این روزها مقامات ارشد آمریکایی راهی غرب آسیا شدهاند چنانکه وزیر خزانهداری آمریکا که بعد از سفر به فلسطین اشغالی ، در ریاض با محمد بنسلمان ولیعهد عربستان صحبت کرده است. از سوی دیگر جینا هاسپل رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا راهی ترکیه شده است. این سفرها در حالی صورت میگیرد که یک نقطه مشترک در آنها مشاهده میشود و آن پرونده خاشقجی نویسنده سعودی است که در سفارت عربستان در ترکیه در شرایطی ابهامآمیز به قتل رسیده است. پروندهای که سراسر جهان را به نوعی مشغول ساخته و محافل رسانهای و سیاسی با اهداف مختلف در قبال آن موضعگیری میکنند.
نکته قابل توجه آنکه همزمان با این دو سفر، دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا در مصاحبه با یو اس ای تودی گفت که مقامات سعودی درباره مرگ جمال خاشقجی به او توضیحاتی ارائه دادهاند اما تاکید کرد که او هنوز معتقد است که این اتفاق یک طرحی بوده که اشتباه پیش رفته است. وی در این مصاحبه مجددا تاکید کرد که با تلاشها برای متوقف کردن فروش تسلیحات به عربستان سعودی مخالفت خواهد کرد.
حال این سوال مطرح میشود که چرا ترامپ چنین مواضعی را در پیش گرفته و هدف وی از پیگیری این پرونده چیست؟ آنچه در مرحله نخست به ذهن میآید آن است که ترامپ با این حرکتها در حالی به دنبال پایان دادن به این بحران است که همزمان کسب امتیازات مالی از سعودی را نیز در نظر دارد. اما در این میان یک اصل مهم مطرح است و آن مسئله این بحران بر انتخابات آمریکاست.
دونالد ترامپ سعی دارد تا نه تنها در داخل آمریکا با تاکید بر اینکه به دنبال بهبود اقتصاد کشور است و از این طریق به معیشت مردم فکر میکند، بلکه در بیرون از مرزها نیز خواهان نشان دادن اقتدار است. وی با رویکرد یکجانبه گرایانهای که تا کنون در پیش گرفته، اصرار بر این دارد که بر خلاف دولت قبل، از ابروی قدرت آمریکا دفاع میکند.
ترامپ این موضوع را در دو سطح انجام داده و علیه کشورهایی که نظر مخالف با آمریکا دارند، دنبال میکند. ابتدا سطح اقتصادی و دوم سطح امنیتی و نظامی. رئیسجمهور آمریکا در زمینه اقتصادی از ابتدا به جنگ تجاری و اقتصادی روی آورده تا نشان دهد که برای تقویت اقتصاد آمریکا با همه میجنگد.
ترامپ نشان داده است که برای پیروزی دست به هر کاری میزند و حتی اگر متحدان موقتیاش، خطایی داشته باشند به دلیل مسائل اقتصادی از آنها چشمپوشی کرده و حقوق بشر و انسانیت را قربانی کند. این موضوع بیش از هر چیز در پدیده خاشقجی خود را نشان داد. با توجه به اینکه عربستان سعودی چارهای نداشت بجز اعتراف به قتل این روزنامهنگار مرموز، با این وجود آمریکا اعلام کرد که تامین منابع مالی برایش مهمتر است. آمریکا گاو شیردهی دارد که قتل یک روزنامه نگار نباید، باعث فشار آن باشد تا اینکه واشنگتن از این برهه بگذرد و رقبایش را در بیرون مرزها به چالش بکشد و در داخل آمریکا نیز منتقدان و مخالفان را متقاعد کند. ترامپ تلاش دارد با مدیریت این بحران هم به منافع مالی در قبال عربستان دست یابد و هم با ژست حقوق بشری و ادعای لزوم پاسخگویی سعودی، آرای انتخابات آتی کنگره را کسب کند.
نویسنده: فرامرز اصغری
رایزنیهای موازی
صاحبخبر -
∎
نظر شما