فقط گفتند آمده‌ایم تا جاده صاف‌کن ازدواج جوان‌ها باشیم. خیلی‌ها هم استقبال‌کردند. کارشان‌که شروع شد، کرور کرور دختر و پسر، زن و مرد و حتی پیر و نوجوان در آن ثبت نام کردند تا شاید گره بخت‌شان باز شود.
در سایت‌های همسریابی، خبری از مجلس خواستگاری و شیرینی و دسته‌گل نیست. نه
عروس خانمی وجود دارد که با چادر سفید گلدار و دست‌هایی لرزان، سینی چای بیاورد، نه دامادی‌که با صورت سرخ شده از خجالت فنجان چای را بردارد و زیر چشمی عروس را بپاید و نه حتی مادرشوهر و خواهرشوهری که با نگاه‌های خریدارانه عروس و خانواده‌اش و سر و شکل زندگی‌شان را براندازکند. حتی عمه خانم و خان دایی هم نیستند که بعد از گفتن جمله‌ای یا خواندن نیم بند شعری بگوید: «حالا برویم سر اصل مطلب.»
اینجا فقط خودتان هستید، یک رایانه و حداقل 50 سوالی که سایت همسریابی از شما می‌پرسد. سوالات از مشخصات عمومی شما مثل جنسیت، تاریخ تولد ، وضعیت ازدواج، استان و شهرتان شروع می‌شود و بعد به پرسیدن نام و نام خانوادگی، مدرک تحصیلی، معیار ازدواج‌تان، شخصیت، عادت‌های بد و خوب‌تان، محل زندگی، تعداد دوستان، اعتقادات،اهل سیگار و مشروبات الکلی هستید یا نه، می‌رسد.
در مرحله بعد، باید در مورد شغل، میزان درآمد خود و خانواده‌تان توضیح دهید. خانه دارید یا مستاجرید. ماشین دارید یا نه.
در مرحله چهارم، سوالات در مورد مشخصات ظاهری شماست. مثل قد و وزن، رنگ چشم، رنگ مو، رنگ پوست. حتی تیپ‌تان که اسپرت هستید یا مجلسی و رسمی می‌پوشید. سوالات مرحله پنجم، در مورد تحصیلات پدر و مادرتان است.
فرزند چندم خانواده هستید و چند خواهرو برادر دارید. در همین مرحله باید بگویید قصد مهاجرت به خارج از کشور را دارید یا نه. چقدر می‌خواهید مهریه همسر آینده‌تان کنید؟ رسم و رسوم خاصی در خانواده دارید یا خیر.
درمرحلـــــــه ششم، باید مشخصات همسردرخواستی‌تان را به سایت بدهید. از شما می‌پرسد دوست دارید همسرتان در چه محدوده سنی باشد، در کدام شهر زندگی کند، تحصیلاتش چه میزان باشد، بیکار باشد یا شاغل، رنگ پوستش و چشمش چطور باشد، چاق باشد یا لاغر، درونگرا و تودار باشد یا برونگرا و اجتماعی. بعد از این‌که تمام سوالات را جواب دادید، باید شماره تلفن‌تان را در سایت ثبت کنید تا کد عضویت را به گوشی‌تان بفرستد تا با آن کد وارد سایت شوید و مشخصات هزاران زن و مرد را که در آن ثبت شده است، ببینید.
خواستگاری به سبک مجازی
در یکی دیگر از سایت‌های همسریابی، بعضی کاربران متقاضی ازدواج علاوه بر دادن مشخصات، از خودشان عکس هم گذاشته‌اند، هم زن، هم مرد. سیمین یکی از آنهاست. 56 ساله است و مطلقه. او در پروفایلش نوشته است: بعد از تجربه تلخی که از ازدواج اولم داشتم، دلم نمی‌خواست دوباره ازدواج کنم، اما تنهایی آدم را پیر می‌کند. من آدم رسمی و جدی نیستم، اما زندگی با من کاری کرد که یک آدم رسمی و جدی شدم. یک پسر داشتم که شوهرم حضانتش را گرفت و حالا تنها مانده‌ام.
آرمین 32 ساله هم عکسش را در سایت همسریابی گذاشته است. او هم پروفایلش را با این جملات پر کرده است: تازه خدمتم را تمام کرده‌ام. شکاکم و دنبال یک دختر وفادار می‌گردم. سه دوست صمیمی دارم.
شوخ طبع و خوشبین و خوشگذران هستم. اهل مطالعه نیستم. گاهی سیگار می‌کشم والکلی هستم . درآمدم بین یک تا دو میلیون تومان است. بین 250 تا 500 سکه طلا هم حاضرم مهریه‌کنم. همسرآینده‌ام، حتما باید خوش تیپ، زیبا، خوش برخورد و تمیز باشد. بعد از ازدواج باید با خانواده‌ام زندگی کنیم. بد غذا هستم و آشپزی همسرم باید خیلی خوب باشد. زیاد سیاست ندارم و خیلی عاطفی هستم.
آدم‌های زیادی مشخصات خود را در سایت‌های همسریابی ثبت‌کرده‌اند. فقط در یکی از این سایت‌ها حدود 7000 متقاضی ازدواج وجود دارد. مدیر یکی از سایت‌های همسریابی که مدعی است سایتش مجوز دارد، می‌گوید، اغلب کسانی که در این سایت‌ها ثبت‌نام می‌کنند، متولدان دهه 60 هستند، اما چیزی که ما می‌بینیم، از همه سنین در سایت وجود دارد. 24، 22 و حتی 19 سال.
