به گزارش جمهوریت ؛حضرت آیت الله خامنه ای به استفتائی پیرامون « تعلق گرفتن خمس به هبه،هدیه ،جایزه بانکی ،مهر و ارث» پاسخ گفتند.
س ۸۵۱: آیا هبه و هدیه عید (عیدی) خمس دارد؟
ج: هبه و هديه خمس ندارد، هرچند احوط اين است که اگر از مخارج سال زياد بيايد، خمس آن پرداخت شود.
س ۸۵۲: آیا به جایزههایی که توسط بانکها و صندوقهای قرضالحسنه به افراد پرداخت میشود، خمس تعلّق میگیرد یا خیر؟
ج: خمس در جايزهها و هديهها واجب نيست.
س ۸۵۳: آیا مبالغی که بنیاد شهید به خانوادههای شهدا میپردازد، به مازاد از مخارج سال آن، خمس تعلّق میگیرد؟
ج: چيزى که بنياد شهيد به خانوادههاى عزيز شهدا هديه مىکند، خمس ندارد.
س ۸۵۴: آیا نفقهای که شخصی از طرف پدر یا برادر یا یکی از اقوام دریافت میکند، هدیه محسوب میشود یا خیر؟ در صورتی که نفقه دهنده خمس اموال خود را نپردازد، آیا بر نفقه گیرنده پرداخت خمس آنچه که از او میگیرد، واجب است؟
ج: تحقق عنوان هبه و هدیه تابع قصدِ دهنده است و در فرض سؤال بر نفقه گیرنده، پرداخت خمس آن واجب نیست.
س ۸۵۵: به دخترم یک واحد مسکونی به عنوان جهیزیه عروسیش دادهام، آیا این واحد مسکونی خمس دارد؟
ج: اگر هبه واحد مسکونى که به دخترتان بخشيدهايد، عرفاً مطابق شأن شما محسوب شود، و در بين سال خمسى بخشيده باشيد، دادن خمس آن واجب نيست.
س ۸۵۶: آیا جایز است که انسان مالی را قبل از گذشت یک سال بر آن، به همسرش هدیه دهد، با آنکه میداند وی آن مال را برای خرید خانه در آینده و یا مخارج ضروری، ذخیره خواهد کرد؟
ج: اين کار جايز است و مالى که به همسرتان بخشيدهايد، اگر به مقدارى باشد که عرفاً مناسب شأن شما و افراد مانند شماست و بخشش صورى و به قصد فرار از خمس هم نباشد، خمس ندارد.
س ۸۵۷: زن و شوهری برای اینکه خمس به اموال آنها تعلّق نگیرد، قبل از رسیدن سال خمسیشان، اقدام به هدیه کردن سود سالانه خود به یکدیگر میکنند، امیدواریم حکم خمس آنها را بیان فرمایید.
ج: با اينگونه بخشش که صورى و براى فرار از خمس است، خمسِ واجب از آنان ساقط نمىشود.
س ۸۵۸: شخصی برای رفتن به حج استحبابی مبلغی را به حساب سازمان حج واریز کرده، ولی قبل از تشرف به زیارت خانه خدا، فوت نموده است، این مبلغ چه حکمی دارد؟ آیا مصرف کردن آن در نیابت از حج میت واجب است؟ آیا خمس به آن تعلّق میگیرد؟
ج: فيش حج که در قبال مبلغى که به حساب سازمان حج واريز کرده، دريافت نموده، به قيمت فعلىاش از ترکه ميت محسوب مىشود، و ميت اگر حج برذمّه ندارد و وصيت به حج هم نکرده، صرف آن در حج نيابى براى ميت واجب نيست، و خمس آن اگر پرداخت نشده باشد، در فرض سؤال واجب است پرداخت شود.
س ۸۵۹: باغ پدری از طریق بخشش یا ارث به پسرش منتقل شده است، آن باغ هنگام هدیه یا انتقال به او بابت ارث، قیمت زیادی نداشت، ولی در حال حاضر قیمت آن هنگام فروش با قیمت قبلی آن تفاوت زیادی کرده است، آیا به آن مقدار زیادی که بر اثر افزایش قیمت حاصل شده، خمس تعلّق میگیرد؟
ج: ارث و هبه و پول فروش آنها خمس ندارد، هرچند قيمت آنها افزايش يافته باشد، مگر اينکه نگهدارى آن به قصد تجارت و زياد شدن قيمت باشد؛ که در اين صورت، پس از فروش بنا بر احتياط واجب بايد خمس ارزش افزوده آن پرداخت شود.
