اولین گامهای تشکیل جبهه ملی ایران در22 مهر سال 1328
تحصن ملیون در کاخ مرمر
صاحبخبر - روزجمعه ۲۲ مهرماه ۱۳۲۸ دکتر محمد مصدق و 19 نفر از افراد سیاسی و روزنامه نگاران در اعتراض به دخالتهای دولت محمد ساعد مراغهای و عبدالحسین هژیر، وزیر دربار در جریان برگزاری انتخابات دوره شانزدهم مجلس شورای ملی، در کاخ مرمر دست به تحصن زدند. تقاضای تحصنکنندگان لغو انتخابات تا تعیین دولتی بیطرف برای برگزاری و نظارت بر برگزاری انتخابات آزاد بود، با آنکه این تحصن به سرانجام نرسید، اما اولین گامهای تأسیس جبهه ملی برداشته شد و در روز اول آبان همان سال جبهه ملی ایران به رهبری محمد مصدق تشکیل شد. براساس گزارشهای منتشر شده از این تحصن ، می خوانیم: «دیروز صبح عدهای از طبقات مختلف پایتخت به هدایت آقای دکتر مصدق بهعنوان اعتراض بر جریان انتخابات مجلس شورای ملی به کاخ سلطنتی (خیابان کاخ) رفتند. در برابر سرسرای کاخ، رئیس گارد سلطنتی از آقای دکتر مصدق منظور جمعیت را استفسار کرد. آقای دکتر مصدق عریضهای را که به پیشگاه همایونی نوشته بودند برای تقدیم به حضور ملوکانه به ایشان دادند. پس از چند دقیقه آقای هژیر وزیر دربار شاهنشاهی به ملاقات متحصنین آمدند و اظهار داشتند که «عریضه تقدیمی به عرض ملوکانه رسید» و سپس عین بیانات اعلیحضرت همایون شاهنشاهی را که شخصاً یادداشت کرده بودند قرائت نمودند: ... شکایتی که آقایان دارند، مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت و در نتیجه رسیدگی هر اقدامی را که در حدود مقررات و مجوزات قانونی باشد دستور خواهیم داد بعمل آورند. با این وصف تصور نمیکنم اساساً احتیاجی به تحصن باشد لکن اگر با این همه مایل باشند برای تحصن هم مانعی در کار نخواهد بود. علاوه بر اینها چنانچه نماینده آقایان الان هم بخواهند مرا ملاقات کنند، آماده هستم. آقای دکتر مصدق از مراحم ملوکانه اظهار تشکر نمودند و پس از مذاکراتی، تصمیم گرفتند که فقط بیست نفر از متحصنین در تحصن باقی مانده و بقیه متفرق شوند. بیست نفر متحصنین عبارتند از: آقایان عبدالقدیر آزاد، شمسالدین امیرعلایی، دکترمظفر بقایی، ابوالحسن حائریزاده، محمدرضا جلالی نائینی (مدیر روزنامه کشور)، عباس خلیلی (مدیر روزنامه اقدام)، ارسلان خلعتبری، مهندس احمد زیرکزاده، دکترکریم سنجابی، دکترسیدعلی شایگان، ابوالحسن عمیدی نوری(مدیر روزنامه داد)، آیتالله محمد جواد غروی، دکتر حسین فاطمی (مدیرروزنامه باختر امروز)، دکترمحمدحسن کاویانی، یوسف مشاراعظم، دکترحسین مکی، دکتر محمد مصدق، احمد ملکی (مدیرروزنامه ستاره) و سیدمحمود نریمان. مقارن ظهر جمعیت بتدریج متفرق شد. نمایندگان جمعیت اکنون در دربار شاهنشاهی دوستانه و محترمانه پذیرایی میشوند.»∎
نظر شما