به گزارش خبرنگار ایکنا؛ محمد فروغی، دبیر هجدهمین دوره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس ویژه سال‌های 65 ـ 96 در نشست خبری این رویداد ادبی عنوان کرد: پیشنهاد برگزاری این جایزه از سال 72 به مهندس چمران داده شده که در آن زمان ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس را برعهده داشت.
وی با بیان اینکه جایزه مورد نظر در سال 73 اجرایی شده است، ادامه داد: این جایزه طی دو دوره کتاب‌های سال‌های نخست انقلاب تا سال 72 را مورد بررسی قرار داد و پس از آن هر دوره به صورت سالانه برگزار شد. تا دوره شانزدهم، رویکرد بنیاد بیشتر جنبه حمایتی، تشویقی و ترغیبی داشت. فضاسازی و ایجاد ظرفیت جدید در نشر مکتوب و ایجاد این فرهنگ از جمله اقدامات صورت گرفته در این رابطه به شمار می‌آید. همچنین تلاش کردیم که به این حوزه تنوع‌بخشی داشته باشیم و آثار و موضوعات در این حوزه مورد توجه قرار گیرند.
فروغی تصریح کرد: در دوره گذشته رویکرد جدیدی وارد این جایزه شد که تنوع‌بخشی و توسعه مفهومی دفاع مقدس بود. در این راستا دفاع مقدس از جنبه مفهومی و مصداقی خارج شد. مقاومت بین‌الملل اسلامی، مدافعان حرم، عزت‌بخشی، توطئه داخلی و کردستان از دیگر محورهای در نظر گرفته در این جایزه به شمار می‌آیند.
وی که مدیریت انتشارات سپاه را در کارنامه کاری خود دارد، افزود: 110 برگزیده در دوره گذشته مورد تجلیل قرار گرفتند. 15 ـ 20 درصد این افراد با رویکرد جدید انتخاب شده بودند. بهترین‌های دفاع مقدس در حوزه منتقد کتاب، فعال فرهنگی عرصه کتاب، پژوهشگر کشوری، خبرنگار دفاع مقدس در تهران و شهرستان‌ها، قلم، کارشناس استانی، نقاط محروم و ... مورد تجلیل واقع شدند.
فروغی اظهار کرد: در دوره گذشته و در کنار دیگر دوره‌ها برای نخستین‌بار تاریخ شفاهی مستقل ایجاد شد. ترکیب داوران متمایز با دوره‌های پیشین بود. قبلاً یک استاد دانشگاه که جنبه علمی آثار را تبیین می‌کرد، در این حوزه فعالیت داشت. در این راستا جوانان مستعد آشنا به حوزه نشر را به این کار دعوت کردیم. دوره گذشته نشست تخصصی داشتیم که در قالب 15 جلسه برگزار شد.
وی از «پاسداشت ثروت ملی» به عنوان شعار دوره پیشین یاد و عنوان کرد: در راستای این شعار تلاش کردیم تا از همه ظرفیت کشوری و ملی در همه شاخه‌ها بهره بگیریم. مراحل را در این دوره بهتر پشت سر می‌گذاریم. اکنون بعد از هجده دوره برگزاری، توقعات و مطالبات و همچنین سطح کیفی داوری مورد توجه قرار گرفته است تا افزایش یابد.
فروغی ادامه داد: در این دوره، کتاب شاخص و معیار را انتخاب خواهیم کرد که شعار ما «کتاب تراز فرهنگ دفاع مقدس» است. فعالیت ملی در تهران انجام می‌شود که طی هفده دوره این اقدام انجام شد. فقط رویکرد در این دوره تغییر پیدا کرده است. 23 گروه داوری در این دوره به بررسی آثار می‌پردازند. انتخاب کتاب سال براساس بهترین اثر شاخص، اقلیت‌های مذهبی، اقوام و ... است.
وی گفت: داوری استانی در چهار گروه شعر، خاطره، داستان و مستند انجام می‌شود. اولین‌بار است که از تمام ناشرانی که در حوزه دفاع مقدس کتاب ارائه کرده و به دبیرخانه ارسال کرده‌اند تجلیل می‌شود.
فروغی ادامه داد: دغدغه داوران در قالب کتاب «بی‌قراری‌ها» منتشر شده است. این اثر کتاب تراز است که ویژگی‌های آثار برتر را بیان می‌کند.