س ۸۶۰: اداره بیمه مبلغی را بابت هزینه درمان به من بدهکار است و مقرر شده که در همین روزها به من پرداخت شود، آیا به این مبلغ خمس تعلّق میگیرد؟
ج: اگر از درآمد هزینه کردهاید و بعد بیمه آن را برمیگرداند، خمس دارد.
س ۸۶۱: آیا به پولی که از حقوق ماهیانهام برای خرید لوازم ازدواج در آینده، پسانداز میکنم، خمس تعلّق میگیرد؟
ج: اگر عين پولى را که بابت حقوق ماهيانه مىگيريد، پسانداز مىکنيد، بايد سر سال خمس آن پرداخت شود، مگر آنکه بخواهيد تا چند روز آينده صرف خريد لوازم ضرورى ازدواج نماييد.
س ۸۶۲: در کتاب «تحریرالوسیله» آمده است که مهریه زن خمس ندارد و فرقی بین مهریه مدتدار و بدون مدت گذاشته نشده است، امیدواریم آن را توضیح فرمایید.
ج: در عدم وجوب خمس مهريه فرقى بين مهريه مدت دار و بدون مدت و بين پول نقد و کالا وجود ندارد.
س ۸۶۳: دولت در ایام عید به کارمندان خود اجناسی را به عنوان عیدی داده که مقداری از آن تا سر سال باقی مانده است. با توجه به اینکه عیدی کارمندان خمس ندارد، ولی چون ما در برابر این اجناس مقداری پول پرداخت کردهایم، لذا آنچه به ما داده میشود هدیه به معنای دقیق آن نیست، بلکه با قیمت کمتری در برابر عوض داده شده است، آیا خمس آن مقدار از کالا که در برابر آن پول پرداخت شده، باید داده شود؟ یا اینکه باید قیمت واقعی آن در بازار آزاد محاسبه و خمس آن پرداخت شود؟ و یا چون عیدی است، هیچگونه خمسی ندارد؟
ج: در فرض مذکور نظر به اينکه قسمتى از اجناس در واقع از سوى دولت مجانى به کارمند داده مىشود و در برابر قسمتى پول دريافت مىکنند، فلذا از کالاى باقىمانده به نسبت مقدارى که پول در برابر آن پرداخت نمودهايد، واجب است که خمس عين اجناس باقىمانده يا قيمت فعلى آن را بپردازيد.
س ۸۶۴: شخصی فوت نموده و هنگام حیات، خمسی را که بر ذمّهاش بوده در دفتر خود یادداشت کرده و تصمیم به پرداخت آن داشته است، در حال حاضر بعد از فوت وی همه افراد خانواده او به استثنای یکی از دخترانش از پرداخت خمس خودداری کرده و در ترکه متوفّی برای مخارج خود و میت و غیر آن، تصرّف میکنند، خواهشمندیم نظر خود را در رابطه با مسائل زیر بیان فرمایید: ۱ ـ تصرّف در اموال منقول و غیرمنقول متوفّی توسط داماد یا یکی از ورّاث او، چه حکمی دارد؟ ۲ ـ غذا خوردن داماد یا یکی از ورثه در خانه او چه حکمی دارد؟ ۳ ـ تصرّفات قبلی این افراد در اموال میت و غذا خوردن آنها در خانه متوفّی چه حکمی دارد؟
ج: اگر ميّت وصيت کند که مقدارى از دارايى او به عنوان خمس پرداخت شود يا ورثه يقين پيدا کنند که وى مقدارى خمس بدهکار است، تا وصيت ميت و يا خمسى را که بر عهده دارد از ما ترک او ادا نکنند، نمىتوانند در ترکه او تصرّف نمايند، و تصرّفات آنان قبل از عمل به وصيت وى يا پرداخت دين او، نسبت به مقدار وصيت يادين در حکم غصب است و نسبت به تصرّفات قبلى نيز ضامن هستند.
انتهای پیام/
نظر شما