به گزارش خبرگزاری «حوزه» از سمنان، استان سمنان یکی از استان‌های کشور ایران است، مرکز و پرجمعیت‌ترین شهر این استان، شهر سمنان است؛ مساحت این استان برابر با ۹۷٬۴۹۱ کیلومترمربع که ۵٫۹ درصد مساحت کل کشور را شامل می‌شود و این استان ازنظر مساحت ششمین استان ایران است.

این استان از جانب شمال به استان‌های خراسان شمالی، گلستان و مازندران، از جنوب به استان‌های خراسان جنوبی و اصفهان، از مشرق به استان خراسان رضوی و از مغرب به استان‌های تهران و قم محدود است، نکته جالب‌توجه این است که رئیس‌جمهوری‌های ایران در چهار دوره از این استان بوده‌اند.

حوزه علمیه سمنان ۱۴ مدرسه دارد که بیش از 1000 طلبه در این مدارس مشغول تحصیل هستند؛ که چهاردهمین مدرسه علمیه آن در سال جاری راه‌اندازی شد و یک‌صد استاد و 170 مبلغ هستند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید علی مهدی نژاد روحانی 61 ساله، فعال و نام‌آشنا در سمنان و مدیر حوزه علمیه این استان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» به معرفی حوزه استان و ظرفیت‌ها، برنامه و فعالیت‌های آن پرداخته که حاصل این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:

* ضمن تشکر از وقتی‌که به ما اختصاص دادید، لطفاً ابتدا گزارشی از کارهایی که در حوزه علمیه استان سمنان انجام‌شده است بفرمایید و اینکه چه شد که شما به‌عنوان مدیر حوزه  سمنان منصوب شدید و پیش از آن در چه سمتی مشغول فعالیت بودید؟

عرض سلام و ادب و احترام دارم خدمت همه مخاطبان خبرگزاری وزین حوزه، ضمن تقدیر و تشکر از شما و مجموعه همکارانتان در خبرگزاری حوزه که در عرصه رسانه حوزوی گام برمی‌دارید، بنده پیش از انتصاب به‌عنوان مدیر حوزه علمیه استان سمنان، 34 سال در سمت امامت جمعه در شهرهای مختلف استان‌های خوزستان، لرستان و سمنان بوده‌ام.

با توجه به شناخت مدیریت وقت حوزه‌های علمیه کشور و سوابق بنده در حوزه‌های مختلف اجرایی در شهرها و برخی از استان‌های کشور و با توجه به اینکه بنده در هر شهری که حضور داشتم اگر حوزه علمیه وجود نداشت تأسیس می‌کردم و اگر حوزه علمیه وجود داشت تدریس داشتم اصرار کردند که مدیریت حوزه علمیه استان سمنان را بپذیریم.

در ماه مبارک رمضانی بود که گروهی از معاونت آموزش حوزه علمیه قم به سمنان آمدند و شب در دفتر آیت‌الله شاهچراغی نماینده ولی‌فقیه در استان سمنان بحث‌هایی مطرح شد و مدیر سابق حوزه علمیه استان سمنان با توجه به اینکه زحمات زیادی را هم متقبل شده بودند اما از آنجایی‌که اختلافاتی وجود داشت منجر به جمع‌آوری طومار شده بود و مدیریت وقت‌ حوزه‌های علمیه کشور به این نتیجه رسیدند که مدیریت استان سمنان باید تغییر کند و قرعه به نام این طلبه‌حقیر افتاد و بنده نیز با اصرار مسئولان وقت حوزه پذیرفتم.

از زمان پذیرش بنده به‌عنوان مدیر حوزه علمیه استان سمنان تاکنون اتفاقات خوب و مثبتی افتاد، اول اینکه یک کادر منسجم در مدیریت، مدیران لایق و برجسته در مدارس شکل گرفت و علما و مردم استان سمنان راضی‌اند و حرف‌وحدیثی در خصوص مدیریت ندارند.

استاد بدون حکم در مدارس علمیه نداریم

در جهت بومی‌سازی و کادرسازی تلاش کردیم و از کادر خوبی در مدارس برخورداریم و پیش از انتصاب به‌عنوان مدیر حوزه علمیه است سمنان یک مدیر حکم دار داشتیم و بقیه حکم تدریس نداشتند، اما با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام شد استاد بدون حکم در مدارس علمیه سطح استان سمنان مشغول تدریس نیستند.

