افروز 31 سال دارد و دانشجوی دکترای رشته ادبیات فارسی است. داستان معلم شدن افروز جالب است. او به ما می‌گوید: «بچه‌های نابینا در میان اقشار آسیب‌پذیر همیشه به دنبال احقاق حقوق خود در مجلس شورای اسلامی بودند. همیشه سعی کردیم هر آنچه نداریم را به دست بیاوریم. بچه‌های نابینا مطالعات حقوقی زیادی دارند و در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ گرایش زیادی به رشته حقوق داشتند.» علاقه به رشته حقوق و مطالعات حقوقی باعث می‌شود آنها قانون 3درصد استخدام معلولان را که جزو قوانین حمایت از جامعه حقوق معلولان است، تصویب کنند. با این قانون استخدام برای گروه‌های خاص هموارتر می‌شود« با استناد بر همین قانون، در سال ۹۴ در آزمون استخدامی آموزش‌وپرورش شرکت کردم و به عنوان نفر اول رشته دبیری رشته ادبیات فارسی در تهران پذیرفته شدم» بهروز در مدرسه‌ای که دوازده سال، در دوران تحصیلش در آن درس خوانده بود، معلم می‌شود؛ مدرسه شبانه‌روزی نابینایان، مدرسه شهید محبی.

ترانه‌سرا تربیت می‌شوند

هم شرایط تدریس در مدرسه نابینایان و هم خود مدرسه‌ای که افروز در آن تدریس می‌کند با دیگر مدارس متفاوت است. شاید اولین تفاوت دانش‌آموزان و بعضی از معلم‌هایش باشند. اما تفاوت‌های دیگری هم وجود دارد؛ مهم‌ترین تفاوت در خود مدرسه است. او توضیح می‌دهد« در برند مدارس استثنایی کشور، مدرسه شهید محبی قرار دارد. حتی دنیا هم روی این مدرسه زوم است. مدرسه ما یک مدرسه خاص شبانه‌روزی است که کودکان و نوجوانان نابینا در تمام طول تحصیلشان، در دوازده سال، در آن پرورش پیدا می‌کنند» همین دوازده سال در مدرسه بودن و تخصصی بودنش برای دانش‌آموزان نابینا، باعث می‌شود اتفاق‌هایی در این مدرسه بیفتد« مدرسه در برخی زمینه‌ها به صورت عرفی و قانونی بعضی از استانداردها را تعریف می‌کند. در ۵۰ سال عمر مدرسه، استاندارد جهت‌یابی یا شگردهای جدیدی که در ورزش گلبال که خاص نابینایان است، از شهید محبی بیرون آمده است. همین‌ها تدریس در چنین مدرسه‌ای را بسیار حساس می‌کند»

این البته تنها یک جنبه ماجراست. معلم کودکان گروه خاص، باید به نکاتی توجه کند« شاید یک معلم در مدرسه‌ای عادی دغدغه‌اش این باشد که دانش‌آموز تست کنکور را خوب بزند، ولی ما اگر دانش‌آموزی را که استعداد ادبی دارد، ببینیم، باید او را در جنبه دیگری پرورش دهیم.

بسیاری از دانش‌آموزان ما بعد از فارغ‌التحصیلی از مدرسه مشکلات معیشتی خواهند داشت» به خاطر همین بهروز اگر ببیند دانش‌آموزی استعداد ادبی دارد، او را پرورش می‌دهد« با آنها در مجامع شعری و داستانی شرکت می‌کنم. سعی‌ام بر این است که ترانه‌سرا و داستان‌نویس بارشان بیاورم» افروز تازه سه سال است که شغل معلمی را انتخاب کرده و به قول او، هنوز درخت‌هایی که کاشته میوه نداده است« کارهای معلمی عموما ده سال بعد نتیجه می‌دهد؛ اما در این زمان هم من کم‌وبیش به نتیجه رسیده‌ام. یکی از دانش‌آموزانم که از پایه دهم، شاگردم بود، حالا یک ترانه‌سرای خوب است. من به او ترانه‌سرایی یاد دادم. به همراه او، به دو سه انجمن رفتیم. شاید حالا امروز یک پسر ۱۷، ۱۸ ساله، جرأت خواندن شعرش را فقط برای خانواده‌اش داشته باشد، اما دانش‌آموزم حالا اینقدر جسارت پیدا کرده که در یک جمع هزار نفری با غرور شعرش را می‌خواند. چون نقد کار را به او یاد دادم و حالا می‌داند که کجای شعرش قوی و کجا ضعیف است» معلم نابینا با اعتمادبه‌نفس این نوید را می‌دهد که از مدرسه محبی چند ترانه‌سرای خوب فارغ‌التحصیل شوند.

نیاز نابینایان به رایانه

قبل از این که بهروز معلم شود، در یک شرکت خصوصی که زیرنظر بهزیستی بود، کار می‌کرد. شغلی که البته با هدف کمک به نابینایان انتخاب کرده بود«از زمانی که فارغ‌التحصیل شدم، دوست داشتم برای نابینایان کاری انجام دهم. به خاطر همین به مرکز تولید کتاب صوتی مراجعه کردم و ویراستار کتاب گویا شدم» یکی از کارهایی که او در شرکت فعال در زمینه نابینایان انجام داده است، منوی بریل برای نابینایان و راه‌اندازی اپلیکیشن نابینایان در بانک‌هاست. افروز تأکید می‌کند« از همان اول زمانی که به این درجه از توانایی رسیدم، به این فکر کردم، باید همنوعانم را توانمند کنم. این اخلاق خیلی از نابینایان موفق است» او از لحظه ورود به مدرسه محبی هم تصمیم می‌گیرد، شرایط را برای نابینایان روزبه‌روز بهتر کند« فروردین‌ امسال به‌‌عنوان مشاور رئیس آموزش‌وپرورش استثنایی شهر تهران، انتخاب شدم»

اولین اقدام افروز بعد از پست مشاوری، راه‌اندازی رشته موسیقی برای نابینایان بود« انحصار رشته مطالعاتی بچه‌های نابینا را از علوم انسانی شکستیم تا این امکان برای آنها ایجاد شود تا بازار کار بهتری داشته باشند» به جز کار به‌عنوان مشاور، معلمی و تولید کتاب‌های صوتی، افروز به بچه‌های نابینا رایانه هم آموزش می‌دهد.

او تأکید می‌کند«بچه‌های نابینا بیش از هر کس دیگری نیاز به یادگیری رایانه دارند. بچه‌ای که رایانه می‌داند، توانمد است و کسی که نمی‌داند، هیچی نیست» او با همین عقیده به حدود ۱۵۰ نابینا کامپیوتر آموزش داده است.

لیلا شوقی

جامعه