بعد از دو هفته از قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول، هنوز اخبار آن در صدر خبرها قرار دارد و دیروز با گزارش چند خبر، ابعاد جدیدی از آن، صحنه اطلاع‌رسانی شبکه‌های خبری در غرب (اروپا و آمریکا) را به خود اختصاص داده است.

در هفته اول انتشار خبر قتل خاشقجی، حاکمیت سعودی در اطلاعیه‌ای رسمی اعلام کرد که از چگونگی آن بی‌اطلاع است و در این ماجرا دخالتی ندارد! در حالی که همزمان ترامپ نیز در پاسخ به پرسش خبرنگاران در محوطه کاخ سفید گفت: «من هنوز اطلاعات دقیقی از کشته شدن یا مفقود شدن خاشقجی ندارم. اگر اخباری که از قتل او منتشر شده است، صحیح باشد، بسیار وحشتناک خواهد بود.» روز بعد، اردوغان گفت: «این قتل در کنسولگری عربستان در استانبول صورت گرفته است و من به دو دلیل به‌صورت مستقیم ماجرای این پرونده و کشف حقیقت درباره آن را پیگیری خواهم کرد: اول، جمال خاشقجی از دوستان شخصی من بود و سال‌ها با او دوستی داشتم. دوم، این قتل در خاک ترکیه انجام گرفته است که بررسی موضوع آن در سطح حراست از امنیت ملی ترکیه است.»

در این فضای ابهام‌آلود، کمیسیون امنیت و سیاست خارجی سنای آمریکا تشکیل جلسه فوری داد و در پایان به‌جز یک سناتور که رأی ممتنع داد، همه اعضای آن از هر دو حزب حاکم در آمریکا، جمهوریخواهان و دموکرات‌ها از رئیس جمهور ترامپ درخواست کردند تا بررسی این پرونده‌ را در اولویت اول کاری خود قرار دهد تا ابعاد فاجعه‌بار قتل خاشقجی روزنامه‌نگار روزنامه واشنگتن پست به‌طور کامل مکشوف گردد. در صورت تأیید اخبار قتل به ترامپ پیشنهاد کردند تا ضمن لغو قراردادهای آمریکا با سعودی‌ها، به‌خصوص فروش سلاح‌ها را لغو کند.

انتشار این خبر از سنای آمریکا موجب شد تا ترامپ بار دیگر به صحنه بیاید و به خبرنگاران گفت: «من به شدت دنبال کشف چگونگی انجام این قتل هستم و اگر ثابت شود دولت سعودی دستور آن را داده است، باید منتظر پرداخت هزینه سنگینی درباره آن باشد. اما در مورد لغو قرارداد تسلیحاتی که میزان آن بیش از ۱۲۰میلیارد دلار است، این پیشنهاد به‌جای مجازات برای سعودی‌ها (بن‌سلمان)، مجازات برای (آمریکایی‌ها) است؛ زیرا با دریافت این دلارها برای بسیاری از کارگران بیکار آمریکایی در داخل آمریکا ایجاد شغل شده است. این پیشنهاد سناتورها به‌جای مجازات سعودی‌ها، طرح‌های اشتغالزا و رفع بیکاری در آمریکا را مسدود می‌کند و من آن را نمی‌پذیرم!»

از پی گزارش‌های خبری دو جهت‌گیری در رسانه‌ها، به‌خصوص مطبوعات در غرب و در کشورهای منطقه سربرآورد. در غرب اغلب رسانه‌ها و به‌خصوص روزنامه‌های برجسته و مشهور در اروپا و آمریکا، همچنین شبکه‌های خبری که سابقه مخالفت با ترامپ دارند، به‌صورت روزانه اخبار و گزارش‌هایی پیرامون آن را زنده نگه داشتند و در صدر خبری‌ـ‌ تفسیری قرار دادند. به‌طوری که روزبه‌روز موج اجتماعی آن در اروپا و آمریکا بالا گرفت، آن‌ هم در حالی که سازمان ملل و دبیرکل آن وارد در این ماجرا شد و خواهان تحقیقات برای کشف چگونگی آن شد.

اما در منطقه اغلب روزنامه‌هایی که با دلارهای نفتی سعودی‌ها و اماراتی‌‌ها اداره می‌شوند، در سکوت ابهام‌آمیز، بر اعلام مواضع مقامات سعودی تأکید کردند که دولت سعودی هیچ‌گونه دخالتی در این ماجرا ندارد. در این فضای ملتهب همه نگاهها به سه نفر، اردوغان، ترامپ و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی معطوف شد، اردوغان همچنان بر کشف حقیقت ماجرای قتل اصرار می‌کرد. اگرچه شایعه پیشنهاد چند میلیون دلاری سعودیها به او برای «حق سکوت» یا «توجیه آن» به جریان افتاد. ترامپ بسیار تلاش کرد تا از طوفان خبری ماجرا فرار کند و آن را کم‌اهمیت جلوه دهد. به‌خصوص که اخبار این فاجعه ضربه بزرگی برای او در آستانه انتخابات مهم میان دوره‌ای کنگره خوانده شد و اما «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی، یکباره به پشت پرده رفت و از حضور در هر صحنه خبری فراری شد و خود را مخفی کرد.

