صاحب‌خبر - «دانشگاه‌های ساحلی در دانشگاه آزاد اسلامی ماموریت حل معضلات دریا در سطح ملی را برعهده خواهند گرفت.» این خبری بود که دیروز روی خروجی رسانه‌ها قرار گرفت؛ خبری که نشان می‌دهد دانشگاه آزاد اسلامی برای حل یک معضل دیگر پیش‌قدم شده است. این تنها اقدام این دانشگاه طی سال‌های اخیر نبوده است؛ بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری جهان در چند سال اخیر اقداماتی را برای حل معضل آلودگی هوا نیز انجام داده است. برخی از دستاوردهای پژوهشی و فناورانه این دانشگاه نظیر خودروهای برقی و خورشیدی تنها بخشی از این اقدامات است. تشکیل تیم تحقیقاتی مقابله با ریزگرد‌های استان خوزستان و حل این معضل از دیگر اقدامات دانشگاه آزاد اسلامی است. حل مشکل ترافیک، بارور کردن ابرها و... بخش دیگری از اقداماتی است که مسئولان دانشگاه برعهده گرفته‌اند. بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری جهان حالا در جدیدترین اقدام خود تصمیم گرفته معضلات دریا را حل کند؛ چراکه به باور مسئولان این دانشگاه، ایران با داشتن سواحل متعدد و زیاد در خلیج‌فارس، دریای عمان و دریای خزر می‌تواند در همه ابعاد توسعه یابد. دانشگاه هم در دوره مدیریت جدید در کنار توجه به مباحث علمی روز و نوآورانه به مسائل و مشکلات کشور نگاه واقع‌بینانه دارد. دیروز هم گردهمایی روسای واحدهای ساحلی با موضوع توسعه دریا در سازمان مرکزی دانشگاه برگزار شد. آن‌طور که رئیس دبیرخانه برنامه‌های علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران می‌گوید، رویکرد دانشگاه آزاد اسلامی حل مساله و پاسخگویی به نیازهای جامعه است و با رویکرد جدید خود به‌دنبال حل مسائل، مشکلات و چالش‌های کشور است. طرهانی به سیاست‌های دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه توسعه دریا اشاره کرد و گفت: «تربیت نیروی انسانی کارآمد، افزایش کارآفرینی، نظام‌مند کردن پژوهش‌ها و پایان‌نامه‌ها در راستای منافع ملی از سیاست‌های این دانشگاه است.» به گفته او، حالا دانشگاه‌های استانی ساحلی در دانشگاه آزاد اسلامی ماموریت حل معضلات دریا را در سطح ملی برعهده خواهند گرفت. دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان‌های گلستان، مازندران، گیلان، هرمزگان، خوزستان، سیستان‌وبلوچستان و بوشهر هفت استان فعال در زمینه دریا هستند که با دارابودن رشته‌های دانشگاهی در حوزه دریایی، اعضای هیات‌علمی توانمند، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری در حل معضلات دریایی بسیار اثرگذار هستند. در این راستا با رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس و اسماعیل عبداللهی رئیس دانشگاه استان بوشهر به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید. بوشهر 3 طرح بزرگ برای آبزیان استان بوشهر اسماعیل عبداللهی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر درخصوص اقدامات این استان برای رفع معضلات دریا سخن گفت. عبداللهی می‌گوید: «در استان بوشهر هزار کیلومتر مرز دریایی وجود دارد و از هر 10 شهری که در استان وجود دارد، هشت شهرستان ساحلی و کرانه‌ای هستند. در استان بوشهر همچنین 14 شهر بندری و ساحلی وجود دارد بنابراین ظرفیت خوبی برای حل معضلات دریا داریم.» به گفته او، این استان تنها استانی است که