک تصویر قبلی از اشیا تو ذهنمون داریم و وقتی الان اشیا رو لمس می‌کنیم یا صداشون رو می‌شنویم تصویر اون شیء که قبلا تو حافظه برای ما نقش بسته جلوی چشممون ظاهر میشه و اون شیء رو برای ما ملموس می‌کنه اما بقیه دوستان که از بدو تولد نابینا هستند، از دوران کودکی با کمک حس لامسه‌شون از همه‌چیز تو ذهن خودشون یک تصویری انتزاع می‌کنند و با کمک اون تصویر انتزاعی اشیا و مفاهیم رو درک می‌کنند حتی شاید جالب باشه براتون که خواب هم می‌بینند.
با استفاده از همین تصاویر انتزاعی که توی ذهنمون هست می‌تونیم تو عالم رویا با همین تصاویر سیر کنیم، مثلا من تا حالا یک بار هم کوه دماوند را اون زمانی که بینا هم بودم از نزدیک ندیدم، اما تا حالا چند بار اون رو تو خواب فتح کردم، و چند بار قسمت شده که تو خواب وارد حرم حضرت امام رضا(ع) تو مشهد بشم. دانشگاه ما آخرین دانشگاهی بود که تو دانشگاه‌های مادر این بخش رو تاسیس کرده؛ ما تو این بخش چند وظیفه اصلی داریم که از مهم‌ترین این کارها میشه به دادن کتاب صوتی و الکترونیکی به دانشجوها اشاره کرد. همچنین یکی دیگه از وظیفه‌های این بخش در کل دانشگاه‌ها ضبط کردن کتب درسی دانشجوها و بازگرداندن کتاب‌ها و جزوات بچه‌ها به صورت بریل یا صوت است و یکی از وظایف مهم دیگر ما آماده کردن شرایط امتحان برای بچه‌های نابینای دانشگاهه. خیلی‌ها به من میگن که سختت نیست تو دانشگاه با سیستم کار می‌کنی؟ اما واقعا من بدون هیچ‌گونه مشکلی با وجود دستگاه‌هایی که هست به‌راحتی می‌تونم کارام رو انجام بدم؛ مثلا من جلساتم رو مرتب می‌رم، خودم با سیستم همه کارهامو انجام می‌دم و نامه‌ها رو هم خودم می‌زنم و تو مدت کار کردنم از همکارام کمک نمی‌گیرم و همیشه سعی داشتم که به‌طور مستقل خودم از عهده کارهام بربیام که خدا هم تو این امر بهم کمک کرده.»
سقلمه
شماره جدید نشریه دانشجویی «شاخص»؛ نشریه انجمن علمی دانشجویی اقتصاد دانشگاه الزهرا در مطلبی خلاصه‌ای از کتاب «سقلمه» اثر ریچارد تالر را منتشر کرده و نوشته است: «فرض رفتار عقلایی از جمله نخستین مباحثی است که در هر کلاس مبانی علم اقتصاد مطرح می‌شود. طبق همین اصل ساده هر کدام از ما به‌تنهایی، بادقت و سرعت یک کامپیوتر می‌توانیم نتایج حاصل از هر کدام از گزینه‌های پیش‌روی خود را تحلیل و درخصوص انتخاب یا عدم انتخاب هر یک، تصمیم بگیریم. فرضی که انسان را علاوه‌بر آنچه گفته شد، موجودی کاملا خودخواه نیز در نظر می‌گیرد و همه ما به‌خوبی می‌دانیم قبل و حتی بعد از آشنایی با این اصل، بارها و بارها آن را زیرپا گذاشته‌ایم. ایده حداکثرسازی رضایتمندی ناشی از انتخاب افراد، ایده پرطرفدار دیگری در اقتصاد است.