وی همچنین با اشاره به اینکه امروز بانک اطلاعات جامع و کاملی در حوزه دفاع مقدس وجود ندارد، اظهار کرد: این بانک باید در همه موضوعات و آثار و قالب‌ها به ارائه اطلاعات بپردازد که متأسفانه چنین چیزی وجود ندارد. از این رو لازم است که چنین بانکی ایجاد شود.
فروغی از گروه‌های جانبی انتخاب کتاب دفاع مقدس یاد و عنوان کرد: ناشر نمونه در تهران و شهرستان‌ها، مدیر نشر، خادم نشر، کتابدار، کتابخانه تخصصی دفاع مقدس، خبرنگار کتاب، فعال فرهنگی، منتقد کتاب، فروشنده و توزیع کننده کتاب، بهترین داور دوره هجدهم، برگزیده نقاط محروم، نوقلم، پژوهشگر نمونه، ... در این گروه جای می‌گیرند.
وی همچنین یادآور شد: لازم است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این راستا از ناشران به منظور اهدا و خرید کتاب حمایت به عمل آورد. لزوم توجه به عمق‌بخشی، تنوع، جذب جوانان، انتشار کتاب در حال ترجمه، رفع ضعف در حوزه کتاب کودک و نوجوان با این رویکرد که روانشناسی، قالب و موضوع برای کودکان بیش از گذشته مورد توجه و رعایت قرار گیرد، از جمله رویکردهایی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
فروغی همچنین گفت: عرصه داستان در دهه 90 در نشر آثار مکتوب دفاع مقدس علاوه بر متن، در شکل و ظاهر نیز حضور مؤثر خود را از دست داده است. بهترین کتاب‌ها در سطح کشور داستان هستند. سرمایه‌گذاری مناسب در این باره انجان نمی‌شود. متولیان باید ساز و کاری برای این منظور تهیه کنند. شمار کتاب مستند و خاطره افزایش پیدا کرده و در عین حال ویژگی محتوایی این آثار کاهش یافته است.
دبیر این جشنواره ادامه داد: ویرایش و مهندسی کتاب تضعیف شده است. فضای دیجیتال عرصه جدیدی است که باید در حوزه نشر کتاب دفاع مقدس به آن توجه کرد. کارشناسان با تخصص و ظرافیت بیشتر باید در این رابطه به کار گرفته شوند.
فروغی همچنین اعلام کرد: 1706 کتاب در دوره پیش داشتیم که در 26 گروه به داوری پرداختند. امسال 2982 اثر در 23 گروه داوری می‌شوند. این آثار نسبت به گذشته 75 درصد رشته داشته است که بیشترین کتاب‌ها در حوزه مستند هستند.
وی همچنین در پاسخ به سؤال خبرنگار ایکنا درباره کم شدن گروه‌های داوری توضیح داد: گروه کودک و نوجوان و همچنین پژوهش اجتماعی و فرهنگی با یکدیگر ادغام شده‌اند و دلیل اینکه تعداد گروه‌های داوری از 23 به 26 کاهش یافته همین موضوع است.
فروغی تأکید کرد: در حوزه‌های خاطره، مستند، پژوهش نظایم و سیاسی، داستان بزرگسال، زندگی‌نامه داستانی، شعر و نثر ادبی، پژوهش فرهنگی اجتماعی و ادبی، ادبیات کودک و نوجوان، بیداری و مقاومت، تاریخ شفاهی، آثار مرجع، تر جمه، هنر تجسمی، توطئه داخلی، هنر نمایشی و مدافعان حرم به ترتیب، 684، 1371، 79، 104، 71،85، 220، 62، 47، 19، 38، 34، 28، 5، 47 و 83 اثر به دبیرخانه ارائه شده‌اند.
وی با اعلام این موضوع که اختتامیه این جشنواره در زمستان برگزار می‌شود، افزود: دفاع مقدس تولیت منسجمی در امر کتاب ندارد و سازمان‌های متولی باید تولیت منسجمی در این راستا ایجاد کنند. یک سازمان به تنهایی در این حیطه نقش ندارد و مجموعه مراکز باید ایفای نقش کنند. فضای جدید تولید کار نیازمند متولی قدرتمندی است که کارها را هماهنگ و سازماندهی کند.
انتهای پیام
نظر شما