خرداد:
مدیرمسوول سایت انصاف نیوز می گوید: پرداختن به ماجرای قتل های زنجیره ای بسیار لازم است. در سالگرد این قتل ها رسانه های داخلی به طور وسیع باید به آن بپردازند. چرا که وقتی ما وارد این موضوع نمی شویم رسانه های فارسی زبان آن سوی آب؛ هر ساله می گویند' سالگرد قتل های زنجیره ای در جمهوری اسلامی'.
به گزارش خرداد ،
پروژه تاریخ شفاهی ایرنا در ادامه فعالیت خود سراغ «علی اصغرشفیعیان» مدیرمسوول سایت «انصاف نیوز» رفت.
مدیرمسوول انصاف نیوز در بخش نخست این این گفت و گو از نحوه تاسیس، چگونگی انتخاب نام، چرایی توقیف و قاضی دادگاه این رسانه می گوید.
ایرنا: از تاریخچه انصاف نیوز بگویید؟
شفیعیان: دامنه‌ی سایت انصاف نیوز اواخر سال 1391 ثبت شد. سایت در اوایل سال 92 فعالیت خیلی کوتاهی داشت. اما از تابستان 92 فعالیت خود را کمابیش از سرگرفت. از دوم آبان ماه همان سال تا کنون هم بی وقفه فعال بوده است، به غیر از سال 94 که به مدت 8 ماه توقیف شد البته فقط دو ماه اول آن توقیف قانونی و باقی آن غیرقانونی بود.
ایرنا: ایده انصاف نیوز از کجا آمد؟
شفیعیان: اول جنبه‌ی رسانه نداشت و جدی نبود. اواخر سال 91 من و چند تن از دوستان به این نتیجه رسیدیم که یک نامزد را برای انتخابات ریاست جمهوری 92 پیدا کرده و از او حمایت کنیم. آن موقع بسیاری از دوستان اصلاح طلب تمایلی به شرکت در انتخابات نداشتند. اما ما با تحریم انتخابات موافق نبودیم و می خواستیم این را به دیگران هم بگوییم.
من با صراحت و شجاعتی که در مواضع آقای مسعود پزشکیان نماینده وقت مجلس نهم از طریق رسانه ها دیده بودم از ایشان خواستم که پیشنهاد ما را برای نامزد شدن در انتخابات بپذیرد. آقای پزشکیان هم پذیرفت که که مخالفت نکند و ما کمپین دعوت از او را راه بیندازیم. ولی رابطه سیستماتیکی با ایشان نداشتیم و هنوز هم نداریم اما آن ارتباط همچنان برقرار است.
ایرنا: معیارهایتان برای انتخاب آقای پزشکیان چه بود؟
شفیعیان: دنبال گزینه ای بودیم که هم سالم باشد و هم ضداصلاحات نباشد.
ایرنا: و بتواند از فیلتر شورای نگهبان رد شود؟
شفیعیان: بله. این هم مهم بود. اما شرط دیگری هم با آقای پزشکیان داشتیم. آن این که اگر آقای خاتمی یا آقای هاشمی کاندیدا شدند ایشان از نامزدی انصراف دهد. وقتی موضوع را با آقای پزشکیان در میان گذاشتیم ایشان گفت اگر بدانم این دو نامزد می شوند خودم کاندیدا نخواهم شد.
ایرنا: اما آقای هاشمی که نامزد شدند؟
شفیعیان: بله. اما منظور ما نامزد نهایی بود و احتمال ردصلاحیت آقای خاتمی و حتی آقای هاشمی را در آن زمان همه می‌دادند. آقای پزشکیان در همان چند ماه حداقل دو بار در دو نامه‌ی جمعی، از آقای خاتمی برای کاندیداتوری دعوت کرده بود.
ایرنا: قبلا حمایت از آقای پزشکیان را با اصلاح طلبان هم هماهنگ کرده بودید؟
شفیعیان: بله. با آقای سیدمحمدخاتمی هم مشورت کردم و نظر ایشان را پرسیدم که مخالفت نکرد.
چند روز بعد از شروع آن کمپین، باید رسانه‌ای می‌داشتیم تا مرجع خبری باشد و از شایعه پردازی رسانه‌های دیگر تا حد امکان جلوگیری شود. برای همین قرار شد سایتی راه بیندازیم. با خود آقای پزشکیان درباره اسم آن مشورت کردیم. چند گزینه هم داشتیم که دقیق یادم نیست. پیشنهاد او اما کلمات بامفهوم دیگری بود.