ترامپ به مردم آمریکا گفت، به زودی با پادشاه سعودی تلفنی صحبت خواهد کرد. او اینکار را انجام داد و در سخنان خود به خبرنگاران گفت: «پادشاه سعودی از ماجرا بی‌اطلاع است و گفته است هیچ‌گونه خبر دقیقی از ناپدید شدن خاشقجی شهروند سعودی ندارد!» اما همزمان، پادشاه سعودی با اردوغان تلفنی صحبت کرد و دفترش اعلام کرد که این گفتگوی تلفنی بسیار بااهمیت و مفید بود. قرار شده است تا یک تیم مشترک امنیتی، از سوی سعودیها و دولت ترکیه تشکیل گردد تا درباره این ماجرا حقیقت‌یابی شود.

این تغییر مواضع دولت سعودی بر شدت التهاب درباره این قتل در صحنه بین‌المللی افزود. بخصوص که ترکیه اعلام کرد فایل صوتی از شکنجه و مرگ خاشقجی در داخل کنسولگری سعودی را در اختیار دارد و آن را جهت اطلاع به مسئولان آمریکایی داده‌اند. روزنامه واشنگتن پست در این باره نوشت خاشقچی قبل از ورود به کنسولگری، تلفن همراه خود را به نامزدش داده بود که به ساعت دستی او اتصال داشت و به محض بروز خشونت در داخل کنسولگری، با فشار دکمه ساعت، همه ماجرا را به تلفن همراهش در بیرون که در دست نامزدش بود، انتقال داد که اکنون این فایل در اختیار مقامات امنیتی ترکیه و آمریکاست.

از این مرحله است که دیروز در چرخشی، پادشاه سعودی گفته است که این قتل در داخل کنسولگری، در استانبول انجام گرفته است؛ اما دستوری از جانب دولت سعودی نبوده، بلکه چند مامور «خودسر» آن را انجام داده‌اند که اکنون تحت بازداشت به‌سر می‌برند تا محاکمه شوند! از پی این خبر، اطلاع داده شد که یک گروه مشترک امنیتی «حقیقت‌یاب» متشکل از ماموران امنیتی ترکیه ـ سعودی وارد کنسولگری عربستان در استانبول شده‌اند تا شواهد باقی مانده را بررسی و اطلاعیه نهایی خود را صادر کنند!

هنوز معلوم نیست بر سر جسد خاشقجی چه آمده است! خبر مثله‌کردن آن با ارّه برقی فراگیر شده است. عکس‌های ۱۵ مأمور ویژه سعودی انتشار پیدا کرده است که وارد استانبول شده‌اند، آن هم چند ساعتی قبل از آنکه خاشقجی وارد کنسولگری شود و در نیمه شب بعد از حادثه، با هواپیمای ویژه سعودی، خاک ترکیه را ترک کرده و به ریاض رفته‌اند!

پمپئوـ وزیر خارجه ترامپ‌ ـ در انجام یک مأموریت ویژه از سوی ترامپ به ریاض رفته و با پادشاه و مقامات سعودی دیدار و گفتگو کرده است. از آنجا به ترکیه رفته تا با اردوغان و وزیر خارجه او دیدار و گفتگو کند. همه این ماجراها نشان می‌دهد که سناریوی جدیدی برای پایان بخشیدن به این فاجعه بزرگ در حال تدوین است. در روزهای آینده آرام آرام چگونگی اجرای این سناریو آشکار خواهد شد.

فعلاً دو نفر در تیررس این قتل فاجعه‌بار قرار دارند: «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی که متهم ردیف اول این جنایت فاجعه‌بار است؛ به طوری که شخصیت‌های سیاسی ـ اجتماعی در اروپا و آمریکا خواهان برکناری و محاکمه او شده‌اند و عکس‌ها و کاریکاتورهای دستان خون‌آلود او صفحات اول روزنامه‌ها را فرا گرفته است. بسیاری بر این باورند که قتل خاشقجی پایان عمر حکومتی و قدرت سیاسی محمد بن سلمان ولیعهد سعودی است. فرد دوم، ترامپ است که همه سرمایه سیاسی خود را برای نتانیاهو و محمدبن سلمان ولیعهد سعودی در خاورمیانه خرج کرده است. نتانیاهویی که اینک هفته‌ای چندین شهروند فلسطینی را در غزه و در کناره مناطق اشغالی صهیونیست‌ها به قتل می‌رساند و محمدبن سلمانی که علاوه بر قتل فاجعه‌بار خاشقجی و دستور تکه تکه کردن جسد او، هزاران زن و کودک و مردم عادی یمن را با بمباران‌های مداوم می‌کشد. مهره‌های اصلی ترامپ در خاورمیانه دو قاتل هستند: نتانیاهو و محمدبن‌سلمان