به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت (مفدا)، دکتر محمدرضا فراهانی در جمع اعضای حقوقدان کمیته‌های ناظر بر نشریات دانشگاهی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، گفت: اگرچه قانون را باید اجرا کنیم اما قانون دست ما را در نگاه به موضوعات در حداقل‌ها و حداکثرهایی باز گذاشته است.

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت گفت: نشریات در حوزه فعالیت‌های دانشجویی برای ما دارای اهمیت بسیاری است و جایگاه مهمی دارد زیرا اعتقاد داریم اندیشه ‌رزی از مطالعه و قلم زدن شروع می‌شود و بر این اساس اصحاب نشریات و رسانه قشری فرهیخته محسوب می‌شوند.

وی به جایگاه نشریات در فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها اشاره کرد و افزود: در دانشگاه اگر نشریات قوی باشند و در تراز آئین‎نامه‎های جمهوری اسلامی قلم بزنند؛ نشان دهنده رشد و پویایی در دانشگاه هستند و بر این اساس معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت برای مبحث مهم نشریات، در دانشگاه‌ها وقت زیادی گذاشته و سرمایه‌گذاری کرده است.

فراهانی به میزان توجه دانشگاه‌های علوم پزشکی در حوزه نشریات اشاره کرد و ضمن موفق دانستن برخی از دانشگاه‌ها در این زمینه، به تفاوت‌های موجود در این حوزه در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور پرداخت. 

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت به مقررات وضع شده در حوزه نشریات دانشگاهی اشاره کرد و اظهار داشت: مقرراتی در شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارتین تصویب شده است که نشریات دانشجویی بر اساس آن مجوز انتشار می‌گیرند. بحث نشریات نیز به نحوی است که از طرفی باید حقوق صاحبان نشریات و اصحاب رسانه را دنبال کند و از سوی دیگر حقوق حاکمیت و شخص ثالثی را که نشریات ممکن است در خصوص آن‌ها اقدام به قلم زدن کنند را حفظ کند.

وی حوزه نشریات کل کشور و نشریات دانشجویی را در طول عمر ۴۰ ساله انقلاب بسیار پر تنش دانست و بیان داشت: نظاماتی که در خصوص نشریات دانشجویی طراحی شده است دارای یک عضو حقوقدان است و از طرف دیگر نیز قانون وضع می‌شود تا حقوق ذی نفعان را حفظ کند؛ بنابراین هر قانونی که تصویب می‌شود ذی نفعانی دارد و یا محدود کننده اختیاراتی برای آحاد جامعه است؛ بنابراین هنگامی که یک حقوق دان داخل شورای ناظر و یا کمیته‌های ناظر بر نشریات دانشگاهی می‌شود، وظیفه دارد که اجرای قانون را رصد کند.

فراهانی اضافه کرد: اگر قانون کاملا اجرا شود، همه ذی نفعانی که بر اساس قانون حقی برای آن‌ها در نظر گرفته شده است به حقوق خود می‌رسند و بر همین اساس است که نقش اعضای حقوقدان کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در دانشگاه‌ها نقشی کلیدی محسوب می‌شود.

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت به اعضای شورا و کمیته‌های ناظر بر نشریات دانشگاهی اشاره کرد و ضمن انتقاد از مسلط نبودن برخی از این افراد به آئین نامه‌ها و دستورالعمل‌های نشریات دانشگاهی گفت: گاه می‌بینیم دانشجویان برای این که بتوانند حقوق خود را در حوزه نشریات دریافت کنند، از اعضای کمیته و شوراهای ناظر بر نشریات دانشگاهی، بر آئین نامه‌ها و قوانین و مقررات نشریات دانشجویی مسلط تر هستند.

وی با بیان این که بر اساس پیش بینی قانون، معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت در هر دانشگاهی منتخبین سردبیران و مدیران مسئول را عضو کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی کرده است، خاطر نشان کرد: نمایندگان نشریات دانشجویی، عضو کمیته مرکزی ناظر بر نشریات وزارت بهداشت هستند و بر همین اساس طراحی خانه نشریات از سوی وزارت بهداشت برای فعالان نشریات دانشجویی در دانشگاه‌ها دیده شده است.

