گروه دفاعی امنیتی دفاع پرس: جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که به مدت هشت سال ادامه داشت، باعث شد کشور‌های زیادی در راستای حمایت از صدام و البته کسب منافع مالی بی‌شمار، برای فروش تسلیحات نظامی با یکدیگر رقابت کنند؛ هرچند در نگاه اول این موضوع به نظر می‌رسد که در فروش اسلحه، مهمات و حتی تکنولوژی نظامی به عراق، دلالان نقش‌آفرین بودند، ولی میزان و حجم کمک‌هایی که به عراق در حدی بود که اگر بدون اطلاع دولت‌ها انجام نمی‌شد، به طور حتم عراق نمی‌توانست به سلاح‌های روز شرقی و غربی و تکنولوژی‌های پیشرفته نظامی دست یابد.

صدام در دوران هشت ساله جنگ با ایران متوجه شد هر کسی و هر کشوری می‌خواهد سهمی از درآمد‌های نفتی این کشور را عاید خود کند و این همان موضوعی بود که باعث شد تا عراق در آن دوران به عنوان یکی از پنج کشور عمده خریدار اسلحه در جهان معرفی شود و فروشندگان اسلحه از هر نقطه جهان دلالان خود را به این کشور می‌فرستادند تا نظر صدام را برای خرید سلاح از آن‌ها جلب کنند.

به همین منظور و به مناسبت فرا رسیدن هفته دفاع مقدس، خبرگزاری دفاع مقدس قصد دارد به صورت اجمالی کمک‌های خارجی را که به ارتش بعث عراق شد، بررسی کند.

عراق در صحرای غربی خود نزدیک مرز سوریه منابع عظیم فسفات را در اختیار داشت؛ لذا «ژنرال عامر السعدی» مشاور صدام در اوایل سال ۱۹۷۷ یعنی سه سال قبل از آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران تصمیم گرفت از این منابع در تولید گاز فلج‌کننده اعصاب استفاده کند.

بر این اساس «سایبترا» شرکت مهندسی بلژیکی قرارداد احداث کارخانه عظیمی را برای استفاده از معادن فسفات، در نزدیکی روستای «شاب الحیری» امضا کرد؛ این پروژه که نظر «السعدی» را به خود جلب کرد، «عکاشات» نام گرفت.

این نام از وادی «عکاش» گرفته شده که مسیر خشک رودخانه و مسیل بود و طی قرن‌ها مقادیر زیادی فسفات معدنی در بستر آن ذخیره شده بود.

بنابر این «السعدی» ابتدا پیشنهاد احداث کارخانه مورد اشاره را به این شرکت بلژیکی ارایه کرد و هنگامی هم که کار این طرح آغاز شد، قرارداد دومی را با این شرکت برای ایجاد مجتمع عظیم کود شیمیایی در کرانه رود فرات در منطقه «القائم» امضا کرد.

«سایبترا» از قرارداد‌های عکاشات ـ القائم سود سرشاری می‌برد؛ چون ارزش قرارداد به یک میلیارد دلار می‌رسید. این شرکت بخشی از گروه «ژنرال دوبلژیک» بود که به منظور بازاریابی برای مصنوعات بلژیکی در خارج از کشور، در «بروکسل» ایجاد شده بود.

مهندسان «سایبترا» طرح «عکاشات» را به اتحادیه معدنی بلژیک واگذار کرد؛ مجتمع کود شیمیایی «القائم» نیز به «مشیم»، شرکت شیمیایی بلژیکی واگذار شد؛ کار‌های بزرگ ساختمانی، خطوط راه آهن داخلی و احداث جاده‌ها به «سیکس کو» (شش شرکت ساختمانی بین‌المللی)، کنسرسیومی که مقر آن در بلژیک بود، واگذار شد.

از سوی دیگر ذهنیت پناهگاهی صدام آن‌چنان قوی بود که از حد و مرز‌های حفظ جان خود بسی فراتر می‌رفت؛ لذا در ژوئن ۱۹۸۲ قراردادی به ارزش ۸۳۰ میلیون دلار با یک شرکت بلژیکی امضا کرد.

هدف از این طرح مجلل و مسرفانه که به نام رمزی «پروژه ۵۰۵» خوانده می‌شد، این بود که برای جنگنده‌های پیشرفته عراقی ۸۰۰ پناهگاه در عمق ۵۰ متری زمین احداث شود؛ بر این اساس «سیکس کو» در اکتبر ۱۹۸۲ کار این پروژه را آغاز کرد.

این شرکت از تضمین اعتبارات صادراتی دولت بلژیک استفاده می‌کرد؛ بدین ترتیب با به پایان رسیدن این پروژه در سال ۱۹۸۶ عراق جمعا ۲ و نیم میلیارد دلار صرف ساختن این پناهگاه‌ها کرده بود.

«سیکس کو» طی چهار سال بعد از امضای قرارداد، ۱۷ پایگاه هوایی و چند مقر واحد‌های مسلح را بنا کرد که نخستین پایگاه در «تل عفار» (موصل)، سامره، «الحی» در جنوب غربی بغداد، کیلومتر ۱۶۰ شاهراه بغداد ـ الرتبه ـ امان، کرکوک، «سلمان» نزدیک مرز عربستان، «الیوسف» در شمال بصره و «کلات صالح» در طول مرز ایران قرار داشتند.

در سال ۱۹۸۳ هیاتی عراقی به «ترنبورن» هلند که مقر شرکت بازرگانی «ک بی اس» هلند بود می‌رود و طی قراردادی از این شرکت ۵۰۰ تن «تیودیگلیکول» را خریداری می‌کند؛ این ماده اگر با اسیدکلریدریک مخلوط شود، گاز خردل از آن به دست می‌آید.

این شرکت هلندی از شاخه بلژیکی نفت فیلیپس بیش از یک میلیون دلار از ماده مورد اشاره را خریداری کرد و در ژوئیه سال ۱۹۸۳ نخستین محموله‌ی آن بدون هیچ مشکلی از بلژیک به بغداد فرستاده شد.

اسلحه‌سازان بلژیکی به قدری در معامله قاچاق اسلحه به عراق درگیر بودند که دلالان بازار سیاه اسلحه در توصیفشان می‌گفتند این‌ها «سگانی هستند که پارس نمی‌کنند».

انتهای پیام/ ۲۳۱