حجم نقدینگی کشور در خرداد ماه سال‌جاری از ۱۵۸۲ هزار میلیارد تومان گذشت و بازارهای مختلف بسته به جذابیت و سودی که برای سرمایه‌گذاران دارد، بخشی از این نقدینگی عظیم را جذب کرده‌اند. البته درکنار این پنج بازار اصلی، بازارهای دیگری نیز همچون خودرو طی ماه‌های اخیر به بازاری برای سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. با این حال عمده نقدینگی سرگردان کشور جذب پنج بازار اصلی شده‌اند.

درحالی که در سه ماهه فصل بهار امسال بازار ارز با بازدهی ۶۳.۲ درصدی در صدر بازارهای پنجگانه قرار گرفته بود، اما در پنج ماهه نخست امسال سکه توانسته است جای آن را بگیرد و ارز را به رتبه دوم تنزل دهد. اما همانند دوره‌های قبل بازارپول یا همان سپرده‌های بانکی در انتهای جدول بازدهی قرار گرفته است.  در پنج ماهه نخست امسال نیز به غیر از رتبه اول و دوم که میان ارز و سکه جابه جا شده است، سایر بازارها رتبه خود را حفظ کرده‌اند.بدین ترتیب بازارهای ارز، سکه، بورس، مسکن و پول به ترتیب جدول بازدهی را تصاحب کرده‌اند.

سکه در صدر بازدهی پنج ماهه

در پنج ماهه نخست امسال و تا پایان مرداد ماه، سکه با جهش قیمتی بالایی که طی ماه‌های اخیر تجربه کرد توانست در صدر بازدهی میان بازارهای مختلف بنشیند.

در روز پایانی کاری بازارها در اسفند ماه سال گذشته هر قطعه سکه بهار آزادی طرح جدید یک میلیون و ۶۱۶ هزار و ۶۰۰ تومان قیمت داشت که در روز ۳۱ مرداد ماه امسال این رقم به ۳ میلیون و ۸۴۵ هزار تومان رسیده است. با این حساب هر قطعه سکه دراین مدت ۲ میلیون و ۲۲۸ هزار و ۴۰۰ تومان رشد داشته است؛ به عبارت دیگر در پنج ماهه نخست سال ۹۷ سکه تمام بهار آزادی ۱۳۷.۸ درصد بازدهی داشته است که این میزان این کالا را در صدر سوددهی قرار داده است.

البته سکه بهار آزادی روزهای پرفروغ تری نیز داشته است دربرخی از روزها و در اوج هیجانات بازار نرخ سکه تمام از ۴.۶ میلیون تومان هم گذشت که با محاسبه آن بازدهی آن به مراتب بالاتر خواهد بود.

ارز همچنان پرطرفدار

گرچه در پنج ماهه امسال سکه توانسته است ارز را کنار بزند ولی همچنان بازار ارز جذابیت‌های خود را دارد. به طوری که این بازار دراین مدت با بازدهی ۱۱۴.۳ درصدی در رتبه دوم قرار گرفته است. در پایان اسفند ماه سال گذشته دلار در بازار آزاد ۴۸۹۹ تومان قیمت داشت که این نرخ پس از افت و خیزهای زیاد در پایان مرداد ماه سال‌جاری به ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است. با این حساب هر دلار امریکا ۵۶۰۱ تومان افزایش نرخ داشته است که این رشد بازدهی ۱۱۴ درصدی را به همراه داشته است.

البته درمیان ارزهای عمده بازار تنها دلار جذابیت نداشته است و سایر ارزها مانند یورو هم رشد قیمتی بالایی را تجربه کرده است. در پنج ماهه امسال هر یورو با ۱۰۹.۸ درصد رشد قیمتی مواجه شده است. درپایان سال گذشته نرخ این ارز ۵۸۳۶ تومان بود که این نرخ در روز پایانی مرداد ماه به ۱۲ هزار و ۲۴۶ تومان رسیده است.

رشد خیره‌کننده بازدهی بازارسهام

هرچند بازار سهام ایران در پایان مرداد ماه همانند بهار امسال در رتبه سوم بازدهی نشسته است ولی شاهد رشد خیره‌کننده بازدهی این بازار هستیم اما به‌دلیل رشد بالای قیمتی ارز و طلا اجازه ارتقا به آن داده نشده است.