درگذشته حتی برخی از طلاب کد طلبگی نداشتند و در استان سمنان کمتر پایه‌ای در مدرسه بود که هم ازنظر کیفیت و هم کمیت با قوانین قم همراه باشد و حتی برخی از کلاس‌های ما زیر 10 نفر بود و برخی از طلاب نواقصی از پایه‌های متعدد داشتند و با برنامه‌ریزی صورت گرفته به‌صراحت اعلام می‌کنیم که حتی یک کلاس هم نداریم که با ضوابط و قوانین اعلام‌شده قم همراه نباشد و تمام نواقصی طلاب را حل کردیم.

لیست‌هایی که برای دفاتر شهریه مقام معظم رهبری و مراجع عظام تقلید ارسال می‌شد گاهی واقعی نبود و افراد بیرون از حوزه نیز حتی شهریه می‌گرفتند که این مسئله به‌روزرسانی شد و طلبه‌ای در سمنان نداریم که معلق باشد و همگی روی نظم خاصی حرکت می‌کنند.

بنده وقتی مسئولیت حوزه علمیه استان سمنان را بر عهده گرفتم در این استان فقط سطح یک حوزه بود، اما در سه شهرستان (شاهرود، دامغان و سمنان) امروز سطوح بالاتر را طی می‌کنند.

راه اندازی سه مرکز تخصصی

مرکز تخصصی حوزه تا قبل از حضور بنده در این استان مطرح نبود اما امروز 3 مرکز تخصصی کلام در سمنان، تفسیر در دامغان و تبلیغ در شاهرود مطرح شد و در حال فعالیت هستند و سفیران هدایت نیز راه‌اندازی شده است.

در بحث رفاهی طلاب و تغذیه برابر ضوابط اعلام‌شده از سوی قم آمارها داده می‌شود و تغذیه تقسیم می‌شود و با برخی از نهادها صحبت کردیم که در این مسئله سهیم باشند و از خیرات و برکات آن بهره‌مند شوند.

در حوزه تبلیغ روحانی اعزامی به روستا نداشتیم، اما امروز 170 مبلغ اعم از طرح هجرتی، امین و مشاوره مذهبی در روستاها در حال خدمت هستند و حتی نسبت به نهادهای تبلیغی کشور حوزه تبلیغی ما وسیع‌تر است و در کشور یک درصد و ما در استان سمنان نیز 15 درصد طرح امین داریم.

در برخی از استان‌ها حتی مشاوره مذهبی ندارند اما ما در این استان بیش از 80 مشاوره مذهبی داریم و مدارس علمیه ما مشکل زمین ندارند، سرخه، سمنان، دامغان و شاهرود مشکل زمین نداریم و اهداشده است و در ارتباط با ادارات و دستگاه‌های اجرایی زمانی حوزه شناخته‌شده نبود و با ارتباط با سیستم دولتی حق‌وحقوق حوزه را برگرداندیم و احیا شد.

در همکاری با بسیج طلاب در سطح کشور از نمره بالایی برخوردار هستیم با نهادهای حوزوی به‌ صورت منظم جلسه داریم و مشکلاتی که در این 3 نهاد وجود دارد بررسی می‌شود.

همکاری مردمی با حوزه علمیه در سطح استان سمنان در سطح مطلوبی است و حوزه میامی ساخته‌شده است و دنبال این هستیم که در سال جدید نیز به آنان طلبه داده شود.

 

* حوزه علمیه سمنان چند مدرسه علمیه دارد؟

حوزه علمیه سمنان ۱۴ مدرسه دارد که چهاردهمین مدرسه آن در سال جاری راه‌اندازی شد و یک‌صد استاد و 170 مبلغ داریم.

* در استان سمنان چند طلبه مشغول به فعالیت هستند؟

مجموعاً قریب به 1000 طلبه در این استان مشغول تحصیل علوم دینی هستند و 2 درس خارج نیز در این استان مورد تائید قرارگرفته است.

*با توجه به گذشت ایام جذب و پذیرش و آزمون ورودی در حوزه‌های علمیه برای سال تحصیلی جدید، حوزه علمیه استان سمنان برای جذب دانش آموزان مستعد چه‌کارهایی انجام داد؟ چه تعداد طلاب جدیدالورود جذب شده‌اند ؟

در جذب سال تحصیلی جدید 140 نفر برای حضور در امتحان ورودی و 60 نفر نیز تحت عنوان کمیسیون‌های مختلف درمجموع 200 نفر ثبت نامی داشتیم که تقریباً 80 نفر از این‌ها پذیرفته شدند.

