صاحب‌خبر - فرهیختگان: شدت گرفتن نارضایتی‌ها از عملکرد دولت این روزها تنها به پای روحانی و مردان دولتش نوشته نمی‌شود و تبعات آن حامیان اصلاح‌طلب دولت روحانی را هم دربر می‌گیرد؛ این گزاره‌ای است که درباره آن تقریبا نوعی اتفاق نظر میان ناظران وجود دارد و آن‌طور که گفته می‌شود، می‌تواند جریان اصلاح‌طلب را در انتخابات‌های آتی حسابی با دردسر مواجه کند. در این‌باره با علی صوفی، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان به گفت‌وگو نشستیم و تحلیلش را درباره تاثیر کارنامه دولت بر بدنه اجتماعی جریان اصلاحات و پیشنهادات او برای چگونگی مواجهه با این وضعیت جویا شدیم. با توجه به بالا گرفتن انتقادات در جامعه نسبت به عملکرد دولت و افت محبوبیت رئیس‌جمهور، به اعتقاد شما تاثیر این عملکرد و نارضایتی متعاقب آن در بدنه اجتماعی جریان اصلاحات چگونه خواهد بود؟ نارضایتی‌های اجتماعی کنونی تا حد زیادی به عدم ارتباط دولت با مردم برمی‌گردد. هم‌اکنون در حد توهین‌آمیزی به مردم بی‌توجهی می‌شود. به بیان دقیق‌تر، دولتمردان به هیچ وجه خود را در مقابل مردم مسئول و پاسخگو نمی‌‌دانند. در واقع ضعف عملکردی دولت وجود دارد و عدم ارتباط با جامعه هم به آن اضافه می‌شود و در این میان تشدید بحران‌ها و فشارهای خارجی و سیاستگذاری‌های غلط و پنهانی و... نیز مزید بر علت می‌شود. آقای روحانی اخیرا در جمع دانشجویان اعتراف کرد و گفت ما خود، تصمیم گرفتیم قیمت ارز را گران کنیم. من به غلط یا درست بودن این تصمیم کاری ندارم. ممکن است در مقطعی این تصمیم درست باشد، ولی این‌گونه تصمیمات باید با مردم در میان گذاشته شود. آقای روحانی که قائل به رفراندوم است، می‌توانست فرضا این موضوع را به رفراندوم بگذارد. یا آنکه به‌طور واقعی جامعه را توجیه کند که به این دلایل قیمت ارز نباید چنین باشد و ما تصمیم داریم قیمت ارز را بالا ببریم و این افزایش، تبعاتی از جمله گران شدن قیمت‌ها و ایجاد شوک اقتصادی در معیشت مردم را دارد و آن موقع بررسی شود که با چنین اوصافی آیا مردم راضی هستند یا خیر؟ آقای روحانی به اندازه‌ای نسبت به مردم بی‌اعتنا است که حتی حاضر نشد قبل از چنین تصمیمی آن را با مردم در میان بگذارد. او با اقتصاددان‌ها مشورت نکرد و حتی از تبعات این تصمیم برای مردم نگفت. دولت هم سیاست‌های حمایتی را برای مردم تعریف نکرد و به مردم آرامشی نداد که بتواند این وضع را کنترل کند. آقای روحانی البته در مجلس و صداوسیما این وضعیت را به حوادث دی‌ماه 96 ارتباط داد و هیچ سهمی برای دولت در این رابطه قائل نشد. این تصمیم در یک مقطع حساس گرفته شد، ولی همان‌طور که رئیس‌جمهور در دانشگاه تهران گفت، دولتمردان فکر نمی‌کردند این میزان گرانی به وجود آید و عملا کنترل از دست آنها خارج شد. اینها باعث می‌شود آقای روحانی طبعا نتواند موفق عمل کند و همان‌طور که آقای روحانی هر روز از مردم فاصله می‌گیرد، مردم هم از آقای روحانی فاصله می‌گیرند. آقای روحانی برای تشکیل ستاد انتخابات نیاز به وجود عناصری داشت که بتوانند با اصلاح‌طلبان ارتباط برقرار کنند، لذا ایشان عناصری را که تاثیر منفی بر نگاه اصلاح‌طلبان می‌گذاشت، به حاشیه برد، ولی بعد از پیروزی او برعکس عمل کرد. در واقع همان عناصری که موجب ایجاد نگرانی در اصلاح‌طلبان می‌شدند و هیچ پذیرشی نسبت به آنها وجود نداشت، در حساس‌ترین بخش‌های دولت به‌کار گرفته شدند. این موضوع هم یکی از بزرگ‌ترین ضعف‌های آقای روحانی است. بسیاری از مردم به واسطه حمایت اصلاح‌طلبان از روحانی به او رای دادند. با این عملکرد و شرایطی که ایجاد شده، فکر می‌کنید این وضعیت در کنش‌های سیاسی جریان اصلاحات تاثیرگذار است؟ قطعا روی اعتماد مردم اثر گذاشته است. نسبت به آقای روحانی کاملا مشخص است که مردم دیگر اعتمادی به ایشان ندارند. البته این برای آقای روحانی اصلا مهم نیست، چون ایشان دیگر نمی‌تواند کاندیدا شود و خودشان هم می‌دانند جریانی نیستند که بخواهند در عرصه سیاسی انتخابات سال آینده رقابت با جریانات سیاسی دیگر داشته باشند. ولی برای اصلاحات این‌طور نیست. اصلاح‌طلبان از آقای روحانی حمایت کردند. آنها باید در سیاست‌های خود تجدیدنظر کنند. از سال 92 تا الان به دلیل معذوریت‌هایی که از سوی شورای نگهبان برای اصلاح‌طلبان ایجاد شد، آنها موفق نشدند کاندیدای حداکثری خود را معرفی کنند و مجبور شدند سمت کاندیداهای حداقلی بروند. تبعات این حمایت از کاندیدای حداقلی هم الان کاملا دیده می‌شود. با در نظر داشتن تجربه حمایت از روحانی به‌عنوان یک گزینه غیراصلاح‌طلب ممکن است دوباره این اتفاق تکرار شود و به سمت گزینه حداقلی نظیر لاریجانی بروند؟ الان اصلاح‌طلبان باید در سیاست‌های خود تجدیدنظر کرده و تحت هیچ شرایطی نباید از کاندیداهای حداقلی حمایت کنند. یا حاکمیت اجازه می‌دهد انتخابات آزاد برگزار شود و موانعی که شورای نگهبان در نظر گرفته، از پیش روی آنها برداشته می‌شود و در چنین شرایطی اصلاح‌طلبان می‌توانند رقابت آزاد کرده و هزینه آن را هم پرداخت کنند. این کنش سیاسی به هزینه‌های آن می‌ارزد. با کاندیدای حداقلی نمی‌توان پاسخگوی مطالبات مردم بود، لذا در این‌باره باید با حاکمیت اتمام حجت کرد. یا اینکه اگر نمی‌توانند تکلیف را از خود ساقط کنند، در انتخابات بعدی لیستی ارائه ندهند و مشارکت را به دوره‌های بعدی موکول کنند. استراتژی اصلی اصلاح‌طلبان در حمایت از روحانی این بود که به واسطه حضور او، رفته‌رفته جای پای خود را در حاکمیت محکم‌تر کنند. ماحصل حضور هشت‌ساله آقای روحانی چه بوده؟ فرمایش شما به منزله آن است که نتیجه کنش سیاسی این جریان در هشت سال گذشته این شده که نسبت به قبل عقب‌گرد کنند و کلا از انتخابات کناره بگیرند؟ نتیجه مشخص است. نتیجه را شما می‌بینید. مجلس ضعیف، فراکسیون ضعیف و یک دولت ضعیف که هیچ‌گونه احساس مسئولیتی در قبال رایی که از مردم گرفته ندارد و در مقابل حمایتی که از او شده، از کسانی استفاده می‌کند که به آبرو و اعتبار اصلاح‌طلبان لطمه می‌زنند؛ کسانی که بسیار خوشحال خواهند شد اگر جایگاهی که اصلاح‌طلبان داشتند را از دست بدهند تا بتوانند با معامله با طرف مقابل به بقای خود ادامه دهند. آقای عباس عبدی هم اخیرا مصاحبه‌ای کردند و گفتند اگر همین امروز بخواهد انتخاباتی برگزار شود، با مجموع اقتضائات کنونی، اصلاح‌طلبان گزینه‌ای ندارند. چقدر با این نگاه موافقید؟ بله. من هم این گفته‌ها را تایید می‌کنم. ممکن است گزینه‌ای وجود داشته باشد، ولی کاندیدایی که مورد تایید شورای نگهبان باشد، وجود ندارد. چه بخش از شرایط موجود را به شورای نگهبان نسبت می‌دهید و چه میزان را ناشی از انتخابی که در سال 92 صورت گرفت، می‌دانید؟ طبیعتا همه چیز به شورای نگهبان برنمی‌گردد. چرا همان موقع از آقای عارف به‌عنوان گزینه اصلی اصلاح‌طلبان حمایت نشد؟ آقای عارف به‌عنوان گزینه اصلی اصلاحات نبوده است. ولی اصلاح‌طلب‌تر از آقای روحانی به نظر می‌رسند. بله. ولی هیچ وقت خواسته نشد که ایشان به‌عنوان کاندیدای اصلاح‌طلبان وارد صحنه شوند. ایشان اصلاح‌طلب هستند و معاون اول رئیس‌جمهور بودند، ولی اصلاح‌طلبان در انتخابات 92 کاندیدایی ارائه نکردند و بین دو کاندیدای موجود برای جلوگیری از پیروزی تندروها روحانی را برگزیدند. چرا از همین زاویه از آقای عارف حمایت نشد؟ در آن زمان کمیته‌ای تشکیل دادند و نظرسنجی شد و براساس آن به این نتیجه رسیدند که از آقای روحانی حمایت کنند. در حقیقت رأی روحانی از عارف بالاتر بود و درنهایت از روحانی حمایت به عمل آمد.∎​