بنابر این نظریه، ما حداکثر گزینه‌های ممکن را در اختیار افراد قرار می‌دهیم و با توجه به اینکه پیشتر فرض کرده‌ایم انسان‌ها معقول و منطقی تصمیم می‌گیرند، انتظار داریم هرکس بهترین تصمیم را اتخاذ کند و در انتها تصور می‌کنیم که با این رویکرد، به افراد «آزادی عمل» داده‌ایم. این در حالی است که هرکدام از ما به‌خوبی تجربه‌هایی درست برخلاف این را به یاد داریم. زمانی که گزینه‌های زیادی برای انتخاب در دسترس بوده، یا انتخاب اشتباه انجام داده‌ایم یا حتی بر مبنای شانس انتخاب کرده‌ایم! ریچارد تیلر و کاس آر سانستین در کتاب «سقلمه» راهکاری برای این مساله پیشنهاد می‌کنند. نویسندگان می‌پذیرند که آزادی عمل و انتخاب افراد باید همواره حفظ شود، اما برای مواردی که این آزادی می‌تواند به‌ضرر افراد باشد، راهکاری تحت عنوان «قیم‌مآبی آزادی‌خواهانه» مطرح می‌کنند. در اصل با در پیش گرفتن این راهکار، ما گزینه‌های پیش‌روی افراد را محدود نمی‌کنیم، بلکه آنها را با «سقلمه» به سوی انتخاب درست، هدایت می‌کنیم. به‌عنوان مثال می‌توانیم مساله نحوه چیدمان خوراکی‌ها در بوفه مدرسه را در نظر بگیریم. مسئول این چیدمان می‌تواند تنها با دور از دسترس قرار دادن خوراکی‌هایی که چندان برای سلامت دانش‌آموزان مفید نیستند، بدون حذف آنها از لیست، میزان انتخاب‌شان را کاهش دهد. در این مثال، گزینه‌های پیش‌روی دانش‌آموزان محدود نشد، اما آنها با یک سقلمه ساده به سمت انتخاب صحیح هدایت شدند.»
پذیرش بی‌رویه دانشجو
شماره جدید نشریه دانشجویی «الف»؛ نشریه انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه سمنان در مطلبی با عنوان «پذیرش بی‌رویه دانشجو، کمیت فدای کیفیت» درباره پذیرش بی‌رویه دانشجو در دانشگاه نوشته است: «هنوز هم گاهی دانشگاه را قیف وارونه توصیف می‌کنند، توصیفی که دیگر درحال رنگ باختن است؛ در گذشته چند صدهزار نفر متقاضی در ماراتنی نفسگیر شرکت می‌کردند و عده‌ای وارد دانشگاه می‌شدند. در این میان عده بسیاری پشت سد کنکور می‌ماندند و شانس خود را دوباره امتحان می‌کردند و گروهی دیگر قید دانشگاه و ادامه تحصیل را می‌زدند و وارد بازار کار می‌شدند. عده‌ای دیگر هم قصد سفر می‌کردند و با صرف هزینه‌های بسیاری برای تحصیل به دانشگاه‌های آن طرف آب می‌رفتند. اما دانشگاه ما امسال توانست این قیف وارونه را به اتوبانی بدون چراغ و سرعت‌گیر تبدیل کند و توانست صاحب عنوان دومین دانشگاه در سطح کشور از نظر پذیرش دانشجو شود. تحصیلات عالیه داشتن بد نیست، اینکه سطح سواد در جامعه به بالاترین درجه خود برسد عیب ندارد، اینکه همه جوانان پسوند دانشجو داشته باشند مایه مباهات است، اما آیا زیرساخت‌ها و مسائل بعد از فارغ‌التحصیلی را هم در نظر گرفته‌ایم؟ آیا دانشجویان در بازه تحصیلی خود از حداقل‌های امکانات رفاهی برخوردار هستند تا بتوانند بدون دغدغه به تحصیل خود بپردازند؟ آیا دانشجویان با توجه به نیازهای بازار آموزش دیده‌اند؟ اما زمانی که این رشد همگام و همراه با افزایش اعضای هیات‌علمی، بهبود تجهیزات آزمایشگاهی و آموزشی، رفاهی و ورزشی در دانشگاه‌ها نباشد، کیفیت آموزش و پژوهش را تحت تاثیر قرارداده و به‌شدت کاهش می‌دهد، آنچنان‌که دانشگاه با چالش کمبود امکانات و منابع روبه‌رو می‌شود.