نظر حضرت آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور بر کیفیت کار حوزه‌های علمیه است و همیشه به مدیران حوزه‌های علمیه استان‌ها تأکیددارند که غصه کمیت کار را نخورید و تعداد و اعداد خیلی مهم نیست و این نظر بسیار ارزشمندی است که می‌تواند در تضمین آینده حوزه مؤثر باشد.

سخت‌گیری‌های پیش از جذب نظیر سخت‌گیری در مصاحبه ورودی می‌تواند حوزه را در کیفیت محوری یاری کند.

* یکی از تأکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی  آیت الله العمظمی خامنه‌ای در سال‌های اخیر، مسئله حوزه انقلابی است؛ حوزه سمنان در این زمینه چه اقداماتی انجام داده است؟

حضرت آقا فرموده‌اند که «حوزه مادر انقلاب است» و انقلاب اسلامی ریشه‌اش به حوزه‌های علمیه بازمی‌گردد و مسئله حوزه انقلابی خواسته به‌حق و معقولی است و حوزه اگر انقلابی نباشد، مثلاً بازاری‌ها، اقشار مختلف در جامعه انقلابی نمی‌شوند؛ جامعه انقلابی حوزه انقلابی نیز می‌خواهد و خواسته رهبری در مسئله حوزه انقلابی به‌جا، به‌حق و لازم است.

در زمینه حوزه انقلابی در حوزه علمیه استان سمنان نیز اقداماتی را پیگیری کرده‌ایم و اساتیدی از قم به سمنان آمدند، بسیج طلاب را فعال‌تر از گذشته کردیم و جلسات بصیرت افزایی و پاسخ به شبهات را گسترش دادیم؛ در مدارس استان اساتید اجتماعاتی را دارند و تحت عنوان مختلف مانند حوزه انقلابی دنبال می‌کنند.

برابر آنچه مقام معظم رهبری در مسئله حوزه انقلابی از حوزه‌های علمیه خواسته بودند انجام داده و پیگیری می‌کنیم و مدیران انقلابی را در رأس مدارس علمیه قرار دادیم که بسیاری از آنان یا جانباز دفاع مقدس و یا از خانواده شهید هستند.

ریشه‌یابی و از ریشه کار کردن در هر عرصه‌ای بسیار مهم و حائز اهمیت است و امروز ما نیز در حوزه علمیه استان سمنان در تمام جوانب و عرصه‌ها حوزه انقلابی را دنبال می‌کنیم.

*  تعامل حوزه سمنان با دستگاه های استان در چه سطحی است؟

حوزه‌های علمیه از همان زمان شیخ طوسی همواره توسط مردم اداره می‌شد و شاهد دخالت مستقیم مردم از طریق خود روحانیت به‌عنوان یک نماینده در حوزه‌های علمیه بودیم.

مردمی بودن بخش اعظمی از حوزه‌های علمیه افتخاری برای طلاب و روحانیون است که مردم در ساخت، تأمین و مخارج مختلف حوزه سهیم هستند؛ اما در حوزه ساخت‌وساز بخشی از بودجه استانی که سقف محدودی از آن توسط استانداری و دولت به حوزه می‌رسید و این مبلغ در مقابل هزینه‌های حوزه رقم قابل‌توجهی نیست و آنچه در رسانه‌ها در خصوص بودجه کلان حوزه مطرح می‌شود غیرواقعی است.

همکاری ادارات خوب و مثبت است و در تعامل با دستگاه‌ها و ارگان‌ها هیچ مشکلی نداریم اما توان آنان نیز بیش از این‌ها نیست.

با مسئولین شهرستانی نشست‌هایی را در جهت حل مشکلات حوزوی شهرستان‌ها داریم که نتایج خوبی نیز این جلسات گرفته‌ایم و جلسات هم عمدتاً در مرکز استان نیست و برای بررسی مشکلات حوزه در شهرها و شهرستان‌ها پخش می‌شود.

* مسئله تحول در حوزه هم پس‌ازاینکه آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور شده‌ جدی تر شده است؛ در استان سمنان در این زمینه چه‌کارهایی انجام پذیرفته است؟

نکته اول در تحول در حوزه مسئله پذیرش طلاب بود و پذیرش طلاب امسال بسیار متفاوت بود و درگذشته کمیت گرا بودیم، اما امروز کیفیت گرایی برای ما بسیار مهم و حائز اهمیت است.

