سایپا ۱۵۱ پروژه‏ای جدید در سایپاست و بر اساس گفته‏‌های دست‏ اندر‏کاران این پروژه اشتراکی با پروژه‏ سال‏های قبل سایپا ندارد و طرح به کلی از پایه مورد بازنگری قرار گرفته است. پلت‏فرم به‌سازی شده X۱۰۰ جایگزین پلت‏فرم مشترک با پراید‏های نسیم و صبا شده و امکاناتی به مجموعه این وانت افزوده شده‏ اند تا با استاندارد‏های زمان عرضه که تابستان سال آینده در نظر گرفته شده، تطبیق داشته باشند. در طراحی کلی این خودرو حدود ۶۵ درصد قطعات بدنه نسبت به نسخه‏‌های سواری پلتفرم X۱۰۰ تغییر کرده‏ اند و قرار است این قطعات جدید از سال آینده به صورت انبوه در شرکت‏های تابعه سایپا به تولید برسند.

مطمئنا به عنوان یک ایرانی با شنیدن نام وانت پیش از هر چیز نیسان جونیور یا همان نیسان‏‌های آبی در ذهنمان تداعی می‌‏شود؛ یا در بدترین حالت وانت‏ پیکان (باردو) را در ذهنمان مجسم می‏‌کنیم که پذیرایی یک و نیم تن بار است و تقریبا کف آن در یک میلیمتری زمین قرار دارد.

متاسفانه در چنین تصوراتی هیچ‏گاه استاندارد‏ و کلاس‏ بندی‏‌های جهانی را در نظر نمی‏‌گیریم و تنها به آنچه دیده‏ ایم، اکتفا می‌‏کنیم.

سایپا ۱۵۱ در واقع نسخه وانت مدل ۱۳۱ این شرکت است که از ستون A. این خودرو به عقب، کاملا دستخوش تغییر شده است. زاپاس در پشت صندلی سرنشین جلو تعبیه شده و داشبورد و طراحی کلی اتاق همانند دیگر اعضای خانواده پلت‏فرم X۱۰۰ و محصولات فعلی این شرکت با طرح جدید در نظر گرفته شده است. تنها تغییری که در اتاق نسبت به نسخه سدان می‏توان مشاهده کرد، تطبیق ابعاد و طراحی پوشش سقف است که تغییر یافته و دیگر نمی‏توان تفاوتی بین این مدل و مدل سدان را مشاهده کرد.

نیمی از تغییرات این خودرو در مقایسه با نسخه‏‌های سدان به سیستم‏های فنی شامل ترمز، سیستم تعلیق و گیربکس مربوط می‏شود و نیمی دیگر به تغییرات عمده صورت گرفته برای نصب و طراحی محل بار. طراحی نمای عقب این وانت به هیچ وجه شما را یاد پراید یا دیگر محصولات سایپا نمی‏ اندازد؛ طرحی جدید با چراغ‏های عمودی و کشیده که پیش‏تر در وانت تندر‏۹۰ مشاهده شده بود. سپر عقب نسبتا کوتاه طراحی شده، اما در کل طرحی ساده و در عین حال زیبا دارد و در نسخه پروتوتایپی که ما ملاقات کردیم، جنس پلاستیک آن کمی خشک و شکننده بود که مطمئنا در نسخه تولیدی اینگونه نخواهد بود و قرار است به صورت سه تکه و ترکیبی از پلیمر و فلز باشد.

برای بازکردن در کوچک قسمت بار نیازی نیست مانند وانت‏های دیگر دو قفل مکانیکی را آزاد کنید بلکه دستگیره‏ای مانند دستگیره در برای آن تعبیه شده که با باز کردن آن، در محل بار به سادگی باز و بسته می‏شود. حجم باک همانند نسخه سدان ۳۷ لیتر است، اما محل باک خودرو به کمی جلوتر از محل بار تغییر مکان داده و محل در باک نیز به نزدیک در راننده تغییر یافته است.

مسئولین پروژه سایپا ۱۵۱ اعلام کرده‏ اند که این خودرو قطعا با قوی‏ترین و به روز‏ترین پیشرانه پلت‏فرم X۱۰۰ یعنی موتور جدید با قابلیت یورو ۴ با توان بالاتر از موتور‌های موجود به بازار عرضه خواهد شد. نوع CNG سوز این خوردو نیز در فاز دوم با وزن خالص ۹۸۵ کیلوگرم روانه بازار خواهد شد. ظرفیت بار این مدل با توجه به وزن مخزن ۳۸۰ کیلوگرم یعنی ۸۰ کیلوگرم کمتر از مدل بنزینی اعلام شده است.

 وزن خالص وانت سایپا ۱۵۱ در نوع بنزینی ۹۰۰ کیلوگرم است که ۵۴۰ کیلوگرم آن روی چرخ‏های جلو و ۳۶۰ کیلوگرم نیز روی چرخ‏های عقب قرار دارند و توزیع وزن به صورت (۶۰/۴۰) صورت گرفته است. حداکثر وزن مجاز قابل تحمل در قسمت بار این وانت ۴۶۰ کیلوگرم اعلام شده که سایپا ۱۵۱ را در دسته وانت‏های ۰.۵ تنی قرار می‏‌دهد. وانت پیکان اصلی‏‌ترین رقیب این خودرو در ایران با ظرفیت بار استاندارد حدود ۸۰۰ کیلوگرم به بازار معرفی شد و یک کلاس بالاتر از سایپا ۱۵۱ قرار می‌‏گیرد. به هر حال سایپا ۱۵۱ نیز وانتی است که در کلاس خود ظرفیت بار استانداردی دارد و به مشتریانی چشم دوخته که قصد ندارند چشم‏ بسته و بدون تفکر هر باری را روی دوش آن قرار دهند، اما متاسفانه با نگاهی به فرهنگ مردم کشورمان درمی‌‏یابیم که در نظر گرفتن چنین حجم باری می‏‌تواند مشکل ایجاد کند، زیرا برخی افراد بدون در نظر گرفتن حجم و وزن بار می‏توانند باعث ایجاد مشکلات فراوان شوند.

