صاحب‌خبر - مجید حسین زاده- 13 شهریور 1395 بود که رهبر انقلاب در اجرای بند یک اصل 110 قانون اساسی، سیاست های کلی خانواده را که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده بود به رؤسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، ابلاغ فرمودند. تا امروز بیش از 25 ماه از آن زمان گذشته است و شاید بتوان ادعا کرد تا همین چند روز قبل، چندان حرکت منسجمی در این حوزه انجام نشده است. با این حال، اولین کنگره ملی خانواده 25 و 26 مهر با هدف هم‌افزایی میان فعالان حوزه خانواده در زمینه‌های علمی و اجرایی در مجتمع فرهنگی آدینه تهران برگزار شد که در ادامه، گزارش خراسان از این کنگره ملی را می خوانید. شناسایی 10 هزار فعال حوزه خانواده در کشور اولین کنگره ملی خانواده با همت بنیاد ملی خانواده، شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت کشور و قوه قضاییه با حضور جمعی ازفعالان مردمی حوزه خانواده از سراسر کشور از ساعت 9 صبح چهارشنبه گذشته آغاز به کار کرد. مدیرعامل بنیاد ملی خانواده به عنوان اولین سخنران در افتتاحیه این کنگره، ضمن خوش آمد به مهمانان و با تاکید بر این که وضعیت خانواده ایرانی نسبت به شان فرهنگی‌اش مناسب نیست، گفت: «برای حل معضلات این نهاد نیازمند حضور مردمی هستیم. هرجا در حوزه خانواده و تحکیم آن موفق بوده‌ایم مردم به کمک حاکمیت آمده‌اند. باید چالش‌های خانواده ایرانی را یک بار برای همیشه برطرف کنیم. این امر نیازمند هم‌افزایی میان سازمان‌های غیردولتی است.» در ادامه «فضه سادات حسینی»، دبیر علمی کنگره ملی خانواده نیز با اشاره به اهمیت و جایگاه خانواده در دین اسلام و نظام مقدس جمهوری اسلامی یادآور شد: «در مسئله قانون گذاری و سیاست‌گذاری برای این نهاد اجتماعی کاستی وجود ندارد.» وی گفت: «مقام معظم رهبری در سال 1396 قوانین خانواده را مطرح کرد و این قوانین به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید و در این زمینه در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت هم تاکید شده است.» دبیر علمی کنگره ملی خانواده گفت: «برای برگزاری این کنگره، حدود 10 هزار فعال حوزه خانواده شناسایی و از این میان حدود 700 فعال عرصه خانواده در زمینه‌های گوناگون به کنگره ملی خانواده دعوت شده اند.» سخنرانی رئیس جوان سازمان تبلیغات ویژه ترین مهمان افتتاحیه اولین کنگره ملی خانواده، حجت الاسلام محمد قمی، رئیس جوان سازمان تبلیغات اسلامی بود. وی با اشاره به این که اگر به خانواده‌ها الگوی هویتی عرضه نکنیم ناموفق خواهیم بود، گفت: خداوند برای پیشبرد اراده الهی در زمین بر موضوع خانواده حساب ویژه ای بازکرده است. از دیگر سخنرانان افتتاحیه، کمال اکبری معاون مشارکت‌های اجتماعی سازمان امور اجتماعی وزارت کشورو سیداحمد عبودتیان، مدیرکل بنیاد فرهنگی قرارگاه خاتم الاوصیاء بودند که هر کدام دقایقی درباره جایگاه و اهمیت توجه به خانواده نکاتی را مطرح کردند. نقاط قوت در اولین کنگره گرد هم آوردن بیش از 700 فعال در حوزه خانواده که برای اولین بار در کشور رخ داد، همچنین بنابر ادعای برگزارکنندگان، شناسایی 10 هزار فعال در حوزه خانواده شامل اشخاص حقیقی و موسسات مردم نهاد در این حوزه و خبر تشکیل یک بانک اطلاعات ملی قابل توجه از این افراد ازجمله مهم ترین اتفاقات مثبت این کنگره محسوب می شود.در این همایش 9 ارائه با حضور استادان مطرح درباره پنج محور ازدواج، طلاق، اقتصاد خانواده، فرزندآوری و تربیت فرزندان برگزار شد. در خور ذکر است که پنل ها در جلساتی دو ساعته به همراه پرسش و پاسخ با حضور چند مسئول، کارشناس و فعالان حوزه خانواده برگزار شد. تعدادی از استادان و مسئولان شرکت کننده در این پنل ها عبارت بودند از: «دکتر «عادل پیغامی» عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع)، «علی محمد زنگانه» مدیرکل پیشگیری‌های فرهنگی و اجتماعی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه، «سیدحسن موسوی چلک» رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، محمدباقر عباسی مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور و ... ». جلساتی که سطح علمی و آماری قابل توجهی داشت و شرکت کنندگان از این لحاظ، راضی به نظر می رسیدند. در ضمن رعایت نظم در برگزاری پنل ها، برخورد مناسب با شرکت کنندگان، در دسترس بودن دبیر و مدیران کنگره و پاسخ دادن آن ها به سوالات شرکت کنندگان از دیگر نقاط قوت این کنگره بود. آسیب ها و نقاط ضعف چهار هدف اصلی از برگزاری این جشنواره که در سخنرانی ها و سایت این کنگره، ذکر شده