آیت‌الله اعرافی گفتند که هرچند برخی از مدارس پایه یکم نداشته باشند اما هرکسی را برای تحصیل در مدارس علمیه جذب نکنید و در حوزه تهذیب نیز اقدامات خوبی انجام‌شده که قابل‌توجه است.

چشم‌انداز حوزه تا 5 سال آینده شکل‌گرفته است و هر مدیری می‌داند برای آینده چه باید کند و آینده حوزه‌های علمیه مشخص است و یک کار قابل‌توجه مدیریت حوزه‌های علمیه کشور احیا و معرفی و جمع‌بندی 250 شغل ویژه طلاب است و امروز درس خواندن طلاب نیز روی حساب‌وکتاب خاصی برنامه‌ریزی‌شده است.

* از مشکلات و کمبودهای حوزه  استان سمنان برای ما بگویید و اینکه چه مشکلاتی گریبان گیر فعالیت‌های این نهاد در استان شده است؟

در مسئله مشکلات حوزه علمیه برخی از مشکلات قانونی و برخی از مشکلات مالی است و در مباحث قانون بنده مشاهده می‌کنم که بین نهادهای حوزوی برنامه‌ها نزدیک است و موازی کاری بین نهادی فرهنگی و حوزوی وجود دارد و باید شرح وظایف نهادها به‌طور دقیق مشخص شود.

در موازی کاری‌ها کار نیرو هدر می‌رود و به‌طوری در کار یکدیگر دخالت می‌کنیم که باید در مرکز کشور این موازی کاری‌ها حل شود؛ ادغام برخی از نهادهای فرهنگی با یکدیگر بسیاری از مسائل را حل می‌کند و اسم بردن جزئی از آن نهادها برای برخی شاید جالب نباشد.

با ادغام صورت گرفتن وضعیت بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی در سطح استان‌های کشور بهتر می‌شود و حوزه علمیه تربیت‌کننده و تولیدکننده طلبه است و باید موازی کاری‌های نهادهای فرهنگی با حوزه کم شود.

به‌عنوان کسی که تجربه کاری دارد و مجری کار است می‌گویم که امروز آثار منفی موازی کاری در جامعه بسیار زیاد شده و یکی ادغام این نهادها و دیگر اینکه تفکیک وظایف از سوی مرکز می‌تواند مشکلات نهادهای فرهنگی و حوزوی با یکدیگر را حل کند و موازی کاری نهادها سبب این شده که در کار یکدیگر بسیار دخالت می‌کنیم.

در مباحث مالی مراجع ما نسبت به مدرسه‌سازی از سهم امام اجازه داده‌اند؛ آموزش و پرورش مدارس تخریبی را خراب می‌کند، اما حوزه علمیه با توجه به بضاعت مالی خود برخی از مدارس مخروبه را تعمیر می‌کند و مجبور به نگهداری هستیم.

لازم است که خیرین نیز به مسئله حوزه سازی توجه جدی داشته باشند؛ مردم در قبل از انقلاب اسلامی توجه ویژه‌ای به حوزه سازی و پشتیبانی از حوزه داشتند اما امروز تبلیغات ضد فرهنگی دشمن سبب شده است این کمک‌ها مقداری کم شود.

اگر به حوزه‌های علمیه رسیدگی نکنیم در جذب به مشکل برمی‌خوریم و شرایط امروز حوزه علمیه با گذشته متفاوت‌تر است و رفاه و آسایش در اولویت طلاب است و امروز طلبه از بنده مسئول، رفاه می‌خواهد و شرایط زمان می‌طلبد که طلاب نیز از مانند عامه مردم امکانات حداقلی در جامعه برخوردار باشند.

 

* با توجه به طرح و بیان شعارهای «اقتصاد مقاومتی»، «حمایت از کالای ایرانی» در سال‌های اخیر از سوی مقام معظم رهبری، چه اقداماتی در حوزه تحقق این شعار از سوی حوزه علمیه استان سمنان صورت گرفته است؟

تمام مطالب و سؤالاتی که رهبر معظم انقلاب اسلامی در عرصه «اقتصاد مقاومتی»، «حمایت از کالای ایرانی» داشتند در حوزه علمیه استان سمنان در حال پیگیری است.

برگزاری جلسه با مبلغین در سطح شهر و روستا و تبیین مفاهیم حمایت از کالای ایرانی برای مردم و صرفه‌جویی در مدارس علمیه به‌قدر مقدورات را نیز پیگیری کرده‌ایم.