فراهانی با بیان این که من عضو گروه‌های دانشجویی کمیته ناظر بر نشریات و خانه نشریات هستم و می‌بینم دانشجویان دقیق مسائل حقوقی را رصد می‌کنند، بیان داشت: شاید بتوان گفت میانگین دانش دانشجویانی که از سوی مدیران مسئول نشریات دانشجویی انتخاب شده‌اند بعضا از اعضای کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی در دانشگاه‌ها بیشتر است.

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت به آرای بدوی و تجدید نظری اشاره کرد که به دلیل ناعادلانه بودن مورد شکایت قرار می‌گیرند و با اشاره به این که این آراء در کمیته مرکزی ناظر بر نشریات وزارت بهداشت بررسی می‌شود، گفت: گاه در این موارد مشاهده می‌شود که رأی صادر شده حقوقی نیست و بر  همین اساس تمام تلاش ما این است که مراقب باشیم رأی‌هایی که صادر می‌شود، سیاسی نباشد.

رئیس شورای مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی وزارت بهداشت ادامه داد: وظیفه ما مهار دخل و تصرف‌ها و اعمال فشارهایی است که در حوزه سیاسی و دیگر حوزه‌ها بر نشریات می‌شود و باید کاملا مطابق قانون و آنچه که در اختیار داریم و نه بر اساس دستورات شفاهی و خاص برخی افرادی که صاحب قدرت هستند، عمل کنیم.

وی به فرموده امام (ره) در خصوص این که رعایت قانون رعایت شرع نیز است، اشاره کرد و اظهار داشت: گاه در برخی دانشگاه‌ها آراء سستی صادر می‌شود و معمولا این سؤال همیشه به وجود می‌آید که چگونه برخی نشریات را بر اساس موارد غیر منطقی محکوم و برای این موارد حکم‌های سنگین بسته می‌شود؟

فراهانی وظیفه حقوقدانان عضو در کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی در دانشگاه‌های علوم پزشکی را مراقبت از اعمال احکام نادرست در خصوص نشریات دانشگاهی دانست و بیان داشت: اگر افراد حقوقدان مسلط در حوزه نشریات دانشگاهی وجود داشته باشند، شاهد این گونه احکام سخت گیرانه و غیر منطقی در برابر اشتباهات جزئی و غیر تعمدی نشریات دانشگاهی نخواهیم بود.

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با بیان این که جایگاه حقوقدان در نشریات دانشگاهی دارای اهمیت بسیاری است، به جلسات شورای مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی وزارت بهداشت اشاره کرد و گفت: در این شورا به محض این که موضوعی مطرح می‌شود تمامی نگاه‌ها به سمت حقوقدان است که به لحاظ حقوقی پاسخ را تعیین کند.

وی با بیان این که اعضای حقوقدان کمیته‌های ناظر بر نشریات دانشگاهی در دانشگاه‌های علوم پزشکی شاید به ظاهر یک رأی داشته باشند اما به لحاظ صلاحیت حرفه‌ای باید تأثیری بیش از یک رأی داشته باشند، افزود: حوزه معاونت فرهنگی و دانشجویی به نوعی حرکت در میدان مین است و از هر طرف بر روی این حوزه فشار است. این حوزه تنها معاونتی است که کسی از آن تعریف نمی‌کند؛ زیرا گروه‌های سیاسی و جناح‌های مختلف دوست دارند که این معاونت هر آنچه آنها می‌گویند را انجام دهد؛ اما اگر بخواهیم بر اساس عدل و انصاف عمل کنیم نمی‌توانیم همه را راضی نگه داریم.

فراهانی ضمن تشکر از اعضای حقوقدان کمیته‌های ناظر بر نشریات دانشگاهی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، گفت: شما می‌توانستید این مسؤولیت را نپذیرید؛ زیرا برای شما منافعی ندارد اما با این وجود به حوزه فرهنگ کمک کرده‌اید و این جای تشکر دارد.

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با تأکید بر این که شما باید با استدلال‌های قوی خود در کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی دانشگاه‌های علوم پزشکی، محوریت داشته باشید، خواهان حفظ نقش بسیار اساسی حقوقدانان در حوزه نشریات دانشگاهی شد و اظهار داشت: شما باید با استدلال‌های قانونی راه صواب را به همه نشان دهید زیرا مبنای همه تصمیمات قانون است، اما اگر قانون خوب فهم نشود به بخشی از ذی نفعان ضرر وارد می‎کند.

