صاحب‌خبر - بحث سلامت روان دانشجویان هرساله و به‌ویژه در آستانه آغاز سال تحصیلی از سوی مسئولان مختلف آموزش عالی به‌ویژه روسای دانشگاه‌ها دنبال می‌شد و برنامه‌های مختلفی برای پالایش سلامت روانی دانشجویانی که قرار است به دانشگاه‌ها بیایند، دنبال می‌شود. البته گاه مشارکت دانشجویان برای اجرای این برنامه‌ها اجباری و گاه نیز اختیاری می‌شود؛ برنامه‌هایی که هدف نهایی آنها دستیابی به اطلاعاتی پیرامون وضعیت سلامتی روانی دانشجویان است، اما آنچه در این میان مهم است و گاهی نیز باعث عدم همراهی دانشجویان با برنامه‌ها می‌شود، ترس آنها از مقوله سلامت روان و بالطبع اجرای همه برنامه‌های پیرامون آن است. به عبارت دیگر، دانشجویان از اینکه درباره وضعیت روحی و روانی خود اطلاعاتی را در اختیار مراکز مشاوره‌ای دانشگاه خود بگذارند، واهمه دارند و وقتی صحبت از پاسخ به سوالات پیرامون این موضوع می‌شود، بخشی از جامعه دانشجویان ترجیح می‌دهند از انجام این کار شانه خالی کنند. موضوع ترس دانشجویان از سنجش سلامت روان مختص امروز و دیروز نیست و اگر پای صحبت مشاوران و روانشناسانی که در مراکز مشاوره‌ای دانشگاه‌ها مشغول به کار هستند، بنشینید، می‌فهمید که اکثر دانشجویان از مراجعه به این مراکز اکراه دارند؛ اما چند سالی است که دانشگاه‌ها با اتخاذ سیاست‌ها و اجرای برنامه‌های مختلف در این راستا، کمی از نگرانی و ترس دانشجویان کاسته‌اند که یکی از آنها پرسشنامه‌های سلامت روان است؛ پرسشنامه‌هایی که گاها به اختیار در بین دانشجویان توزیع شده، اما قرار است برای سال تحصیلی جدید در برخی از دانشگاه‌ها جزء مراحل ثبت‌نام قرار بگیرد و همه دانشجویان این دانشگاه‌ها ملزم به پر کردن آن شده‌اند؛ هرچند اجبار دانشجویان به پاسخ سوالات مطرح‌شده در این پرسشنامه‌ها می‌تواند گامی در راستای کاهش استرس دانشجویان در مواجهه با این مساله شود، اما از طرف دیگر نیز عدم اطلاع از سوالات مطرح‌شده در این پرسشنامه‌ها خود استرس بیشتری را به آن دسته از دانشجویان که نسبت به این موضوع واهمه دارند، وارد می‌کند. اما نکته قابل‌تامل درباره پرسشنامه‌هایی که غالبا سوالات مطرح‌شده در آنها نیز مربوط به حال و هوای روحی و روانی دانشجویان خواهد بود، این است که سوالات آنچنان سخت و پیچیده نیستند و پاسخ‌هایی که دانشجویان به آنها می‌دهند همانند سایر آزمون‌های دانشگاهی، هیچ‌گاه علنی نخواهد شد و دانشجو با خیال راحت می‌تواند به آن پاسخ دهد. از سوی دیگر اکثر پرسشنامه‌ها در سه بخش یا نهایتا چهار بخش تقسیم‌بندی می‌شود و در آن سوالاتی مانند «در یک ماه گذشته زندگی‌ام پرشور و شوق بوده است»، «بعضی افراد در زندگی بی‌هدف و سرگردان هستند، من جزء آنها نیستم»، «زندگی‌ام را به خوبی اداره می‌کنم»، «دوستی‌های من پایدار است»، «در یک ماه گذشته سرحال و باحوصله بوده‌ام»، «از یک ماه گذشته تا امروز احساس می‌کنم مضطربم»، «از یک ماه گذشته تا امروز اغلب بی‌دلیل دلشوره دارم»، «تکالیف درسی را با بی‌حوصلگی و کسالت انجام می‌دهم»، «احساس پوچی می‌کنم»، «وقتی کاری را شروع می‌کنم تا اتمام آن حساس راحتی نمی‌کنم» و... مطرح شده که دانشجو باید برای هر کدام از این سوالات عددی را که جلوی آن در نظر گرفته شده و نشان از کمترین و بیشترین میزان حس دانشجو نسبت به سوال را دارد، انتخاب کند. شاید ورود و جدیت برخی دانشگاه‌ها مانند دانشگاه تهران و شهید بهشتی که پاسخ به پرسشنامه‌های سلامت روان و انجام معاینات پزشکی را جزء مراحل ثبت‌نام قطعی دانشجویان جدیدالورود امسال عنوان کرده‌اند، موضوع جدیدی باشد که تا پیش از آن به این شکل نبوده و اکثر دانشجویان این مقوله را به صورت اختیاری دنبال می‌کردند، اما شکل‌گیری این موضوع جدید نیست و طی دو و سه سال اخیر این موضوع از سوی برخی دانشگاه‌ها مانند علوم پزشکی دنبال می‌شد. حتی چندی پیش محمدرضا فراهانی، معاون دانشجویی و فرهنگی وزارت بهداشت از وجود برنامه تحولی در حوزه سلامت روان سخن به میان آورد و گفت: «این برنامه در حوزه آسیب‌های اجتماعی و مصرف مواد مخدر است که در مورد آن کار کرده‌ایم و در همین راستا نیز برنامه‌ای برای آموزش، اطلاع‌رسانی و استفاده از ظرفیت‌های دانشجویی جهت کمک به دانشجویان آسیب‌دیده طراحی کرده‌ایم.» شاید این صحبت‌ها یکی از دلایل الزام دانشجویان جدیدالورود این چند دانشگاه‌ها برای پر کردن پرسشنامه الکترونیک سلامت روان باشد.∎​