به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، عده ای از طلاب حوزه علمیه قم پنج شنبه گذشته در اعتراض به شرایط نامساعد اقتصادی تجمعی برگزار کردند. انتشار تصاویری از این تجمع واکنش‌هایی در فضای مجازی و حقیقی به همراه داشت اما ویژه ترین تصویر منتشر شده از این مراسم، تصویر طلبه جوانی است که در دست پلاکاردی با مضمون تشکیک در فوت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و کنایه تهدیدآمیزی به رییس جمهوری دارد.
مفهوم ساختارشکنانه این پلاکارد همچنان مورد توجه و تحلیل رسانه های داخلی و خارجی قرار گرفته است اما مرور رویدادهای چند سال گذشته نشان می دهد اقداماتی از این دست در شهرهایی مانند شهر مقدس قم پیش از این هم روی داده است. اقدامات و رفتارهایی که هرگز ریشه و منشا آن مشخص نمی شود اما تبعات داخلی و خارجی بیشماری به همراه دارد.
این پلاکارد و شعارهای تجمعات روز پنج شنبی در حالی به تندترین شکل ممکن رییس جمهوری و دولت را هدف قرار داد که رهبر معظم انقلاب تنها سه روز پیش از این تجمع، در جمع اقشار مختلف مردم، حمله های تند به دولت را بازی در زمین دشمن دانستند و تاکید کردند: «آنها که می گویند دولت باید برکنار شود در نقشه دشمن نقش آفرین هستند. دولت باید سرکار بماند و با قدرت، وظایف خود را در حل مشکلات انجام دهد.»

**خودسری های ناتمام در قم
خبربرهم زدن سخنرانی ها درشهر مقدس قم با اقدامات ساختارشکنانه ای چون پرتاب کفش و مُهر و شعارهای خارج از عرف سیاسی در دهه های گذشته چندین بار و به بهانه های مختلف در صدر خبرهای کشور قرار گرفت. از جنجال در سخنرانی چهره هایی مانند حجت الاسلام هادی خامنه ای، عباس عبدی و محسن آرمین در دهه 70 تا اخلال در سخنرانی اکبر هاشمی‌رفسنجانی رییس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام و علی لاریجانی رییس وقت مجلس در دهه 90. مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی و علی لاریجانی در حالی از سوی تندروها مورد حمله و هتک حرمت قرار گرفتند که در آن مقطع بهانه نه مشکلات اقتصادی و نه مذاکره با آمریکا بود و این دو نفر نیز از مهم ترین و البته معتدل ترین شخصیت های سیاسی نظام بودند.
با توجه به تداوم چنین رفتارهایی از سوی گروه هایی خاص در شهرهای مختلف به ویژه شهرهای مذهبی و مقدسی چون قم و مشهد می‌توان یقین حاصل کرد که برخی از حاضران در تجمع پنج شنبه گذشته دغدغه اقتصاد و معیشتی نداشتند و مشکلات اقتصادی کشور صرفا برای این عده بهانه ای برای هجمه به دولت بوده است. تاریخ نشان می دهد که این گروه ها در تندوری ها و تخریب شخصیت های معتدل سابقه طولانی دارند.

**پشت پرده های پلاکاردهای جنجالی
در پس پرده این قبیل تندروی ها علیه دولت عوامل بسیاری می تواند موثر باشد و نقش آفرینی کنند. به باور برخی فعالان سیاسی اقدامات و عملکرد دولت به ویژه در حوزه اقتصادی یکی از این دلایل است.
حسن بیادی دبیرکل جمعیت آبادگران جوان ایران معتقد است: سیاست های اشتباه اقتصادی به مردم فشار آورده است و دولت در این زمینه کوتاهی می کند.
وی در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا با نادرست خواندن چنین اقداماتی می گوید: باید اقداماتی از این دست مورد آسیب شناسی قرار گیرد و فقط هم این گونه رویدادها در قم نبوده است این روزها بسیاری از رسانه ها از این قبیل سخنان منتشر می کنند.
حسین مرعشی فعال سیاسی و عضو حزب کارگزاران سازندگی نیز درمورد این اتفاق از گفت و گو با ایرنا خودداری کرد و تنها به این جمله بسنده کرد که عده ای با اقدامات ناشایست به کشور آسیب می زنند و ما نباید به اقداماتی از این دست پر و پال دهیم و در دام بسته تخریب بیافتیم.
وی گفت: این که چنین اقداماتی از کجا منشا می گیرد و شناسایی جریان های پشت پرده آن وظیفه وزارت اطلاعات است.

**بازتاب های خبریِ پلاکارد ساختار شکن
از لحظه انتشار تصاویر اعتراض ها در شهر مقدس قم نوشته مورد اشاره در بالا جلب توجه کرد و از این نظر مورد توجه بسیاری از خبرگزاری های داخلی و خارجی قرار گرفت. با توجه به پیشینه نوشته های تحریف و دستکاری شده در چنین موضوعاتی و با چنین مضامینی، ابتدا تصور شد که چنین نوشته ای دستکاری شده است و نوشته اصلی مضمون دیگری دارد، اما استمرار انتشار آن از سوی خبرگزاری های معتبر داخلی اصالت آن را تایید کرد و واکنش ها درباره آن آغاز شد.
بسیاری از چهره ها و فعالان سیاسی نزدیک به جریان اصلاحات این اقدام را خلاف منافع ملی و در راستای مشوش کردن افکار عمومی ارزیابی کردند. گروهی دیگر به سبب وقوع دو جرم محرز در نوشته پلاکارد، خواستار برخورد با عامل و یا عوامل این اقدام شدند. در همین زمینه فرماندار قم از پیگیری حاشیه های اعتراضات در قم و ارسال گزارش به مقامات ارشد استان خبر داد.
روزنامه ها نیز به این موضوع کم وبیش پرداختند. در بخشی از سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی می خوانیم: کاربران، با دیدن این شعار گفتند این، علاوه ‌بر آنکه تهدیدی علیه رییس‌جمهوری است، نوعی اعتراف به فعال بودن دست‌هایی در ماجرای جان باختن آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در استخر است.
علی مطهری نایب رییس مجلس هم در واکنش به نوشته مورد نظر در یادداشتی نوشت: این شعار می‌تواند سرنخی برای نحوه فوت آن مرحوم باشد که برای بسیاری از اذهان به صورت یک معما باقی مانده است. در واقع مفهوم این شعار این است که آقای رییس‌جمهوری، ما همانطور که سر آقای هاشمی را زیر آب کردیم سر تو را هم زیر آب خواهیم کرد. وزارت اطلاعات باید این موضوع را پیگیری و نتیجه را به اطلاع ملت برساند. شاید ماجرای فوت ناگهانی و غیرقابل باور رییس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز روشن شود.» این میان رسانه های خارجی به ویژه پایگاه های خبری فارسی زبان خارج از کشور هم، به سیاق گذشته از این آب گل آلود ماهی های اختلاف آفرین صید کرده و به موضوع پلاکارد و شعارها پراختند.
‌سیام**9402**1336