وی با اشاره به عدم شفافیت قانون در نحوه مجازات نشریات متخلف، گفت: برخی قوانین دارای صراحت بالایی هستند و شفاف است اما برخی قوانین برای برخورد کف و سقفی را مشخص کرده است و می‌شود نسبت به آن تفسیر کرد. با توجه به این که هدف ما فعالیت دانشجویان در حوزه‌های مختلف فرهنگی است و دانشجویان نیز در دانشگاه به دنبال استقلال بعد از پایان تحصیل هستند و دانشگاه به نوعی دوران گذار برای این دانشجویان محسوب می‌شود؛ بنابراین در تصمیماتی که در صورت تخلف نشریات می‌گیریم می‌توانیم، تخفیف قائل شویم.

رئیس شورای مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی وزارت بهداشت افزود: ما باید به سمت تفاسیری برویم که وسعت نظر ما را نشان می‌دهد و در مواردی که می‌خواهیم برخورد کنیم همان گونه که بچه ای را که تلاش برای راه رفتن دارد و چندین بار زمین می‌خورد را تنبیه نمی‌کنیم نباید در برابر اشتباهات دانشجویان در نشریات دانشجویی به دنبال مچ گیری باشیم، بیانیه بزنیم و بخواهیم تند برخورد کنیم.

وی افزود: اگرچه قانون را باید اجرا کنیم اما قانون دست ما را در نگاه به موضوعات در حداقل‌ها و حداکثرهایی باز گذاشته است. تفاسیر ما نیز در شورای مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی وزارت بهداشت کمک به این امر است.

فراهانی در بیان تحلیلی خود از وضعیت موجود فعالیت دانشجویان در دانشگاه‌ها بر اساس سؤال یکی از اعضای کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور که مشارکت دانشجویان در دانشگاه‌ها را در گذشته بسیار گسترده‌تر می‌دانست، گفت: بر اساس تحلیل من، کل مقررات که در ۳۰ سال گذشته در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده است و ما در حال اجرای آن هستیم قوانین و آئین نامه‌های محدود کننده است.

 رئیس شورای مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی وزارت بهداشت به دوران دانشگاهی خود اشاره کرد و گفت:من عضو انجمن اسلامی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به همراه دکتر هاشمی و دکتر دارابی بودم. در آن زمان برای این که سخنرانی را به دانشگاه بیاوریم از کسی اجازه نمی‌گرفتیم، اما اکنون دانشجو باید از یک هیأت سه نفره رضایت بگیرد و کلی دوندگی کند.

وی به شرایط دانشجویان در دانشگاه‌ها در اوایل انقلاب اشاره کرد و یادآور شد: دانشجویان آن زمان آزادی عمل بسیاری داشتند که نتیجه آن عملکرد جوانان در دوران جنگ و هشت سال دفاع مقدس شد که تنها یکی از نتایج آن دکتر هاشمی است که آن زمان ۲۲ سال سن داشت و مسؤول مهندسی جبهه و جنگ کل کشور بود.

فراهانی ادامه داد: در حال حاضر مقام معظم رهبری بر اجرای کرسی‌های آزاد اندیشی در دانشگاه‌ها تاکید دارند و رئیس جمهور بر داشتن دانشگاه‌های امن نه امنیتی، اما این موارد آیا در دانشگاه‌های کشور محقق شده است؟

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت خاطر نشان کرد: برای ایجاد شور و نشاط دانشجویی که مد نظر است باید در ابتدا فضا را محیا کرد و این با بهبود فضای دانشگاه‌ها ممکن می‌شود. داشتن تحمل، مدارا و آئین گفتگو از شاخصه‌های مهم رسیدن به این مهم است اما ما آئین گفتگو را حتی در خانواده‌های خود نمی‎دانیم.

بر مبنای قانون در هر دانشگاه یک کمیته متشکل از ۹ نفر مسؤولیت حمایت، نظارت و صدور مجوز انتشار نشریات دانشگاهی را بر عهده دارند که یکی از این افراد حقوق‌دان آشنا به موضوعات حقوقی است.