پرسیدیم مثل چی؟
آقای پزشکیان گفت مثلا انصاف. کمی هم از نهج البلاغه درباره‌ی انصاف گفت که یادآور نطق آتشین او در تیرماه 88 در مجلس بود.
اولش خیلی توی ذوقمان خورد چون انصاف به آن اسامی می‌خورد که معمولا اصولگراها از آن استفاده می‌کنند. خب مشورت کرده بودیم و ماندیم چه کنیم. اما وقتی با اسم کمی بازی کردیم و از لحاظ گرافیکی و برندینگ بررسی کردیم، بد نشد. بلافاصله آن را به یکی از دوستان که متخصص این کار بود سپردیم. او رفت اسم و آدرس سایت را ثبت کرد و بعد هم قالب و لوگوی سایت طراحی شد.
چند روزی بیشتر طول نکشید تا به عنوان رسانه کمپین دعوت از آقای پزشکیان جا افتادیم. یعنی اگر رسانه‌ها مطلبی را راجع به نامزدی او می‌گفتند و ما تاییدش نمی کردیم آن مطلب جدی تلقی نمی شد.
از آن به بعد دیگر رسانه ها نمی توانستند چیزی را راجع به پزشکیان بگویند که ما تاییدش نکنیم این خیلی برای ما مهم بود.
یکی دو ماهی گذشت و بعد از این که کاندیداهای نهایی انتخابات مشخص شدند، دیگر ادامه‌ی کار سایت بلاموضوع شد. تا اینکه تابستان 92 و مدتی پس از انتخابات ریاست جمهوری، برخی دوستان پیشنهاد کردند انصاف نیوز را دوباره فعال کنیم. ایده بدی نبود. برای همین به طور آزمایشی از همان تابستان دوباره بخش خبر سایت را فعال کردیم.
ایرنا: پس سایت انصاف نیوز برای چند ماه توسط خودتان متوقف شده بود؟
شفیعیان: بله. دو تا سه ماه. تقریبا به روز رسانی نمی‌شد. اما از روز 12 مرداد 92 کار را جدی تر گرفتیم و از دوم آبان همان سال انصاف نیوز به طور مستمر به روز رسانی شد. تعداد کمی از اخبارمان هم تولیدی اختصاصی خودمان بود. چون آن موقع من در یک شرکت خصوصی کار می کردم کسی را نداشتیم که به طور تمام وقت سایت را بچرخاند. چند نفر از همان بچه‌های اولیه سایت را دورادور می‌چرخاندیم. اما چند ماه بعد کار خیلی جدی شد و خبرهایمان بازتاب خوبی داشت. مثلا در زمان تغییر آقای فرهاد رهبر رییس دانشگاه تهران خبرهای ما بسیار موثر بود.
حتی اولین شکایتی که از انصاف نیوز به دستگاه قضایی شد از سوی از دانشگاه تهران و یکی از معاونان بود، یعنی هم شکایت حقوقی و هم خصوصی.
ایرنا: چطور به این نتیجه رسیدید که انصاف نیوز در برکناری آقای فرهاد رهبر خیلی موثر بوده است؟
شفیعیان: ما اخبار اعتراضاتی که در دانشگاه تهران نسبت به روش مدیریت آقای رهبر می شد را خوب پوشش می دادیم. با اساتیدی در دانشگاه تهران که منتقد ایشان بودند در ارتباط بودیم. همین طور با بچه‌های انجمن اسلامی دانشجویان، برخی دانشجویان استعداد درخشان و نشریات این دانشگاه. البته هیچ کدام از این گروهها نمی دانستند که ما دیگری در تماس هستیم.
گزارشی که حراست وقت دانشگاه تهران ضمیمه پرونده شکایت از انصاف نیوز کرده بود من متهم به برگزاری جلساتی در آن دانشگاه با گروههای منتقد آقای رهبر شده بودم که از اساس کذب بود؛ سناریویی نوشته بودند مانند نوشته‌های تخیلی روزنامه‌ی کیهان. حتی برخی افراد محصل یا شاغل در دانشگاه تهران بعدها به من گفتند که رییس به آنها یکدستی می زده که می دانم شما داری با انصاف نیوز کار می‌کنی!