شاخص کل بورس درپایان سال گذشته به عدد ۹۶ هزار و ۲۸۹ واحد به کار خود پایان داد ولی این رقم در پایان مرداد ماه امسال به ۱۳۶ هزار و ۹۱۰ واحد رسیده است که این تغییر بازدهی ۴۲.۱ درصدی را برای سهامداران آن به همراه داشته است. بورس اوراق بهادار تهران در مدت پنج ماهه نخست امسال توانسته است با رشد ۴۰ هزار و ۶۲۱ واحدی یکی از بزرگ‌ترین رشد‌های خود را به ثبت برساند.

شاخص کل بورس نیز در پایان معاملات مردادماه امسال با ۲۸۰۸۰ واحد افزایش معادل ۲۶ درصد رشد کرد و به رقم ۱۳۶۹۱۱ واحد رسید. بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که بهترین محل برای جذب نقدینگی‌های سرگردان بازار سرمایه است چرا که با ورود نقدینگی جدید به این بازار صنایع مختلفی که تمام آنها در بورس فعالند می‌توانند با تکیه براین سرمایه‌ها طرح‌های توسعه یا پرداخت بدهی‌های خود را انجام دهند.

حرکت مسکن به سمت بازارهای سرمایه‌گذاری

بازارمسکن در سال‌های اخیر به‌دلیل رکود نسبی که برآن حاکم بود، بازدهی ناچیزی داشت و تنها متقاضیان واقعی به آن وارد می‌شدند. اما از ابتدای سال‌جاری و با رشد معاملات و سپس قیمت‌ها بتدریج تقاضای سفته بازانه نیز وارد این بازار شد. به طوری که در برخی از ماه‌های ابتدای سال رشد قیمتی به بیش از ۳۰ درصد رسید. برهمین اساس با وجود باقی ماندن مسکن در رتبه چهارم بازدهی میان بازارها، رشد قیمتی آن سرعت گرفته است.

درآخرین ماه سال گذشته میانگین قیمت هر واحد مسکونی در شهر تهران ۵ میلیون و ۷۶۰ هزار تومان بود که این رقم طبق تازه‌ترین گزارش وزارت راه و شهرسازی در پایان مرداد ماه به ۷ میلیون و ۴۳۰ هزار تومان رسیده که نشان دهنده بازدهی ۲۸.۹ درصدی این بازار است. درمدت پنج ماهه سال‌جاری میانگین قیمتی هر متر مربع واحد مسکونی در پایتخت یک میلیون و ۶۷۰ هزار تومان افزایش یافته است.

بازار پول همچنان آخر

از شهریور سال ۱۳۹۵ که نرخ‌های سود بانکی با تصمیم شورای پول و اعتبار به حداکثر ۱۵ درصد عقب نشینی کرد، زمینه مهاجرت سپرده‌های بانکی به سمت سایر بازارها کلید خورد و با التهاب بازار ارز و طلا سرعت خروج نقدینگی از بازار پول افزایش یافت. به‌طوری که اکنون مسئولان بانک مرکزی برای حفظ سپرده‌ها در بانک موضوع اصلاح نرخ‌های سود بانکی را در دستور کار خود دارند. درصورتی که حداکثر نرخ سود سپرده‌های بانکی را ۱۵ درصد درنظر بگیریم در مدت پنج ماهه ابتدای سال بازار پول ۶.۲۵ درصد بازدهی برای سپرده‌گذاران خود به همراه داشته است.

اما واقعیت این است که رقم بازدهی بیش از آن است، چراکه هم‌اکنون بخش عمده‌ای از سپرده‌های بانکی به نرخ‌های بالاتر از ۱۵ درصد و طبق قراردادهای قبلی در بانک‌ها باقی مانده است و بانک مرکزی یک ماه دیگر آن را تمدید کرده است.علاوه برآن با انتشار اوراق ۱۸ درصدی توسط بانک‌ها میانگین نرخ سود بانکی نیز افزایش می‌یابد.

سیاوش رضایی