بود عبارت اند از: ایجاد شبکه ارتباطات هم‌افزای فعالان مردمی حوزه خانواده در سراسر کشور، معرفی الگوها و ایده‌های برتر در حوزه خانواده، ارتقای دانش و توانمندی‌های تخصصی در موضوع خانواده و سیاست‌گذاری و تعیین خط‌مشی ملی در حوزه خانواده. آن چه که در این جشنواره بیش از همه به چشم آمد، هدف ارتقای دانش شرکت کنندگان بود و همین مسئله با اعتراضات بعضی شرکت کنندگان همراه شد. توقع بسیاری از شرکت کنندگان، ایجاد شبکه ارتباطی برای پیشرفت در کارشان بود که در این کنگره دو روزه، فقط یک ساعت به نشست صمیمانه فعالان حوزه خانواده گذشت. نشستی که با وجود اصرار مجری برای طرح مشکلات و موضوع نشست، به خاطر صحبت های برخی درباره موضوع چند همسری به حاشیه رفت و نفرات بعدی مقداری از وقت شان را به اظهار نظر درباره این موضوع پرداختند. به جز این نشست و هم اندیشی اعضای فعال چند استان از جمله خراسان رضوی که به صورت خودجوش انجام شد، تلاشی برای شبکه سازی در این همایش به چشم نیامد. در موضوع معرفی الگوهای برتر هم به جز چند موسسه شناخته شده که صحبت های آن ها هم کمتر رنگ و بوی اجرایی داشت، اتفاق دیگری در این باره رخ نداد. نکته جالب درباره سیاست گذاری که از مهم ترین اهداف این کنگره بود، این که برای اختتامیه حتی یک بیانیه یا یک جمع بندی ساده هم ارائه نشد تا بتوان خروجی آن را به گوش مسئولان عرضه کرد که البته همین مسئله با واکنش مجری برنامه هم روبه رو شد. ضمن این که بسیاری از شرکت کنندگان به صرف تئوری پردازی و نه ارائه راهکارهای اجرایی در این همایش اعتراض هایی داشتند و معتقد بودند که باید با یک برنامه ریزی بهتر برای به ویژه شناساندن شرکت کنندگان در این همایش به یکدیگر و استفاده از تجربیات شان، قدم های موثرتری برداشته می شد. و اما حاشیه های اولین کنگره * 9 پنل برگزار شده در این همایش در چهار بازه زمانی برگزار شد ، یعنی امکان حضور در تمامی آن ها فراهم نبود و شرکت کنندگان باید یکی از آن ها را انتخاب می کردند که همین مسئله باعث شلوغ شدن بعضی پنل ها و نبودن جا برای شرکت کنندگان و خلوت ماندن بعضی پنل های دیگر شد. * چند نفر از مسئولان و استادان، بر خلاف تعهدشان برای حضور در پنل ها حاضر نشدند که این موضوع با اعتراض شرکت کنندگان همراه شد. * در پایان نشست فعالان حوزه خانواده، فردی که خودش را رئیس یک مرکز مطالعات راهبردی معرفی کرد، بدون هماهنگی و در حالی که صدای سالن را قطع و نور را کم کرده بودند به جایگاه رفت و ادعاهایی درباره تخلف های مالی بنیاد ملی خانواده مطرح کرد که قرار شد صبح روز بعد به این ادعا پاسخ داده شود اما این اتفاق نیفتاد. * اختتامیه که قرار بود از ساعت 15 تا 17:30 روز پنج شنبه ادامه داشته باشد، به یک باره در ساعت 16:30 با اعلام و هشدار به حاضران برای تخلیه فوری سالن ناتمام ماند که برخی شرکت کنندگان از این مسئله دلخور شدند چراکه اطلاع رسانی دقیقی درباره علت این ماجرا و حادثه داده نشد و سپس به مهمانان اعلام شد که کنگره به پایان رسیده است! مدیر عامل بنیاد ملی خانواده در گفت و گو با خراسان: برگزاری این کنگره قدم اول بود رضا رویت، مدیرعامل بنیاد خانواده در گفت و گو با خبرنگار خراسان درباره این که از چهار محور و هدف کنگره، تنها یک محور ارتقای دانش فعالان حوزه خانواده به چشم آمد، می گوید: «به طور مثال درباره شبکه شدن باید بدانید که این مسئله اولا به شناسایی نیاز دارد و سپس باید افراد و سازمان ها توانمندی های شان مشخص شود. همان طور که گفتیم در این کنگره، 10 هزار فعال را شناسایی کردیم و سپس هفت هزار تماس با این ها داشتیم و 700 نفر را به کنگره دعوت کردیم که در خدمت شما به عنوان نماینده روزنامه خراسان به خاطر اهمیتی که به حوزه مسائل خانواده می دهید، بودیم. این شبکه سازی شاید چندین سال طول بکشد اما به شدت پیگیر ادامه این مسیر هستیم. من بارها در این کنگره اعلام کردم که این تازه شروع کار ما بود و این قدم اول ماست. حالا و از این به بعد دبیرخانه دایمی شکل گرفته و اصولی تر پیگیر مسائل حوزه خانواده خواهیم بود.» او درباره راه اندازی مجمع ملی خانواده که قولش را در اختتامیه این همایش داد، می افزاید: «پیش نویسی برای راه اندازی مجمع ملی خانواده شروع شده و برای ثبت آن با وزارت کشور هماهنگ شده است و ان شاءا... برای چند ماه آینده ثبت خواهد شد.» او در پایان می گوید: «مسائل و مشکلات مجموعه های مردمی با گفت و گوهای متقابل و برگه های نظرسنجی توزیع شده بین آن ها، شناسایی شده و به زودی دسته بندی خواهد شد و برای رفع این مشکلات، پیگیر خواهیم بود.»∎​