لاستیک‌‏های این خودرو همانند نسخه سدان با ابعاد ۱۶۵/۷۰R۱۳ در نظر گرفته شده و توانایی حمل حداکثر بار ۸۱۰ کیلوگرم را داراست، بنابراین وزن کلی قابل تحمل خودرو با در نظر گرفتن وزن خودرو، سرنشینان و بار می‏تواند حداکثر به ۱۵۱۰ کیلوگرم برسد. اما برای ایجاد قابلیت بارگیری و همچنین استاندارد‏سازی این خودرو به عنوان وانت، برخی بهسازی‏ها نظیر تقویت شاسی و سیستم تعلیق عقب باید در دستور کار سایپا قرار می‏گرفت لذا مسئولان این پروژه تصمیم گرفتند در عقب سیستم تعلیق میله پیچشی با فنر‏لول این خودرو را برای تحمل ظرفیت بار بیشتر به اکسل صلب تغییر دهند. همچنین به‌سازی‏های در بخش شاسی زیر محل بار صورت گرفته و آزمایش با ظرفیت بار‏های مختلف آن انجام شده تا شاهد اتفاقی همانند پیکان‏وانت‏ها که در طولانی مدت زیر آن‌ها حالتی قوس‏دار به خود می‏‌گرفت، نباشیم. سیستم تعلیق در جلو نیز همچنان از نوع مک‏فرسون به همراه فنر لول است و تنها چند بازنگری ساده در آن صورت گرفته است.

 دو اسطوره دنیای کوچک وانت‌ ها در ایران یعنی پیکان وانت وانت نیسان هر دو دیفرانسیل عقب هستند و در علم طراحی خودرو‏های کار نیز خودرو‏های دیفرانسیل عقب کارایی به مراتب بهتری نسبت به خودرو‏های دیفرانسیل جلو در کلاس تجاری دارند، اما مهندسان سایپا برای اصلاح این مشکل به فکر افتادند. آنچه سایپا برای وانت ۱۵۱ نیاز داشت افزایش گشتاور سر چرخ‏های جلو بود. مهندسین سایپا در این زمینه تنها ضریب دنده نهایی را از ۳.۷۷۸ به ۴.۳۷۵ ارتقا داده‌‏اند. این ضریب در واقع برابر با ضریب دنده خروجی گیربکس ضرب در ضریب دیفرانسیل است که در نهایت تاثیر خود را روی تمامی دند‌ها می‏‌گذارد، بنابراین با این تغییر مهم می‌‏توان انتظار افزایش میزان گشتاور (عامل کشش) در سر چرخ‏ها را داشت.

سایپا ۱۵۱ فرزند پلت‏فرم X۱۰۰ سایپاست. از جمله تغییرات ایجادشده در این پلتفرم که در وانت ۱۵۱ نیز اعمال شده می‏توان به لایه محافظ پشت موتور (فایرول)، تقویت ستون‏های جانبی و در‏ها اشاره کرد. با حذف نیمه انتهایی و طراحی اتاق بار، مهندسین طراح ۱۵۱ لایه‌‏های محافظی را برای بخش‏های جانبی و عقب محفظه بار نیز در نظر گرفته‌‏اند. این خودرو همچنین به زعم مسئولان سایپا اولین وانت داخلی است که می‏‌تواند آزمایش‏های تصادف از روبه‌رو و بغل را با موفقیت پشت سر بگذارد. طراحی کابین همانند دیگر محصولات پروژه X۱۰۰ با قابلیت نصب دو کیسه هوا برای دو سرنشین انجام شده است. سیستم ترمز ABS نیز به صورت استاندارد روی این خودرو نصب خواهد شد. مطمئنا سیستم ترمز یک خودرو وانت با بیش از ۴۶۰ کیلوگرم بار باید با سیستم ترمز یک خودرو سواری با ۴ سرنشین متفاوت باشد تا بتوان از توقفی ایمن آسوده خاطر بود. مسئولان پروژه ۱۵۱ در سایپا به همین منظور تغییرات عمده‏ای را در دیسک، کالیپر‏ها و بوستر ترمز به وجود آورده‏ اند.

در تجربه سواری با یک وانت نمی‏‌توان به دنبال هیجان بود. خودرو پیش روی ما از نظر ابعاد هیچ تفاوتی با نسخه سدان نکرده بود و به عنوان پروتوتایپ سری VP یا خودرویی برای انجام آزمایش‏ها و دریافت مجوز‏های لازم برای تولید بود. 

در پایان یادآور می شویم که کشور‏های عراق، سودان و سوریه نیز به عنوان اصلی‏‌ترین مقاصد صادراتی سایپا ۱۵۱ در نظر گرفته شده‏ اند.

انتهای پیام/