پذیرش بی‌حد و اندازه دانشجو در دانشگاه‌ها بدون توجه به ظرفیت‌ها و امکانات یک تراژدی است که می‌تواند یک فاجعه علمی را در دانشگاه ما در سال‌های آینده به وجود آورد، که همین امر باری بر دوش کشور و خانواده‌ها و لطمات زیادی بر دانشجویانی که بار علمی کمی دارند وارد می‌کند. افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو عاملی شد تا دانشگاه مهرماه خود را به درگیری برای رفع مشکلات رفاهی دانشجویان و به‌خصوص خوابگاه‌ها سپری کند و وزارت علوم نیز مجبور شد به قانونی که می‌گوید باید 72 درصد از خدمات رفاهی به بخش خصوصی واگذار شود، استناد کند که متاسفانه دانشگاه از این قانون تفسیر متفاوتی دارد. همه ساله دانشگاه یک تعدادی را به‌عنوان ظرفیت یک رشته به وزارت علوم معرفی می‌کند و دانشگاه سعی می‌کند ظرفیت اعلام شده براساس سیاست‌های وزارت باشد. اما در دو، سه سال اخیر به‌خصوص امسال، ظرفیتی که در دفترچه کنکور اعلام شده بود بیشتر از ظرفیت اعلام شده توسط دانشگاه بود.»
به سخنرانی نیست!
شماره جدید نشریه دانشجویی «سپیدار»؛ نشریه بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در مطلبی با عنوان «به سخنرانی نیست» پیرامون سخنرانی رئیس‌جمهور روحانی در این دانشگاه نوشته است: «برخلاف مرحوم هاشمی‌رفسنجانی که در تمام سال‌های ریاستش بر قوه مجریه پایش یک بار هم به دانشگاه باز نشده بود، دید و بازدید از دانشگاه و سخنرانی ابتدای سال تحصیلی به یک سنت در دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی تبدیل شده است. از قدیم نقل است که وقتی اشخاص از انجام کاری عاجز می‌شدند و راهی برای حل آن نداشتند، این مثل معروف را می‌زدند که «همه راه‌ها به رم ختم می‌شوند» یعنی باید نزد شخصی بروی که کلید همه مشکلات نزد اوست. شباهت این نقل تاریخی با حضور روحانی در دانشگاه نه از آن باب است که رئیس‌جمهور هر سال به دانشگاه می‌آید که پاسخ سوال‌ها و مشکلات جامعه را از دهان اساتید و کارشناسان و دانشجویان بشنود، بلکه به آن معناست که رئیس‌جمهور هرسال می‌آید تا مذاکره و تعامل با دنیا را کلید حل تمام مشکلات کشور معرفی کند و اساتید و کارشناسان در جمع، هم تایید کنند و هم به ترویج این گفتمان بپردازند.
اصولا ژست دانشگاه‌باوری و دانشگاه‌دوستی از آن وصله‌های ناجوری است که هیچ رقمه به روحانی و طیف غربگرای کشور نمی‌چسبد؛ از آن جهت که نماینده دهه 70 جریان غربگرا با شعار دموکراسی و آزادی‌بیان، طاقت شنیدن انتقادهای تند را از چندعدد دانشجوی کم‌سن‌وسال نداشت و پشت تریبون دانشکده فنی دانشگاه تهران خطاب به دانشجویان معترض انجمن اسلامی، خیلی شیک و مجلسی گفت: «آدم باشید وگرنه میگم بندازنتون بیرون.» خاتمی البته از آزمون دموکراسی سربلند بیرون نیامد تا سندی باشد برای اثبات دموکراسی منفعت‌طلبانه‌ای که شیرینی‌اش به کام رفقای اصلاح‌طلبش خوش بیاید و طعم تلخ واقعی‌اش را دانشجوی از همه‌جا بی‌خبر بچشد. روحانی نیز همان خاتمی در ورژن جدید است منتها با این تفاوت که او به دانشگاه می‌آید و یکجانبه سخن می‌گوید و می‌رود. البته او یک 16 آذر چهار دقیقه‌ای به همه تشکل‌ها بدهکار است. هر سال چهار دقیقه می‌گذارد تا نقد شود و بعد 40 دقیقه سفسطه می‌سازد و سربلند هم از جلسه بیرون می‌رود تا همزمان با اینکه حلوای عدالت‌خواهی دانشجویان را در دانشگاه پخش می‌کنند، روحانی در فیلم انتخاباتی‌اش ژست نقدپذیری بگیرد.»