این‌که اطلاعاتی‌که ثبت‌نام‌کنندگان در سایت‌های همسریابی از خودشان می‌دهند، چقدر درست است یا غلط، سوالی است که از دکتر پرویز رزاقی، روان شناس و استاد دانشگاه می‌پرسیم. او به ما می‌گوید بیشتر افراد، اطلاعات نادرستی از خود در سایت‌های همسریابی منتشر می‌کنند. اینها به‌دلیل مشکلاتی است که در زندگی با آن مواجه هستند. اینها دچار اختلالات روانی هستند و از آزار و اذیت دیگران لذت می‌برند. محدودیت‌های خاص اجتماعی داشته و ، حضور چندانی در محیط خانواده نداشته و در گروه دوستان خود جایی ندارند. از کمبود اعتماد به نفس رنج می‌برند. مضطرب و منزوی هستند و در تعامل با دیگران نتوانسته‌اند زوج خوبی برای خود پیدا کنند.
دسته دیگری که به اعتقاد این روان‌شناس برای پیدا کردن همسر به سایت‌های همسریابی پناه برده‌اند، افرادی هستند که ارتباطشان با خانواده‌هایشان قطع شده یا گزینه‌های آنان را در انتخاب همسر قبول ندارند.
اما گروه آخر به گفته رزاقی،آنهایی هستند که سن معمول ازدواج را رد کرده و ازدواج نکرده‌اند. آمار مجردها متفاوت است. بعضی آمارها می‌گوید تعداد مجردها 25 میلیون نفر است، بعضی دیگر از 11 میلیون نفر خبر می‌دهد، عده‌ای هم ادعا می‌کنند آمار درست،
12 میلیون نفر است. آمار ازدواج‌ها هم چنگی به دل نمی‌زند. دکتر حامد برکاتی، رئیس مرکز سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت چند ماه پیش آمارهایی از تعداد ازدواج‌های ثبت شده داد و گفت: در سال 1389، 891 هزار ازدواج ثبت شد، اما از این سال تاکنون، سالانه 5/6 درصد از میزان ازدواج در کشور کاسته شده است؛یعنی ما در سال 95 به 661 هزار ازدواج رسیدیم. این آمار نشان می‌دهد در یک بازه پنج ساله آمار ازدواج در کشور 25 درصد کاهش داشته است.
آمار مجردها و ازدواج‌ها نشان می‌دهد جوانان به دلایل مختلفی از جمله گرانی مسکن و شغل که این روزها کیمیاست، فرصت مناسب ازدواج را از دست داده‌اند. به همین دلیل است که رزاقی می‌گوید این افراد چون نتوانسته‌اند فردی برای ازدواج پیدا کنند، به سایت‌های همسریابی رو آورده‌اند تا بخت خود را آنجا امتحان کنند.
تنوع‌طلب‌ها هم به گفته این روان شناس، گروهی دیگرند که در سایت‌های همسریابی ثبت نام می‌کنند. افرادی که با وجود همسر به این سایت‌ها می‌روند تا همسر دوم اختیار یا با فرد دیگری رابطه جدید برقرار کنند.
شاید عجیب باشد، اما بر اساس گفته‌های کارشناسان، بیکاری، یک علت دیگر استقبال از سایت‌های همسریابی است. اگر مبنا را گزارش‌های مرکز آمار قرار دهیم، سه میلیون و 200 هزار بیکار در کشور وجود دارد، اما اقتصاددانان می‌گویند، رقم واقعی بیکاران تا دو برابر این عدد است که مرکز آمار اعلام می‌کند. این در حالی است که دولت در یک سال اخیر ادعا کرده 800 هزار شغل ایجاد کرده است.
آمار بیکاری را دادیم تا برسیم به صحبت‌های رزاقی که می‌گوید در فرهنگ سنتی ایران، این مرد است که باید به خواستگاری زن برود. به گفته او، وقتی مرد بیکار باشد و نتواند به خواستگاری زن برود، شانس زن هم برای ازدواج کردن پایین می‌آید؛برای همین برخی زنان و دخترانی که خواستگار ندارند، سراغ سایت‌های همسریابی می‌روند تا شاید آنجا مردی برای
ازدواج کردن پیدا کنند. به همین خاطر است که به گفته این روان‌شناس، آمار زنانی که در این سایت‌ها ثبت‌نام می‌کنند، از تعداد مردان بیشتر است. گواه صحبت‌های او، آماری است که در سال 96 از سایت‌های همسریابی استخراج شده است.
براساس گفته یکی از کارشناسان، پارسال، روزانه حدود 20 تا 25 نفر برای همسریابی در سایت همسان‌گزینی ثبت‌نام می‌کردند، اما از زمان تاسیس تاکنون، حدود 43 هزار و 380 نفر در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد 27 هزار و 535 نفر زن و 15 هزار و 851 نفر مرد هستند.
گرچه ازدواج‌هایی هم از طریق سایت‌های همسریابی انجام شده، اما این استاد دانشگاه می‌گوید آشنایی در این سایت‌ها تنها مسیر آشنایی طرفین را آسان‌تر می‌کند و چنین افرادی برای ازدواج کردن،
قابل اعتماد نیستند و بهتر است آشنایی برای ازدواج با نظارت خانواده‌ها صورت گیرد تا منجر به آسیب‌های بعدی نشود.
لیلا حسین زاده
نظر شما