خبرهای یک دانشگاه تهران در اعتراض به فرهاد رهبر در انصاف منتشر می شد. خودمان فکر نمی کردیم این قدر جدی تلقی شویم اما پوشش خوب انتقادات از عملکرد رییس وقت دانشگاه تهران باعث دیده شدن بیشتر ما شد.
آبان 93 هم مجوز سایت را از هیات نظارت بر مطبوعات گرفتیم و برای بار نخست در نمایشگاه مطبوعات غرفه اجاره کردیم توجه ها به ما بیشتر جلب شد.
ایرنا: چند ماه بعد هم که توقیف شدید؟
شفیعیان: بله. از اوایل سال 94 و به مدت 8 ماه.
ایرنا: به دستور چه شخصی؟
شفیعیان: با شکایت مدعی العموم، یعنی دادستانی تهران.
ایرنا: اتهامتان چه بود؟
شفیعیان: انتشار عکس آقایان موسوی و کروبی. در حالیکه سقف توقیف موقت تا نتیجه‌ی دادگاه 2 ماه است اما چون صدور رای دادگاه بسیار طول کشید، اواخر آذرماه 94 من تبرئه شدم و سایت رفع توقیف شد. این یعنی شش ماه اضافه‌ی آن قانونی نبود.
ایرنا: یادم هست در دادگاه با آقای پزشکیان شرکت کرده بودید؟
شفیعیان: دادگاه ما یک جلسه بود. البته دو ماهی پرونده در دادسرا بود تا در دادگاه رسیدگی شود. اما من تقریبا چند هفته از آن ماه هایی که پرونده در دادگاه بود روزی چند بار به دادگاه می رفتم و پیگیر کارها بودم. خودم سعی می کردم نامه ها و مکاتبات مربوط به پرونده را جابجا کنم تا سریعتر رسیدگی شود. چه بسا اگر این کار را نمی کردم صدور حکم چند سال طول می کشید.
اما آقای پزشکیان در جلسه دادگاه حاضر شد. جلسه علنی بود و ایشان این بزرگواری را کرد. چون یکی از دو خبری که مستند آن شکایت بود بازنشر مصاحبه آقای پزشکیان با خبرگزاری فارس درباره آقایان میرحسین و کروبی بود.
ایرنا: بازنشر این مصاحبه چه مشکلی داشت؟
شفیعیان: ما عکس آقایان موسوی و کروبی را کنار آن مصاحبه کار کرده بودیم. آقای پزشکیان در آن مصاحبه از رفع حصر دفاع کرده بود بنابراین محتوای آن چیز عجیبی نبود. من در دادگاه دفاع خیلی خوبی را در رد غیرقانونی بودن این کار ارائه کردم.
از جمله تصاویری از انتشار عکس آقایان موسوی و کروبی که آن موقع در رسانه های اصولگرا منتشر شده و می شد. حتی اسناد انتشار تصاویر آقایان موسوی و کروبی در صدا و سیما را هم به دادگاه ارائه کردم.
در دادگاه به قاضی گفتم هر چند رسانه های یاد شده علیه آقایان کروبی و موسوی نوشته اند، اما وقتی موضوع شکایت انتشار عکس این آقایان است دیگر چه فرقی می کند که شما آن را در مطلبی علیه ایشان انتشار داده باشی یا در حمایت از رفع حصرشان؟
دادگاه علنی بود و دفاعیاتم همان روز در سایت بهار منتشر شد. ضمن اینکه گفتم که اصلا مصوبه ای از سوی شورایعالی امنیت ملی مبنی بر ممنوعیت انتشار عکس آقایان موسوی و کروبی دست من نرسیده است و بعید می دانم اصلا چنین مصوبه ای وجود خارجی داشته باشد. اصلا اگر مصوبه‌ای در پرونده بود که دادگاه تبرئه نمی‌کرد.
ایرنا: از قاضی این دادگاه به خوبی یاد می کردید؟
شفیعیان: بله. قاضی مدیرخراسانی بودند که الان بازنشست هم شده است.
اتفاقا چند ماه پیش در یکی از گعده های انصاف نیوز شرکت کرد و مصاحبه مفصلی با ایشان داشتیم. انسان بزرگواری است. البته شانس آوردم که آن موقع هنوز بازنشست نشده بود و با استقلال در پرونده تصمیم گرفت.