مبلغین در سطح روستاها را گفتیم کار عملی انجام بدهند و از شعارگرایی به‌طورجدی خودداری کنند؛ مثلاً در عرصه گاوداری، مرغداری و کشاورزی در روستاها و در عرصه تولید شاهد حضور مبلغانی در این استان هستیم.

برخی از مبلغین ما در روستاهای استان سمنان از طریق گاوداری، مرغداری و کشاورزی و حضور در عرصه تولید تأمین معیشت می‌کنند و برخی از این اقدامات در رسانه ملی علنی شده است و مردم نیز استقبال کرده‌اند.

ما مخاطب اولیه خطاب رهبری در عرصه «اقتصاد مقاومتی»، «حمایت از کالای ایرانی» را خودمان می‌دانیم و حوزه علمیه را موظف به پیگیری منویات و رهنمودهای معظم له می‌دانیم.

*اعضای شورای حوزه استان سمنان متشکل از چه بزرگوارانی است؟

این شورا متشکل از آیت‌الله سید محمد شاهچراغی نماینده ولی‌فقیه در استان سمنان، حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید محمود ترابی، حجت‌الاسلام سید محمد حسینیان، حجت‌الاسلام محمدباقر عبدوس، حجت‌الاسلام‌والمسلمین عباس امینی و بنده به‌عنوان مدیر حوزه علمیه استان سمنان است و مرحوم آیت‌الله مرتضی اشرفی شاهرودی(ره) نیز عضو این شورا بودند.

* سخن پایانی

حوزه علمیه مسئولیت فرهنگی و دینی مردم را به عهده داشته و در ابعاد مختلف موفق بوده‌ایم؛ در بعد انقلاب اسلامی تا حدودی حوزه علمیه مورد بی‌مهری مسئولان قرارگرفته است، امروز تردیدها و شک و شبهات در جامعه فراوان شده و امروز ما از مسئولین حوزه به‌ویژه شخص آیت‌الله اعرافی می‌خواهیم حوزه برگردد، به نقش بی‌بدیل خودش در هدایت مردم و آن نقش را ایفا کند.

حوزه علمیه وصل به وحی است و از کتاب و سنت بهره می‌گیرد و سایر نهادها نیز حوزه علمیه را کمک کنند و خود را هم‌عرض حوزه حساب نکنند، هم طول حوزه حساب کنند و به حوزه علمیه کمک کنند تا حوزه با بازگشت به نقش واقعی خود بتواند این وضعیت نابسامان جامعه را اصلاح کند.

تقدیر از خبرگزاری حوزه

اهمیت عرصه تبلیغات در دنیا برای همه مشخص‌شده است و همگی می‌دانند که امروز تبلیغات حرف اول دنیا را می‌زند و عرصه رسانه هم نقش تخریبی و هم نقش سازنده دارد و خبرگزاری رسمی حوزه نیز در استان های مختلف کشور به خصوص در سمنان به خوبی به رسالت خود ایفا می کند که این جای تقدیر دارد و تاکید داریم که تقویت عرصه رسانه حوزوی در راستای انعکاس خدمات و برنامه های حوزه علمیه در دستور کار باشد.

بلواها و سروصداهایی که در کشور شده است با وجود اینکه هنوز تحریم‌های اصلی نشده، اثر تبلیغات است و نقش تبلیغات و رسانه مهم است و کسی از آن بی‌اطلاع نیست.

نقش تبلیغات را باید با توجه به اهمیت آن داشته باشیم و عرفان‌های کاذب با تبلیغات وسیع خود آن را صادق جلوه می‌دهند؛ اما باید تلاش کنیم تا تبلیغات حق در میدان باشد و تبلیغات کاذب کنار رود؛ فراهم کردن امکانات و هزینه برای رسانه و تبلیغات برای رساندن پیام اسلام در مقابل دشمن امری ضروری است.

در عرصه رسانه امروز در جامعه ضعیف عمل کرده‌ایم، امروز وهابیت از چهره حق تشیع یک چهره‌ای مخوف ساخته است و از تبلیغات سوء بسیار دشمن به‌واسطه کم‌کاری خودمان خسارت‌دیده‌ایم و بنده نیز به‌عنوان یک مسئول در مدیریت حوزه علمیه بر ورود جدی حوزه و نهادهای فرهنگی به عرصه رسانه تأکید می‌کنم.

 

گفت‌وگو: ناصر مؤمنیان