FATF؛ ضامن برجام
شماره جدید نشریه دانشجویی «سلام»؛ نشریه انجمن اسلامی دانشجویان نواندیش دانشگاه فردوسی مشهد در مطلبی با عنوان «ضامن برجام»، FATF را ضامن اجرایی برجام نامیده و نوشته است: «اهمیت سرمایه‌گذاری خارجی در فعالیت‌های اقتصادی، آن هم در شرایط فعلی‌ای که کشور با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند، بر کسی پوشیده نیست. با توجه به اینکه ایران جزء کشورهایی به‌شمار می‌رود که دارای منابع طبیعی سرشار، علی‌الخصوص نفت و گاز است، گمان آن می‌رود که سرمایه‌گذاری خارجی برای ایران اهمیت زیادی نداشته باشد اما به‌دلیل مشکلات فراوان اقتصادی از قبیل: تورم، توزیع ناعادلانه درآمد و بهره‌وری پایین، امکان انباشت سرمایه وجود ندارد. لذا در این شرایط لازم است از طریق جذب سرمایه‌های خارجی این خلأ در اقتصاد کشور پر شود. باید توجه داشت که جلب اعتماد طرفین در یک معامله، باعث انجام آن می‌شود. بنابراین مهیا کردن شرایط برای سرمایه‌گذاران خارجی از شروط اساسی است که متولیان امور اقتصادی در کشور باید برای آن تلاش کنند. یکی از مواردی که سبب ایجاد اعتماد و اطمینان برای سرمایه‌گذار خارجی می‌شود، مساله شفافیت مالی است.
همکاری ایران با گروه ویژه اقدام مالی علیه پولشویی FATF در سال 95 سبب شد تا ریسک اعتباری ایران کاهش‌یافته و به‌تبع آن جذب سرمایه‌های خارجی افزایش یابد. اما در این چند وقت اخیر بحث‌های فراوانی پیرامون اینکه پذیرفتن توصیه‌های FATF چه فوایدی برای کشور دارد، شکل‌گرفته و حتی بعضی معتقدند همکاری با FATF به‌مثابه خیانت به کشور است! وضعیت ایران در سازمان حساس است؛ چراکه اساسا FATF، سازمانی غیردولتی است و همان‌طور که بیان شد معیار مناسبی برای بررسی ریسک سرمایه‌گذاری در کشورهای مختلف است. لذا کشورهای مختلف برای تامین و حفاظت از منافع اقتصادی خویش نسبت به این موضوع بسیار حساس هستند و اکنون همان‌طور که شاهد آن هستیم، فرقی هم نمی‌کند آن کشور به‌زعم خودمان می‌خواهد دوست باشد یا دشمن، به هر صورت همه کشورها به دنبال منافع ملی خویش هستند و مساله شفافیت مالی نیز موضوع مهمی است که به این امر مربوط است. باید گفت آن‌طور که به‌نظر می‌رسد، مخالفت با سازمان بیش از آنکه از سر دلسوزی و نگرانی برای کشور باشد، بیشتر جنبه سیاسی و جناحی پیدا کرده است. این جنس از مخالفت‌ها و سروصداها را می‌توان در روزهای مذاکرات هسته‌ای به یاد آورد که چگونه عده‌ای آسمان و ریسمان را به هم می‌بافتند تا بگویند این مذاکرات و نهایتا توافق برجام ثمری نخواهد داشت اما شاهد بودیم که پس از خروج آمریکا از برجام همین افراد چگونه تغییر موضع دادند و نگران افزایش تحریم‌ها شدند.»
* نویسنده : محمدرضا حیاتی روزنامه‌نگار
نظر شما