در زمینه علوم دریایی به‌صورت تخصصی کار می‌کند. او توضیح داد: «دانشگاه علوم دریایی خارک، دانشگاهی است که در زمینه دریانوردی، حمل‌ونقل دریایی و رشته‌های مرتبط با آن فعالیت می‌کند. این دانشگاه در بحث اشتغالزایی دانشجویان هم تاثیر‌گذار بوده است. دانشجویان ما عمدتا از طریق نفتکش و بنادر دریانوردی جذب شده و از همان ابتدا نیز بورس می‌شوند بنابراین، این ظرفیت در دانشگاه استان وجود دارد و ما پیشنهاد داده‌ایم که دانشگاه علوم دریایی خارک هم توسعه بیشتری پیدا کرده و هم تخصصی‌تر شود و هم در زمینه جذب دانشجوی خارجی مخصوصا برای کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بتواند فعالیت کند؛ چراکه جذب دانشجوی خارجی هم مورد تاکید ما و هم مورد تایید سازمان بنادر دریانوردی و وزارت نفت است.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر درباره دیگر ظرفیت‌های استان بوشهر می‌گوید: «ظرفیت دیگر استان با توجه به وسعت سواحل و مرزهای دریایی، وجود آبزیان است. در این زمینه هم طرح‌های دانش‌بنیان و هم اقتصادی سرمایه‌گذاری داریم. ماده کیتین و کیتوسان، ماده‌ای پلیمری است که از پوست سخت‌پوستان به‌ویژه میگو به دست می‌آید. ماده اولیه فراوانی در استان داریم (70 درصد میگوی پرورشی کشور در استان بوشهر تولید می‌شود) بنابراین، این موضوع می‌تواند ظرفیت خوبی باشد. در این زمینه مجوزهای لازم را دریافت کرده‌ایم و در این جلسه هم پیشنهاد دادیم که برای راه‌اندازی خط تولید صنعتی آن هم سازمان و هم واحد تهران شمال (که هماهنگ‌کننده بین استان‌های ساحلی است) کمک‌رسان باشند.» عبداللهی توضیح داد: «در زمینه آبزیان سه طرح بزرگ داریم؛ این طرح‌ها در رابطه با تولید، پرورش و تکثیر میگو و همین‌طور تولد لارو میگو است که درآمد بسیار هنگفتی دارد. به‌طور مثال طرح 700 هکتاری بندر دیلم ما می‌تواند معادل 15 هزار دانشجو در سال درآمد داشته باشد؛ این‌هم یکی از اولویت‌های کاری ما در حوزه دریاست.» او می‌گوید: «استان بوشهر در بحث گردشگری، حمل‌ونقل، کسب‌وکار تجارت دریایی هم می‌تواند گام‌های خوبی بردارد و در این زمینه در حال مطالعه جدی هستیم. همچنین در استان ما نفت و گاز و پتروشیمی جایگاه ویژه‌ای دارد تا جایی که استان بوشهر به‌عنوان پایتخت انرژی ایران شناخته می‌شود. دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر در این بخش نیز برنامه دارد و تفاهمنامه‌ای با سازمان منطقه ویژه انرژی پارس‌جنوبی منعقد کرده‌ایم. این تفاهمنامه در بحث ایجاد زیرساخت‌های آموزشی در منطقه، توسعه رشته‌های مرتبط با نفت و گاز و پتروشیمی و... است.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر درباره دیگر مزیت استان توضیح داد: «مزیت دیگر استان، بحث نیروگاه اتمی و انرژی هسته‌ای است. با توجه به اینکه دو نیروگاه دیگر در استان بوشهر ساخته خواهد شد، این نیروگاه‌ها می‌توانند هم در موضوع تامین آب شرب و کشاورزی و هم در تهیه برق مورد نیاز کشور تاثیرگذار باشند. ما در این عرصه نیز ورود کردیم تا هم ارتباط با صنعت را گسترش دهیم و هم بستری برای مهارت‌افزایی دانشجویان و درآمدزایی باشد.» بندرعباس ساخت آب‌شیرین‌کن خورشیدی توسط واحد بندرعباس مهدی باقری، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس در این رابطه می‌گوید: «مشکلاتی که در خلیج‌فارس و دریای عمان وجود دارد بسیار زیاد هستند؛ چراکه این دریا به آب‌های آزاد و اقیانوس‌ها راه دارد و مسیر تردد سایر کشورها نیز هست، اما این دو مشکل سال‌هاست که به معضل تبدیل شده که استان و کشور را درگیر کرده است.» او ادامه داد: «آلودگی دریای عمان و خلیج‌فارس یک چالش اساسی است و با توجه به اینکه 14 آب‌شیرین‌کن فعال در استان ما وجود دارد و این آب‌شیرین‌کن‌ها پسماند‌هایی دارند و چون از تکنولوژی‌های قدیمی‌تر استفاده می‌کنند، باعث ایجاد آلودگی‌های بیشتر در دریا می‌شوند، از طرفی این استان چالش دومی هم دارد و آن آلودگی استان است که هم به‌نوعی محیط دریا را خراب کرده و هم محیط‌زیست استان را تحت‌الشعاع قرار داده است.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس در ادامه تاکید کرد: «راهکارهایی که واحد بندرعباس تا الان پیگیری کرده خوشبختانه مطلوب بوده و نتیجه مثبتی به‌دنبال داشته است. این واحد با داشتن بیش از 10 رشته در حوزه‌های شیلات، محیط‌زیست و علوم دریایی از کارشناسی تا دکتری فعالیت مستمری دارد و توانسته اعضای هیات‌علمی سطح بالایی را جذب کند که این افراد دارای مقالات کاربردی فراوانی هستند و توانسته‌اند ویژگی‌های دریایی را به‌خوبی شناسایی و از آن بهره‌برداری کنند. از طرفی نگاه ویژه دانشگاه آزاد اسلامی به حل معضلات کشور در دوران مدیریت جدید نشان از اهمیت موضوع برای مدیران این دانشگاه دارد به‌طوری که برای حل معضل دریا روز گذشته گردهمایی‌ای با عنوان حل معضل دریا برگزار کردند.» او با اشاره به جزئیات این گردهمایی افزود: «در این جلسه همه واحدهایی که به‌نوعی به دریا ارتباط دارند، حضور داشتند و اقداماتی را که برای حل مشکل منطقه خودشان انجام داده بودند با دیگر واحد‌ها در میان گذاشته و برای مدل‌سازی دیگر مناطق بحث و گفت‌وگو کردند.» باقری گفت: «واحد بندرعباس برخی از اعضای هیات‌علمی را مامور کرده است تا با سازمان محیط‌زیست استان هرمزگان فعالیت کنند و برای حل مشکلات دریا راهکار ارائه دهند که موفقیت‌های خوبی را نیز کسب کرده‌اند و آن‌طور که مقالات و طرح‌های پژوهشی این اساتید نشان می‌دهد، تقریبا مشکلات دریای عمان و ساحل بندرعباس تحت کنترل این اساتید است.» او اضافه کرد: «ما در واحد برای آنکه دانشجویان را نیز درگیر این فعالیت کنیم از شرکت‌های دانش‌بنیان و مرکز رشد هم خواسته‌ایم با ارائه طرح در موضوع دریا مشارکت داشته باشند که خوشبختانه دو شرکت دانش‌بنیان ما توانستند ابتدا یک آب‌شیرین‌کن خورشیدی را طراحی و تولید کنند که معایب نمونه مشابه را نداشته باشد و همچنین در تولیدی دیگر قایق‌های خورشیدی و هیبریدی را نیز ساخته‌اند که نمونه اولیه به آب انداخته و آزمایش هم شده است که منتظر تامین اعتبار طرح هستیم.» او در پایان در پاسخ به اینکه آیا سرمایه‌گذاری از خارج مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی برای همکاری با شما اعلام آمادگی کرده یا خیر، گفت: «کشتی‌سازی ایران یکی از مشتاقان همکاری با دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس است چون شناورهای سبک و سنگینی دارد که برای کم‌هزینه‌کردن و از بین بردن آلودگی‌های این شناورها به‌دنبال راه‌حل هستند و بناست که بخشی از تامین مالی طرح‌های دانشگاه از این طریق کسب شود.»∎​