من بعد از صدور رای دادگاه نامه ای به آقای آملی لاریجانی رییس قوه نوشتم و از ایشان تشکر کردم؛ نوشتم در این پرونده واقعا استقلال قاضی محقق شد، چرا که شاکی بخشی از خود دستگاه قضا بود اما قاضی مرا تبرئه کرد.
ایرنا: برخی می گویند انصاف نیوز وابسته به نهادهای امنیتی است. دلیلش را هم این ذکر می کنند که این سایت وارد حوزه هایی می شود که بقیه رسانه ها چندان جرات ورود به آن را ندارند. مثلا به مصاحبه شما با آقای مصطفی تاجزاده درباره فاجعه کوی دانشگاه تهران اشاره می کنند که در آن اسامی افراد متهم به دخالت در این ماجرا به صراحت توسط ایشان بیان شده است. یا در سطحی پایین تر گفت و گو با آقای اکبر خوشکوشک از متهمین پرونده قتل های زنجیره ای. یا نظر سنجی هایتان در نمایشگاه سال 96 مطبوعات. به رای گذاشتن سوالاتی درباره حجاب یا پرسشی از مراجعین با این محتوا که آیا ایران تا کنون بیشتر از روسیه ضربه خورده است یا آمریکا؟
شفیعیان: حالا به نظر شما پرداختن به این موضوعات و سوالات جزو حقوق یک رسانه هست یا خیر؟
ایرنا: به نظر مطابق قانون اساسی رسانه این حق را دارد.
شفیعیان: پس اگر این حق را دارد پرداختن به این سوژه ها چه اشکالی دارد. به نظرم ایراداتی که به ما گرفته می شود برای این است که الان قاعده کار رسانه های کشور شده سانسور.
ولی ما در انصاف نیوز سعی می کنیم مخاطبان به ما اعتماد کامل کنند و از سویی به آنها دروغ هم نگوییم.
بنابراین چون مخاطب به ما اطمینان کرده است بنا داریم سوالاتی را که در سطح جامعه مطرح است را مطرح و پاسخ آنها را بیابیم. در این رابطه اگر ضرورتی داشته باشد که با فرد خاصی مصاحبه کنیم این کار را می کنیم یا گزارش تهیه کنیم.
البته به نظر می آید همکاران ما در دیگر رسانه ها مقداری کم کاری می کنند. یعنی آن ها شاید امنیتی هستند که خیلی مطالب و اخبار را دارند سانسور می کنند و از طرح آن در رسانه هایشان خودداری می کنند!
مثلا به نظرم پرداختن به ماجرای قتل های زنجیره ای بسیار لازم است. در سالگرد این قتل ها رسانه های داخلی به طور وسیع باید به آن بپردازند. چرا که وقتی ما وارد این موضوع نمی شویم رسانه های فارسی زبان آن سوی آب؛ هر ساله می گویند' سالگرد قتل های زنجیره ای در جمهوری اسلامی'.
اما ما باید وارد شویم و بگوییم 'سالگرد انتشار بیانیه افتخارآمیز دولت جمهوری اسلامی ایران در پذیرش خطایی که در وزارت اطلاعات انجام گرفت'.
با این تعریفی که من می کنم کاملا موضوع عوض می شود.
ایرنا: یعنی می توانیم مدعی باشیم که اصلاح صورت گرفت؟
شفیعیان: بله. وقتی شما با این نگاه وارد این مقوله می شوید در کنار مخاطب، روی آن آدم سیاسی و رسانه‌ای و همینطور ناظر امنیتی و قضایی که مطلب را می بیند هم تاثیر می گذارید.
می خواهم بگویم داشته‌ها در ماجرای اصلاح وزارت اطلاعات پس از برملا شدن قتل های زنجیره ای کم نیست، اما همه به اشتباه احساس ضعف می‌کنند. اتفاقا باید همه ساله در سالگرد این وقایع به طور مفصل به آن پرداخت.
یا در مورد واقعه کوی دانشگاه در سال 78، مصاحبه ای که با آقای تاجزاده داشتیم در جهت جلوگیری از تکرار چنان وقایعی است. قبح یک کارهایی نباید از بین برود، یادآوری آنها لازم است. حتی امسال هم می خواستیم در سالگرد 18 تیر مناظره ای بین آقای تاجزاده و آقای حمید رسایی برگزار کنیم که چند روز قبل از آن پدر آقای تاجزاده به رحمت خدا رفت و مناظره منتفی شد.
نظر شما